________________
णिजुत्तिगा० १६-१८ ]
सूयगडंगसुतं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो ।
एत्थ पुण इमाओ वि गाधाओ भाणितव्वाओ—
'ताकतं १ केण तं २ केसु य दव्वेसु कीरती वा वि ३ । काहे व कारओ ४ णयतो ५ करणं कतिविधं ६ कधं ७ ॥ १ ॥ [ आव० नि० गा० १०२७ पत्र ४६७ - १ । विशेषा० गा० ३३६३ ]
ऐताणि सत्तपयाइं । तथा ( तत्थ ) सुतकडं किं कतं कज्जति अकयं कज्जति ?, जं भणियं किं उप्पण्णं कज्जति अणुप्पण्णं कति ? । एत्थ एहिं मग्गणं केइ उप्पण्णं इच्छंति, केइ अणुप्पण्णं ति । ते य णेगमादी सत्त मूलणया । तत्थ गमो — 5 तत्थाऽऽदिगमस्स अणुप्पण्णं कीरति, णो उप्पण्णं कीरति । कम्हा ?, जधा पंचत्थिकाया णिच्चा एवं सूतकडं पि ण कयादि णाssसी ण कदाइ ण भवइ ण कयाइ ण भविस्सति, भूवं च भवइ य भविस्सति य, धुवे णितिए अक्खए अव्वए अवट्ठिए णिचे, ण एस भावो केणइ उप्पायिते ति कट्टु । जया वि भरघेरवतेसु वासेसु वोच्छिज्जति तया वि महाविदेहे वासे अवोच्छिण्णमेव । सेसाणं णेगमाण छण्ह य संगहादीणं णयाणं उप्पण्णं कीरति, जेण पण्णरससु वि कम्मभूमीसु पुरिसं पहुच उप्पज्जति । जति उप्पण्णं तिविधेणं सामित्तेणं उप्पण्णं समुट्ठाणसामित्तेण १ वायणासा० २ लद्धीसा० ३ । एत्थ को णयो कं 10 सम्पत्ति इच्छति ?, तत्थ जे पढमवज्जा णेगमा संगह-ववहारा [य] ते तिविधं पि उप्पत्ति इच्छंति — समुट्ठाणं जधा तित्थकरस्स सणं उट्ठाणेणं १ वायणाए वायणायरियस्स णिस्साए, जधा भगवता गोतमस्वामी वाइतो २ लद्धीए जधा भवियस्स किंचि निमित्तं दद्दूणं जातिस्मरणादिगं तदावरणिज्जाणं कम्माणं खयोवसमेणं उत्पज्जति ३ । उज्जुसुतो समुट्ठाणं णेच्छति, किं कारणं ? भगवं चैव उाणं स एव वायणायरिओ गोतमप्पभितीणं तेण दुविधं, वायणासामित्तं [ लद्धिसामित्तं ] च । तिण्णि सद्दणया लद्धिमिच्छंति, जेण उट्ठाणे वायणायरिए य विजमाणे वि अभवियरस ण उप्पज्जति, अभावात् । कताकतं ति गतं १ | 15 केण कथं ति यववहारतो जिणिदेण गणधरेहिं च । तस्सामिणा तु णिच्छयणतस्स तत्तो जतो णऽण्णं ॥ १ ॥ २ ॥ [ विशेषा० गा० ३३८२]
'केसु दव्वेसु कीरति' ति णेगमस्स मणुण्णेणु दव्वेसु कीरति । जधा - मण्णं भोयणं भोच्या मणुष्णं सयणाssसणं । मणुण्णंसि अगारंसि मणुण्णं झायते मुणी ॥ १ ॥
[
गंण मणुणं हवइ हु परिणामकारगं दव्त्रं । वभिचारातो सेसा बिंति ततो सव्वदव्वे ॥ १ ॥
ण सव्वपज्जवेसु, जेण "सुते ण सव्वपज्जवा" [ काहे य कारओ भवति —
उद्दिट्ठे च्चिय णेगमणयस्स कत्ताऽणधिज्जमाणो वि । जं कारणमुद्देसो तम्मि य कज्जोवतारो ति ॥ १॥ संगह-ववहाराणं पञ्चासण्णतरकारणत्तणतो । उद्दिद्वंसि तदत्थं गुरुपयमूले समासीणो ॥ २ ॥
१३
1
[विशेषा० गा० ३३८६ ] ] इति वचनात् । केसु दव्वेत्ति गतं ३ ।
Jain Education International
[ विशेषा० गा० ३३९१-९२ ]
उज्जुसुतस्स पढंतो अपुव्वसुतपज्जवे समये [समये] अक्कममाणो उवयुत्तस्स वा अणुवयुत्तस्स वा णो सुतं भवति, समत्ते अज्झयणे सुयं भवति । तिन्हं सद्दणयाणं अपुव्वे सुतपज्जवे समये समये अक्कममाणस्स णियमा सम्मद्दिट्ठिस्स उवयुत्तस्स णो सुयं भवति, समते कारओ सुतं भवति । एत्थ गाधा
अंगस्तोत्तो कत्ता सह-किरियाविउत्तो वि । सद्दादीण मणुण्णो परिणामो जेण सुतमतिओ ॥ १॥ ४ ।
20
For Private & Personal Use Only
25
१ एतत्सप्तपदव्याख्यासमानार्थका आवश्यकचूर्णिरवश्यमवलोकनीया, भाग १ पत्र ५०२ तथा ६०१-४॥ २णं मणुण्णपरिणामकारणं दव्वं विशेषा० ॥ ३-४ सम्मत्ते पु० ॥ ५ अंगेसु ताव युक्तो कत्ता चूसप्र० । विशेषावश्यक महाभाष्ये सामायिकसूत्रस्याधिकारात् सामाइओवउत्तो इति पाठो वर्त्तते, किञ्चान सूत्रकृताङ्गसूत्रस्याधिकारात् अंगस्सुतोवयुत्तो इति पाठो निर्दिष्टोऽस्ति ॥ ६ सदकिरियो उत्तो वि । सद्दादीणमणण्णा परि चूसप्र० । किञ्च नायं पाठो विशेषावश्यकवृत्तिकृतां कोार्य कोट्याचार्य हेमचन्द्रसूरीणां सम्मतोऽस्ति ॥
30
www.jainelibrary.org