Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ terApaMtha kI agraNI sAdhviyA~ sAdhvI zrI madhusmitA yugapradhAna AcArya zrI tulasI kI ziSyA eka vyakti ne eka bAra terApaMtha ke prathama AcArya bhIkhaNajI se kahA-bhIkhaNajI ! ApakA tIrtha adhUrA hai| bhIkhaNajI ne pUchA-kaise ? usane kahA-Apake tIrtha meM sAdhu, zrAvaka aura zrAvikAe~ haiM sAdhviyAM nahIM haiN| taba taka terApaMtha meM bahineM dIkSita nahIM huI thiiN| tIrtha vAstava meM adhUrA thaa| saMyoga se vi0 saM0 1821 meM tIna bahineM dIkSita hone hetu AcArya bhikSu ke sammukha upasthita huii| AcArya bhikSu ne unase prazna kiyA--yadi saMyogavaza eka kI mRtyu ho jAe to zeSa do ko AjIvana saMlekhanA karanI pdd'egii| tIna sAdhviyoM se kama rahanA kalpatA nahIM / tatkSaNa tInoM ne kahA-hameM maMjUra hai / AcArya bhikSu ne tInoM ko pravrajita kara liyaa| sAdhviyoM kI saMkhyA kramazaH abhivRddhi ko prApta hotI rhii| na kevala saMkhyA kI dRSTi se hI, apitu sAdhvI samAja kA guNAtmaka vikAsa bhI hotA gayA / Aja terApaMtha dharma saMgha apane do zataka pUre kara aba tIsare zataka meM jala rahA hai| isa avadhi meM lagabhaga do hajAra bahinoM ne dIkSA lI aura Atma-sAdhanA ke sAtha-sAtha janahita meM pUrNa yoga diyA hai| AcArya bhikSu ne sAdhvI samAja ko eka vyavasthA dI / uttaravartI AcAryoM ne samaya-samaya para usako saMvaddhita kiyA, yugapradhAna AcArya zrI tulasI ne to sAdhvI samAja ke yugIna vikAsArtha apane bahumUlya samaya kA visarjana kiyA hai, kara rahe haiN| isa lekha meM kevala una sAdhviyoM ke jIvana prastuta kiye jA rahe haiM, jinhoMne sAdhvI samAja kA netRtva kara apanI buddhi aura viveka ke bala para nArI jAti ke jAgaraNa meM yogadAna diyA hai| aba taka terApaMtha zAsana meM 11 sAdhvIpramukhAe~ huI haiM1. mahAsatI barajUjI 2. mahAsatI hIrAjI 3. mahAsatI dIpAMjI 4. mahAsatI saradArAMjI 5. mahAsatI gulAbAMjI 6. mahAsatI navalAMjI . 7. mahAsatI jeThAMjI 8. mahAsatI kAnakumArIjI 6. mahAsatI jhamakUjI 10. mahAsatI lADAMjI 11. mahAsatI knkprbhaajii| prathama tIna sAdhviyA~ pramukhA pada prApta nahIM thIM, kintu unhoMne sAdhvI-pramukhA kI taraha sArA kAryabhAra saMbhAlA thA, anya 8 sAdhviyoM ko AcAryoM ne sAdhvIpramukhA pada para sthApita kara sAdhvI samAja kI dekharekha kA kAryabhAra sauMpA / sarvaprathama jayAcArya ne mahAsatI saradArAMjI ko vidhivat pramukhA para niyukta kiyaa| prastuta hai agraNI sAdhviyoM kA upalabdha jIvanavRtta / 1. mahAsatI dIpAMjI-sAdhvI zrI dIpAMjI kA jIvana aneka guNoM se paripUrNa thaa| sahaja zraddhA kA udreka, caritra ke prati niSThA, saMyama ke prati anurAga, sahadhArmikoM ke prati sneha aura vAtsalya ye Apake maulika guNa the| nirbhIkatA, vAkkauzala, gati, mati, sthiti gurudRSTi-anusAriNI thI / paThana-pAThana meM vizeSa ruci thii| eka bAra DAkU se sAkSAtkAra huaa| usane sAdhviyoM ko lUTanA cAhA / Apane oja bhare zabdoM se kahA-"hama jaina sAdhviyA~ haiN|
