Book Title: Vachanamrut 0010 1 Dwadash Anuprekhsa Anitya
Author(s): Shrimad Rajchandra
Publisher: Jaysinhbhai Devalali
Catalog link: https://jainqq.org/explore/330010/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 dvAdazAnuprekSA' AtmAne paramahitakArI evI dvAdazAnuprekSA eTale vairAgyAdi bhAvabhAvita bAra ciMtavanAonuM svarUpa ciMtana karuM chuM. 1 anitya, 2 azaraNa, 3 saMsAra, 4 ekatva, 5 anyatva, 6 azuci, 7 Asava, 8 saMvara, 9 nirjarA, 10 loka, 11 bodhidurlabha, 12 dharma. e bAra ciMtavanAonAM prathama nAma kahyAM. enA svabhAvanuM, bhagavAna tIrthaMkara paNa ciMtavana karI saMsAra deha bhogathI virakta thayA che. A ciMtavanAo vairAgyanI mAtA che. samasta jIvonuM hita karavAvALI che. aneka du:khothI vyApta saMsArI jIvone A ciMtavanAo baha uttama zaraNa che. du:kharUpa agnithI taptAyamAna thayelA jIvone zItala padmavananI madhyamAM nivAsa samAna che. paramArthamArga dekhADanArI che. tatvano nirNaya karAvanArI che. samyakatva utpanna karanArI che. azubha dhyAnano nAza karanArI che. dvAdaza ciMtavanA samAna A jIvanuM hita karanAra bIjuM kaMI nathI. bAra aMganuM rahasya che. eTalA mATe A bAra ciMtavanAomAMthI bhAva sahita have anitya anuprekSAnuM ciMtavana karIe chIe. 1 anitya anuprekSA deva, manuSya, tiryaca, e samasta jotajotAmAM pANInA biMdunI peThe ane jhAkaLanA puMjanI peThe viNasI jAya che, jotajotAmAM vilayamAna thaI cAlyA jAya che. vaLI A badhAM riddhi, saMpadA, parivAra, svapna samAna che. jevI rIte svapnamAM joyeluM pAchuM nathI dekhAtuM, tevI rIte vinAza pAme che. A jagatamAM dhana, yauvana, jIvana, parivAra samasta kSaNabhaMgura che, ene saMsArI mithyAdraSTi jIva, potAnuM svarUpa, potAnuM hita jANe che. potAnA svarUpanI oLakhANa hoya to parane potAnuM svarUpa kema mAne ? samasta iMdriyajanita sukha je draSTigocara dekhAya che, te iMdradhanuSyanA raMganI peThe jotajotAmAM nAza thaI jAya che. yauvananuM joza saMdhyAkALanI lAlInI peThe kSaNa kSaNamAM vinAza pAme che, eTalA mATe A mAruM gAma, A mAruM rAjya, A mAruM ghara, A mAruM dhana, A mAruM kuTuMba, evA vikalpa karavA te ja mahAmohano prabhAva che. je je padArtho AMkhathI jovAmAM Ave che, te te samasta nAza pAmaze, enI dekhavA-jANavAvALI iMdriyo che te avazaya nAza pAmaze. te mATe AtmAnA hita mATe ja utAvaLe udyama karo. jema eka jahAjamAM aneka dezanA ane aneka 1 ratnakaraMDazrAvakA cAramAMthI prathamanI traNa anuprekSAno A anuvAda che. te apUrNa che. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtinA mANaso bhegA thaI bese che, pachI kinAre jaI nAnA deza prati gamana kare che, tema kuLarUpa jahAjamAM aneka gatithI AvelA prANI bhegA thaI vase che. pachI AyuSya pUruM thaye potapotAnA karmAnusAra cAre gatimAM jaI utpanna thAya che, je dehathI strI, putra, mitra, bhAI vagerenI sAthe saMbaMdha mAnI rAgI thaI rahyo che, te deha agnithI bhasma thaze, vaLI mATI sAthe maLI jaze tathA jIva khAze to viSTA ane kRmikalevararUpa thaze.eka eka paramANu jamIna, AkAzamAM anaMta vibhAgarUpe vIkharAI jaze; pachI kyAMthI maLaze? tethI eno saMbaMdha pAcho prApta nahIM thAya ema nizcaya jANo. strI, putra, mitra, kuTuMbAdimAM mamatA karI, dharma bagADavo te moTo anartha che. je putra, strI, bhAI, mitra, svAmI, sevakAdinAM ekaThAM thayela sukhathI jIvana cAho cho, te samasta kuTuMba zaradakALanAM vAdaLAMnI jema vIkharAI jaze. A saMbaMdha A vakhate dekhAya che te nahIM raheze, jarUra