________________
२६६
अंगविजापइण्णयं तत्थ दढामासे सव्वधातुजोणीगते पुढवीकायपादुब्भावे पुढविणामधेज्जोदीरणे पुढवीउवकरणगते पुढवीधातुमये उवकरणे पुढवीणामधेजे थी-पुरिसउवकरणपादुब्भावे एवंविधे पेक्खितामासे सह-पडिरूवपादुब्भावे पुढवीकायएकेंदियकाये उपपजिस्सति त्ति पुढविकाइओ ते अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया । तत्थ पुढविक्काइये पुव्वाधारिते पुणरवि सुद्धपुढवी पत्थरपुढवी मणिपुढवी धातुपुढवी कायवंतपुढवीकायं च अधापडिरूवतो आधारयित्ता आधारयित्ता सजोणीहिं 5 आमास-सह-पडिरूवपादुब्भावेहिं चेव बूया इति पुढविकायोपपत्ती विण्णेया भवति ।
तत्थ आपुणेयेसु पाणजोणीगते सव्वउदकपादुब्भावे उदकसदगते य उदकणामधेजोदीरणे आपुजोणिकदव्योवकरणपादुब्भावे पाणजोणीमये उवकरणे आपुजोणीणामधेजे थी-पुरिसउवकरणगते चेव आपुकायिको ते एकेंदियकायिको अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया। तत्थ आपुकायिक पुव्वाधारिते आपुकायं सत्तविधमाधारये, तं जधा-सायोदक लवणोदकं मधुरोदकं वारुणोदकं खीरोदकं घतोदकं खोतोदकं ति। एताणि उदकाणि जधोवदितुहिं रस-पडिरूवोपलद्धीहिं आमासोपलद्धीहिं 10 चेव उवलद्धव्याणि भवंति । तं समासेण पुणरवि दुविधमाधारयितव्यं भवति-अंतलिक्खं भोम्मं चेति । एताणि उद्काणि
अंतलिक्खोपलद्धीहिं भोम्मोपलद्धीहिं चेव उवलद्धव्वाणि भवंति । तत्थ उद्धंभागेसु गत्तेसु सद्द-पडिरूवेसु चेव अंतलिक्खेसु य अंतलिक्खोदकं बूया । अधोभागेसु गत्तेसु भोम्मेसु चेव सद्द-पडिरूवेसु य भोम्ममुदकं बूया । तत्थ भोम्मे उदके पुव्वमाधारिते तं अट्ठविधमाधारये, तं जधा-सामुदं णादेयं तालुकं रोढं कोप्पं पल्ललजलं पस्सवणजे उद्भिजमिति । एताहिं जधुत्ताहिं उवलद्धीहिं समुद्द-णदी-तलाक-कूपादिकाणि उवलद्धीहिं आमास-सद्दपाउब्भावेहिं हुन उवल15 द्धव्वाणि भवंति इति आपुक्कायो विण्णेयो भवतीति ।
तत्थ अग्गेयेसु सव्वअग्गिपादुब्भावे सव्यअग्गिगते सव्वअग्गिणामगते अग्गिउवकरणेसु अग्गेयेसु उवकरणेसु अग्गिजीवणेसु अग्गेयकम्मं उपचारपादुब्भावेसुॐ अग्गिनामधेजे थी-पुरिसउवकरणपादुब्भावेसु खुनाचेव तेवुक्कायं उववज्जिस्सति त्ति बूया, तेवुक्कायो ते एकेंदियकायो अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया । तत्थ तेवुक्काये पुव्वाधारिते अणुसरीरं
बादरसरीरं वा कतमं उपपजिस्सति ? त्ति पुणरवि आधारयितव्यं भवति । तत्थ अणूसु आमास-सह-पडिरूवपादुब्भावसु 20 अणुसरीरं तेवुक्कायं उपपजिस्सतीति बूया । तत्थ कायवंतेसु बायरसद्द- पंडिरूव हा पादुब्भावेसु चेव बादरस
रीरमुपपजिस्सति त्ति बूया। तत्थ तेवुक्कायस्स सुभत्तमसुभत्तं चेति आधारयित्ता आधारयित्ता आमास-सद्दपडिरूवपादुब्भावेसु चेव तव्वं भवतीति इति तेवुक्कायोपपातो विण्णेयो भवति ।
___ तत्थ वायव्येसु वाउचायपादुब्भावेसु वायुक्कायसद्दगते वायुक्कायणामोदीरणे वायुक्कायोपकरणेसु विजेणय-तालविंटादीसु संख-पव्वत-योगणालकादिसु आतोज्जेसु वायुक्कायणामधेजे थी-पुरिसउवकरणगते चेव एवंविधे पेक्खितामासे 25 सद्द-पडिरूवगते पादुब्भावे वायुक्कायमुपपजिस्सति त्ति बूया, वायुक्कायो ते एकेंदियभवो अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया ।
तत्थ वायुक्काये पुव्वाधारिते वायुक्कायस्स अणुसरीरंता बादरसरीरता य सुभता असुभता य आमास-सद्द-पडिरूवपादुब्भावेहिं जधुत्ताहिं उवलद्धीहिं उवलद्धव्वं भवतीति इति वायुकातोपपातो उवलद्धव्यो भवतीति ।
तत्थ मूलजोणिगते सव्वतण-वणस्सति-हरितपादुब्भावेहिं मूलजोणीसद्दगते मूलजोणीणामपादुब्भावे मूलजोणीउवकरणगते मूलजोणीमये उवकरणे मूलजोणीणामधेजे थी-पुरिसउवकरणगते अहोगत्तामासे सव्यखंधगते सव्वमूलगते 30 सव्यबीजगते चेव एवंविधे पेक्खितामासे सह-पडिरूवपादुब्भावे वणप्फतिकायं उपपजिस्सति त्ति बूया, वणप्फतिकायो
ते एकेंदियभवो अणंतरपुरक्खडो त्ति बूया। तत्थ वणप्फतिकाये पुव्वाधारिते तं णवविधमाधारये, तं लतागतं गुम्मगतं गुच्छगतं वलयगतं उदाणगतं तणगतं थलज-हरितगतं चेति । तत्थ उद्धंभागेसु सव्वखंधगते चेव रुक्खं बूया । उज्जूसु उद्धंभागेसु य उम्मढेसु य लतायो बूया । गहणेसु गुम्मे बूया । दीहेसु कुडिलेसु य सव्वगुच्छगते
१ तालुकं वोढं सं ३ पु० सि०॥ २-३-४ हस्तचिह्नान्तर्गतः पाठः त. एव वर्त्तते ॥ ५°वीजण त०॥ ६ रस्स भावादसरीराता य त० ॥
Jain Education Intemational
Jain Education Intermational
.
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org