Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 128

१०३
>
વસ્તુનું જ પ્રતિપાદન કરવું અને જ્યાં ભાષ્ય આગમથી વિરુદ્ધ જતું દેખાતુ હોય ત્યાં પણ છેવટે આગમિક પરંપરાનું જ સમર્થન કરવું એ બન્ને વૃત્તિઓનું સમાન ધ્યેય છે. આટલું સામ્ય છતાં એ એ વૃત્તિઓમાં પરસ્પર ફેર પણ છે. એક વૃત્તિ જે પ્રમાણમાં મેટી છે, તે એક જ આચાર્યની કૃતિ છે. જ્યારે ખીજી નાની વૃત્તિ ત્રણ આચાર્યની મિશ્ર કૃતિ છે. લગભગ અઢાર હાર બ્લેક પ્રમાણ માટી વૃત્તિમાં અધ્યાયને અંતે બહુ તા માધ્યાનુર્નારી' એટલા જ ઉલ્લેખ મળે છે; જ્યારે નાની વૃત્તિના દરેક અધ્યાયના અંતમાં જણાતા ઉલ્લેખા કાંઈ ને કાંઈ ભિન્નતાવાળા છે. કયાંક મિત્રવિરચિતાયામ્' (પ્રથમાધ્યાયની પુષ્ટિકા), તે કયાંક ‘મિત્રોશ્વેતાયામ્' ( દ્વિતીય, ચતુર્થ અને પ`ચમાધ્યાયના અંતમાં) છે; કયાંક ‘ મિનાર પાયામ્ ' ( છઠ્ઠા અધ્યાયના અંતમાં ) તે કયાંક ‘પ્રાર્વ્યાયામ્ ’ (સાતમા અધ્યાયના અંતમાં) છે. કયાંક ‘યશોમત્રાચાયનિચૂંટાયામ્ ' ( છઠ્ઠા અધ્યાયના અંતમાં), તે કયાંક ‘યશોમત્રસૂરિશિષ્યનિર્વાદિતાયામ્ ' (દશમા અધ્યાયના અંતમાં) છે; વચમાં કયાંક ‘ જૈવાન્યનું ાયામ્ ' ( આઠમા અધ્યાયના અંતમાં) તથા “ તથામેવાન્યતાયામ્ ' ( નવમા અધ્યાયના અંતમાં) છે. આ બધા ઉલ્લેખાની ભાષા, શૈલી તથા સમુચિત સ ંગતિના અભાવ જોઈ ને કહેવુ પડે છે કે, આ બધા ઉલ્લેખ કર્તાના પોતાના નથી. હરિભદ્રે પોતાના પાંચ અધ્યાયાના અંતમાં જાતે જ લખ્યું હોત તે વિરચિત તથા ઉદ્ધૃત એવા ભિન્નાથ ક શબ્દો ન વાપરત. કારણ, કે તે શબ્દોમાંથી કોઈ એક નિશ્ચિત અર્થ નથી નીકળી શકતા કે, તે ભાગ હરિભદ્રે પોતે નવા રચ્યા હતા કે કોઈ એક અથવા અનેક વૃત્તિઓને સંક્ષેપ
.
.
(

Translation AI Generated

103
To merely represent the object and, even where the commentary appears to contradict the original text, ultimately to support the traditional interpretation are both equal objectives of these two tendencies. Despite this similarity, there is also a distinct difference between the two tendencies. One tendency, which is primarily based on authority, is the work of a single acharya. Meanwhile, the minor tendency is a mixed work of three acharyas. In the major text, at the end of a chapter, there are numerous mentions of ‘Mahātiprabhāṇa’; whereas in the minor text, the references found at the end of each chapter exhibit some differences. Sometimes it is ‘Mitravirarachitāyam’ (in the appendix of the first chapter), at other times it is ‘Mitrōśvētāyam’ (at the end of the second, fourth, and fifth chapters); sometimes it appears as ‘Minārpāyām’ (at the end of the sixth chapter) and sometimes as ‘Prārvyāyam’ (at the end of the seventh chapter). Occasionally it is ‘Yaśomatrācāyanicūntāyam’ (at the end of the sixth chapter), and at other times it is ‘Yaśomatrāsūriśiṣyanirvāditāyam’ (at the end of the tenth chapter); in between, there are mentions like ‘Jaivānyanāyām’ (at the end of the eighth chapter) and ‘Tathāmevānāyatāyam’ (at the end of the ninth chapter). The language, style, and absence of cohesive structure in all these references suggest that these mentions do not originate from the same author. If Haribhadra had written them himself at the end of his five chapters, he would not have used distinctive words that seem to be composed and quoted differently. Because it is not possible to derive a definite meaning from those words—whether the part was newly composed by Haribhadra or whether it summarizes one or more trends.