________________
૬૦
દંડક-પ્રકરણ
વાયુકાય, વિકલેન્દ્રિય. અને વૈમાનિકે ત્રણ સ્થાવાળા હોય છે. ૧૪
વિશેષાર્થ :
છટકું કષાયદ્વાર સર્વ દંડકપદોમાં ક્રોધ-માન-માયા-અને લોભ એ ચાર પ્રકારના કપાય હેાય છે, એકેન્દ્રિયમાં તેને ઉદય અસ્પષ્ટ હોય છે. દ્વાદ્રિયાહિકમાં કંઈક અધિક અધિક સ્પષ્ટ હોય છે. કષાય રહિત તો કેવળ વીતરાગ ભગવંત અને સિદ્ધ પરમાત્મા જ છે.
સાતમું લેસ્થાકાર ગર્ભજતિય ચ અને ગર્ભજ મનુષ્યને એ પ્રકારની વેશ્યાઓ હોય છે. એક સમયે એક જ લેયા અનમુહર્ષ સુધી રહી પુનઃ બદલાઈને બીજી લેયા પ્રગટ થાય છે. એ પ્રમાણે સંપૂર્ણ ભવપયન્ત પરાવૃત્તિથી છએ ક્યા દ્રવ્યથી અને ભાવથી પણ હોય છે. તે દ્રવ્ય -ભાવનું સ્વરૂપ દ્વારવર્ણનમાં કહેલું છે.
કૌમાનક છે તેદિ ક ાભ ૧ અગ્નિકાય છે કણ, નીલ,
દેને ૧ વાયુકાય છે * કપાત ૩ વિકલન્દ્રિય! (૩ અશુભ)
કયા નારકને કઈ અશુભ લેયા તથા કયા વૈમાનિક દેવને કઈ શુભ લેશ્યા હોય તેને વિસ્તાર અન્ય ગ્રન્થોથી જાણ *
* રનપ્રભા અને શર્કરપ્રભામાં સર્વ નારકને કાતિલેયા, વાલુકાપ્રભામાં સાધિક ૩ સાગરોપમ સુધીના આયુષ્યવાળાને પિત અને તેથી અધિક આયુષ્યવાળાને નીલ વેશ્યા છે. પંકપ્રશામાં સને નીલ લેગ્યા છે. ધૂમપ્રભામાં સાધિક ૧૦ સાગરોપમ સુધીના આયુષ્યવાળાને નીલ, અને તેથી અધિક આયુષ્યવાળાને કૃષ્ણલેસ્યા છે. તથા છઠ્ઠી અને સાતમી નરકમાં સવને કૃષ્ણ શ્યા છે. અહિ પૃથ્વીના અનુક્રમ પ્રમાણે અધિક અધિક મલિન લેક્ષાઓ જાણવી.
માના માં આ પ્રમાણે – ૧-૨ જ કલ્પનામાં તેલયા, ૩-૪-૫ મા ક૯૫ના દેવમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org