________________
દેવે
વ્યંતર શબ્દની વ્યાખ્યા શાસ્ત્રકારોએ અન્ય રીતે પણ કરી છે. જેમકે- વિગતમત્તા મનુષ્યો જે જે ચન્તઃ જેઓનું મનુષ્યથી અંતર ગયું છે, તે વ્યંતર.” કેટલાક વ્યતિરે તીર્થકર, ચકવતી, વાસુદેવ વગેરે ઉત્તમ પુરુષેની ચાકરની પેઠે સેવા કરે છે, તેથી તેમની અને મનુષ્યની વચ્ચે અંતર રહેતું નથી.
દ્વરિત્રહી છે. જલિયા-તિષ્ક
તવાર્થ–ભાષ્યમાં કહ્યું છે કે “જોર -જોરાન્સિકાવિત્તિ ચોરોષિવિમાનને, તે એવા વિજ જે જગતને પ્રકાશિત કરે છે, તે જો વિષર્નવિમાને. તેમાં ઉત્પન્ન થયેલા તે પેતિષ્કા અથવા “રોનિક જસિવા ””
તિષદેવે તે જ નિષ્કર. અહીં સ્વાર્થમાં જ પ્રત્યય થયેલ છે. આ વ્યાખ્યાઓનું તાત્પર્ય એ છે કે જે દેવાના વિમાને જ્યને પ્રકાશિત કરે છે, તે જોતિષ્ક કહેવાય છે. વત્રવિણા–પાંચ પ્રકારના.
. દુવિણ–બે પ્રકારના. તેનાળિય—વૈમાનિકા
વિમાનમાં ઉત્પન્ન થાય તે વૈમાનિક. અહી વિમાની '. આકાશમાં રહેલી દેને વસવાની વિશિ= ભૂમિને સમજવાની . છે. શાસ્ત્રકારોને તેલ લાક્ષાણિક અને આ પ્રમાણે કર્યું?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org