________________
प्रत्यक्षपरिच्छेदः ]
भोट परिशिष्टे प्रमाणसमुच्चयः ।
पूर्वविप्रकृष्टविषयाभासानि स्युः, कस्मात् ? तस्याविषयत्वात् । तेस्माद् ज्ञानस्य द्विरूपता सिद्धा । * स्मृतेरुत्तरकालं च न ह्यसावविभाविते ॥ ११ ॥*
१११
स्मृतेरुत्तरकालं च 'द्विरूपता' इति सम्बन्धः । यस्माच्चानुभवोत्तरकालं विषये इव ज्ञानेऽपि स्मृतिरुत्पद्यते तस्मादस्ति द्विरूपता ज्ञानस्य । स्वसंवेद्यता च । कस्मात् ? न ह्यसावविभाविते । न ह्यननुभूतेऽर्थे स्मृतिर्दृश्यते, रूपादिस्मृतिवत् ।
दु
फशेस्' प' ग्शुन्' ग्यिस्' जम्स् म्योङ्' न ॥ थुग् मेद्' दे' लऽङ्' द्वन्' प' स्ते ॥ देशिन ल् ग्शुन्' ल sफो' ब ॥ मेद्' sग्युर्' दे" यङ् मँथोङ्' ब' ञिद् ॥ १२ ॥ 5 Ps चि' स्ते' गुसुग्स्' ल' सोग्स् प बूशिन् यङ् शेस्' प' ग्शुन्' ग्यिस्' म्योङ्' ब' यिन् नो न । दे' यङ् रिग्स्' प' म'यिन' ते । गङ् गि फियर् । शेस् प शुन् ग्यिस् जम्स् म्योङ् न ॥ थुग्' मेद् । थुग्' मेद्' प' शेस्' ब्य' ब' नि । शेस्' प' ग्शुन्' ग्यिस्' म्योङ् ब्यर्" ब्येद्" नको जि' ल्तर् शे न । दे' लऽङ् द्रन् प' स्ते । शेस्' प'गेशन' ग्यिस्' शेस्' 10 प' दे' जम्स' सु' म्योङ्' बर्' ज्येद् न । दे' ल' यङ् पियस् क्यि' द्वन् प' म्थोङ् द्गोस्' पस्' सो ॥ देस्' न' दे' ल यङ्' शेस्' प' ग्शुन् ं ग्यिस्' ञम्स्' सु' म्योङ् ब' यिन् न' नि थुग् मेद् पर्" ऽग्युर् रो ॥ दे" शिन्' युल् ग्शून्' ल' sha | मेद् ग्युर् दे" यङ् म्थोङ् ब जिद् ॥ देडि फियर् ग्दोन् मि सु बर् रङ् रिग्' पsि [ 16B ] शेस्' प' खस्' ब्लड् बर्' ब्यsो ॥ दे' यङ् ऽब्रस्' बु' त्रि दु' ग्नस् पर्" ग्रुब् । दे तर् न मूङोन' सुम् दु' ग्स्' प' दङ् बल् ब यिन्' नो ॥ देsि जैस् सुग्ान् ग्यिस् ब्यस् पsि मूङोन् सुम् र्तग् पर्" ब्य' स्ते ॥
॥
चेंद्' स्म्रुब्' स्लोब्' पोन्ग्स्' म यिन् ॥ स् पर्" स्जिङ् पो मेद् पर्" द्गोस् ||
॥" - प्र० वा० २२३८७१ " उत्तरोत्तराणि
ह्याद्यमेवैकं संयोज्येतार्थसम्भवात् । ज्ञानं नादृष्टसम्बन्धं पूर्वार्थेनोत्तरोत्तरम् चेत्यादि । चकारोऽवधारणे । उत्तरोत्तराणि विषयज्ञानज्ञानादीनि तानि पूर्वः अनुभवज्ञानस्य यो विषय उत्तरोत्तरज्ञानमपेक्ष्य ज्ञानेन अन्तरितत्वाद् [ रिङ् ब vr= ] विप्रकृष्ट इति तदाभासानि न यथ्रोक्तस्य अर्थस्य उत्तरोत्तरज्ञानानामविषयत्वात् ।" - विशाला० पृ० ३७A च ज्ञानानि पूर्वविप्रकृष्टविषयाभासानि न स्युः' इत्यपि पाठः स्यात् ।
