Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 397 AtmasvarUpane viSe sthiti che evA je muMbaI, zrAvaNa vada 11, gurU, 1948 zubhecchA saMpanna bhAI tribhovana, staMbhatIrtha. AtmasvarUpane viSe sthiti che evA je tenA niSkAma smaraNe yathAyogya vAMcazo. te taraphanA 'Aje sAyika samakita na hoya' e vagere saMbaMdhI vyAkhyAnanA prasaMganuM tama likhita patra prApta thayuM che, je jIvo te te prakAre pratipAdana kare che, upadeze che, ane te saMbaMdhI vizeSapaNe jIvone preraNA kare che, te jIvo jo teTalI preraNA, gaveSaNA, jIvanA kalyANane viSe karaze to te praznanuM samAdhAna thavAno kyAreka paNa temane prasaMga prApta thaze. te jIvo pratye doSadraSTi karavA yogya nathI, niSkAma karuNAe karI mAtra te jIvo jovA yogya che; koI prakArano te saMbaMdhI cittane viSe kheda ANavo yogya nathI, te te prasaMge jIve temanA pratye krodhAdi karavA yogya nathI, te jIvone upadeze karI samajAvavAnI kadApi tamane ciMtanA thatI hoya topaNa te mATe tame vartamAna dazAe jotAM to nirupAya cho, mATe anukaMpAbuddhi ane samatAbuddhie te jIvo pratye saraLa pariNAme jovuM, tema ja icchavuM ane te ja paramArthamArga che, ema nizcaya rAkhavo yogya che. hAla temane je karma saMbaMdhI AvaraNa che, te bhaMga karavAne temane ja jo ciMtA utpanna thAya to pachI tamathI athavA tama jevA bIjA satsaMgInA mukhathI kaMI paNa zravaNa karavAnI vAraMvAra temane ullAsavRtti utpanna thAya; ane koI AtmasvarUpa evA sapuruSane joge mArganI prApti thAya, paNa tevI ciMtA utpanna thavAno temane samIpa joga jo hoya to hAla AvI ceSTAmAM varte nahIM, ane jyAM sudhI tevI tevI jIvanI ceSTA che tyAM sudhI tIrthakara jevA jJAnI puruSanuM vAkya paNa te pratye niSphaLa thAya che, to tama vagerenAM vAkyanuM niSphaLapaNuM hoya, ane temane klezarUpa bhAse, emAM Azcarya nathI, ema samajI upara pradarzita karI che tevI aMtaraMga bhAvanAe te pratye vartavuM ane koI prakAre paNa temane tama saMbaMdhI klezanuM ochuM kAraNa thAya evI vicAraNA karavI te mArgane viSe yogya gayuM che. vaLI bIjI eka bhalAmaNa spaSTapaNe lakhavI yogya bhAse che, mATe lakhIe chIe; te e ke, AgaLa ame tama vagerene jaNAvyuM hatuM ke amArA saMbaMdhI jema bane tema bIjA jIvo pratye ochI vAta karavI, te anukramamAM vartavAno lakSa visarjana thayo hoya to havethI smaraNa rAkhazo; amArA saMbaMdhI ane amArAthI kahevAyelAM ke lakhAyelAM vAkyo saMbaMdhI ema karavuM yogya che, ane tenAM kAraNo tamane hAla spaSTa jaNAvavAM te yogyatAvALuM nathI, tathApi te anukrame jo anusaravAmAM visarjana thavAya che, to bIjA jIvone klezAdinuM kAraNa thavAya che, te paNa have 'kSAyikanI carcA' vagerenA prasaMgathI tamane anubhavamAM Avela che. je kAraNo jIvane prApta thavAthI kalyANanuM kAraNa thAya te kAraNonI prApti te jIvone A bhavane viSe thatI aTake che; kema ke, te to potAnA ajJAnapaNAthI nathI oLakhANa paDyuM evA sapuruSa saMbaMdhInI tama vagerethI prApta thayelI vAtathI te sapuruSa pratye vimukhapaNAne pAme che, tene viSe AgrahapaNe anyaanya ceSTA kahyuM che,