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 karmayogI zrI kesarImalajI surANA abhinandana grantha : SaSTha khaNDa puruSa kA sparza nahIM krtii| chUnA mt|" sAmAna nIce rakha diyaa| eka vRtta banAkara sabhI sAdhviyA~ baiTha gayIM / mahAsatI dIpAMjI unake bIca meM baiTha gyiiN| ucca svara se namaskAra mahAmantra kA jApa zurU kara diyA, luTere ne samajhA yaha to kisI devI ArAdhanA kara rahI hai, na mAlUma merI kyA dazA kara degii| vaha Darakara sAmAna chor3akara bhAga gyaa| ApakA janma sthAna jojAvara thaa| AcArya bhAramalajI ke hAthoM 16 varSa kI avasthA meM dIkSA lI / 50 varSa taka sAdhanA kara vi0 saM0 1918 kI bhAdrapada kRSNA 11 ko AmeTa meM 20 prahara ke anazanapUrvaka svarga sidhaarii| 2. mahAsatI saradArAMjI-saMkalpa meM bala hotA hai aura AzA meM jIvana / saradArAM satI kA jIvana saMkalpa aura AzA kI rekhAoM kA spaSTa citra hai| vi0 saM0 1865 meM cUrU meM ApakA janma huaa| dasa varSa kI bAlyAvasthA meM vivAha huaa| cAra mAsa pazcAt pati kA viyoga sahana karanA pdd'aa| sukumAra hRdaya para bajrAghAta lgaa| usI varSa muni zrI jItamalajI kA cAturmAsa cUrU meM huaa| saradAra satI ne usa pAvasa meM apanI jijJAsAoM kA samucita samAdhAna pA tatvoM ko mAna, terApaMtha kI zraddhA svIkAra kii| 13 varSa kI avasthA meM yAvajjIvana cauvihAra kA vrata le liyA, sacitta tyAga Adi aneka pratyAkhyAna kie, vividha prakAra kA tapa karake Apane sAdhanA pakSa ko prkhaa| dIkSA grahaNa kI bhAvanA utkaTa haI / pArivArika janoM ke bIca apanI bhAvanA rkhii| svIkRti na milane para saradArasatI ne anekoM prayAsa kie, saba kasauTiyoM para kharI utarane ke pazcAt donoM pAravAroM se anujJA prApta huI / dIkSA zrImajjAcArya ke hAthoM sampanna huii| lUMcana apane hAthoM se kiyA / prathama bAra AcAryazrI rAmacandajI ke darzana kie taba aupacArika rUpa se agragaNyA banA diyA / dIkSA ke 13 varSa bAda Apako sAdhvIpramukhA kA pada milaa| jayAcArya ko ApakI yogyatA va viveka para vizvAsa thaa| prakhara buddhi ke kAraNa eka dina meM 200 padya kaMThastha kara letI thiiN| sahasroM pada kaMThastha the / una dinoM sAdhu-sAdhviyoM kA hastalikhita pratiyoM para apanA adhikAra thaa| mahAsatI saradArAMjI ne eka upAya DhUMr3ha nikAlA / sArI pustake saradArasatI ko arpita kI gii| saradArasatI ne sArI pustake jayAcArya ko bheMTa kara dii| jayA cArya ne AvazyakatAnusAra sabakA saMgha meM vitaraNa kara diyaa| viveka aura buddhi kauzala ke AdhAra para hI unhoMne sAdhviyoM ke hRdaya parivartana kara aneka grupa taiyAra kiye, jinheM terApaMtha kI bhASA meM siMghAr3A kahate haiM / jayAcArya kA Adeza pA Apane eka rAtri meM 52 sAdhviyoM ke 10 saMghATaka taiyAra kara zrImajjAcArya se nivedana kiyA / AcAryazrI ApakI kArya-kuzalatA va tatparatA para bahuta prasanna hue| AhAra ke samavibhAga kI paramparA kA zreya bhI saradArasatI ko hI hai| sAdhu jIvana meM vividha tapasyAe~ kI, aneka sAdhviyoM ko protsAhita kiyaa| anta meM vi0 saM0 1927, pauSa kRSNA 8 ko AjIvana anazana (pA~ca prahara ke anazana) meM ApakA svargavAsa haa| 3. mahAsatI gulAbAMjI-hRdaya meM komalatA, bhASA kI madhuratA aura A~khoM kI ArdratA-ye nArI ke sahaja guNa haiM / sAdhvI zrI gulAbAMjI meM inake sAtha-sAtha vyaktitva kA suyoga bhI thaa| jisakA