________________
૨૪૯
અગિયારમું]. આ૦ શ્રીદિનસરિ
ગુરુજી–તમને પારાંચિત પ્રાયશ્ચિત્ત આપવામાં આવે છે. તમારે ૧૨ વર્ષ સુધી ગુપ્ત રહેવું અને મહાન રાજાને પ્રતિબધી જેના બનાવ.
સિદ્ધસેન દિવાકર આ પ્રાયશ્ચિત્ત લઈ ત્યાંથી ચાલી નીકળ્યા, તેમણે સાતેક વર્ષો બાદ એક દિવસે ઉજજૈનમાં આવી રાજા વિકમદિત્યને એક લોક લખી જણાવ્યું કે પિતે રાજસભામાં આવવા ઈછે છે. વિક્રમે એ લોક-રચનાથી પ્રસન્ન થઈ તરત જ ઉત્તર વાળ્યો કે આપને જોઈએ તે લાખ સોનામહોરે લઈ જાઓ અથવા રાજસભામાં પધારે.
આચાર્યશ્રીએ રાજા પાસે જઈ એક પછી એક કે કહી સંભળાવ્યા, તે આ પ્રમાણે–
अपूर्वयं धनुर्विद्या, भवता शिक्षिता कुतः । मार्गणौधः समभ्येति, गुणो याति दिगन्तरम् ॥१॥
હે રાજન ! તું આ વિચિત્ર ધનુર્વિદ્યા ક્યાં ભણ્યો? કેમકે માગણે (બા-યાચકે) તારી પાસે આવે છે, જ્યારે તારા ગુણે ( ધનુષ્યની દેરી-યશ) દૂર દૂર સુધી ફેલાતા જાય છે.
अभी पानकुरङ्कामाः, सप्तापि जलराशयः। त्वद्यशोराजहंसस्य, पञ्जरं भुवनत्रयम् ॥२॥
હે રાજન! તારા યશરૂપી રાજહંસે આ ત્રણે ભુવનને પિતાનું પાંજરું બનાવી રાખ્યું છે, જેને આ સાતે સમુદો તે પાણીનાં કંડ જેવા લાગે છે.
सर्वदा सर्वदोऽसीति, मिथ्या संस्तूयसे बुधैः ।। नारयो लेभिरे पृष्ठं, न वक्षः परयोषितः ॥३॥
હિં રાજન્ ! “તું હંમેશાં સર્વ ઈચ્છિતને આપનાર છે,” એમ વિદ્વાને તારી પ્રશંસા કરે છે તે મિશ્યા છે, કેમકે તું શત્રુઓને પીઠ આપતું નથી અને પારકી સ્ત્રીઓને છાતી દેતો નથી.
મથકમ , ગુો વિધિવત રવા ददासि तच ते नास्ति, राजश्चित्रमिदं महत् ॥४॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org