________________
૨૧૨ અધ્યાય : ૭-સૂત્ર-૨૦ તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર વલ્થ-વધ-વિછાતિમારા પાપાનિરોથા: ૭-૨૦ બધ-વધ-છવિચ્છેદાતિભારારોપણાન્નપાનનિરોધાઃ ૭-૨૦ બધ-વધ-છવિચ્છેદ-અતિભારારોપણ-અન્નપાનનિરોધાઃ
સૂત્રાર્થ : બંધ, વધ, ચામડીનો છેદ, અતિશય ભારનું આરોપણ અને અન્ન-પાનનો નિરોધ (અટકાવવું). આ પાંચ સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણવ્રતના અતિચારો છે. ૭-૨૦
ભાવાર્થ:- સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણવ્રત નામના પ્રથમ વ્રત (હાલતા-ચાલતા નિરપરાધી ત્રસજીવોની મારે હિંસા કરવી નહીં એવા પ્રથમ વ્રત)ના ૫ અતિચારો આ પ્રમાણે છે. (૧) બંધ= પશુઓને, અને અવિનયવાળા પુત્ર-પૌત્ર-નોકરાદિને
દોરડાથી અથવા સાંકળથી બાંધવા, પંખીઓને પાંજરામાં
પૂરવા, કોઈ માણસોને રૂમમાં પૂરી રાખવા. ઇત્યાદિ. (૨) વધ= એટલે પશુને, પંખીને અને અવિનયવાળા જીવોને
માર માર્યો હોય, લાકડી-ચાબુક-કે પત્થર માર્યા હોય, કદાચ કોઈ સંજોગોમાં મારવું જ પડે તો પણ હૃદયની અંદરના આવેશ પૂર્વક ન મારવું જોઇએ, તેને બદલે તેવા
આવેશવાળો માર મારવો તે અતિચાર. (૩) છવિચ્છેદ= છવિ એટલે ચામડી, તેનો છેદ કરવો, કોઈ
પશુ-પંખી કે માણસના હાથ-પગ-પીંછાં વગેરે કાપવાં, કાન-નાક-વિંધવા, ડામ દેવા, ચામડી ખેંચવી. ઇત્યાદિ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
