________________
સવ આંગણું સારું રાખે તો ઘર સારું ચોખ્ખું) રહે ને ?
ઘર ચોખ્ખું રાખવું હોય તો આંગણામાં કચરો ન નાખવો. આંગણું ચોખ્ખું શા માટે રાખો ? ઘર ચોખ્ખું રહે એ માટે જ ને ? જરૂર પડે તો ઘરને ચોખ્ખું રાખવા ઘરનો કચરો આંગણામાં નંખાય, પણ આંગણું ચોખ્ખું રાખવા આંગણાનો કચરો ઘરમાં ન નખાય. તેમ અહીં પણ આત્માને સારો બનાવવા શરીરનો ઉપયોગ કરવાનો, પણ શરીરને સુખી બનાવવા આત્માનો ભોગ નથી આપવો. શરીરની
ર્તિ અને સ્વસ્થતા જળવાઈ રહે એ માટે આજે યોગના નામે જે આસનો કરાય છે તે યોગાસન નથી, ભોગાસન છે. શરીર ઘાણીમાં પિલાય છતાં ચિત્ત ચલાયમાન ન થાય : એવી અવસ્થા કેળવાય તો ધ્યાન આવે. શરીરના પૂજારી યોગના ઉપાસક ન બની શકે. શરીરની રક્ષા માટે યોગાસનના અર્થી બનેલાઓને ભૌતિકવાદમાંથી અધ્યાત્મવાદ તરફ વળનારા માનવા એ તો યોગનો ઉપહાસ કરવા જેવું છે. અસલમાં આવાઓ અધ્યાત્મ તરફ (આત્માની સન્મુખ) નથી વળ્યા, અધિશરીર (શરીરની સન્મુખ) વળેલા છે.
સવ એવાં યોગાસનથી પણ માનસિક શાંતિ તો મળે છે ને ?
શરીરની સુખાકારિતામાં મન પ્રસન્ન રહે એ પણ એક પ્રકારની અસમાધિ છે એ જાણો છો ? શરીરના સુખમાં મન શાંતિ અનુભવે એ મિથ્યાત્વનો પ્રકાર છે. આત્માની સ્વસ્થતામાં સમાધિ માણવી એ સમ્યત્વનો પ્રકાર છે. શરીર કે મનના અસ્તિત્વને સ્વીકારવાથી આસ્તિક્તા નથી આવતી. “આત્મા છે' એવું માને તો આસ્તિકતા આવે, માટે જ એને સમ્યકત્વના સ્થાનમાં ગયું છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org