________________
૨૧૦૦ શ્રી શ્રાદ્ધ-પ્રતિક્રમણ-સૂત્રપ્રબોધટીકા-૧
સામાય એટલે સામનો લાભ, સામની પ્રાપ્તિ. સમસ્યઆય: સામાન્ય: સામ-શબ્દ નીચે જણાવેલા જુદા જુદા અર્થોમાં વપરાય છે
સામ એટલે શાંતિ અથવા નમ્રતા. સામ એટલે અહિંસા અથવા અન્યને દુઃખ નહિ ઉપજાવવાનો આત્મપરિણામ. પરદુ: વારાપરિળામો માવામ: (આ.ટી.મ.ગા.૧૦૪૫). સામ એટલે મૈત્રી કે મિત્રભાવના. અહવા સામં મિત્તી (વિ.ભા.ગા.૩૪૮૧).
સામાયિકના ત્રણ પર્યાયો છે :
(૧) સામ પરિણામ-મધુર પરિણામ, મૈત્રીભાવ.
(૨) સમ પરિણામ-તુલા પરિણામ, સુખ અને દુ:ખમાં તુલ્ય. પરિણામ, સમાનતા.
(૩) સમ્મ પરિણામ-ખીર ખંડ યુક્ત મિશ્ર પરિણામ, રાગદ્વેષમાં
સમાનતા.
-વિશેષ આવશ્યક ભાષ્ય, સામાયિક નિયુક્તિ અને હારિભદ્રીય આવશ્યક વૃત્તિ.
આ પ્રકારના સામનો જે લાભ, તે સામાયિક અથવા આ પ્રકારના સામનો જેનાથી, જેના વડે કે જેમાં લાભ થાય, તે સામાયિક.
માવî-[સાવધમ્]-સાવદ્ય. પાપ-સહિત, પાપવાળા.
આ પદ નોñનું વિશેષણ છે. સાવદ્ય એટલે અવદ્યથી સહિત. સહાવઘેન સાવદ્યમ્ (યો. સ્વો. પ્ર. ૩) અને અવઘં પાપમ્ તે માટે શ્રીવિશેષાવશ્યક-ભાષ્યમાં કહ્યું છે કે :
રહિયમવન્તમુત્ત, પાવું સજ્જ તેળ સવપ્નું ॥ (ગા. ૩૪૯૬) જે ગર્વિત એટલે નિંદ્ય હોય, તે અવઘ કહેવાય છે. અવઘ એટલે પાપ, તેનાથી જે યુક્ત હોય, તે સાવઘ.
નોન-[યોગમ્]-યોગને, વ્યાપારને પ્રવૃત્તિને.
યોગ-શબ્દ યુન્ ધાતુ પરથી બનેલો છે. મુખ્યતે રૂતિ જોડવાના, ભેગા કરવાના કે મેળવવાના અર્થમાં વપરાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
યોઃ । તે તેથી તેનો
www.jainelibrary.org