jIvana viveka rUpI saundarya se alaMkRta hai / vahI vAstava meM sundara hai, mahAsatI gulAbAMjI meM bAhya aura Antarika donoM prakAra ke saundarya kA sahaja mela thaa| zarIra kI komalatA, avayavoM kI sundara saMghaTanA, gauravarNaaisA thA unakA bAhya vyaktitva / milanasAritA, vidvattA, sauhArda, vAtsalya aura nizchalabhAva--yaha thA ApakA Antarika vyktitv| ApakI dIkSA jayAcArya ke karakamaloM se huii| mahAsatI saradArAMjI se saMskRta vyAkaraNa tathA kAvya kA adhyayana kiyA / medhAvI tIvratA aura grahaNa-paTutA se kucha samaya meM hI viduSI bana gyii| zrImajjayAcArya ne bhagavatI sUtra kI rAjasthAnI bhASA meM padyabaddha TIkA karanI prArambha kii| AcAryazrI padya pharamAte aura Apa eka bAra sunakara lipibaddha kara letI / eka samaya meM 6, 7 padyoM ko sunakara yAda rakha letIM / ApakI lipi sughar3a aura spaSTa thii| Apane anekoM grantha lipibaddha kie| vyAkhyAna kalA bejor3a thii| kaNTha kA mAdhurya rAste meM calate pathika ko roka letA thaa| vi0 saM0 1927 meM sAdhvIpramukhA kA kAryabhAra saMbhAlA / 15 varSa taka isa pada para rahI / Apake anuzAsana meM vAtsalya mUrtimAna thaa| samasta sAdhvI-samAja kA vizvAsa Apako prApta thaa| ApakA svargavAsa 1942 kI pauSa kRSNA navamI ko huaa|
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ terApaMtha kI agraNI sAdhviyA~ 81 4. mahAsatI navalAMjI - ApakA janma saM0 1885 meM huA / bAlyAvasthA meM hI vivAha ho gayA / kucha varSa pazcAt hI pati kA viyoga sahana karanA pdd'aa| tRtIya AcArya zrI RSirAma jI ke kara-kamaloM se dIkSA saMskAra sampanna huaa| Apane dIkSA ke dina apanA keza luMcana svayaM apane hAthoM se kiyA / ? viveka, namratA Adi guNoM se yogya samajhakara AcAryazrI ne unako bahuta sammAna diyA, usakA udAharaNa hai, unako usI dina 'sAjha' kI vandanA karavAI gii| 8+0+0+6 Apane battIsa AgamoM kA vAcana kiyaa| tattva ko gaharAI se pakar3atI aura nipuNatApUrvaka anya janoM ko samajhAtIM / kaNTha meM mAdhurya aura gAne kI kalA sundara thI / pustakeM aura siMghAr3e kI sAdhviyoM ko samarpita karane kI pahala Apane kI / jaya gaNi ke zAsana kAla meM 13 varSa taka gurukula-vAsa kA sundara avasara Apako prApta huA / 12 varSa 6 mAha taka agraNI rUpa meM bahivihAra karate hue jana-jIvana ko jAgRta kiyaa| AcAryazrI rAyacanda jI, AcAryazrI jItamalajI, AcAryazrI magharAjajI, AcAryazrI mANakacandajI, AcAryazrI DAlagaNa ina pA~ca AcAryoM kI AjJA aura iMgita kI ArAdhanA karatI huI AcAryoM kI karuNA - dRSTi kI pAtra banIM / jyeSThA aura kaniSThA sabhI sAdhviyoM ko Apa se anahada vatsalatA milatI / 3 varSa taka bIdAsara meM ApakA vizvAsa huaa| ApAha kRSNA paMcamI ke dina naya prahara ke anasanapUrvaka 66 varSa kI avasthA meM samAdhipUrvaka svargagamana kiyA / 5. mahAsatI jeThAMjI -- ApakA janma vi0 saM0 1901 meM huA / dIkSA vi0 saM0 1996 meM cUrU meM huI / pramukha pada vi0 saM0 1955 meM lADanU meM prApta huaa| ApakA svargavAsa vi0 saM0 1981 meM rAjaladesara meM huA / vyaktitva svayaM eka jyoti hai / vaha svayaM prakAzazIla hai| sAdhvIzrI jeThAMjI vyaktitva kI dhanI