Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizvanI mahAvibhUti zrI vijyAnaMdasUrivaranA akSaradeha jyAre jyAre prajAnA jIvanamAMthI prANa UDI jaI prajA nizcetana banI jAya che ane jyAre tene sAce ja ema lAge che ke te ghera aMdhakAramAM DUbatI jAya che, tyAre tyAre tene punarjIvana athavA navIna prakAza meLavavA mATe peAtAnI prAcIna vibhUtie--arthAt asta pAmI gayela chatAM vatAjAgatA pUrva mahApuruSo--nI jhagamagatI jIvanajyotinuM darzana karavAnI utkaMThA thAya che. mahApuruSonI vanajyeAtanA pravAho sa tAgAmI hoI tenuM sa MpUrNa darzana vivekapura:sara karavAnuM ApaNA jevA sAdhAraNa koTinA dareka manuSya mATe zakaya nathI hatuM, eTale e nyAtanuM Adhu AkhuMya dana ApaNa saune thAya ane ApaNA saumAM navesarathI navacetana pragaTe, e uddezathI ApaNA saunI vacamAM vasatA prANavaMtA prajJAzALI mahApuruSA aneka upAye yeAje che. ApaNA pUrva mahApuSoe saggAna-sadvidyAnI prApti, samyagdarzana-satya vastunI eLakha ane samyakcAritra-sadguNI jIvananI prApti mATe Aja sudhImAM tithi, parvo, kalyANukamaheAtsave, addikA vigere jevA aneka prasaMgA upadezyA-pravartAvyA che. e ja mahApusneAnuM anusaraNa karI AjanA yugamAM paNa jayaMtI, zatAbdI, nahera vyAkhyAna Adi jevA aneka zubha prasaMgeA UbhA karavAmAM Ave che, jethI prajAjIvanamAMthI esarI gayelA bAhya ane AbhyaMtara jJAnAdi guNeAnI krame krame prApti tema ja vRddhi thAya. cAlu varSe ApaNI samakSa vizvavikhyAta mahApuruSa nyAyayaMbAnidhi jainAcArya zrI 1008 zrI vijayAnaMdasUrivara ( prasiddha nAma zrI AtmArAmajI mahArAja )nI 'zatAbdI 'ne! prasaMga upasthita thaye che, je aDagapaNe e mahApuruSane punita pagale cAlanAra ane emanA ja-AjJAdhArI prabhAvazALIpaTTadhara AcA pravara zrI vijayavallabhasUrinI apUrva bhakti ane preraNAne pariNAme janmyA che. je mahApuruSanI zatAbdI UjavavAnI che temane lakSIne temanA 'smAraka graMtha ' mAM kAMI lakhavAnuM AmaMtraNa tenA utpAdaka tema ja saMpAdaka taraphathI maLe, paraMtu je mahApuruSane ApaNe najare nihALyA na heAya athavA je mahApuruSane najare jovAnuM sadbhAgya ApaNane prApta thayuM na hoya, temanA sabaMdhamAM kAMI pazu lakhavA pravRtti karavI e eka daSTie kRtrima gaNAya; tema chatAM bIjI daSTie vicAr karatAM lAge che ke mahApuruSo sthUla dehe bhale A phrAnI duniyAneA tyAga karI gayA heAya te chatAM tee-- sUkSma dehe kahA, cahAya akSaradehe kaheA--sadAya A jagatamAM jIvatA-jAgatA ja hAya che, eTale ApaNe
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ jesalamera patradhArA [ 273 e mahApuruSane temanA akSaradeha uparathI oLakhavA prayatna karIe te kRtrimatA nahi gaNAya. svargavAsI guskeve potAnA jIvanamAM je anekAneka satkAryo karyA che, temAM e mudevanI graMtharacanAne paNa samAveza thaI jAya che. teozrInI graMtharacanA pratipAdaka zilInI tema ja khaMDana-maMDanAtmaka ema banyaya prakAranI che. e graMthano sUkSma rIte abhyAsa karanAra saheje samajI zake tema che ke e graMthanI racanA karanAra mahApuruSa kevA bahuzruta tema ja tattvagaSaka daSTie keTalA vizALa ane UMDA abhyAsI hatA ! varastunI vivecanA karavAmAM temAMthI