________________
સમયદ્વી આચાય
ષાણુકારાનાં જાડાં વસ્ત્ર પરિધાન કરીને મહારાજા કુમારપાળને દીન જનાનાં દુઃખ દૂર કરવાની પ્રેરણા આપી હતી. આચાર્ય વિજયવલ્લભસૂ રિજી મહારાજ એ જ પરપરાના સ ́હિતચિંતક અને સમાજરક્ષક પ્રભાવક પુરુષ હતા. સમાજનાં દીનતા અને દુ:ખ જેઈને તેઓ ચૂપ કેવી રીતે એસી શકે ?
તેઓ ઊજળું એટલું દૂધ અને પીળું એટલું સેાનું માની લેવાના ભ્રમમાં પડી જાય એવા ન હતા. એટલે સમાજમાં, મધપૂડાની જેમ, ધર કરી રહેલી ગરીબીના ખ્યાલ મેળવતાં એમને વાર ન લાગી.
ર
સંધની કે સમાજની કમજોરીનાં કારણુ સમાઈ ગયાં હતાં. અજ્ઞાન, કુસ૫ અને ગરીખી એતો શક્તિને કારી ખાતાં હતાં. એટલે હવે તે એ કારણેાનું નિવારણ કરી શકે એવા કારગત ઇલાજો હાથ ધરવાની જ જરૂર હતી; એ ક્લાો નિષ્ઠાપૂર્વક અજમાવવા એ આજના યુગધર્મ હતા. એ પ્લાજોની અજમાયશ એ જ આચાર્ય મહારાજનું જીવનકાર્ય બની ગયું હતું. સમાજની આ સ્થિતિની સુધારણા કરીને સમાજને શિકિતશાળી અને તેજસ્વી બનાવવા માટે આચાર્ય મહારાજે, રત્નત્રયીના જેવી, આ પ્રમાણે ત્રિસૂત્રાની રચના અને પ્રરૂપણા કરી હતી~~
(૧) સમાજનાં બાળકાને દરેક કક્ષાનુ વ્યાવહારિક તેમ જ ધાર્મિ ક શિક્ષણ મળે એવી શ્રીસંઘ પૂરેપૂરી વ્યવસ્થા કરે.
(૨ ) અંદર અંદરના મતભેદોને દૂર કરીને બધાય ફિરકાના જૈન સંધામાં એકતા સ્થપાય એવા પ્રયત્ન કરવા; અને નાની વાતાને માટુ રૂપ આપીને નકામા ઝઘડા કે કલેશ કરવાથી દૂર રહેવું. સંપ અને સંગઠન એ સાચું બળ છે, અને અત્યારે, પહેલાં કરતાં પણુ, જૈનાની એકતાની ખૂબ જરૂર છે.
( ૩ ) સમાજની શક્તિને ટકાવી રાખવા માટે સમાજના ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના ઉત્કર્ષ થાય એવા રચનાત્મક ઉપાયે મેાટા પાયા ઉપર હાથ ધરવા.
અને આચાર્યશ્રીની જીવનકથા કહે છે કે, એમનું આખું જીવન સમાજના કલ્યાણ માટેની આ ત્રિસ્ત્રીને અમલમાં મૂકવા–મુકાવવામાં જ વીત્યું હતું; અને એમનાં વિચાર, વાણી અને વન આને માટે એકરૂપ બની ગયાં હતાં, અને એ બધાયના કુન્દ્રમાં બિરાજતી હતી નિળ
૭
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
