________________
४१८
स्वोपज्ञलघुवृत्तिविभूषितं
बहूनां प्रश्ने डतमश्च वा ।७।३।५४॥ यदादिभ्यो बहूनां मध्ये निर्धार्यार्थेभ्य: प्रश्ने डतमो डतरश्च वा स्यात् । यतमो यतरो वा भवतां कठस्ततमस्ततरो वा यातु , एवं कतमः , कतर: , अन्यतमः , अन्यतर: , पक्षे यको यो वा , सक: स वा भवतां कठ इत्यादि ।।५४||
वैकात् ।।३।५५॥ एकाद् बहूनां मध्ये निर्धार्थाित् डतमो वा स्यात् । एकतमः , एकक: , एको वा भवतां कठः ॥५५।।
तात् तमबादेश्यानत्यन्ते ।।३।५६॥ तान्तात् केवलात् तमबाद्यन्ताचानत्यन्तार्थात् कप् स्यात् । अनत्यन्तं भिन्नभिन्नकम् , भिन्नतमकम् , भिन्नतरकम् ।।५६।।
न सामिवचने ।७।३।५७॥ अर्धवचने उपपदेऽनत्यन्तार्थात् क्तान्तात् केवलात् तमबाद्यन्ताच्च कप् न स्यात् । सामि अनत्यन्तं भिन्नम् , अर्धमनत्यन्तं भिन्नम् ।।५७||
नित्यं ञ-जिनोऽण् ।७।३।५८॥ ञ-जिनन्तात् स्वार्थे नित्यमण् स्यात् । व्यावक्रोशी , साङ्कोटिनम् ।।५८||
विसारिणो मत्स्ये ।७।३।५९॥ अस्माद् मत्स्यार्थात् स्वार्थेऽण् स्यात् । वैसारिणो मत्स्य: ॥५९||
पूगादमुख्यकाघ्यो द्रिः ।।३।६०॥ नानाजातीया अनियतवृत्तयोऽर्थकामप्रधाना: सङ्घा: पूगा: , तदर्थात् स्वार्थे ज्यो द्रिः स्यात् , न चेत् पूगार्थं मुख्यार्थकान्तम् । लौहध्वज्य: , लोहध्वजा: । अमुख्यकादिति किम् ? देवदत्तकः पूगः ॥६०॥
वातादस्त्रियाम् ।७।३।६।। नानाजातीया अनियतवृत्तय: शरीरायासजीविन: सङ्घा: वाता: , तदर्थादस्त्रियां स्वार्थे ञ्यो द्रिः स्यात् । कापोतपाक्य: , स्त्री तु कपोतपाका ।।६।।
शस्त्रजीविसङ्घाज्यड् वा ।७।३।६२॥ एतदर्थात् स्वार्थे द्रियंड् वा स्यात् । शाबर्यः , शबराः , पौलिन्द्यः , पुलिन्दा:
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org