________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम् ।
सर्वस्माद् धातोर्भाव-कर्मविहिते शिति क्यः स्यात् । शय्यते त्वया, क्रियते
कटः । शितीति किम् ? बभूवे ||७० ||
अदादिवर्जाद् धातोः कर्त्तरि विहिते शिति शव् स्यात् । भवति । कर्त्तरीति किम् ? पच्यते । अनय इति किम् ? अत्ति || ७१ || दिवादेः श्यः | ३ | ४|७२॥ दिवादेः कर्तृविहिते शिति श्यः स्यात् । दीव्यति, भ्रास-भ्लास-भ्रम-क्रम-क्लम- त्रसि- त्रुटि - लषि-यसि - संयसेर्वा
जीर्यति ||७२||
|३|४|७३॥
- एभ्यः कर्तृविहिते शिति श्यो वा स्यात् । भ्रास्यते, भ्रासते; भ्लास्यते , भ्लासते; भ्राम्यति भ्रमति क्राम्यति क्रामति; क्लाम्यति क्लामति ; त्रस्यति त्रसति ; त्रुट्यति त्रुटति; लष्यति, लषति; यस्यति यसति
;
"
;
1
,
कर्त्तर्यनदभ्यः शबू | ३ | ४|७१ ॥
संयस्यति संयसति ||७३||
"
,
कुषि - रञ्जेर्व्याप्ये वा परस्मै च | ३ | ४ | ७४ ॥
आभ्यां व्याप्ये कर्त्तरि शिद्विषये परस्मैपदं वा स्यात्, तद्योगे श्यश्च । कुष्यति कुष्यते वा पादः स्वयमेव; रज्यति रज्यते वा वस्त्रं स्वयमेव । व्याप्ये कर्त्तरीति किम् ? कुष्णाति पादं रोगः । शितीत्येव - अकोषि ||७४ ||
Jain Education International
स्वादेः
१० इनुः ।३।४।७५।।
स्वादेः कर्तृविहिते शिति इनुः स्यात् । सुनोति, सिनोति ॥ ७५ ॥
वाऽक्षः | ३|४|७६ ॥
अक्षः कर्तृविहिते शिति श्नुर्वा स्यात् । अक्ष्णोति अक्षति ॥ ७६ ॥ तक्षः स्वार्थे वा | ३ | ४|७७॥
१६९
,
"
स्वार्थः तनुत्वम्, तद्वृत्तेस्तक्षः कर्तृविहिते शिति नुर्वा स्यात् । तक्ष्णोति तक्षति | स्वार्थ इति किम् ? संतक्षति शिष्यम् ||७७||
स्तम्भू-स्तुम्भू-स्कम्भू-स्कुम्भू-स्कोः श्ना च |३|४|७८ ॥
स्तम्भ्वादेः सौत्राद् धातोः, स्कुगश्च कर्तृविहिते शिति इनाः श्नुश्च स्यात्
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org