thiiN| zarIra sampadA se ApakI Antarika sampadA kahIM adhika mahAn thii| yahI kAraNa thA ki ApakA jIvana uttarottara Adarza banatA gayA aura usane Apako tapasyA ko apane meM mUrtakara zarIra ke prati abhayatva kI bhAvanA kA pATha par3hAyA / Apake do dazaka gRhasthavAsa meM bIte / isa alpa avadhi meM aneka sukha-duHkhAtmaka anubhUtiyA~ Apako huI / ApakA kuTumba samRddhizAlI thaa| ApakA vivAha huA parantu 16veM varSa meM praveza pAte hI pati kA viyoga ho gayA aura ApakA sarvasva luTa gyaa| saba kucha khokara bhI Apane vaha pAyA jo amara Ananda dene vAlA thA / duHkha vairAgya kI sukhamaya anubhUti meM badala gyaa| calA / ruci ekaniSTha liyA / Apane sevA vrata jayAcArya ke kara kamaloM se dIkSA saMskAra huaa| saradAra satI kI sannidhi meM zikSaNa thI / mahAsatI saradArAMjI kI vaiyAvRtya aura zAsana ke katipaya kAryoM kA dAyitva svayaM le ko apane jIvana kA aMga banA liyaa| glAna sAdhu-sAdhviyoM ke lie auSadhi kA suyoga milAne kA kArya apane pUrNa tatparatA se nibhAyA / navadIkSitA sAdhviyoM ko ApakI dekha-rekha meM rakhA jaataa| Apa unheM susaMskAroM se saMskArita banAtI / kaSTasahiSNutA kA marma samajhAtIM / terApaMtha ke saptamAcArya zrI DAlamaNi ne Apako pramukha pada para sthApita kiyaa| ApakI sevAoM ke viSaya meM DAlagaNi kahate - " jeThAMjI kI sevAe~ anukaraNIya haiN| inhoMne AcAryoM tathA sAdhu-sAdhviyoM kI bahuta sevAe~ kIM / inase sevA karanA sIkho / " sAdhvI zrI jeThAMjI ne 17 aura 2 ko chor3akara 22 taka cauvihAra tapasyA kii| terApaMtha meM yaha cauvihAra tapasyA kA utkRSTa udAharaNa hai| sahaja saundarya, karttavya-niSThA, guru-bhakti sahaja hI jana jana ko AkRSTa kara letI thI / kAlUgaNi pharamAyA karate - " jeThAMjI kI dekharekha meM kitanI bhI sAdhviyoM ko rakhA jAe, unakI vyavasthA ke .
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 karmayogI zrI kesarImalajI surANA abhinandana grantha : SaSTha khaNDa ..... room e ................................................... bAre meM mujhe cintA nahIM karanI pdd'tii|" ina vacanoM meM uttaradAyitva ke prati unakI niSThA evaM apane Azrita ke prati vAtsalya kI pUrNa jhalaka hai| 6. mahAsatI vAnakaMvarajI--ApakA janma vi0saM0 1630 meM zrI DUMgaragar3ha meM huaa| dIkSA vi0saM0 1944 meM bIdAsara meM huI / pramukhA-pada vi0saM0 1981 ko cUrU meM prApta kiyaa| ahiMsA aura abhaya ekArthaka hai / jahA~ abhaya hai vahA~ ahiMsA ke bhAva phUlate-phalate haiM / mahAsatI kAnakumArIjI kA jIvana ina donoM kA samavAya thaa| unameM yadi nArI kI sukumAratA thI to sAtha-sAtha pauruSa kA kaThora anubandha / eka bAra bihAra meM-eka choTe se gAMva meM rukanA par3A / rAtri meM vahA~ cora Aye, bAhara soye kAsIda ko rassI se bA~dha diyA aura andara ghuse / mahAsatI kAnakaMvarajI ne saba sAdhviyoM ko jagAkara mahAmantra kA jApa karanA zurU kara diyaa| cora bole tumhAre pAsa jo kucha hai, vaha hameM de do / mahAsatI ne panne nikAlate hue kahA- inameM amUlya ratna bhare haiM / aura saMgIta kI thirakatI huI svara laharI unake kAnoM meM gUMjane lgii| usameM bahuta sundara bhAva