keTalA gaMbhIra hatA ! tema ja khAsa khAsa mahatvanA sArabhUta padArthono vibhAgavAra saMgraha karavAmAM temane keTaluM prakhara pAMDitya varyuM hatuM ! gudevanI graMtharacanAmAM tavanirNayaprAsAda, jenatavAda, ajJAnatimirabhAskara, navatatva, jenadharmaviSayaka praznottara, cikA praznottara, samyaktvazadvAra, pUja-stavana-sajhAya-bhAvanApadasaMgraha vagere graMtho pradhAna sthAne che. A badhAya graMthe e gurudeve janakalyANArthe hiMdI bhASAmAM ja racelA che, jenA abhyAsa ane avalokana dvArA dareka sAmAnya manuSyo jenadharma tema ja Itara dharmonAM tattavone ane tenA sArAsArapaNane saheje samajI zake. svargavAsI gudevanI sarvavyApI yazakIrtine nahi sahI zakanAra keTalAka mahAnubhAvo, upara jaNAvyA pramANe e gudeve saMskRta-prAkRtAdi bhASAmAM ke graMthanI racanA na karatAM mAtra hiMdI bhASAmAM ja badhA graMthanI racanA karI che, e kAraNa ApI teozrImAM khAsa UMDo abhyAsa na hovAnI vAto karI AtmasaMtoSa manAve che; e vAtano prativAda karavA khAtara nahi paNa e svargavAsI gurudevamAM vAstavika rIte keTaluM UMDuM jJAna, keTalI pratibhA ane keTaluM gaMbhIra Alocana hatAM, e jANavA mATe ApaNe sahaja prayatna karIe emAM vadhAre paDatuM kazuM ja nathI. svargavAsI gurUdeve racelA mukhya mukhya graMthanI ame upara je nAmAvalI ApI gayA chIe, temAM je saMkhyAbaMdha Agama ane zAstronI vicAraNAo bharelI che e dvArA teozrInA bahuzruta paNanI tema ja vijJAna ane UMDA AlecananI ApaNane khAtarI maLI jAya che, tema chatAM ApaNe teozrInA saMgRhIta jJAnabhaMDAro-pustakasaMgraho tarapha najara karIe to ApaNane teozrInA gaMbhIra vijJAnanI savizeSa jhAMkhI thaI jAya che. svargavAsI gurdevanA jJAnabhaMDAramAM temanA saMzodhita anekAneka graMtho che, temAM sanmatitaka zAstranI hastalikhita pratine e gurudeve pote vAMcIne sudhArelI che. e sudhArelA pAThone mudrita sanmatitarkanA saMpAdakoe tenI TipaNImAM ThekaThekANe sthAna ApyuM che. je graMthanA adhyayana mATe hajAro rUpiyAnuM kharca karI nAkhavA chatAMya Aje kaI jaina sAdhu kharI rIte emAM pAra paDI zakyA nathI, e graMthanuM vAcana-adhyayana, sthAnakavAsI jevA avidyApradhAna samAjamAMthI Avela eka vyakti, potAnI svayaMpratibhAne baLe samatitarka jevAM zAstronI mahattAne samajI, potAnA jIvananI TUMka kArakidI mAM kare e karatAM e svargavAsI mahApuruSanI pratibhAnuM ane teozrInI vijJAnazaktinuM jvalaMta udAharaNa bIjuM zuM hoI zake ? je mahApuruSa AvA mahardika graMthonA adhyayana-manana mATe jIvatI prakRtti kare e mahApuruSamAM tarkavidyAviSayaka svayaMpratibhAjanita keTaluM viSada pAMDitya haze e spaSTa . karavAnI A ThekANe AvazyakatA rahetI nathI. paMjAba dezamAM Aje sthAna-sthAnamAM svargavAsI gurudevanA vasAvelA vizALa jJAnabhaMDAro che. paMjAba AkhAmAM dIpatA jJAnabhaMDAro je kaI hoya to te gudevanA vasAvelA A jJAnabhaMDAre jJAna. 35
