________________
तृतीयमध्ययनं त्रिस्थानकम् । चतुर्थ उद्देशकः । सक्लिश्यमानपरिणामनिबन्धनो ज्ञानादिसङ्क्लेशः, ज्ञानादिशुद्धिलक्षणो विशुद्धयमानपरिणामहेतुकस्तदसङ् क्लेशः । एवमिति, ज्ञानादिविषया एवाऽतिक्रमादयश्चत्वारः, तत्राधाकर्म्माश्रित्य चतुर्णामपि निदर्शनम् -
आहाकम्मामंतण पडिसुणमाणे अइक्कमो होइ १ ।
पयभेयादि वइक्कम २ गहिए तइए ३ यरो गिलिए ४ ॥ [ व्यवहारपीठिका ४३ ] त्ति । 5 इत्थमेवोत्तरगुणरूपचारित्रस्य चत्वारोऽपि, एतदुद्देशेन ज्ञानदर्शनयोस्तदुपग्रहकारिद्रव्याणां च पुस्तक - चैत्यादीनामुपघाताय मिथ्यादृशामुपबृंहणार्थं वा निमन्त्रणप्रतिश्रवणादिभिर्ज्ञानदर्शनातिक्रमादयोऽप्यायोज्या इति । तिण्हं अइक्कमाणं ति षष्ठ्या द्वितीयार्थत्वात् त्रीनतिक्रमानालोचयेत् गुरवे निवेदयेदित्यादि प्राग्वत्, नवरं यावत्करणात् 'विसोहेज्जा विउट्टेज्जा अकरणयाए अब्भुट्ठेज्जा अहारिहं तवोकम्मं 10 पायच्छित्त’मित्यध्येतव्यमिति । पापच्छेदकत्वात् प्रायश्चित्तविशोधकत्वाद्वा प्राकृते 'पायच्छित्तमिति शुद्धिरुच्यते, तद्विषय: शोधनीयातिचारोऽपि प्रायश्चित्तमिति, तच्च त्रिधा, दशविधत्वेऽपि तस्य त्रिस्थानकानुरोधादिति, तत्रालोचनमालोचना गुरवे निवेदनं तां शुद्धिभूतामर्हति तयैव शुद्ध्यति यदतिचारजातं भिक्षाचर्यादि तदालोचनार्हमिति, एवं प्रतिक्रमणं मिथ्यादुष्कृतम्, तदर्हं सहसा असमितत्वमगुप्तत्वं चेति, उभयम् आलोचना-प्रतिक्रमणलक्षणमर्हति यत्तत्तथा, मनसा रागद्वेषगमनादि, सार्द्धगाथेहभिक्खायरियाइ सुज्झइ अइयारो को वि वियडणाए उ ।
बीओ य असमिओ मि त्ति कीस सहसा अगुत्तो वा ? ॥
[सू० १९९]
Jain Education International
२७१
सद्दाइएसु रागं दोसं च मणो गओ तइयगम्मि [ आव०नि० १४३९ - १४४० ]त्ति ।
[सू० १९९] जंबूदीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स दाहिणेणं ततो अकम्मभूमीओ 20 पन्नत्ताओ, तंजहा - हेमवते, हरिवासे, देवकुरा ।
जंबूदीवे दीवे मंदरस्स उत्तरेणं तओ अकम्मभूमीओ पन्नत्ताओ, तंजहाउत्तरकुरा, रम्मगवासे, एरण्णवए ।
जंबुमंदरस्स दाहिणेणं ततो वासा पन्नत्ता, तंजहा - भरहे, हेमवए, हरिवासे । जंबुमंदरस्स उत्तरेणं ततो वासा पन्नत्ता, तंजहा - रम्मगवासे, हेरन्नवते,
25
एरवते ।
For Private & Personal Use Only
15
www.jainelibrary.org