________________
૨૩૨
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમ સ્ત્ર
૧૨ દેવલેાકમાં ત્રણ હાથ ઊંચું, નવથૈવેયકમાં એ હાથ ઊંચું અને અનુત્તરમાં એક હાથ ઊંચું દેવાનું શરીર હોય છે.
(૩) અહીં પરિગ્રહ શબ્દથી વિમાનના પરિવાર અભિપ્રેત છે. વૈમાનિક નિકાયમાં ઇંદ્રક શ્રેણિગત અને પુષ્પપ્રકીર્ણ ક એમ ત્રણ પ્રકારના વિમાને હોય છે. ખરેખર મધ્યમાં આવેલ વિમાનને ઇંદ્રક કહેવામાં છે. ચાર દિશાએમાં ૫ક્તિબદ્ધ આવેલા વિમાને શ્રેણિગત છે. છવાયેલાં પુષ્પાની જેમ છૂટાં છૂટાં રહેલાં વિમાને પુષ્પ પ્રકી ક કહેવાય છે. શ્રેણિગત વિમાના ત્રિકોણ, ચતુષ્કોણુ, અને વાટલાકાર એમ ત્રણ પ્રકારનાં છે. તથા પ્રથમ ત્રિકેણુ, ખાદ ચતુષ્કાણુ, ખાદ વાટલાકાર, માદ ત્રિકાળુ....એમ ક્રમશઃ આવેલાં છે. આ વિમાના ઇંદ્રક વિમાનથી ચારે દિશામાં લાઈનખ ધ આવેલાં છે. પુષ્પપ્રકીણુક વિમાના નોંદાવ, સ્વસ્તિક વગેરે વિવિધ આકારવાળાં છે તથા શ્રેણિગત વિમા નાના આંતરા વચ્ચે આવેલાં છે. પૂર્વ દિશા સિવાય ત્રણે દિશામાં આ વિમાના હોય છે. તેતે ધ્રુવલેાકનાં વિમાનાની સખ્યા સકલતી` ' સૂત્રમાં બતાવવામાં આવી છે. તેના કુલ સખ્યા ૮૪૯૭૦૨૩ છે.
(૪) ઉપર ઉપરના દેવામાં સુંદર સ્થાન, ધ્રુવે કે દેવીઓના પરિવાર, સામર્થ્ય, અવધિજ્ઞાન, ઇંદ્રિયશક્તિ, વિભૂતિ, શબ્દાદિવિષયોની સમૃદ્ધિ વગેરે અધિક અધિક હોવા છતાં અભિમાન અલ્પ અલ્પ હોય છે. આથી ઉપર ઉપરના ધ્રુવે અધિક અધિક સુખી હોય છે. [૨૨]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