the| coroM kA mana badala gayA aura apanI dhRSTatA ke lie kSamA mAMgate hue cale gye| kalA jIvana kA udAtta pakSa hai / jo jIne kI kalA meM nipuNa hai, vaha saba kalAoM meM nipuNa hai| ApakA jIvana kalA kI sphuTa abhivyakti thaa| jIvana kalA ke sAtha-sAtha anyAnya kalAtmaka vastuoM ke nirmANa kA zikSaNa denA bhI Apa apanA karttavya samajhatI thiiN| apanI sannidhi meM rahane vAlI sAdhviyoM ko sabhI kalAe~ sikhaatiiN| Apa kalA meM bejor3a thIM / Apake anuzAsana meM "vajrAdapi kaThorANi mRdUni kusumAdapi" yaha ukti caritArtha hotI thii| svAdhyAya kI vismRti na ho jAe, yaha svAdhyAya kA gauNa pakSa hai| mukhya pakSa hai tatsama AnandAnubhUti / mahAsatI kAnakaMvarajI svAdhyAya meM lIna rhtiiN| 6 Agama, aneka bhajana, svatana, thokar3e kaNThasya the| rAta meM ghaNToM punarAvartana krtiiN| dina meM Agama-vAcana krtii| varSa bhara meM 32 AgamoM kA vAcana ho jaataa| Apako sAdhvI samAja kA aTUTa vizvAsa prApta thaa| isakA hetu thA apratima aura nizchala vAtsalya / dUsaroM ko samAdhi pahu~cAne meM apanA svArtha tyAga karane hetu sabase Age thiiN| . ___vyAkhyAna zailI prabhAvotpAdaka thii| bar3e-bar3e sAdhu Apake sAmane vyAkhyAna dene meM sakucAte the| Apake prati sAdhuoM ke hRdaya meM bahumAna thaa| Apake bAre meM AcAryazrI tulasI ne 'kAla yazovilAsa' meM likhA hai saMcAlana zailI sughar3a jJAna dhyAna galatAna / kAnakaMvara gaNa meM lahyo guru kRpA sammAna // nimala nIti yuta pAliyo caraNa ramaNa suvilAsa / bAlyakAla brahmacAriNI varSe guNa pacAsa / / zruti svAdhyAya vilAsinI hasinI-karmakaThora / vikathAvAda vinAsinI AzvAsinI mana mora / / ati sukhapUrvaka samAliyo nijasaMyama jItavya / / vAha ! vAha satI mahAsatI avasara lahyo ! alabhya / / vi0saM0 1663 bhAdrapakSa kRSNA 5 ko atyanta samAdhistha avasthA meM rAjaladesara meM ApakA svargavAsa haa| 7. mahAsatI jhamakUjI-ApakA janma-sthAna ratana nagara thA / garbhAvasthA meM mAtA ko lakSmI kA svapna dikhAyI diyA / svapna meM hI mA~ ne pUcha liyA-yaha kyA ? uttara milA-yaha kanyA tere kula kI zRMgAra bnegii| atula sneha aura vAtsalya se pAlana-poSaNa huaa| alpavaya meM pANigrahaNa ho gyaa| sasurAla meM jana-dhana kI vRddhi
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ terApaMtha kI agraNI sAdhviyAM 83 ............................................. ...................... hone se Apako lakSmI ke rUpa meM svIkAra kiyA gyaa| yogyatA ke kAraNa kucha dAyitva tatkAla sauMpa diye| acAnaka pati kA viyoga ho gayA / putrI ke vaidhavya kI bAta suna pitA tIna dina mUcchita rahe / svapna meM AvAja AyI--yaha apratyAzita duHkha isake jIvana ko amaratva pradAna kregaa| eka bAra svapna meM mahAsatI ne Amra se lade hue vRkSa ko dekhaa| mana meM dIkSA kA saMkalpa kiyA / mAtA-pitA kA sneha aura sAsa-sasura kA anurAga unheM bA~dha nahIM skaa| dIkSA se pUrva patigRha kI rakhavAlI kA bhAra Apa para thaa| ___ dIkSA ke samaya Apake jeTha ne kahA-'jitanA duHkha mere kaniSTha bhrAtA kI mRtyu para nahIM huA utanA Aja ho rahA hai| mere ghara kI rakhavAlI aba kauna karegA?' ye udgAra dAyitva ke