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pharI tevo joga thaye tevuM vimukhapaNuM ghaNuM karIne baLavAnapaNAne pAme che. ema na thavA devA ane A bhavane viSe temane tevo joga jo ajANapaNe prApta thAya to vakhate zreyane pAmaze ema dhAraNA rAkhI, aMtaraMgamAM evA satparaSane pragaTa rAkhI bAhyapradeze guptapaNuM rAkhavuM vadhAre yogya che. te guptapaNe mAyAkapaTa nathI; kAraNa ke tema vartavA viSe mAyAkapaTano hetu nathI; tenA bhaviSyakalyANano hetu che, je tema hoya te mAyAkapaTa na hoya ema jANIe chIe. jene darzanamohanIya udayapaNe, baLavAnapaNe varte che, evA jIvane mAtra sapuruSAdikanI avajJA bolavAno prasaMga ApaNAthI prApta na thAya eTalo upayoga rAkhI vartavuM, e tenuM ane upayoga rAkhanAra e bannenA kalyANanuM kAraNa che. jJAnI puruSanI avajJA bolavI tathA tevA prakAranA prasaMgamAM ujamALa thavuM, e jIvanuM anaMta saMsAra vadhavAnuM kAraNa che, ema tIrthakara kahe che. te puruSanA guNagrAma karavA, te prasaMgamAM ujamALa thavuM, ane tenI AjJAmAM saraLapariNAme parama upayogadraSTie vartavuM, e anaMtasaMsArane nAza karanAruM tIrthakara kahe che, ane te vAkyo jinAgamane viSe che. ghaNA jIvo te vAkyo zravaNa karatA haze, tathApi prathama vAkyane aphaLa ane bIjA vAkyane saphaLa karyuM hoya evA jIvo to kvacit jovAmAM Ave che; prathama vAkyane saphaLa ane bIjA vAkyane aphaLa ema jIve anaMta vAra karyuM che. tenAM pariNAmamAM AvatAM tene vakhata lAgato nathI, kAraNa ke anAdikALathI moha nAmano madirA tenA 'AtmA'mAM pariNAma pAmyo che; mATe vAraMvAra vicArI tevA tevA prasaMgamAM yathAzakti, yathAbaLavIrye upara darzita karyA che je prakAra te prakAre vartavuM yogya che. kadApi ema dhAro ke 'kSAyika samakita A kALamAM na hoya' evuM spaSTa jinanA Agamane viSe lakhyuM che; have te jIve vicAravuM yogya che ke "kSAyika samakita eTale zuM samajavuM ?' jemAM eka navakAramaMtra jeTaluM paNa vrata, pratyAkhyAna hotuM nathI, chatAM te jIva vizeSa to traNa bhave ane nahIM to te ja bhave paramapadane pAme che, evI moTI AzcaryakAraka to te samakitanI vyAkhyA che, tyAre have evI te kaI dazA samajavI ke je 'sAyika samakita' kahevAya ? 'bhagavAna tIrthakarane viSe draDha zraddhA' enuM nAma jo 'kSAyika samakita' ema gaNIe to te zraddhA kevI samajavI, ke je zraddhA ApaNe jANIe ke A to khacIta A kALamAM hoya ja nahIM. jo ema jaNAtuM nathI ke amuka dazA ke amuka zraddhAne 'kSAyika samakita' kahyuM che, to pachI te nathI, ema mAtra jinAgamanA zabdothI jANavuM thayuM kahIe chIe. have ema dhAro ke te zabdo bIjA Azaye kahevAyA che; athavA koI pAchaLanA kALanA visarjanadoSe lakhAyA che, to tene viSe Agraha karIne je jIve pratipAdana karyuM hoya te jIva kevA doSane prApta thAya te sakhedakaruNAe vicAravA yogya che. hAla jene jinasUtrone nAme oLakhavAmAM Ave che, temAM 'kSAyika samakita nathI' evuM spaSTa lakheluM nathI, ane paraMparAgata tathA bIjA keTalAka graMthomAM e vAta cAlI Ave che, ema vAMceluM che, ane sAMbhaLeluM che; ane te vAkya mithyA che ke mRSA che ema amAro abhiprAya nathI, tema te vAkya je prakAre lakhyuM che te ekAMta abhiprAye ja lakhyuM che, ema amane lAgatuM nathI. kadApi ema dhAro ke te vAkya ekAMta ema ja hoya topaNa
