________________
દંતક-પ્રકરણ (સમુદ્રઘાત)
શબ્દાથ:– દિવાળ=એકેન્દ્રિય જીવોને ! તેતે (૪ સમુદ્દઘાત) વઢ-કેવલિ સમુદ્રઘાત વેત્રિય શૈક્રિય સમુદઘાત તે ==ોજસ સમુદ્યાત વજ્ઞા=વજિત, રહિત, વિના સાદા શ=આહારક સમુધાત
સિવાયના વિ=વિના, સિવાય
સનીન=સંગ્નિ જીવને ==વળી
તૈક્ત (સાત) સમુદઘાત વરિચાર સમુદ્રઘાત
રેવ=નિશ્ચય
ગાથાર્થ:એકેન્દ્રિયોને કેવલિ, તેજસ્ અને આહારક વિના ચાર હેય છે. અને વેકિય સમુદ્દઘાત વિના તે જ વિકલેન્દ્રિયેને હેય છે, અને સશિ પંચેન્દ્રિયને તે (સાત) હોય છે. ૧૭
વિશેષાર્થ :એકેન્દ્રિયોને કેવલિ, તૈજસ અને આહારક એ ૩ સમુદઘાત વિના શેપ ૪ સમુદવાત છે [વાયુકાયની અપેક્ષાએ, અને વાયુકાય સિવાયના પૃથ્વીકાય વિગેરે ૪ દંડકમાં વૈશ્યિ સમુદ્યાત વિના ૩ સમુદ્રઘાતજ હોય છે. તયાં એ ૪ માંથી એક ક્રિય સમુદુવાત બાદ કરતાં શેષ ૩ સમુદ્દઘાત વિકેન્દ્રિયેને હોય છે, અને સંપત્તિ પંચેન્દ્રિયને તે તે સાતે ય સમુદ્રઘાત છે.
પુનઃ લોકના પર્યન્ત ભાગે નિરાબાધ સ્થાને રહેલા સુમાદિ. એકેન્દ્રિયોને તથા પ્રકારના ઉપઘાતનો અભાવ હોવાથી વેદના સમુદુલ્લા રહિત ૨ સમુદઘાત પણ હોય છે, અને શેવ સર્વ સૂક્ષ્મ તથા બાદર એકેન્દ્રિયોને ત્રણ સમુદઘાત હોય છે.
સમુદ્યાત ચાલુ અને ૧૦મું દષ્ટિ દ્વાર. पण गब्भतिरि सुरेस, नारय वाऊमु चउर, तिय सेसे । विगल दु दिहि, थावर, मिच्छत्ति, सेस तिय दिट्ठी ॥१८॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
