Page Text
________________
चतुर्थ परिशिष्टम् समाचार:- शिष्टाचरित: क्रियाकलापस्तस्य भावः गुणवचनब्राह्मणादिभ्यः कर्मणि च [पा० ५।१।१२४] व्यञ् समाचार्य्यम्, पुन: स्त्रीविवक्षायां षिगौरादिभ्यश्च [ पा० ४।१।४१] इति ङीष्, यस्ये [पा० यस्येति च ६।४।१४८] त्यकारलोपः, यस्य हल [ पा० ६।४।४९ ] इत्यनेन तद्धितयकारलोप: परगमनं सामाचारी, तस्या उपक्रमणम्उपरिमश्रुतादिहानयनमुपक्रम:, सामाचार्युपक्रमश्चासौ कालश्चेति समास: यथाऽऽयुष्कस्योपक्रमणं दीर्घकालभोग्यस्य लघुतरकालेन क्षपणमुपक्रमः, यथायुष्कोपक्रमश्चासौ कालश्चेति समासः, तत्र हि कालकालवतोरभेदात् कालस्यैव आयुष्काधुपाधिविशिष्टस्योपक्रमो वेदितव्य इत्यभिप्रायः । तत्र सामाचारी त्रिविधा-ओहे दसहा पदविभागे त्ति, ओघ: सामान्यम्, ओघ: सामाचारी सामान्यत: सझेपाभिधानरूपा, सा चौघनियुक्तिरिति । दशविधसामाचारी इच्छाकारादिलक्षणा । पदविभागसामाचारी छेदसूत्राणीति । तत्रौघसमाचारी नवमात्पूर्वात् तृतीयाद् वस्तुन आचाराभिधानात् तत्रापि विंशतितमात् प्राभृतात्, तत्राप्योघप्राभृतप्राभृतात् नियूंढेति, एतदुक्तं भवतिसाम्प्रतकालप्रव्रजितानां तावच्छ्रुतपरिज्ञानशक्तिविकलानामायुष्कादिह्रासमपेक्ष्य प्रत्यासन्नीकृतेति। दशविधसामाचारी पुन: षड्विंशतितमादुत्तराध्ययनात् स्वल्पतरकालप्रव्रजितपरिज्ञानार्थं नियूंढेति । पदविभागसामाचार्य्यपि छेदसूत्रलक्षणानवमपूर्वादेव नियूंढेति गाथार्थः ॥” - आवश्यकहारि०॥ ५. होइ अग खंमू० जे१,२, पा१, मां० । होअग" खंसं० । होयग पार ॥ [ दृश्यतां हा० २०६ टि० ४] ॥
[हे० २०७] १. °मिक स्तोक पार, जेमू१,२ । मिकस्य स्तोक खं० पा१, मां० । जेसं२ मध्ये द्विधाऽपि संशोधितम् - मिकः स्तोक जेसं२ । मिकस्य स्तोक जेसं२॥
[ हे० २०८-२०९ ] १. नमई जे१ । दृश्यतां [हा० २०८-२०९ टि० १] ॥ २. धानानि वस्तूनि जेसं२, मां० पा१॥
[ हे० २१०-२१६ ] १. द्विनाम तत जेसं२, पा१ मां० । द्विनाम त जेमू२ ॥ २. प्रतिषु पाठा: - द्विनामैतदुच्यते खंसं० । द्विनामेतदुच्यते पार । द्विनामोच्यते खंमू० जे१, २, पा१, मां० ॥ ३. त्तरं तु वि खंसं० ॥४.प्रतिषु पाठा:- धीयेतेत्यत्रापि पा२। धीयतेत्यत्रापि जेमू१ । धीयते इत्यत्रापि जेसं१ । धीयेतान्यत्रापि खं० । धीयेतैवमन्यत्रापि पा१ मां०, जेसं२ । धियवन्यत्रापि जेमू२ ॥ [ हे० २१७-२२६ ] १. तुलना - “तेषां विद्याद्रसं स्वाईं यो वक्त्रमनुलिम्पति ।
आस्वाद्यमानो देहस्य ह्लादनोऽक्षप्रसादनः ॥२॥ प्रिय: पिपीलिकादीनामम्ल: क्षालयते मुखम् । हर्षणो रोमदन्तानामक्षिVवनिकोचन: ॥३॥ लवण: स्यन्दयत्यास्यं कपोलगलदाहकृत् । तिक्तो विशदयत्यास्यं रसनं प्रतिहन्ति च ॥४॥ उद्वेजयति जिह्वाग्रं कुर्वंश्चिमिचिमां कटुः । स्रावयत्यक्षिनासास्यं कपोलौ दहतीव च ॥५॥ कषायो जडयेज्जिह्वां कण्ठस्रोतोविबन्धकृत् । रसानामिति रूपाणि कर्माणि मधुरो रसः ॥६॥ आजन्मसात्म्यात्कुरुते धातूनां प्रबलं बलम् । बालवृद्धक्षतक्षीणवर्णकेशेन्द्रियौजसाम् ॥७॥ प्रशस्तो बृंहण: कण्ठ्य: स्तन्यसन्धानकृद् गुरुः । आयुष्यो जीवन: स्निग्ध: पित्तानिलविषापहः ॥८॥ कुरुतेऽत्युपयोगेन समेद: श्लेष्मजान् गदान् । स्थौल्याग्निसादसंन्यासमेहगण्डार्बुदादिकान् ॥९॥ अम्लोऽग्निदीप्तिकृत्स्निग्धो हृद्य: पाचनरोचन: । उष्णवीर्यो हिमस्पर्शः प्रीणन: क्लेदनो लघुः ॥१०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001106 |
| Book Title | Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Aryarakshit |
| Author | Punyavijay, Jambuvijay |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, G000, G010, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 11 MB |