________________
૬૮૪
પંચ પ્રતિક્રમણ સૂત્રો
ટગણ ડડ-ડ-ડા-ડા-lતગણ ડિડ-ડાડ-liડ-ડડા-liડા-ડા-sill-|| | | પગણ ડડડડડ-ડાડ-ડાડ-II IIS-ISSI-ડાડા-II ડા-ડડા-liડલા-ડિ-ડા-u.
ખુલાસો - આ ગણી માત્રા મેળના છંદોમાં ખાસ વપરાય છે. ગાથાક્રમ છંદનું નામ
છંદનું લક્ષણ (૧) ગાથા-પૂર્વાર્ધ અને ઉત્તરાર્ધ- ૭ ટગણ અને ૧ ગુરુ ૩૦ માત્રા. પૂર્વાર્ધ-૧-૩-૫-૭માં ટગારમાં
જગાણ ન હોવો જોઈએ. ૬ કી ટગણ મધ્યમાં કગણવાળો જોઈએ. ઉત્તરાર્ધ-૫ ટગણ, ૬ હો લઘુ ટગણ, ૭મો ટગણ-ગુ. પૂર્વાર્ધ-૬ શ્રી ટગારમાં બીજા લઘુની પહેલાં યતિ. છ મા ટગરમાં પહેલા લઘુની પહેલાં યતિ.
ઉત્તરાર્ધ-પમા ટગરમાં પહેલા લઘુની પહેલાં યતિ. (૨) ગાથા-પૂર્વાધ અને ઉત્તરાર્ધ- ૭ ટગણ અને ૧ ગુરુ. ૩૦ માત્રા. પૂર્વાર્ધ-૧-૩-૫-૭માં ટગાણમાં
જગાણ ન હોવો જોઈએ. ૬ કો ટગાણ મધ્યમાં કગણવાળો જોઈએ. ઉત્તરાર્ધ-પ ટગણ, ૬ કો લઘુ ટગણ, ૭ મો ટગણ-ગુર પૂર્વાર્ધ-૬ કા ટગણમાં બીજા લઘુની પહેલાં યતિ. ૭ મા ટગણમાં પહેલા લઘુની પહેલાં યતિ.
ઉત્તરાર્ધ-પમા ટગરમાં પહેલા લઘુની પહેલાં યતિ. (૩) શ્લોક - ૪ પાદ. ૮ અક્ષર. દરેકમાં ૫ મો અક્ષર લઘુ, ૨-૪ માં સાતમો લઘુ અને ૬ કો ગુરુ. (૪) માગધિકા - ૪ પાદ. ૧૪-૧૬ માત્રા. ૧-૩ માં ૨- ટગણ. લઘુ કગણ લઘુ કગણ=૧૪. ૨-૪
માં-૧ પગણ, ૧ ટગણ, લઘુ કગણ લઘુ કગણ=૧૬. (૫) આલિંગનક - ૪ પાદ, ૨૪, ૨૪, ૨૪, ૨૪. દરેક પદમાં ૨ લઘુ અને ૧ ગુરુવાળા ૬ ટગણ,
એટલું વિશેષ કે ૧ લા અને ૩ જાનો, તથા ૨ જા અને ૪ થાનો યમક (અંત્ય વ્યંજનોનો મેળો
હોવો જોઈએ. (૬) માગધિકા - ગાથા ૪ થી પ્રમાણે લક્ષણો જોઈ લેવાં. (૭) સંગતક-૪ પાદ. ૨૨, ૨૨, ૨૨, ૨૫. અનુપ્રાસ સહિત. ૧-૨-૩માં ૪ લઘુતગણ, ગુરુ-૨૨-૨૨-૨૨. - ૪ માં ૨ લઘુ તગણ, ૨ ટગણ, ૧ લઘુ તગણ, ૧ ગુરુ-૨૫. (૮) સોપાનક - ૪ પાદ. ૧૬ દરેક પદમાં. દરેક પદમાં ૨-લઘુવાળા ટબણ-૫ અને ૧ ગુરુ. (૯) વેષ્ટક - (૧) ૧૭૭-માત્રા-૧ તગણ, ૧ ચગણ, ૧ પગણ, ૧ તગણ, ૨ ટગણ, ૨ નગણ, ૧
પગણ, ૪ ટગણ, ૧ તગણ, ૧ ચગણ, ૩ તગણ, ૧ ગુરુ, ૧ લઘુ, ૨ ચગણ, ૧ ટગણ, ૪ ચગણ, ૧ ટગણ, ૨ ચગણ, ૧ તગણ, ૩ ચગણ, ૧૧ ટગણ, ૧ ગુરુ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
