________________
११०
"
"
तृतीयान्तं तदर्थकृतैर्गुणवचनैरैकार्थ्ये समासस्तत्पुरुषः स्यात् । शङ्कुलाखण्डः मदपटुः । तत्कृतैरिति किम् ? अक्ष्णा काण: । गुणवचनैरित्येव - दध्ना पटुः पाटवमित्यर्थः ||६५||
स्वोपज्ञलघुवृत्तिविभूषितं
चतस्रार्द्धम् ।३|१|६६॥
अर्द्धस्तृतीयान्तस्तत्कृतार्थेन चतसृशब्देन समासस्तत्पुरुषः स्यात् । अर्द्धचतस्रो मात्रा: । चतस्रेति किम् ? अर्द्धेन चत्वारो द्रोणा : ||६६ || ऊनार्थपूर्वाद्यैः ।३।१।६७॥
तृतीयान्तम् ऊनार्थै: पूर्वाद्यैश्च समासस्तत्पुरुषः स्यात् । माषोनम्, माषविकलम् ; मासपूर्वः, मासावरः ||६७||
कारकं कृता | ३ | १|६८॥
कारकवाचि तृतीयान्तं कृदन्तेन समासस्तत्पुरुषः स्यात् । आत्मकृतम्, नखनिर्भिन्नः काकपेया नदी बाष्पच्छेद्यानि तृणानि । कारकमिति किम्
? विद्ययोषितः ||६८||
,
7
नविंशत्यादिनैकोऽच्चान्तः | ३|१|६९ ॥
एकशब्दस्तृतीयान्तो नविंशत्यादिना सह समासस्तत्पुरुषः स्यात्, एकस्य चाऽदन्तः । एकान्नविंशतिः, एकाद्नविंशतिः, एकान्नत्रिंशत्, एकाद्नत्रिंशत्
||६९॥
चतुर्थी प्रकृत्या | ३ | १|७०॥
प्रकृतिः परिणामि कारणम्, एतद्वाचिनैकार्थ्ये चतुर्थ्यन्तं विकारार्थं समासस्तत्पुरुषः स्यात् । यूपदारु । प्रकृत्येति किम् ? रन्धनाय स्थाली || ७ || हितादिभिः | ३|१|७१ ॥
चतुर्थ्यन्तं हिताद्यैः समासस्तत्पुरुषः स्यात् । गोहितम्, गोसुखम् ||७१ || तदर्थार्थेन । ३।१।७२॥
Jain Education International
चतुर्थ्यर्थोऽर्थो यस्य तेनार्थेन चतुर्थ्यन्तं समासस्तत्पुरुष; स्यात् । पित्रर्थं पयः आतुरार्था यवागूः । तदर्थेति किम् ? पित्रेऽर्थः ||२||
पञ्चमी भयाद्यैः | ३|१|७३॥
पञ्चम्यन्तं भयाद्यैरैकार्थ्ये समासस्तत्पुरुषः स्यात् । वृकभयम्, वृकभीरुः ॥७३॥ . चतुर्थ्या अर्थो यस्य पासं३ | चतुर्थ्यर्थो यस्य J3 ||
१.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