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra74 ] jJAnAMjali ja dIpatA che. e bhaMDAromAM sAra sAra graMtheno saMgraha karavA ApaNuM guradeve athAga prayatna karyo che. nyAyavizArada nyAyAcArya mahApAdhyAya zrImAna yazovijapAdhyAyakRta pAtaMjala yogadarzana TIkA, anekAMtavyavasthA Adi jevA anekAneka alabhya-durlabhya prAsAdagraMthanI nakale A bhaMDAromAM vidyabhAna che; Aje A graMthanI nakale bIje kyAMya jovAmAM nathI AvatI. svargavAsI gudeve potAnA vihAra-paribhramaNa daramiyAna gAma-gAmanA jJAnabhaMDAronI bArIkAIthI tapAsa karatAM jyAMthI maLI AvyA tyAMthI te te graMthanA utArA karAvyA che. ahIM ApaNe mAtra eTaluM ja jovAnuM che ke e gadevamAM apUrva sAhityane pArakhavA mATe keTalI sUmekSikA hatI ! je gurudevanA bhaMDArone barAbara bArIkAIthI tapAsavAmAM Ave to temAMthI ApaNe keTalIye apUrvatA joItAravI zakIe. svargavAsI gurudeva temanA jamAnAnA eka praSTavya-pUchavA lAyaka puruSa hatA, eTale teozrIne gAmegAmanA zrIsaMgha taraphathI tema ja vyaktigata rIte paNa nAnI ke moTI dareka bAbatanA vividha prazno pUchavAmAM AvatA. ane tyAre teozrI te te praznonA je uttara ApatA (jemAMnA keTalAka te samayanA "jaina dharma prakAza' mAsikanA aMke vageremAM chapAyelA che), e jotAM ApaNe teozrInI uttara ApavAnI paddhatimAM sthitaprajJapaNuM, udAratA, niSpakSapAtapaNuM tema ja anAgrahIpaNuM vagere spaSTa rIte joI zakIe chIe. keTalAka eka ja viSayanA praznonA uttaro e guradeve praznakAranI jijJAsA, paririthatinI yogyatA vagere dhyAnamAM rAkhI eTalI gaMbhIratAthI tema ja gyatAthI AyA che ke jemAM ApaNane e gurdevanI sthitaprajJatA tema ja anAgrahIpaNane saheje khyAla AvI jAya che. A ThekANe ame udAharaNa khAtara-paryuSaNamAM mahAvIra janmanA divase zrIphaLa vadheravAM e zAstrokta che ke kema ? e rivAja kAyama rAkhavo ke kema ? e cAlu rivAja baMdha karI zakAya ke nahi ? ane baMdha karavo yogya jaNAya to zA mArga levo ?--A prazno saMbaMdhamAM svargavAsI gurudeve je judA judA mArgadarzaka uttaro ApyA che (juo, "jaina dharma prakAza," pustaka 9, aMka 8 ane 10 ) tema ja temAM zrIsaMdhamAM koI paNa prakArano vikSepa Ubho thavA na pAme te mATe je mArgadarzana karAvyuM che e jovAnI mAtra bhalAmaNa karIe chIe. aMtamAM, TUMkamAM ame eTaluM ja kahIe chIe ke jyAre jyAre prajAmAM dhArmika tema ja naitika nicetanatA pragaTe che tyAre tyAre tenAmAM prANa pUravA mATe ekAda avatArI purava janma dhAraNa kare che, tema svargavAsI gurudeve avatAra dhAraNa karI jaina prajAmAM aneka rIte prANa pUryA che. je jamAnAmAM teozrIe gujarAtanI dharA upara paga mUkyo tyAre jaina sAdhuonI saMkhyA ati alpa hatI, temAM zAstro gaNyAgAMThayA hatA, deza-videzamAM jaina sAdhuono pracAra ativirala hato; te samaye A badhI bAbatomAM e gurudeve potAnI pratibhA dvArA saMgIna umere karyo che. emanI pratibhAne baLe ja zrImAna vIracaMda rAghavajI gAMdhI cikAgonI sarvadharma pariSadamAM jaIne jainadharmanAM tamane vizvanA medAnamAM rajU karI zakyA che. e svargavAsI parama pavitra gurudevanA agamya tejane pratApe ApaNe sau vartamAna yugane anurUpa dharmasevA, sAhityasevA ane janasevA karavAnuM baLa meLavIe eTaluM icchI viramIe. kuNThA'pi yadi sotkaNThA, tvadguNagrahaNaM prati / mamaSA bhAratI tarhi, svastyetasyai kimanyayA ? // AcArya hemacandra jainAcArya zrI AtmAnaMda janmazatAbdI smAraka graMtha, saM. 1992 ]