________________
5
10
१३४
न्यायागमानुसारिणीवृत्त्यलङ्कृतस्य नयचक्रस्य टिप्पणेषु
[ चतुःशतकस्य
सर्वत्र गमनमनुगमः । यत्रेति अभिधेये । साधर्म्येण तावत् शब्दोऽनित्यः प्रयत्नजखात् । यत् प्रयत्नजं तद्धि अनित्यं दृष्टं यथा घट इति । वैधम्र्येण नित्यमप्रयत्नानन्तरीयकं दृष्टम् [ यथा ] आकाशमिति । * ......
अन्यच्च -
" नित्यताsकृतकत्वेन नाशित्वाद्वा (च्चा ?) त्र कार्यता । स्यादनुक्ता कृताऽव्यापिताऽनिष्टा च समान्वये ॥ ४४ ॥...... निश्चयवदन्येषां निश्चयोत्पादनेच्छया । पक्षधर्मत्वसम्बन्धसाध्योक्तेरन्यवर्जनम् ॥ ४६ ॥
X xx
X X X X x x x x X X X X
॥ इति भोटभाषानुवादात् संस्कृते परिवर्तितस्य सवृत्तिकस्य प्रमाणसमुच्चयस्य कतिपयोंऽशः ॥
अथ पूर्ववद् नयचक्रवृत्ति टिप्पणान्यारभ्यन्ते
पृ० ६२ पं० २२. वर्णो गन्धो रसः । कारिकेयं तामीलभाषानित्र द्वे नीलकेशीनामके प्राचीने जैनग्रन्थेऽप्युद्धृता । पृ० ६३ पं० २५. गुणानां परमं रूपं । कारिकेयं दिङ्गागेनापि प्रमाणसमुच्चये पञ्चमेऽपोहपरिच्छेद उद्धृता । तस्याश्चेदृशो भोटभाषानुवादः
ख्योद् चगू' गि' यङ् । योन् तन् नम्स्' क्यि' रङ् शिन्' मूछोग् ॥ म्थोङ् बडि लम्' दु' ऽप्रो' ब' मिन् ॥ मूथोङ्' बsि' लम्' दु' गङ् ग्युर् व || दे' नि' स्गु म' ल्त' बुर् ग्सोग् ॥" - Ps 2 | Psv' पृ० १६९ ।
पृ० ७३ पं० १३. पृ० ८२ पं० १६. विजानाति न विज्ञान | आर्यदेव विरचितचतुःशतकस्य पञ्चविंशति15 श्लोकपरिमितेषु षोडशसु प्रकरणेषु एकादशे प्रकरणेऽष्टादशीयं कारिका । ईदृशश्च तस्या भोटभाषानुवादैः
१ PSv'' अनुसारेणायं संस्कृतेऽनुवादः । २ तुलना न्यायप्रवेशक, पृ० १-२ | टिपृ० ७५ पं० ४-६ । * * “साधर्म्य तावत् शब्दोऽनित्यः कृतकत्वादिति । यद् यद् प्रयत्लजं तदनित्यं घटादौ दृष्टम् । एवं वैधर्म्येऽपि नित्यमप्रयल जमाकाशादौ दृष्टत्वात् " -- Psv ' । ३ दिनागरचितां वृत्तिं विना केवलमेवेदं कारिकाद्वयमत्रास्माभिरुपन्यस्यत इति ध्येयम् । “विपरीत प्रयोगेण [न] केवलं हेतोर्व्याप्तिर्दर्शयितुं न शक्यते, दोषान्तरमप्यापद्यत इति दर्शयन्नाह - अन्यच्चेत्यादि । अकृतकत्वेन नित्यता अनुक्ता कृता स्यात्, नाशित्वाच्च कार्यतापि अनुक्ता कृता स्यात्, अव्यापिता चानिष्टा स्यादत्र समान्वये इति पदानां सम्बन्धो योज्यः । चकारः समुच्चयार्थः । कार्यतेति कृतता । अनुक्तेति अप्रतिज्ञाता । कृतेति साधिता । " - विशाला० पृ० २१५ । ४ न्यायमुख.॥ १२ ॥ वादन्यायवृत्ति. पृ० ६ । ५ न्यायमुख ॥ १३ ॥ वादन्यायवृत्ति. पृ० ६६ । प्र० वार्तिकालं० पृ० ४८७ । विशेषावश्यकभाष्यकोट्टार्यवृत्ति. । ६ दृश्यतां Gleanings from the नीलकेशी, Journal of the Oriental Institute, Tirupati Vol. II. by N. Aiyaswami Shastri. । ७ प्रायः सर्वमपि साङ्ख्यमतं दिलागेन वार्षगणतन्त्रं मनसि निधाय वर्णितमत इयमपि कारिका दिलागेन वार्षगणन्त्रादुद्धृतेति भाति । दृश्यां टिपृ० ३९ पं० २१ - टिपृ० ४० पं० ८ । ८' भवतामपि गुणानां परमं रूपं न दृष्टिपथमृच्छति । यत्तु दृष्टिपथप्राप्तं तद् मायेव सुतुच्छकम् ॥' इति संस्कृतमस्य । “भवतामपीत्यादि । गुणानां परमं रूपं यत् साम्यावस्थायामविपरीतं स्वरूपं तदतीन्द्रियत्वाद् दृष्टिविषयभावं नोपयाति । व्यक्तावस्थायां तेषां रूपं तद् मायेव सुतुच्छकम् स्वरूपेण शून्यमित्यर्थः । च भवतापि भावस्य तत्त्वतो निर्निमित्त एव व्यपदेशोऽभ्युपगम्यते इति समानो वादः ।” विशाला० पृ० २८३ B । ९ “शिन् तु' ग्सोग्” - ' - VI. पृ० २८३ B। “शिन्' तु' स्तो” – PSv ' । १० दृश्यतां टिपृ० ४५ पं० ३-७ । ११ सम्प्रति अस् चीन-भोटभाषानुवादावेवोपलभ्येते । अन्त्यस्य प्रकरणाष्टकस्य [२०१-४०० कारिकाणां ] तदुपरि धर्मपाल विरचितवृत्तेश्व चीनभाषानुवादो यथाक्रमं B. Nanjio's Catalogue of the Chinese Translation of the Buddhist Tripitakas, Oxford University 1883 अनुसारेण No. 1189-1198 मध्ये उपलभ्यते । समग्रग्रन्थस्य भोटभाषानुवादो 'ब्स्तन्' sग्युर् मूदो वर्गे छ [=१८ ] पुढे विद्यते. D. ed. No. 3846. पृ० १–१८ A। P. ed. पृ० १-२० B। एतदुपरि चन्द्रकीर्तिरचिता टीका 'बस्तत्' ऽग्युर् मूदो' वर्गे य[ = २४ ]पुटे विद्यते. D. ed. No. 3865. पृ० ३० B - २३९ । P. ed. पृ० ३३ B - २७३ B । अन्तिमस्य प्रकरणाष्टकस्य भोटतः P. L.
-
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org