________________
સિદ્ધસેન શતક [] ૮૩
૩૩
પૂરું જાઉચા વગર બોલવાનો અધિકાર ન મળે
यदशिक्षितपण्डितो जनो,
विदुषामिच्छति वक्तुमग्रतः। न च तत्क्षणमेव शीर्यते,
MIત: $િ vમવત્તિ તેવતા:?II (૬૦) પૂરું ભણ્યા વગર જ પંડિત બની બેઠેલા લોકો વિદ્વાનોની સમક્ષ બોલવા ઊભા થાય છે ત્યારે જ તેમના ટૂકડે-ટૂકડા થઈ જતા નથી એ જ નવાઈની વાત છે. જગતના દેવતાઓનું આ જગત પર કંઈ ચાલે છે કે નથી ચાલતું?
શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકર એટલે એક પ્રખર બૌદ્ધિક, ભિન્નમતના નિર્ભીક પુરસ્કર્તા, બૌદ્ધિક શિસ્તના આગ્રહી, નૂતન વિચારના અગ્રણી અને મૌલિક ચિંતક. તેઓ શાને પ્રમાણ તરીકે નથી સ્વીકારતા એવું નથી. પોતાનો કોઈ નવો મત/સંપ્રદાય ખડો કરવાની કે માત્ર બૌદ્ધિક વ્યાયામના અખાડામાં વિજેતા બનવાની ગણતરીએ ભિન્નમતનો સૂર કાઢતા હતા એવું પણ નથી. તેઓ શાસ્ત્રનો મહિમા કરે છે, સાથે વસ્તુવિચારમાં બુદ્ધિને એક ઉપકરણ લેખે કામે લગાડવાની હિમાયત પણ કરે છે. વિચારહીન અનુકરણ કે રૂઢિની સર્વોપરિતાનો સ્વીકાર તેમના માટે અસહ્ય છે. તેમના જીવનપ્રસંગો તેમના આવા સ્વતંત્ર મિજાજની સાક્ષી પૂરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
