________________
જૈન પર’પરાના ઈતહાસ
[પ્રકરણ
આચાર્ય દુર્ગા સ્વામીની શિષ્યા સાર્દેવી ગણુાએ આ ગ્રંથની
પહેલી પ્રત લખી છે. આ ગ્રંથે આ॰ સિદ્ધષિને સાહિત્ય જગતમાં અમર અનાવ્યા છે.
ઉપદેશમાલા વૃત્તિને અંતે પ્રશસ્તિ કે :
૫૬
-
कृतिरियं जिन जैमिनि - कणभु-सौगतादिदर्शन वेदिनः । सकल ग्रन्थार्थनिपुणस्य श्रीसिद्धर्माचार्यस्येति ॥
એટલે સ્યાદ્વાદ, મીમાંસા, વૈશેષિક, સાંખ્ય અને બૌદ્ધ વગેરે દનાના જાણુનારા, સકલ ગ્રંથોના અર્થાંમાં નિપુણ, મહાચાય સિદ્ધષિએ આ વૃત્તિ બનાવી છે. આ૦ વર્ધમાનસૂરિએ આ વૃત્તિ ઉપર કથાઓ લખી છે અને આ રત્નપ્રભે આ વૃત્તિના ગાથાને સ્વીકારી સં. ૧૨૩૮માં નવી ‘ ઉપદેશમાળા વૃત્તિ ” અનાવી છે. આ રત્નપ્રભસૂરિએ આ॰ સિદ્ધષિને તેમાં થાલ્યાનૂડાળિ તરીકે નવાજ્યા છે.
એકંદરે આ સિદ્ધષિ વિક્રમની દશમી સદીના સકલ ગ્રંથવિશારદ, સમર્થ સાહિત્યસ્રષ્ટા અને અજોડ દાનિક આચાય છે. ‘ દ્વાદશારનયચક્ર'ની વૃત્તિ અને ‘ સિદ્ધયોગમાલા'ની વૃત્તિ પણ આ સિદ્ધ િની રચનાઓ છે પરંતુ તે સિદ્ધષિ કયા ? તેનાં નિ ય થયા નથી.
આ પ્રદ્યુમ્નસૂરિ: આ॰ અભયદેવસૂરિ: આ આચાયનિ પરિચય રાજગચ્છપટ્ટાવળીમાં આવી ગયા છે. આ આચાયે એ ચિતાડની રાજસભામાં દિગમ્બર આચાર્ય ને જીતી પોતાના શિષ્ય બનાવ્યા હતા જે નિમિત્તે ત્યાં વિજયસ્ત`ભ ઊભા કરવામાં આવ્યો છે જે આજે પણ વિદ્યમાન છે.
આ॰ અભયદેવસૂરિએ ‘ વાદમહાર્ણવ ’ગ્રંથ અનાવ્યા છે. તેમના શિષ્ય ધનેશ્વરસૂરિ પણ મુંજરાજાના ગુરુ હતા. (પૃ. ૫૦૬)
આ નન્નસૂરિ—આ આચાર્ય ને ચિતના રાજા અલ્લ ગુરુ તરીકે માનતા હતા. તેમની આજ્ઞાથી આ૦ જિનયશે પેાતાનું ‘ પ્રમાણુશાસ્ત્ર ’ ચિત્તોડની રાજસભામાં વાંચી સાંભળાવ્યુ હતું.
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
