________________
જીવોના મુખ્ય ભેદોની સમજ ૧. જેના બે ભેદ છે.
૧ સ સારી—કમ સહિત.
૨ સિદ્ધ–કમ રહિત. ૨. સંસારી જીવના બે ભેદ છે,
૧ ત્રસ–ઈચ્છાપૂર્વક હાલે ચાલે, તે.
૨ સ્થાવર– સ્થિર રહે છે. ૩ સ્થાવર જીવના પાંચ ભેદ છે.
૧ પૃથ્વીકાય—માટી-પાષાણાદિક રૂપે છે. ૨ અપૂકાય–પાણીરૂપે છે. ૩ તેઉકાય –અગ્નિરૂપે છે. ૪ વાયુકાય-વાયરારૂપે છે. ૫ વનસ્પતિકાય–ઝાડ-પાલાદિકરૂપે છે
એ પાંચેયને એક સ્પશનેન્દ્રિય જ હોય છે. ૪ વનસ્પતિકાયના બે ભેદ છે. ૧ પ્રત્યેક જે એક શરીરને વિષે એક જીવ હોય, તે પ્રત્યેક
વનસ્પતિ છે. ૨ સાધારણ–એક શરીરને વિષે અનંત જીવ હોય તે સાધારણ
વનસ્પતિ છે. ૫ ત્રસકાયના ચાર ભેદ છે.
૧ બેઈદ્રિય–સ્પર્શનેંદ્રિય (ચામડી) અને રસનેંદ્રિય (જીભ)વાળા.
પિરા વગેરે. ૨ તેાિ –સ્પશને દ્રિય, રસને દ્રિય અને ધ્રાણેદિય નાસિકા)
વાળા. કીડી વગેરે. ૩ ચઉરિંદ્રિય–સ્પર્શનેંદ્રિય, રસનેંદ્રિય. ધ્રાણેદ્રિય, અને ચક્ષુ' રિંદ્રિય (આંખ)વાળા. વીંછી વગેરે ૪. પંચે દિય-સ્પર્શનેંદ્રિય, રસને દ્રિય, ઘ્રાણેદ્રિય, ચક્ષુરિંદ્રિય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