|
स्युरेव । ... कस्मात् ? तस्य अविषयत्वात् । तस्य PSv 2 - 2 VT' अनुसारेणात्र 'उत्तरोत्तराणि
Jain Education International
5
१ "रिङ्' ब” - Vr. =॰ विप्रकृष्ट' | "रिङ्" दु' sदस्' प' - Psv1. 2. = 'अतिक्रान्त' ( ? ) । २ " तस्मात तस्यापि अर्थाभासत्वमेष्टव्यम् । तस्माच्च द्विरूपता सिद्धा" - विशाला० पृ० ३७ B । ३ * * प्र० वार्तिकालं० पृ० ४२५ । मी० श्लो० वा० भट्टोम्बेकवृत्ति पृ० २६७, न्या० २० पृ० २९८ | ४ " यस्माच्चानुभवोत्तर कालं विषये इव ज्ञानेऽपि स्मृतिरुत्पयते तस्मादस्ति द्विरूपता ज्ञानस्येत्यादि व्याचष्टे” - प्र० वा० म० दि० पृ० २४४ | " यस्मादनुभवोत्तरकालं विषये इव ज्ञानेऽपि स्मृतिरुत्पद्यते तस्माच्च ज्ञानस्य द्विरूपता सिध्यति” – PSv-2 I " तदाह - स्मृतेश्च द्विरूपता सिद्धेति । - प्र० वार्तिकालं० पृ० ४२५ । “सापि सिध्यति संस्मृतेः ।"प्र० वा० २।४२३ । “स्मृतेरुत्तरकालं चेत्यादि । यस्माद् यथा परस्पर विलक्षणेषु रूपादिष्वनुभूतेषु अन्योन्यविवेकेन स्मृतिः भवति तथा ज्ञानेष्वपि । तस्मादस्ति द्विरूपता ज्ञानस्य । [ पृ० ३८ ]यतः भेदेन स्मृतिर्भवतीति——— अर्थसारूप्यमिष्यते । तस्माच्च ज्ञानं द्विरूपं सिध्यतीति । स्वसंवेद्यता चेति । उत्तरकालं स्मृतेर्ज्ञानस्य द्विरूपता केवला न सिध्यति, अपि तु स्वसंवित्तिरपि या प्रमाणस्य फलत्वेन इष्यते [ पृ० ३८B ] ।” - विशाला० । ५ प्र० बार्तिकालं० पृ० ४२५,४२६ । तुलना - प्र० वा० २०४२६,४८५ । ६ “कस्मादिति ''[ऽदि' ल' शेस्' प' ल' सोग्स्' प vr' = ] न ह्यसावित्यादि । अस्यायमर्थः - यत्र स्मृतिस्तत्र अनुभवः, रूपादिवत्, स्मृतिश्च [ अत्र ] अस्तीति कार्यहेतुः । " - विशाला० पृ० ३८B | तुलना - प्र० वा० म० टि० पृ० २७१ । ७"sदोद्" पियर्" रो” - Ps. । ८ " ब्य' ब' ऽदि' शेस्' प' शेस्' प' गुशून् म्यिस्" - Psv ' । ९ " गड् दग् गिस्" - PSv" । १० "sदोद् फियर् रो" - PSV" | ११ "जिद्' दे' दे' तर्' न' मूढोन् सुम् ग्' प' दङ् बल्' व' शेस्' ब्य' ब' ऽदि ग्नस्' प' यिन् नो । " - PSv * । १२ " " - PSv vT | १३ “स्त्रिङ् पो ं ङेस्' पर्' म' द्गोड्स्' सो । छ' शस्' गुशून् दु स्त्र' बडि पियर् ।” - PSv' ं । “स्त्रिङ्' पो' मेद् चेस्' डेस्' प' ऽम् । गुश्न्' दु' न' छ' शस् स्त्रस्' पियर्”
-VT I
For Private & Personal Use Only
15
www.jainelibrary.org