________________
सुत्तगा० ३११-१७] सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो।
१३१ दुर्गे वा, ण चेव तत्थ काइ समा भूमी अत्थि । अरहिता अभितावं तस्मिन्नपि अरहिते अभितावे तधावि तविजंति अयोक
तेषां चरकाणां गण्डस्योपरि पिटका इव जातास्ते ते स्वाभाविकेन नरकदुक्खेण विशेषतश्च नरकपालोदीरितेन पुनः पुनः समोहन्यमानाः प्रायं वेदनासमुद्धातैरिव कालं गमयन्ति ॥ १६ ॥ तत्र पुनर्महाघोषनरकपालोदीरितस्तेषां च परस्परतो हन-छिन्दभिन्द-मारयाऽतिकृयित-स्तनितशब्दैश्च३१५. से सुवती गामवधे व सद्दे, उदिण्णकम्माए पयाय तत्थ ।
उदिण्णकम्माण उदिण्णकम्मा, पुणो पुणो ते सहरिसं दुहंति ॥ १७॥ ३१५. से सुव्वती गामवधे व सद्दे० वृत्तम् । से जधानामए इध गामघाते वा णगरघाए वा सर्वस्वहारे च बन्दिग्गहे वा महाणगरडाहे वा डक्कुरिजंतेसु वा णगर-गामेसु वा समंता हाहाकारारवा अमातृ-पुत्राः श्रूयन्ते, एवं तेष्वपि उदिण्णकम्माए पयाय त्ति णरगपयाए णरगलोगस्स महाभैरवसहो सुव्वते । उदिण्णकम्माण तेसिं असातावेदणिज्जादिगाओ ओसणं असुभाओ कम्मपगडीओ उदिण्णाओ, असुरकुमाराण वि तेसिं मिच्छत्त-हास-रतीओ उदिण्णाओ इति, अतस्ते उदिण्णकम्मा 10 रइयाणं शरीराणीति वाक्यशेषः, उदीर्णकर्माणोऽसुराः पुनः पुनरिति अनेकशः, संघात-मारणाणि सह हरिसेण सहरिसं दुःखापयंति दुहंति । “विधंति" वा पठ्यते ॥ १७ ॥
३१६. पाणेहिं णं पाव विजोजयंति, तं भे पवक्खामि जधातघेणं ।
दंडेहिं तत्था सरयंति बालं, सोहिं दंडेहिं पुराकतेहिं ॥ १८॥ ३१६. पाणेहिं णं पाव विजोजयंतिक वृत्तम् । प्राणाः शरीरेन्द्रिय-बलप्राणाः, तान् ते पावा तैस्तैर्वेदनाप्रकारैः 15 छेद-भेदप्रकारैश्च वियोजयंति विश्लेषयन्तीत्यर्थः । स्यात्-किमर्थं ते तेषां वेदनामुदीरयंति ? कीदृशी वा ?, उच्यते, तं मेऽहं पवक्खामि जधातघेणं, भृशं साधु वा वक्ष्यामि जधातधं ति जहिं इधं येन प्रकारेण पावाई कम्माई कताई ते तहिं तहेव वेयणाओ पाविजंति । का तर्हि भावना ?-तीव्रोपचितैस्तीवा वेदना भवन्ति मन्दैर्मन्दा मध्यैर्मध्या नरकविशेषतः स्थितिविशेषतश्च । अधवा जधातधं ति राजत्वे वा राजामात्यत्वे चारकपालत्वे लुब्धकत्वे वा सौकरिक-मत्स्यबन्धत्वे वा वध-घात-मांसोपरोध-पारदारिक-याज्ञिक-संसारमोचक-महापरिग्रहेत्येवमादयो दण्डा यैर्यथा कृतास्तान् तथैव दंडे तत्थ सरयंति बालं. तैरेव 20 यथाकृतैर्दण्डैः स्मारयन्ति यातयमानाः सरयंति त्ति स्मारयन्ति । न तथा छिद्यन्ते एव मार्यन्ते वध्यन्ते विध्यन्ते सह्यन्ते, एवं यावन्तो यथा च दण्डप्रकाराः कृतास्तावद्भिस्तथा च सारयन्ति ।। १८॥
३१७. ते हम्ममाणे णरगं उवेंति, पुण्णं दुरूअस्स महभिता ।
ते तत्थ चिटुंति दुरूवभक्खी, तुटुंति कम्मोवंसगा किमीहि ॥ १९ ॥ ३१७. ते हम्ममाणे णरगं उर्वति० वृत्तम् । त एवं बालाः हन्यमाना इतश्चेतश्च पलायमाणा णिलुक्कणपधं मग्गंता 25 नरकमेवान्यं भीमतरवेदनं प्रविशन्ति, जध इह चोरेहिं चोरा चारिजंता कडिल्लमनुप्रविशन्ति, तत्रापि सिंह-व्याघ्रा-ऽजगरादिभिः खाद्यन्ते, एवं ते बाला पलायमाणा नरकपालभया तं नरकं पतंति । अण्णं पुण्णं दुरूअस्स, दुरूयं णाम उच्चार-पासवणकद्दमो, “से जधाणामए अहिमडे ति वा” [जीवा० प्रति ३ सू० ८३ पत्र १०६] मत-कुहित-विणिट्ठकिमीणं, तदपि दुरूवं तप्तं महभितावं। [ते] तत्थ चिट्ठति दुरूवभक्खी, दुरूवं भक्खयन्तीति दुरूवभक्खी, ते णिरयपालेहि दुरूवं खाविजंति । तुद्यन्त इति तुद्यमानाः खाद्यमानाः कृमिभिः कम्मोवसगा णाम कर्मयोग्या कर्मवशगा वा, तत्थ दुरूवे 30 विष्ठाकृमिसंस्थाना विउव्विया किमिगा तेहिं खजमाणा चिट्ठति, गुणमाणा य तत्थ किच्छाहिं गच्छंति, परिस्संता य तत्थेव
१ नगरवधे खं १ वृ० दी० ॥ २ दुहोवणीताण पदाण तत्थ खं १ खं २ पु १ वृ० दी० ॥ ३ सरहं दुहेंति खं १ ख २ पु १ वृ० दी । सहरिसं विधंति चूपा० ॥ ४ सन्धती पु० । सव्वती सं० वा० मो० ॥ ५ आमात्यपुत्राः चूसप्र० ॥ ६ डंडेहिं तत्था सरतंति खं १॥ ७बाला खं १ खं २ पु १॥ ८ कृतस्नानतच्छेव चूसप्र०॥ ९°माणा णरए पडंति, पुण्णे दुरूवस्स महब्भितावे खं १ ख २ पु १ वृ० दी । णरए स्थाने णरते खं १॥१०°वगता कि खं १ ख २ वृ० दी.॥११ भक्षय वा० मो० ॥
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org