________________
१३९
10
15
सुत्तगा० ३४०-४६]
सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। ३४३. अणासिया णाम महासियोला, पैगन्भिता तत्थ सदा वकोप्पा ।
खायंति तत्था बहुकूरकम्मा, अदूरगा संकलियाहि बद्धा ॥ १९ ॥ ३४३. अणासिया णाम महासियाला० वृत्तम् । तानहिकूडैः वध्वन (?वघेण) बद्धान् , न अशितः अनशितः, क्षुधित इत्यर्थः । यथा इह क्षुधिताः शृगालाः किश्चित् सिंहादिशेष मृगादिरूपं भक्षयन्ति लक्कलक्काहिं, एवं तेऽपि । महानिति अतिमहच्छरीरा । पगम्भिता अतिधृष्टा रौद्ररूपा निर्भयाः सदेति भक्षयित्वा न तृप्ता भवन्ति । सदा वा अकोप्पा अनिवार्या । अप्रतिषेध्या इत्यर्थः, 'कर्षापणो अकोप्पा' इत्यपदिश्यते । अधवा-"अकोप्पं" ति [न] कुप्पितुं इत्युक्तं भवति । खायति तत्था बहकूरकम्मा, बहकरकम्मा इत्युभयावधारणार्थम्, ये च खादयन्ति ये च खाद्यन्ते । लोहसंकलाबद्धाः खादन्ति के वि स्वैराः प्रधावन्तोऽनुधावन्तो, अनुधावितुं पाटयित्वा खादन्ति, महाघोषा छिच्छिक्करंति, अण्णे सलक्खगं धारेति ॥ १९ ॥ किञ्च
३४४. सयाजला णाम णदीभिदुग्गा, पविजला लोहविलीणतत्ता।
जंसीऽभिदुग्गंसि पवजमाणा, एकाणिकाऽणुकमणं करेंति ॥ २०॥ ३४४. सयाजला. वृत्तम् । सतजला णाम णदीभिदुग्गा, सदा ज्वलतीति सदाज्वला । भृशं दुर्गा अभिमुखं दुर्गा वा अभिदुर्गा । प्रविसृतजला पविजला, विस्तीर्णजला उत्तानजलेत्यर्थः, न तु यथा वैतरणी गम्भीरजला वेगवती च, सा हि उत्तानकूला लोहविलीनसदृशोदका । लोहानि पञ्च काललोहादीनि । जसीहिदुग्गंसि पवजमाणा, अभिमुखं दुग्गा भृशं दुग्गा वा अभिदुग्गा, प्रपद्यमाना गच्छन्त इत्यर्थः । एकानिका असहाया इत्युक्तम् , अल्पसहाया इत्यर्थः अद्वितीया वा। अनुक्रमन्तीति अनुक्रमणम् ॥ २० ॥ ___३४५. एताणि फासाणि फुसंति बालं, णिरंतरं तत्थ चिरद्वितीया ।
णे हम्ममाणस्स तु अत्थि ताणं, एगो सयं पचणुहोति दुक्खं ॥ २१॥ ३४५. एताणि फासाणि फुसंतिक वृत्तम् । एतानीति यान्युद्दिष्टानि द्वयोरप्युद्देशकयोः । फुसंतीति फासाणि, एगग्गहणे गहणं, सहाणि वि रूव-रस-गंध-फासाणीति । स्पर्शग्रहणं तु ते तत्रोत्कटा दुःखतमाश्च । निरन्तरमितिअच्छिणिमीलियमेत्तं णत्थि सुहं णिच्चमेव अणुबद्धं । णरए णेरइयाणं अधोणिसं पञ्चमाणाणं ॥ १॥ 20
[जीवा० प्रति० ३ उ० १ सू० ९५ पत्र १२९-१] चिरद्वितीय त्ति उक्ताः। ण हम्ममाणस्स तु अत्थि ताणं, न तत्र हन्यमानस्य वा किञ्चित् त्राणमस्ति, पल्ललं भणति-हण छिन्द भिन्दध त्ति मारे त्ति पच पचे त्ति । एवं यां यां कारणां कश्चित् कारयति तां तामनुबंहयन्ति बुभूषन्ति च । एगो सयं पच्चणुहोति दुक्खं, एक एवासौ स्वयं अशुभकर्मफलमनुभवति, अनु पश्चाद्भावे, पूर्वं तन्निमित्तं तदन्येषु भवति, पश्चादसावनन्तगुणं तदनुभवति, तं पूर्वकृतं प्रत्यनुभवति ॥ २१ ॥
३४६. जंजारिसंपन्चमकासि कम्म. तधेव आगच्छति संपरागे।
एगंतदुक्खं भवमंजिणित्ता, 'वेदेति एगो तमणंतकालं ॥ २२ ॥ ३४६. जंजारिसं० वृत्तम् । जं जारिसं पुव्वमकासि कम्म, जारिसाणि तिव्व-मंद-मज्झिमअज्झवसाएहिं जधण्णमझिमुक्किट्ठठितीयाणि कम्माणि कताणि तं तधा अणुभवंति । संपरागो णाम संसारः, संपरीत्यस्मिन्निति सम्परायः, कर्म१ अष्टादशगाथाया अनन्तरं वृत्तिकृता एका गाथाऽधिका व्याख्याताऽस्ति, सूत्रादर्शेष्वपि सोपलभ्यते । सा चेयम्
भंजंति णं पुव्वमरी सरोसं, समुग्गरे ते मुसले गहेउं । ते भिन्नदेहा रुहिरं वमंता, ओमुद्धगा धरणितले पडंति॥ २°सिताला खं १॥ ३ पगब्मिणो खं १ खं २ पु १। पागन्भिणो पु २॥ ४ सतायकोवा खं १ खं २ पु १ पु २। सदा वऽकोवा वृ० दी। सदा वकोप्पं चूपा०॥ ५खजति खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ६ पविजलं वृ० दी । पविजला वृपा०॥ ७एगायताणु खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ८'तीतं खं १।तीयं खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥ ९नो खं १ पु २॥ १० तु होति ताणं खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी.॥११ पुवकयाऽऽसि कम्म, तमेव खं २ पु १ वृ० दी० ॥१२ मजइत्ता पु २॥ १३ वेदेति दुक्खी तमणतदुक्खं खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी०॥
26
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org