________________
૨ થી૯ સમય= જઘન્ય અંતર્મદૂતા ૨ માસ
અંત દર્દી કે અયન
૩. વખતના માપ [૧] વ્યવહાર તથા શાશ્વપ્રસિદ્ધ માપ અસંખ્ય સમય = ૧ આવલી [ ૩૦ મુહૂર્ત =૧ અહેરાત્રિ ૧૬૭૭૭૨૧૬ થી
૫ ૬૦ ઘડી ! કઈક અધિક આવલી = મુહૂર્ત | ૧૫ અહેરાત્રિ = ૧ પક્ષ ૧ સમય પૃથક ૨ પક્ષ = ૧ માસ
81 ૨ માસ = અયન ૧ સમયસ્થત ૧ કષ્ટ |
=૧ વર્ષ ૨ ઘડી
૧ યુક્ત | ૫ વર્ષ = ૧ ગુગ ૧૫ મુહૂર્તી = ૧ દિવસ { [૭૦૫૬૦૦૦ ૧૫ મુહૂર્ત = ૧ રવિ | ડ = } =૧ પૂર્વ
[૨] વખત ગણવાના જૈન શાસ્ત્રીય માપે
ઉદ્ધા, અદ્ધા, અને ક્ષેત્ર પોપમના સુક્ષ્મ અને બાકર ભેદ ગણતાં ૬ પ્રકારના પલ્યોપમ છે. અહીં અદ્ધા પોપમની જરૂર હોવાથી તેનું સ્વરૂપ સમજાવવામાં આવ્યું છે –
પપમ = એક જન ઊંડા, પહેળા અને લાંબા ખાડામાં સાત દિવસના જન્મેલા યુગલિયા મનુષ્યના બાળકના એક વાળના સાત વાર આઠ આઠ કરેલા [૨૨૯૭૧પ૨] કકડા ઠાંસી ઠાંસીને ભરી, તેમાંથી સો વર્ષે વાળને એક એક કડી કાઢતાં, જેટલા કાળે એ ખાડા-૫લ્ય-પ્યા ખાલી થાય, તેટલા કાળને આદર અદ્ધા પાપમ કહેવાય છે.
અને એજ વાળના અસંખ્ય સૂક્ષ્મ કકડા કાપી સે સો વર્ષ એક એક કકડા કાઢીએ, અને એ ખાડે જેટલા વર્ષે ખાલી થાય, તેટલા કાળને સૂક્ષમ અદ્ધા પ૯પમ કહેવાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org