vIkharAI jaze, evo niyama jANo. je rAjyanA arthe ane jamInanA arthe tathA hATa, havelI, makAna tathA AjIvikAne arthe hiMsA, asatya, kapaTa, chaLamAM pravRtti karo cho, bhoLAone Thago cho, pote jorAvara thaI nirbaLane mAro cho, te samasta parigrahano saMbaMdha tamArAthI jarUra vikhUTo paDaze. alpa jIvavAnA nimitte, naraka, tiryaMca gatinA anaMtakALa paryata anaMta du:khanA saMtAna na grahaNa karo. enA svAmIpaNAnuM abhimAna karI aneka cAlyAM gayAM. ane aneka pratyakSa cAlyAM jatAM juo cho, mATe have to mamatA choDI, anyAyano parihAra karI, potAnA AtmAnA kalyANa thavAnA kAryamAM pravartana karo. bhAI, mitra, putra, kuTuMbAdika sAthe vasavuM, te jema grISmaRtumAM cAra mArganI vacamAM eka vRkSanI chAyA nIce aneka dezanA vaTemArga vizrAma laI potapotAne ThekANe jAya che, tema kularUpa vRkSanI chAyAmAM rokAyela, karmane anukULa aneka gatimAM cAlyA jAya che. jenAthI potAnI prIti mAno cho te paNa dareka matalabanA che. AMkhanA rAga jema, kSaNa mAtramAM prItano rAga nAza pAme che. jema eka vRkSa viSe pakSI pUrve saMketa karyA vinA ja AvI vase che, tema kuTuMbanA mANaso saMketa karyA vinA karmane vaza bheLA thaI vIkhare che. e samasta dhana, saMpadA, AjJA, aizvarya, rAjya, iMdriyonA viSayonI sAmagrI jotajotAmAM avazaya viyogane prApta thaze. juvAnI madhyAhnanI chAyAnI peThe DhaLI jaze, sthira nahIM raheze. caMdra, sUrya, graha, nakSatrAdika to asta thaI pAchA Uge che, ane hemaMta vasaMtAdika Rtuo paNa jaI jaI pAchI Ave che, paraMtu gayela iMdriyo, yauvana, Ayu, kAyAdika pAchAM nathI AvatAM. jema parvatathI paDatI nadInA taraMga rokAyA vinA cAlyA jAya che, tema AyuSya kSaNakSaNamAM rokAyA vinA vyatIta thAya che. je dehane AdhIna jIvavuM che, te dehane jarjarita karanAruM ghaDapaNa samaya samaya Ave che. ghaDapaNa kevuM che ke juvAnIrUpa vRkSane dagdha karavAne dAvAgni samAna che. te bhAgyarUpa puSpo(mora)ne nAza karanAra dhUmasanI vRSTi che. strInI prItirUpa haraNIne vyAgha samAna che. jJAnanetrane aMdha karavA mATe dhULanI vRSTi samAna che. taparUpa kamaLanA vanane hima samAna che. dInatA utpanna karavAnI mAtA che. tiraskAra vadhAravA mATe dhAI samAna che. utsAha ghaTADavAne tiraskAra jevI che. rUpadhanane coravAvALI che. baLane nAza karavAvALI che. jaMghAbaLa bagADanArI che. ALasane vadhAranArI che. smRtino nAza karanArI A vRddhAvasthA che. motano meLApa karAvanArI dUtI evI vRddhAvasthAne prApta thavAthI potAnA AtmahitanuM vismaraNa karI, sthira thaI rahyA cho te moTo anartha che. vAraMvAra manuSyajanmAdika sAmagrI nahIM maLe. je je netrAdika iMdriyonuM teja che te kSaNakSaNamAM nAza thAya che. samasta saMyoga viyogarUpa jANo. e iMdriyonA viSayamAM rAga karI, koNa koNa nAza nathI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayA? A badhA viSayo paNa nAza pAmI jaze, ane iMdriyo paNa nAza thaI javAnI. kone arthe Atmahita choDI ghora pAparUpa mAThuM dhyAna karo cho ? viSayomAM rAga karI vadhAre vadhAre lIna thaI rahyA cho ? badhA viSayo tamArA hRdayamAM tIvra baLatarA upajAvI vinAza pAmaze. A zarIrane roge karIne haMmezA vyApta jANa, jIvane maraNathI gherAyelo jANa. aizvarya vinAzanI sanmukha jANa. A saMyoga che teno niyamathI viyoga thaze. A samasta viSayo che te AtmAnA svarUpane bhulAvavAvALA che. emAM rAcI traNaloka nAza thaI gayuM che. je viSayonA sevavAthI sukha icchavuM che, te jIvavAne arthe viSa pIvuM che. zItaLa thavAne