________________
નવમે અધ્યાય
૬૯ ત્રણ ગ, એક વેગ, કાય એગ અને અયોગ (-યોગ રહિત)ને હેય છે.
ધ્યાનને પ્રથમભેદ મન આદિ ત્રણે રોગના વ્યાપારવાળાને, બીજે ભેદ ત્રણમાંથી ગમે તે એક ભેગના વ્યાપારવાળાને, ત્રીજે ભેદ કાગના વ્યાપારવાળાને, ચેાથે ભેદ ચોગ વ્યાપાર રહિત જીવને હોય છે. અર્થાત ધ્યાનના પ્રથમ ભેદમાં ત્રણે એને વ્યાપાર હોય છે. બીજા ભેદમાં ગમે તે એક ગન અને ત્રીજામાં કેવળ કાયાગને વ્યાપાર હોય છે. ચોથામાં વેગવ્યાપારને અભાવ હોય છે. [૪૨] શુકલધ્યાનના પ્રથમના બે ભેદમાં વિશેષતા
કવિત પૂર્વે ૨-૪રૂ . પૂર્વના બે ભેદ એકાશ્રય અને સવિતર્ક હેય છે.
એકાશ્રય એટલે આત્મા કે પરમાણુ આદિ કોઈ એક આલંબન સહિત. સવિતર્ક એટલે શ્રુતસહિત–પૂર્વગત શ્રુતના આધારવાળું. શુકલધ્યાનના પ્રારંભના બે ભેદમાં આત્મા કે પરમાણુ આદિ કેઈ એક દ્રવ્યનું આલંબન હોય છે, અર્થાત્ કઈ એક દ્રવ્ય સંબંધી ધ્યાન કરવામાં આવે છે; તથા પૂર્વગત શ્રુતને આધાર હોય છે, અર્થાત્ પૂર્વગત શ્રુતના આધારે ધ્યાન કરવામાં આવે છે. [૪૩]
પહેલા અને બીજા ભેદમાં તફાવત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org