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI paNa prakAre vyAkuLapaNuM karavuM yogya nathI. kAraNa ke te badhI vyAkhyA jo sapuruSanA AzayathI jANI nathI, to pachI saphaLa nathI. ene badale kadApi dhAro ke jinAgamamAM lakhyuM hoya ke cothA kALanI peThe pAMcamA kALamAM paNa ghaNA jIvo mokSe javAnA che; to te vAtanuM zravaNa kaMI tamane amane kaMI kalyANakartA thAya nahIM, athavA mokSaprAptinuM kAraNa hoya nahIM, kAraNa ke te mokSaprApti je dazAne kahI che, te ja dazAnI prApti ja siddha che, upayogI che, kalyANakartA che, zravaNa to mAtra vAta che, temaja tethI pratikULa vAkya paNa mAtra vAta che; te beya lakhI hoya athavA eka ja lakhI hoya athavA vagara vyavasthAe rAkhyuM hoya topaNa te baMdha ke mokSanuM kAraNa nathI, mAtra baMdhadazA te baMdha che, mokSadazA te mokSa che, kSAyikadazA te kSAyika che, anyadazA te anya che, zravaNa te zravaNa che, manana te manana che, pariNAma te pariNAma che, prApti te prApti che, ema sapuruSano nizcaya che. baMdha te mokSa nathI, mokSa te baMdha nathI, je je che te te che, je je sthitimAM che, te te sthitimAM che; baMdhabuddhi TaLI nathI, ane mokSa - jIvanmuktatA - mAnavAmAM Ave to te jema saphaLa nathI, tema akSAyikadazAe kSAyika mAnavAmAM Ave to te paNa saphaLa nathI. mAnavAnuM phaLa nathI, paNa dazAnuM phaLa che. jyAre e prakAre che tyAre have ApaNo AtmA kaI dazAmAM hAla che, ane te kSAyikasamakitI jIvanI dazAno vicAra karavAne yogya che ke kema, athavA tenAthI UtaratI athavA tethI uparanI dazAno vicAra A jIva yathArtha karI zake ema che ke kema ? te ja vicAravuM jIvane zreyaskara che; paNa anaMta kALa thayAM jIve tevuM vicAryuM nathI, tene tevuM vicAravuM yogya che evuM bhAsyuM paNa nathI, ane niSphaLapaNe siddhapada sudhIno upadeza jIva anaMta vAra karI cUkyo che, te upara jaNAvyo che, te prakAra vicAryA vinA karI cUkyo che, vicArIne - yathArtha vicAra karIne - karI cUkyo nathI. jema pUrve jIve yathArtha vicAra vinA tema karyuM che, temaja te dazA (yathArtha vicAradazA) vinA vartamAne tema kare che. potAnA bodhanuM baLa jIvane bhAnamAM Avaze nahIM tyAM sudhI have pachI paNa te varcA karaze. koI paNa mahApuNyane yoge jIva osarIne tathA tevA mithyA-upadezanA pravartanathI potAnuM bodhabaLa AvaraNane pAmyuM che, ema jANI tene viSe sAvadhAna thaI nirAvaraNa thavAno vicAra karaze tyAre tevo upadeza karatAM, bIjAne preratAM, Agrahe kahetAM aTakaze. vadhAre zuM kahIe ? eka akSara bolatAM atizaya-atizaya evI preraNAe paNa vANI maunapaNAne prApta thaze, ane te maunapaNuM prApta thayA pahelAM jIvane eka akSara satya bolAya ema banavuM azakya che; A vAta koI paNa prakAre traNe kALane viSe saMdehapAtra nathI. tIrthakare paNa ema ja kahyuM che, ane te tenA AgamamAM paNa hAla che, ema jANavAmAM che. kadApi Agamane viSe ema kahevAyelo artha rahyo hota nahIM, topaNa upara jaNAvyA che te zabdo Agama ja che, jinAgama ja che. rAga, dveSa ane ajJAna e traNe kAraNathI rahitapaNe e zabdo pragaTa lakhapaNuM pAmyA che; mATe sevanIya che. thoDAM vAkyomAM lakhI vALavA dhArelo A patra vistAra pAmyo che, ane ghaNA ja TUMkANamAM te lakhyo che chatAM keTalAka prakAre apUrNa sthitie A patra atra parisamApta karavo paDe che.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ A patra tamane, tathA tamArA jevo bIjA je je bhAIone prasaMga che temane, prathama bhAga vizeSa karI tevA prasaMge smaraNamAM rAkhavA yogya che; ane bAkIno bIjo bhAga tamane ane bIjA mumukSu jIvane vAraMvAra vicAravA yogya che. atra udaya-garbhamAM sthita evI samAdhi che. kRSNadAsanA saMgamAM 'vicArasAgara'nA thoDA paNa taraMgo vAMcavAno prasaMga maLe to lAlarUpa che. kRSNadAsane AtmasmaraNapUrvaka yathAyogya. "prArabdha dehI"