mATe agnimAM praveza karavA barAbara che. mIThAM bhojanane mATe jheranA vRkSane pANI pAvuM che. viSaya mahAmoha madane upajAvanAra che, eno rAga choDI AtmAnuM kalyANa karavA yatna karo. acAnaka maraNa Avaze, pachI manuSyajanma tema ja jinendrano dharma gayA pachI maLavo anaMtakALamAM durlabha che. jema nadIno pravAha niraMtara cAlyo jAya che, pharI nahIM Ave, tema AyuSya, kAyA, rUpa, baLa, lAvaNya ane iMdriyazakita gayA pachI pAchAM nahIM Ave. je A pyArAM mAnelAM strIputrAdika najare dekhAya che teno saMyoga nahIM raheze. svapnanA saMyoga samAna jANI, enA arthe anIti pApa choDI, utAvaLe saMyamAdika dhAraNa kara. te iMdrajALanI peThe lokone bhrama upajAvanAruM che. A saMsAramAM dhana, yauvana, jIvana, svajana, parajananA samAgamamAM jIva AMdhaLo thaI rahyo che. te dhanasaMpadA cakravartIone tyAM paNa sthira rahI nahIM, to bIjA puNyahInane tyAM kema sthira raheze ? yauvana, vRddhAvasthAthI nAza thaze. jIvavuM maraNa sahita che. svajana parajana viyoganI sanmukha che. zAmAM sthirabuddhi karo cho ? A deha che tene nitya snAna karAvo cho, sugaMdha lagADo cho, AbharaNa vastrAdikathI bhUSita karo cho, nAnA prakAranAM bhojana karAvo cho, vAraMvAra enA ja dAsapaNAmAM kALa vyatIta karo cho; zayyA, Asana, kAmabhoga, nidrA, zItala, uSNa aneka upacArothI ene puSTa karo cho. enA rAgathI evA aMdha thaI gayA cho ke bhakSa, abhakSa, yogya, ayogya, nyAya, anyAyanA vicArarahita thaI, Atmadharma bagADavo, yazano vinAza karavo, maraNa pAmavuM, narake javuM, nigodane viSe vAsa karavo, e samasta nathI gaNatA. A zarIrano jaLathI bharelA kAcA ghaDAnI peThe jaladI vinAza thaze. A dehano upakAra kRtaghnanA upakAranI peThe viparIta phaLaze. sarpane dUdha sAkaranuM pAna karAvavA samAna potAne mahA duHkha roga, kleza, durgAna, asaMyama, kumaraNa ane narakanAM kAraNarUpa zarIra uparano moha che ema nizcayapUrvaka jANo. A zarIrane jema jema viSayAdikathI puSTa karazo, tema tema AtmAne nAza karavAmAM samartha thaze. eka divasa khorAka nahIM Apazo to bahu duHkha deze. je je zarIramAM rAgI thayA che, te te saMsAramAM nAza thaI, AtmakArya bagADI anaMtAnaMta kALa naraka, nigodamAM bhame che. jemaNe A zarIrane tapasaMyamamAM lagADI kRza karyuM teoe potAnuM hita karyuM che. A iMdriyo che, te jema viSayone bhogave che tema tRSNA vadhAre che; jema agni baLataNathI tRpta thatI nathI, tema iMdriyo viSayothI tRpta thatI nathI. eka eka iMdriyanI viSayanI vAMchanA karI moTA moTA cakravartI rAjA bhraSTa thaI narake jaI pahoMcyA che, to bIjAnuM te zuM kahevuM ? e iMdriyone duHkhadAyI, parAdhIna karanArI, narakamAM pahoMcADanArI jANI, te iMdriyono rAga choDI, ene vaza karo. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramAM jeTalAM niMdya karma karIe chIe te te samasta iMdriyone AdhIna thaI karIe chIe. mATe iMdriyarUpa sarpanA viSathI AtmAnI rakSA karo. A lakSmI che te kSaNabhaMgura che. A lakSmI kulInamAM nathI ramatI. dhIramAM, zUramAM, paMDitamAM, mUrkhamAM, rUpavAnamAM, kurUpamAM, parAkramImAM, kAyaramAM, dharmAtmAmAM, adharmImAM, pApImAM, dAnImAM, kRpaNamAM kyAMya nathI ramatI. e to pUrvajanmamAM puNya karela hoya tenI dAsI che. kupAtra-dAnAdika, kutapa karI utpanna thayela jIvane, khoTA bhogamAM, kumArgamAM, madamAM lagADI durgatimAM pahoMcADanArI che. A paMcamakALanI madhyamAM to kupAtra-dAna karI kutapasyA karI lakSmI Upaje che. te buddhine bagADe che. mahA