________________
તેનાથી જોડાયેલી અથવા મિક્ષ કરાયેલી વસ્તુનો ઉપયોગ કર્યો હોય, જેમકે લીંબુ નિચોવેલાં દાળ-શાક.
(૩) અપકવાહારભોજન : તદ્દન કાચી ચીજોનો ઉપયોગ કર્યો હોય
તે.
(૪) દુષ્પાહારભોજન ઃ અડધો પાકેલો પદાર્થ ખાવો તે જેમકે ઓળો-પોંક-થોડો શેકેલો મકાઈનો ડોડો, વગેરે વાપરવાથી.
(૫) તુઔષધિભક્ષણ : તુચ્છ પદાર્થોનું ભક્ષણ કરવું. જેમાં ખાવાનું થોડું હોય અને ફેંકી દેવાનું વધારે હોય તે તુચ્છ કહેવાય. જેમકે બોરસીતાફળ.
આ પ્રમાણે આ બીજા ગુણવ્રતમાં લાગેલા અતિચારોનું હું પ્રતિક્રમણ કરું છું.
આ ઉપભોગ-પરિભોગપરિમાણ વ્રત ભોગ-ઉપભોગના પદાર્થોના પરિમાણરૂપ છે. તેથી ભોગ અને ઉપભોગના પદાર્થો મેળવવા માટે અર્થની (ધનની) અવશ્ય જરૂર રહે છે. અને ધન તે વ્યવસાયથી (વ્યાપારથી) પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી શ્રાવક-શ્રાવિકાએ કેવા-કેવા વ્યવસાયો (વેપારો) ન કરવા. તે જણાવવા માટે આ સાતમા વ્રતના (એટલે કે બીજા ગુણવ્રતના) પ્રસંગમાં ૧૫ કર્માદાન જણાવે છે. આ પંદર પ્રકારનાં વેપારો ઘણાં કર્મો બંધાવનારા છે. તેમાં ઘણી હિંસા-ચોરી વગેરે રહેલું છે. માટે ઉત્તમ આત્માઓએ હવે જણાવાતા ૧૫ કર્માદાન ત્યજવા જોઈએ. જો ન ત્યજે તો પંદર અતિચારો લાગે છે. ॥ ૨૧ II
"
“ઈંગાલી વણ-સાડી-ભાડી-ફોડી-સુવએ કમ્મ । વાણિ ચૈવ દંત, લક્ષ્મ રસ-કેસ-વિસ-વિસર્ચ II ૨૨ II (૧) અંગારાકર્મ = અગ્નિ-અંગારા અને ભઠ્ઠા જેમાં કરવા પડે તેવો વેપાર, જેમકે કુંભાર-ભાડભુંજા અને ચુનારાનો વ્યવસાય. જેનાથી કર્મો બંધાય તે. ૨ ભાડભુંજા – ધાણી-ચણા શેકનાર, વેચનાર ૩ ચુનારા = ચૂનો ગરમ કરનારા.
૧ કર્માદાન
=
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org