Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

SR No.: 001152
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad
Publication Year: 1975
Total Pages: 262
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Metaphysics, G000, G001, & agam_sutrakritang
File Size: 8 MB

Page 42

सुत्तंगा० २०-२९]
सूयगडंगसुतं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो ।
३१
मरणानि दुःखान्यनुभवन्ति । तानि तु न एकशः अनन्तशः अणादीयं अणवदां दीहमेद्धं चाउरन्तं संसारकंतारं अणुपरियदृति ॥ २६ ॥ इति परिसमाप्तौ । बेमित्ति भगवन्तादेशाद् ब्रवीमि न स्वेच्छया इति ॥
॥ समयस्स पढमो उद्देसो सम्मत्तो १-१ ॥
[ समयज्झयणे बिइओ उद्देसओ । ]
ते 5 बितियउद्देसयाभिसंबंधो- - स एव सूतकड - सुत्तकडअधियारोऽनुवर्त्तते स एव च ससमयपरूवणाधियारो वट्टए । परसमया यथास्वं स्वं पक्षं ( स्वपक्ष ) क्षेपतः प्ररूप्य प्रत्युत्सृष्टाः, तदाश्रितापायाच उक्ताः, जधा “गन्भमे संतऽणंतसो " [ सूत्रगा० २६] ति । णाणाविधाभिग्गहमिच्छादिट्ठीसु वणिज्जमाणेसु अयमवि अभिग्गहितमिच्छाविद्विविकप्पो वणिज्जति । तस्स इमे चत्तारि अर्थाधिकारा, [ नि० गा० २८] तं जधा - बितिए णियतिवातअत्याधियारो १ अण्णाणवादी २ णाणवादी ३ भिक्खुसमयाधियारो जेसिं चउव्विधं कम्मं चयं ण गच्छति ४ त्ति । एतेहिं चउहिं संसिया गन्भमेसंतऽणतसो ति, तदादीणि य दुक्खाणि पावंति इत्यतस्तं नाऽऽश्रयीत । तत्थ ताव णियतीवाद समयपरूवणत्थमिदमपदिश्यते —— 10 २७. आघायं पुणिहेगेसिं उववण्णा पुढो जिया ।
वेदयंती सुहं दुक्खं अदुवा लुप्पंति ठाणओ ॥ १ ॥
२७. आघायं पुणिहेगेसिं० सिलोगो । आघातं णाम आख्यातम् । पुनर्विशेषणे । किं विसेसेति ?, पूर्वसमयेभ्यो विशेषयति नियतिवादमिति । इहेति अस्मिँल्लोके समयाधिकारे वा, एकेषां न सर्वेषाम्, उपपन्नास्तासु [ता] पृथक् इति पृथक् पृथग् न त्वेकात्मकत्वम् । जीवो ति वा पाणोति वा एगद्वं । वेदयंती णाणाविधेसु ठाणेसु पृथग् 15 णाणाविधाणि सुह- दुक्खाणि अणुभवंति । ते च तेभ्यो नानाविवेभ्यो दुःख [ स्थानेभ्यः सुख स्थानेभ्यश्च लुप्यन्ते, च्यवन्त इत्यर्थः ॥ १ ॥ येन च ते दुक्खेन लुप्यन्ते तन्नेयम् —
२८. ण तं सयंकर्ड दुक्खं र्णं य अण्णकडं च णं ।
सुहं वा दि वाऽहं सेहियं वा असेहियं ॥ २ ॥
२८. ण तं सयंकर्ड दुक्खं० सिलोगो । येन नियतिः करोति तेण ताव ण तं सयंकडे दुक्खं, न पुरुषकारकृत - 20 मित्यर्थः । यत् स्वयंकृतं न भवति इत्यतो ण [य] अण्णकडं च णं, अन्येन कृतं अण्णकडं । च पूरणे । अन्यो नाम पुरुषः । तदुभयकृतमपि न भवति, न चाकृतम् । तत् कथम् ?, उच्यते - सुहं वा जदि वाऽसुहं, अनुग्रहोपघातलक्षणे सुख- दुक्खे | सेवनं सिद्धिः, निर्वाणमित्यर्थः । इयन्तश्च जीवाश्रया भावाः सर्वे नियतीकृताः, न वीर्यं पुरुषकारोऽस्ति, सर्वमहेतुतः प्रवर्तत इति ॥ २ ॥ एषा णियतिवादिदिट्ठी । अकम्मिकाणं च कालवादीणं च दिट्ठी
२९. ण सेई कडं ण अण्णेहिं वेदयंति पुढो जिया ।
"संगइयं तं तहा तेसिं इहमेगेसिमाहितं ॥ ३ ॥
२९. ण स क म अण्णेहिं० सिलोगो । णियवीसभावमेत्तमेवेदं । संगइयं [तें] तहा तेसिं, संगतियं णाम सहगतं संयुक्तमित्यर्थः, अथवाऽस्याऽऽत्मनः नित्यं सङ्गतानि इति । संगतेरिदं संगतियं भवति, संगतेर्वा हितं संगतिकं भवति । ता
१ मई वा उत्तरंता संसार वा० मो० ॥ २ अक्खायं पु१ पु २ ॥ ३ पुण एगेसिं खं १ ख २ पु१ पु २ वृ० दी० ॥ ४ वेदयंति खं १ खं २ पु १ पु २ ॥ ५ लुपंति खं १ ॥ ६ कओ अण्ण खं १ खं २ पु १ २ ० दी० ॥ ७ जति वा दुक्खं खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ८ व खं १ ॥ ९ सयं कडं खं १ खं २ पु १ पु २ ॥ १० संगतियं खं १ ॥ ११ °सि आहियं खं १ ॥ १२ अथवा स्यान्मनः सप्र० ॥
For Private Personal Use Only
25