________________
સોળમી સદીનું અપભ્રંશ સાહિત્ય
૭૩
અણાણે શિસિ ભુજંતએણ, પશુ સરિસુ ધરિઉ અપ્પાણુ તેણ.
ઘત્તા જો ભોયણુ ભખઈ, અપ્પણ રખઈ, માણુ ભલે જડબુદ્ધિ ગઈ, બાહિહક દંતઉ, આઈ વિલવંતી, બહુ સંસારુ પરિભમઈ. ૭ અહિં વરિ ભેય બહુ સંચઇતિ, તહિં રયણિહિં બુહ ભોયણુ ન લિંતિ, વસિકરણ દિણાયઉ વગ્ધ વાલુ, જાણિજ્જઈ પયડ ણવિ વિસાલુ.
પુણે જીઉ સિવ્વાણે જઈ, ચોરાસિ મારિ કસ્સવણભાઈ, પુણે પુરંદર હવઈ સગે, પુણે પક્ઝલિય ન દહડ અગિ. પુણેણ હોતિ ચક્કવઈરાય, પુણે ણ લગ્નહિ સમરે ઘાય, પુણે સિંહાસણ ચમર ધારિ, કરે કણયદંડુ પડિહારુ બારિ. પુણે રહ ગય ઘડ તુરય થટ્ટ, ધય સિંધ [ચિંધ ?] ભેરી નસાણ ઉટ્ટ.
ઘત્તા ધણુ ધણુ પહુzણુ સિમ્પલું તણું, જણણિ જણણ સુય સોયર,
તે ધમ્મપહાર્વે જિણમય ભાવેં, લહઈ જીઉ સોખઈ વરઈ. ૧૫૯. “દોહાકોશ' એ ગ્રંથ ડૉ. હરપ્રસાદ શાસ્ત્રીએ પોતાના બંગાલી ગ્રંથ નામે ‘બૌદ્ધગાન ઓ દોહામાં પ્રગટ કરેલ છે તેમાં અપભ્રંશ ઘણું છે, અને તે શાસ્ત્રી તેને જૂની બંગાલી.(બાંગલા) ગણે છે. આ દોહાઓના બે ભાગ છે (તેમાં બીજા છંદો પણ છે) – એક સરોરુહવજૂનો છે કે જે પોતાને દોહામાં સરહ એ પ્રમાણે જણાવે છે અને બીજો કૃષ્ણાચાર્યપાદનો છે, અને બંને અપભ્રંશમાં છે. ૧૬૦. સરહમાંથી નમૂના :
ઘરહિ બાંસી દીવા જાલી, કોનેહિ બાંસી ઘંટા ચાલી, અખિ નિવેસી આસનબંધી, કન્નહિં ખસખસાઈ જનાબંધી. રંડીમંડી અન્ય વિ વેસે, દીહણખ જ મલિને વેસે શગૂલ હોઈ (અ) ઉપાડિય કેમેં, ખવનેહિં જાન વિડંબિય વેર્સે
અપ્પણુ વાહિય મોમ્બઉ ઉસે. જઈ નઝા વિના હોઇ મુત્તિ, તા સુનહ સિઆલહ, લોમોપ્લાટને અચ્છ સિદ્ધિ, તા જુવઈ-નિતંબહ. પિચ્છીંગહણે દિફ મોખ તા કરિહ તુરંગહ, ઉન્મે ભોઅણ હોઇ જાણ તા કરિહ તુરંગહ, એવ સરહ ભણઈ ખવનાન મોખ મહુ ર્કાિપિ ન ભાવઈ, તત્તરહિએ કાયા ણ તાવ પર કેવલ સાહઈ. ૧ જો ભવસો નિવાણથલ જેવુ ન મણહ પણ,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
