________________
શ્રી સવાસો ગાથાનું સ્તવન : ઢાળ પહેલી
૨૯ તીવ્રતાના કારણે પોતાના દોષોના બચાવ માટે ધર્મની દેશના પલટે છે અર્થાત્ બદલે છે. પોતાના દોષોનો બચાવ કરવા માટે જ ભૂતકાળમાં ગાઢ કારણવશ મહાત્મા પુરુષોએ સેવેલા અપવાદવાળા ઉદાહરણોને આગળ કરે છે. તે ઉદાહરણો કેવા સંજોગોમાં અને કેવા કારણે બન્યાં હતાં. તે સ્પષ્ટ ન કરતાં માત્ર પોતાના બચાવમાં તે ઉદાહરણોને આ ગુરુઓ જોડી દે છે.
સ્થિરવાસ કરવામાં સંગમ આચાર્યનું, ચૈત્યની દ્રવ્યભક્તિ કરવામાં વજસ્વામીનું, સાધ્વીજીની પાસે સેવા લેવામાં અર્ણિકાપુત્રનું અને વિગઈઓના નિત્યસેવનમાં ઉદાયન રાજર્ષિનું ઉદાહરણ આપે છે. પરંતુ સંગમ આચાર્ય ક્ષીણજંઘાબળવાળા હતા, સ્થવિર હતા, ગોચરી માટે ગામના ભાગ કલ્પીને રહેતા હતા, આ વાત આ ગુરુઓ જણાવતા નથી. અન્ય દર્શનીઓના શાસન દ્વારા જૈનશાસનની મલીનતા થતી હતી તે ટાળવાના સમયે વજસ્વામીએ ચૈત્યભક્તિનું કાર્ય કર્યું હતું, અર્ણિકાપુત્રમાં પણ દુષ્કાલનો સમય હતો, જંઘાબળ ક્ષીણ હતું, આહારની દુર્લભતાના કારણે શિષ્યોને વિહાર કરાવ્યો હતો, પુષ્પચૂલા સાધ્વીજી નિર્મળ અધ્યવસાયવાળાં હતાં, ભક્તિની ભાવનાથી કેવલી થયેલાં હતાં, આવાં કારણો આ ગુરુઓ ખોલતા નથી. ઉદાયન રાજર્ષિનું શરીર રુક્ષ થવાથી રોગમય બની ગયું હતું. ઇત્યાદિ અનેકવિધ કારણોસર આ આત્માઓ અપવાદ સેવતા હતા. આ માટે વિશેષાધિકાર જાણવો હોય તો સાડા ત્રણસો ગાથાના સ્તવનમાં ત્રીજી-ચોથી ઢાળ જોવી. આત્માર્થી શુદ્ધ મહાત્માઓએ મોહના દોષોને પોષ્યા વિના પ્રતિકૂળ સંજોગોની પરવશતાથી અપવાદો સેવ્યા હતા. વિષય-સેવનની રસિકતાથી આવા દોષો સેવ્યા ન હતા જ્યારે આ જ ઉદાહરણો આગળ ધરીને મોહના દોષોને પોષવાનું કામ કરવું તે અત્યન્ત સૂત્ર વિરુદ્ધ વાત છે.
લબ્ધિધારી મુનિઓ હોય, પ્રથમ સંઘયણ હોય, ઘણા વર્ષો સંયમ પાળી આત્મદમન કર્યું હોય ત્યારે જિનકલ્પવાળી અવસ્થામાં દિગંબરાવસ્થા ઉપકારક બને તેને બદલે “નિષ્પરિગ્રહતા”ના શબ્દાર્થ માત્રને પકડી સર્વ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
