________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम्
प्राणिजात्यर्थाद् वयोऽर्थाच्च तस्य भावे कर्मणि चाऽञ् स्यात् । आश्वम्, अश्वत्वम् , अश्वता ; कौमारम्, कुमारत्वम्, कुमारता ||६६ || युवादेरण् |७|१|६७ ||
एभ्यस्तस्य भावे कर्मणि चाऽण् स्यात् । यौवनम् युवत्वम् युवता ; स्थाविरम्, स्थविरत्वम् स्थविरता ||६७ ||
हायनान्तात् |७|१|६८॥
,
,
अस्मात् तस्य भावे कर्मणि चाऽण् स्यात् । द्वैहायनम् द्विहायनत्वम्,
द्विहायनता ||६८||
"
"
य्वृवर्णाल्लघ्वादेः | ७|१|६९ ॥
लघुरादिः समीपो येषामि उ ऋवर्णानां तदन्तेभ्यस्तस्य भावे कर्मणि चाण् स्यात् । शौचम्, शुचित्वम् शुचिता ; एवं हारीतकम्, पाटवम्, वाधवम्
7
पैत्रम् | लघ्वादेरिति किम् ? पाण्डुत्वम् ||६९|| पुरुष - हृदयादसमासे । ७७ ११७० ॥
"
आभ्यामसमासविषयाभ्यां तस्य भावे कर्मणि चाऽण् स्यात् । पौरुषम्, पुरुषत्वम् पुरुषता एवं हार्दम् | असमास इति किम् ? परमपुरुषत्वम्, परमपौरुषमिति मा भूत् ॥७०॥
,
Jain Education International
"
,
३७९
,
श्रोत्रियाद् यलुक् च | ७|१|७१ ॥
अस्मात् तस्य भावे कर्मणि चाऽण् स्यात्, तद्योगे च यस्य लुक् । श्रौत्रम् श्रोत्रियत्वम्, श्रोत्रियता, श्रीत्रियकम् ॥७१ ||
For Private & Personal Use Only
योपान्त्याद् गुरूपोत्तमादसुप्रख्यादकञ् | ७|१|७२ ॥
,
त्र्यादीनामन्त्यमुत्तमम्, तत्समीपमुपोत्तमम्, तद् गुरुर्यस्य तस्माद् युपान्त्यात् सुप्रख्यवर्णात् तस्य भावे कर्मणि चाऽकञ् स्यात् । रामणीयकम् रमणीयत्वम् रमणीयता ; एवम् आचार्यकम् । गुरूपोत्तमादिति किम् ? क्षत्रियत्वम्, कायत्वम् | असुप्रख्यादिति किम् ? सुप्रख्यत्वम् सौख्यम् ॥७२॥
चौरादेः | ७|१|७३||
एभ्यस्तस्य भावे कर्मणि चाकञ् स्यात् । चौरिका, चोरत्वम्, चोरता १. चौरादेः J1 पा२ || २. चौरत्वम्, चौरता J1 पार ॥
www.jainelibrary.org
