________________
१८
स्वोपज्ञलघुवृत्तिविभूषितं
पदान्तस्थाद् दीर्घस्थात् प्लुतात् परस्य छस्य द्वे रूपे वा स्याताम् । आगच्छ भो इन्द्रभूते ३ च्छत्रमानय , पक्षे छत्रमानय ।।२९।।
स्वरेभ्यः ।।३॥३०॥ स्वरात् परस्य छस्य द्वे रूपे स्याताम् । इच्छति , गच्छति ॥३०॥
दिर्ह-स्वरस्याऽनु नवा ।११३॥३१॥ स्वरात् पराभ्यां रहाभ्यां परस्य र-ह-स्वरवर्जस्य वर्णस्य द्वे रूपे वा स्याताम् , अनु कार्यान्तरात् पश्चात् । अर्कः , अर्कः । ब्रह्मम , ब्रह्म । अर्ह-स्वरस्येति किम् ? पद्मह्रदः , अर्हः , करः । स्वरेभ्य इत्येव-अभ्रयते । अन्विति किम् ? प्रोण्णुनाव ।।३१।।
अदीर्घाद विरामैकव्यञ्जने ।।३॥३२॥ अदीर्घात् स्वरात् परस्य र-ह-स्वरवर्जस्य वर्णस्य विरामे असंयुक्तव्यञ्जने च परेऽनु द्वे रूपे वा स्याताम् । त्वक् , त्वक् । दद्धयत्र , दध्यत्र । गो ३ त्त्रात , गो३त्रात । अर्हस्वरस्येत्येव -वर्या , वह्यम् , तितउ ।।३२||
अञ्वर्गस्यान्तस्थातः ॥१॥३॥३३॥ अन्तस्थात: परस्य वर्जवर्गस्याऽनु द्वे रूपे वा स्याताम् । उल्क्का , उल्का । अञिति किम् ? हल्लौ ॥३३॥
ततोऽस्याः ।१॥३॥३४॥ ततोऽञ्वर्गात् परस्या अस्या अन्तस्थाया द्वे रूपे वा स्याताम् । दध्य्यत्र , दध्यत्र ॥३४॥
शिटः प्रथम-द्वितीयस्य ।।३॥३५॥ शिट: परयोः प्रथम-द्वितीययोझै रूपे वा स्याताम् । त्वं क्करोषि , त्वं करोषि । त्वं क्खनसि , त्वं खनसि ॥३५॥
ततः शिटः ।।३।३६॥ ततः प्रथम-द्वितीयाभ्यां परस्य शिटो द्वे रूपे वा स्याताम् । तच् इशेते , तच शेते ॥३६।।
न रात् स्वरे ।१॥३॥३७॥ १. दीर्घात् J3 । “दीर्घस्थानात्' इति बृहद्वृत्तौ ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org