________________
પંચ પ્રતિકમાણસૂત્રો
૨૨૭
બાર વ્રતના કુલ અતિચારો
2
તપ આચાર અને વીર્યાચારના અતિચારો “જે વયાઈઆરો” એ બીજી ગાથામાં ચ શબ્દથી સૂચવાઈ ગયેલા સમજવાના છે. એટલે પાંચ આચારના ૧૨૪ અતિચારો નીચે પ્રમાણે થાય છે. જ્ઞાનાચાર ૪ થા વ્રતના
૧૧ મા વ્રતના ૫ દર્શનાચારના ૫ મા વ્રતના
૧૨ મા વ્રતના ૫ ચારિત્રાચારના ૮ ૬ 8ા વ્રતના
સંલેખના વ્રતના સમ્યકત્વવ્રતના ૫ ૭ મા વ્રતના
તપ આચારના ૧૨ ૧ લા વ્રતના ૫ ૮ મા વ્રતના ૫
વીર્યાચારના ૨ જા વ્રતના ૫
૯ મા વ્રતના ૫ ૩ જા વ્રતના ૫ ૧૦ મા વ્રતના ૫
૧૨૪ આથવાનું, કર્મબંધનું, સંસારનું, પુણ્ય-પાપ અને અતિચારોનું મૂળ કારણ ત્રણ યોગો છે. માટે ત્રણ યોગોનું સામાન્યથી પ્રતિક્રમણ કરવું જોઈએ :
બાર વ્રતો પાળતાં ત્રણ યોગોથી લાગેલા અતિચારોનું પ્રતિક્રમણ :
કાણકાઈઅસ્સ પડિકમે વાઈઅસ્સ વાયાએ
માણસા માણસિઅસ્મ સવ્યસ્સ “વયાઈઆરસ્સ ૩૪ કાયયોગ વડે કરાયેલા કાયિક, વચન વડે કરાયેલા વાચિક અને મન વડે કરાયેલા માનસિક સર્વવતોના અતિચારોનું પ્રતિકમણ કરું છું. ૩૪
વિશેષાર્થ:- સર્વ આથવાના મુખ્ય કારણ જે ત્રણ યોગ, એ જ સર્વ વ્રતના અતિચારોનું મુખ્ય કારણ હોય છે. એટલે તેનું પ્રતિક્રમણ કરવાથી સામાન્ય રીતે સર્વ વ્રતોના અતિચારોનું પ્રતિક્રમણ થાય છે.
શ્રાવકને લાયક ધર્મ કરણીઓમાં લાગેલા બીજા પણ અતિચારોનું પ્રતિક્રમણ
શબ્દાર્થ:- વંદાણચૈત્યાદિ વંદન. વય બાર વ્રતો. સિફખા શાસ્ત્રાભ્યાસ અને આચારાભ્યાસ. ગારવગૌરવ, આઠ-મદ અથવા ત્રણ ગૌરવ. સન્નાસંજ્ઞા. કસાય ચાર કષાય. ડિસુમન વચન કાયાના ત્રણ દંડ અથવા ત્રણ શબ્દ. ગુત્તીસુત્રણ ગુપ્તિને વિષે. સમિઈસુ પાંચ સમિતિઓને વિષે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org