duHkhathI Upaje che, mahA duHkhathI bhogavAya che. pApamAM lagADe che. dAnabhogamAM kharyA vinA maraNa thaye, ArtadhyAnathI choDI tiryaMcagatimAM jIva Upaje che. ethI lakSmIne tRSNA vadhAravAvALI, mada upajAvavAvALI jANI, duHkhita daridrInA upakAramAM, dharmane vadhAravAvALAM dharmasthAnakomAM, vidyA ApavAmAM, vItarAga siddhAMta lakhAvavAmAM lagADI saphaLa karo. nyAyanA pramANika bhogamAM, jema dharma na bagaDe tema lagADo. A lakSmI jalataraMgavata asthira che. avasaramAM dAna upakAra karI lo. paralokamAM sAthe Avaze nahIM. acAnaka chAMDI maravuM paDaze. je niraMtara lakSmIno saMcaya kare che, dAna bhogamAM laI zakatA nathI, te pote potAne Thage che. pApano AraMbha karI, lakSmIno saMgraha karI, mahA mUrchAthI upArjana karI che, tene bIjAnA hAthamAM ApI, anya dezamAM vyApArAdithI vadhAravA mATe tene sthApana karI, jamInamAM ati dUra che. melI ane rAta-divasa enuM ja ciMtavana karatAM karatAM durgAnathI maraNa karI durgati jaI pahoMce che. kRpaNane lakSmInuM rakhavAlapaNuM ane dAsapaNuM jANavuM. dUra jamInamAM nAkhIne lakSmIne pahANA samAna karI che. jema bhUmimAM bIjA pahANA rahe che. tema lakSmInuM jANo. rAjAnAM, vArasanAM tathA kuTuMbanAM kArya sAdhyAM, paNa potAno deha to bhasma thaI UDI jaze, te pratyakSa nathI dekhatA ? A lakSmI samAna AtmAne ThagavAvALuM bIjuM koI nathI. potAnA samasta paramArthane bhUlI lakSmInA lobhano mAryo rAtri ane divasa ghora AraMbha kare che. vakhatasara bhojana nathI karato. TADhI UnI vedanA sahana kare che. rAgAdikanA duHkhane nathI jANato. ciMtAtura thaI rAtre UMgha nathI leto. lakSmIno lobhI potAnuM maraNa thaze ema nathI gaNato. saMgrAmanA ghora saMkaTamAM jAya che. samudramAM praveza kare che. ghora bhayAnaka rAna parvatamAM jAya che. dharmarahita dezamAM jAya che. jyAM potAnI jAtinuM, kuLanuM ke gharanuM koI dekhavAmAM AvatuM nathI, evA sthAnamAM kevaLa lakSmInA lobhathI bhramaNa karato karato maraNa pAmI durgatimAM jaI pahoMce che. lobhI nahIM karavAnuM tathA nIca bhIlane karavA yogya kAma kare che. to tuM have jiteMdranA dharmane pAmIne saMtoSa dhAraNa karI potAnA puNyane anukUla nyAyamArgane prApta thaI, dhanano saMtoSI thaI, tIvra rAga choDI, nyAyanA viSayabhogomAM ane duHkhita, bubhukSita, dIna anAthanA upakAra nimitte dAna, sanmAnamAM lagADa. e lakSmIe anekane ThagIne durgatimAM pahoMcADyA che. lakSmIno saMga karI jagatanA jIva aceta thaI rahyA che. e puNya asta thaye asta thaI jaze. lakSmIno saMgraha karI marI javuM evuM kula lakSmInuM nathI. enAM phUla kevaLa upakAra karavo, dharmano mArga calAvavo e che. e pAparUpa lakSmIne grahaNa nathI karatAM tene dhanya che. grahaNa karIne mamatA choDI kSaNa mAtramAM tyAgI dIdhI che tene dhanya che. vizeSa zuM lakhIe ? Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te dhana, yauvana, jIvana, kuTuMbanA saMgane pANInAM TIpAM samAna anitya jANI, AtmahitarUpa kAryamAM pravartana karo. saMsAranA jeTalA jeTalA saMbaMdha che teTalA teTalA badhA vinAzika che. evI rIte anitya vicAraNA vicAro, putra, pautro, strI, kuTuMbAdika koI paraloka sAthe gayA nathI ane jaze nahIM. potAnAM upArjana karela puNyapApAdika karma sAthe Avaze. A jAti kuLa rUpAdika tathA nagarAdikano saMbaMdha dehanI sAthe ja vinAza thaze. te anitya ciMtavanA kSaNa mAtra paNa vismaraNa na thAya. jethI parathI mamatva chUTI AtmakAryamAM pravRtti thAya evI anitya bhAvanAnuM varNana karyuM.