________________
તિર્યંચ જીવાની ઉત્પત્તિ
ભાવા
સર્વે જલચર, સ્થલચર અને ખેચર તિયા સમૂ મિ અને ગજ એમ એ પ્રકારના હાય છે.
વિવેચન
વીશમી, એકવીશમી અને બાવીશમી ગાથાના સ્વરૂપ પરત્વે તિયાચ જીવાના ભેદોપભેદો કહ્યા. હવે ત્રેવીશમી ગાથાના પૂર્વાર્ધમાં જન્મ પરત્વે તેમના ભેદે કહે છે, જન્મ પરત્વે સર્વે. તિય ચ જીવા એટલે જલચર, સ્થલચર અને ખેચા એ પ્રકારના હોય છે: એક સમૂ મિ અને બીજા ગર્ભજ તેમાં જેમના જન્મ સમૂનક્રિયાથી થાય છે, તેમને સમૂચ્છિમ કહેવાય છે અને ગભ ધારણની ક્રિયા વડે થાય છે, તેમને ગર્ભજ કહેવાય છે.
૨૫:
અહીં સ્વાભાવિક જ પ્રશ્ન થશે કે સમૂળ નક્રિયા કોને કહેવાય ?' તેના ઉત્તર એ છે કે ‘ ઉત્પત્તિને ચાગ્ય સચાગા પ્રાપ્ત થતાં જ દેહના સર્વ અવયવાનુ બધી માત્તુથી નિર્માણ થઈ જવુ, એ સમૂઈનની ક્રિયા છે.'
.
ગર્ભધારણ વિષે પણ આવેા જ પ્રશ્ન થવાના તેના ઉત્તર એ છે કે માતા-પિતાના સંચાગથી ! Àાણિત અને શુક્રનું ગરણ થવું-મિશ્રણ થવુ, એ ગર્ભધારણની ક્રિયા છે.'.
અહીં એ જાણવું જરૂરી છે કે નીચલા સ્તરના સર્વ જીવે કે જે સામાન્ય રીતે તિય ચ કહેવાય છે, તે અવા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org