________________
अनुयोगद्वारसूत्रम् [ सू० ५०९-५१४]
५६६ णाणावरणादियस्स संपरायकम्मस्स ठितिविसेसबंधा जेहिं अज्झवसाणट्ठाणेहिं भवंति ते ठितिबंधज्झवसाणा, ते य असंखा । कहं ? उच्यते- णाणावरण-दंसणावरण-मोहआउ-अंतरायस्स जहणिया अंतमुहत्ता ठिती, सा एगसमउत्तरवड्डीए ताव गता जाव मोहणिज्जस्स सत्तरि सागरोवमकोडाकोडीओ सत्त य वाससहस्स त्ति, एते सव्वे ठितिविसेसा तेहिं अज्झवसायट्ठाणविसेसेहिंतो णिप्फण्ण त्ति अतो ते असंखेज्जा 5 भणिता। अणुभाग त्ति णाणावरणादिकम्मणो जो जस्स विवागो सो अणुभागो, सो य सव्वजहण्णट्ठाणतो जाव सव्वुक्कोसमणुभावो, एते अणुभागविसेसा अज्झवसाणट्ठाणविसेसेहिंतो भवंति ते अज्झवसाणट्ठाणा असंखेज[लो]गागासपएसमेत्ता, अणुभागट्ठाणा वि तत्तिया चेव । जोगच्छेयपलिभागा, अस्य व्याख्या-जोगो त्ति जो मण-वति-कायप्पओगो, तेस(सिं) मणादियाणं अप्पप्पणो जहण्णट्ठाणाओ 10 जोगविसेसपहाणुत्तरवड्डीए जाव उक्कोसा मण-वइ-काय[पओग] त्ति, एते एगुत्तरवड्डिया जोगविसेसट्ठाणा छेदपलिभागा भण्णंति, ते मणादिया छेदपलिभागा पत्तेयं पिंडिया वा असंखेज्जया इत्यर्थः । दो समाउ त्ति ओसप्पिणी उस्सप्पिणी य, एयाण समया असंखेया चेव ।
एते दस असंखपक्खेवया पक्खिविउं पुणो रासी तिण्णि वारा वग्गिओ, ताहे । रूवोणो कओ, एवं उक्कोसयं असंखेज्जासंखेजयप्पमाणं भवति । उक्तं असंखेजगं।
हे० ५०९-५१४] अथ नवविधमसङ्ख्येयकं प्रागुद्दिष्टं निरूपयितुमाह - एवामेव उक्कोसए संखेज्जए रूवमित्यादि । असङ्खयेयकेऽपि निरूप्यमाणे एवमेवानवस्थितपल्यादिप्ररूपणा क्रियत इत्यर्थः, तावद् यावदुत्कृष्टं सङ्ख्येयकमानीतम्, तस्मिँश्च यदेकं रूपं पूर्वमधिकं दर्शितं तद् यदा तत्रैव राशौ प्रक्षिप्यते तदा जघन्यं परीतासङ्ख्येयकं भवति । तेण परमित्यादि सूत्रम्, ततः परं परीतासङ्ख्येयकस्यैवाजघन्योत्कृष्टानि - स्थानानि भवन्ति यावदुत्कृष्टं परीतासङ्ख्येयकं न प्राप्नोति । शिष्य: पृच्छति- कियत् पुनरुत्कृष्टं परीतासङ्ख्येयकं भवति ? अत्रोत्तरम्- जहण्णयं परित्तासंखेज्जयं इत्यादि, जघन्यं परीतासङ्ख्येयकं यावत्प्रमाणं भवतीति शेषः, तावत्प्रमाणानां जघन्यपरीतासङ्ख्येयकमात्राणां जघन्यपरीतासङ्ख्येयकगतरूपसङ्ख्यानामित्यर्थः, १. जो गाणवति' प्र० ॥
on
-
25
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org