________________
૨૦
ગાથા : ૧૧
છઠ્ઠો કર્મગ્રંથ (૫) ઉચ્ચનો બંધ, ઉચ્ચનો ઉદય, બન્ને ગોત્રની સત્તા - આ પાંચમો ભાંગો ૧ થી
૧૦ ગુણસ્થાનક સુધી હોય છે. કારણ કે આ ભાંગામાં જે ઉચ્ચગોત્રનો બંધ
છે. તે ૧૦મા ગુણસ્થાનક સુધી જ છે. (૬) અબંધ, ઉચ્ચનો ઉદય, બન્ને ગોત્રની સત્તા - આ છઠ્ઠો ભાંગો અગિયારમાં
ગુણસ્થાનકથી ચૌદમાના દ્વિચરમ સુધી જ હોય છે. કારણ કે ચરમ સમયે બે ગોત્રની સત્તા નથી અને અગિયારમા ગુણસ્થાનકની પૂર્વે દસ ગુણસ્થાનક સુધી
ગોત્રનો “અબંધ નથી. પણ બંધ ચાલુ છે. (૭) અબંધ, ઉચ્ચનો ઉદય, ઉચ્ચની સત્તા - આ સાતમો ભાંગો ચૌદમા ગુણસ્થાનકના ચરમ સમયે જ હોય છે. તે સાતે ભાંગાનું સામાન્ય ચિત્ર આ પ્રમાણે છે
: ગોત્રકર્મના સંવેધનું ચિત્ર : નંબર | બંધ | ઉદય સત્તા
વિશેષતા નીચ | નીચ | નીચ | મિથ્યાત્વ ગુણ. તેઉ - વાઉમાં ઉવલના સમાપ્ત થયા પછી
તથા તેમાંથી નીકળેલ શેષ તિર્યચોમાં ૨ | નીચ | નીચ | ૨ | મિથ્યાત્વ - સાસ્વાદને
નીચ | ઉચ્ચ | ૨ મિથ્યાત્વ - સાસ્વાદને
ઉચ્ચ નીચ | ૨ | ૧ થી ૫ ગુણસ્થાનક સુધી ૫ | ઉચ્ચ | ઉચ્ચ | ૨ | ૧ થી ૧૦ ગુણસ્થાનક સુધી | ૬ | 0 | ઉચ્ચ | ૨ | ઉપશાન્તમોહથી અયોગીના દ્વિચરમ સમય સુધી ૭ | 0 | ઉચ્ચ | ઉચ્ચ | અયોગીના ચરમ સમયે
હવે વેદનીય કર્મના ૮ સંવેધભાંગા થાય છે. તે સમજાવાય છે. સાતાવેદનીય અને અસતાવેદનીય બંધમાં અને ઉદયમાં પરસ્પર પરાવર્તમાન હોવાથી એકીસાથે એક જ બંધાય છે અને એક જ ઉદયમાં આવે છે. પરંતુ બન્ને સાથે બંધમાં કે ઉદયમાં આવતી નથી. માટે બંધસ્થાનક ૧નું એક જ છે અને ઉદયસ્થાનક પણ એકનું એક જ છે. પરંતુ સત્તામાં આગળ – પાછળ બાંધેલી સાતા-અસાતા બન્ને સાથે હોઈ શકે છે. માટે રનું સત્તાસ્થાન પણ છે અને ચૌદમા ગુણસ્થાનકના ચરમ સમયે એકનું (સાતા અથવા અસાતાનું) સત્તાસ્થાન પણ છે. આમ સત્તાસ્થાનક બે છે. હવે આઠ સંવેધભાંગા સમજાવાય છે -
(૧) અસાતાનો બંધ, અસાતાનો ઉદય, બન્નેની સાતા, (૨) અસાતાનો બંધ, સાતાનો ઉદય, બન્નેની સત્તા, આ અસાતાના બંધવાળા બે ભાંગા છે. તે મિથ્યાત્વથી માંડીને પ્રમત્ત ગુણસ્થાનક સુધી જ હોય છે. કારણ કે અસાતાનો બંધ પ્રમત્ત
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
