Siddhsen Shatak

SR No.: 001182
Original Sutra Author: Siddhasen Divakarsuri
Author: Bhuvanchandra
Publisher: Jain Sahitya Academy
Publication Year: 2000
Total Pages: 256
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Philosophy, & Worship
File Size: 8 MB

Page 14

દિવાકરજીના આશયને સમજવાની તથા જીવાતા જીવન સાથે તેનો સંબંધ શોધવાની કોશીશ કરી છે. વિવેચન શાસ્ત્રીય ચર્ચા જેવું ન બની જાય એ માટે ખાસ તકેદારી રાખી છે. આ પ્રયાસ તાર્કિક સિદ્ધસેનને નહિ, કવિ અને ચિંતક સિદ્ધસેનને ઓળખવાનો પ્રયાસ છે એ ધ્યાનમાં રાખીને આ વિવેચન વાંચવા સહુને વિનંતિ
જૈન પરિભાષાથી અપરિચિત વિદ્વાનો અને બીજા સામાન્ય વાચકો શ્રી સિદ્ધસેનસૂરિના વિચારભવનો લાભ સરળતાથી લઈ શકે તે માટે અનુવાદમાં અને વિવેચનમાં જૈન પારિભાષિક શબ્દોનો શક્ય એટલો ઓછો ઉપયોગ કરવાની પદ્ધતિ અપનાવી છે અને જ્યાં એવા શબ્દો વાપરવા પડયા છે ત્યાં તેમનો સરળ અર્થતે જ સ્થળે આપ્યો છે. વક્તાઓ, લેખકો અને સંશોધકો આ પુસ્તકનો સંદર્ભ તરીકે ઉપયોગ કરી શકે એ હેતુથી વિશિષ્ટ શબ્દોની એક સૂચિ પુસ્તકના અંતે આપી છે. શતકના શ્લોકોની અકારાદિ ક્રમે સૂચિ પણ પુસ્તકના અંતે આપી છે.
આ અનુવાદ મારા માટે એક સુખદ જોગાનુજોગ જેવી અથવા એક સ્વપ્ન સાકાર થવા જેવી બાબત છે. મારા અભ્યાસકાળમાં વ્યાકરણ–કાવ્ય–તકદિનું અધ્યયન સમાપ્ત થયા પછી સંસ્કૃત-પ્રાકૃત સાહિત્યનું વાંચન શરૂ કર્યું ત્યારે શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર કૃત ગ્રન્થમાળા'નીપ્રત હાથમાં આવી અને તેમાં આ બત્રીસીઓ પહેલીવાર વાંચી. એની ટીકા વગેરેની તપાસ કરી તો ખબર પડી કે બત્રીસીઓ પર ટીકાટિપ્પણ/ભાષાંતર જેવું કંઈ રચાયું જ નથી. બત્રીસીઓ એટલી ગમી ગઈ કે તે વખતે—મારી વીશ વર્ષની વયે–આ બત્રીસીઓ ઉપર સંસ્કૃતમાં ટીકા રચવા બેસી ગયેલો!બે–એકબત્રીસી પર ટીકા લખી પણ ખરી. એબાલચાપલ્યનો વિચાર કરતાં આજે હસવું આવે છે. વર્ષો પછી શતક રૂપે આ અનુવાદ તૈયાર કરવાની તક મળી અને તે પ્રકાશિત પણ થાય છે ત્યારે એક સ્વપ્ન સાકાર થવા જેવી લાગણી અનુભવું છું.
અને આ સ્વપ્નપૂર્તિમાં નિમિત્ત બન્યા છે શ્રી માવજીભાઈ સાવલા. જીવનસ્પર્શી ફિલોસોફીમાં એમને રસ છે અને એ સંદર્ભમાં દ્વા.તા. વિશે તેમની સાથે વાત થઈ. ગાંધીધામની જૈન સાહિત્ય અકાદમી પ્રશિષ્ટ સાહિત્યનું પ્રકાશન કરે છે. આ શ્રેણીમાં મારો સમણસુત્ત”નો અનુવાદ પ્રગટ થયા પછી દિવાકરજીની