________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम्
३९५
आभ्यां मत्वर्थे एते स्युः । कंयु: , शंयुः , कंतिः , शंति: , कंय: , शंय: , कंतुः , शंतु: , कंतः , शंत: , कंव: , शंव: , कंभ: , शंभ: ॥१८।।
बल-वात-दन्त-ललाटादलः ।७२।१९॥ एभ्यो मत्वर्थे ऊल: स्यात् । बलूल: , वातूल: , दन्तूल: , ललाटूल: , बलवान् ॥१९॥
प्राण्यङ्गादातो लः ॥७२२०॥ प्राण्यङ्गार्थादादन्ताद् मत्वर्थे ल: स्यात् । चूडाल: , चूडावान् । प्राण्यङ्गादिति किम् ? जङ्घावान् प्रासादः ।।२०।।
सिध्मादि-क्षुद्रजन्तु-रुग्भ्यः ।७।२।२१॥ सिध्मादेः क्षुद्रजन्त्वर्थाद् रुगर्थाच्च मत्वर्थे ल: स्यात् । सिध्मल: , सिध्मवान् , वर्मल: , यूकालः , मूर्छाल: ।।२१।।
प्रज्ञा-पर्णोदक-फेनाल्लेलौ ।१२।२२॥ एभ्यो मत्वर्थे लेलौ स्याताम् । प्रज्ञाल: , प्रज्ञिल: ; पर्णल: , पर्णिल: ; उदकल: , उदकिल: ; फेनल: , फेनिल: , फेनवान् ।।२२।।
काला-जटा-घाटात् क्षेपे ।७।२।२३॥ एभ्यो मत्वर्थे लेलौ स्याताम् , क्षेपे गम्ये । कालाल: , कालिल: ; जटाल: , जटिल: ; घाटाल: , घाटिल: । क्षेपे इति किम् ? कालावान् ।।२३।।
वाच आला-ऽऽटौ ।७।२।२४॥ मत्वर्थे स्याताम् , क्षेपे गम्ये । वाचाल: , वाचाटः ॥२४॥
ग्मिन् ।७।२।२५॥ वाचो मत्वर्थे ग्मिन् स्यात् । वाग्ग्मी , वाग्वान् ।।२५।।
मध्वादिभ्यो रः ।७।२।२६॥ मत्वर्थे स्यात् । मधुरो रस: , खरो गर्दभः ।।२६।।
कृष्यादिभ्यो वलच् ।।२।२७॥ मत्वर्थे स्यात् । कृषीवल: कुटुम्बी , आसुतीवल: कल्यपाल: , आसुतिमान्
॥२७॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org