prati inakI gaharI niSThA aura kuzalatA ke paricAyaka haiN| Apake mana meM kalA ke prati sahaja AkarSaNa thaa| hara kArya meM sphUti aura viveka sadA banA rahatA thaa| 15 minaTa meM colapaTTe ko sInA, eka dina meM rajoharaNa kI 25 kalikAoM ko gUMthanA sphUrti ke paricAyaka haiM / gRhasthajIvana meM rahate hue bhI Apane aneka sAdhviyoM ko sUkSma kalA sikhaayii| Apa svAdhyAya-rasika thiiN| zaikSa, glAna, vRddha kI paricaryA meM vizeSa AnandAnubhUti hotI thii| jaba kabhI zalyacikitsA kA prasaMga AtA to apane hAthoM se usa kArya ko sampanna kara detiiN| hAtha thA halkA aura sAtha-sAtha kaarykushltaa| eka bAra kAlUgaNi cAturmAsa ke lie cUrU padhAra rahe the / nagara praveza kA muhUrta 6 // vaje thaa| dUrI thI 6 mIla kii| AcAryazrI itane zIghra kisI hAlata meM vahA~ pahu~ca nahIM sakate the| ataH prasthAnA rUpa Apako bhejA / Apa eka ghaNTe meM 6 mIla pahu~ca gyiiN| smRti aura pahacAna avikala thii| varSoM bAda bhI darzanArthI kI vandanA a~dhere meM nAmoccAraNapUrvaka svIkAra karatIM / darzanArthI gadgad ho jAte aura apanA saubhAgya smjhte| harSa se vihvala aura zoka se udvigna hone vAle aneka haiN| donoM avasthAoM meM samarasa rahane vAle virale mileNge| kAlagaNi kA svargavAsa huaa| sarvatra zoka kA vAtAvaraNa thaa| aisI vikaTa sthiti meM Apane dhairya kA paricaya diyA / saba meM sAhasa kA mantra phaMkA / vaha zoka abhinava AcArya pada prApta tulasI gaNi ke abhinandana meM harSa banakara upasthita huaa| terApaMtha zAsana kI 37 varSoM taka sevAe~ kii| AcAryoM kA vizvAsa, sAdhu-sAdhviyoM kA anurAga, zrAvaka samudAya kI avikala bhakti ko svIkAra karatI huI sAdhanA kI Ananda muktAoM ko sameTatI-bikheratI vi0 sa0 2002 meM pUrNa samAdhi meM isa saMsAra se cala bsii| Aja unakI kevala smRti raha gayI hai jo aneka kAryoM meM pratibimbita hokara vismRti ko smRti banA detI hai| 8. mahAsatI lADAMjI-ApakA janma vi0 saM0 1960 meM lADanU meM huA tathA dIkSA bhI lADanU meM hI vi0 saM0 1982 meM huii| sAdhvI-pramukhA pada-prApti vi0 saM0 2002 meM huii| vivAha ke anurUpa Ayu hone para vivAha kiyA gayA kintu alpasamaya pazcAt hI pati-viyoga sahanA par3A / vairAgya kA aMkura prasphuTita huaa| ApakI dIkSA aSTamAcAryazrI kAlUgaNi ke karakamaloM se muni tulasI, jo bAda meM terApaMtha ke navama AcArya bane, ke sAtha huii| kisane aisA cintana kiyA thA ki isa zubha muhUrta meM dIkSita hone vAle ye donoM sAdhaka zAsana ke saMcAlaka bneNge| zAsana kA saubhAgya thaa| __ kAlUgaNi ke svargArohaNa ke pazcAt tulasI gaNi padAsIna hue| mahAsatI lADAMjI ko gurukulavA sa milaa| mahAsatI jhamakUjI ke svargArohaNa ke pazcAt unakA kAryabhAra mahAsatI lADAMjI sauMpA gayA / yugapradhAna AcAryazrI tulasI kA jIvana krAnti kA jIvana hai| AcAryavarya ke kuzala netRtva meM sAdhu-sAdhviyoM
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmayogI zrI kesarImalajI surANA abhinandana grantha : SaSTha khaNDa ne anekoM kSetroM meM vikAsa kiyA / mahAsatI lADAMjI ne usa vikAsa ko zataguNita kiyA / sAdhviyoM ne zikSA ke kSetra meM jo pragati kI hai usakA zreya pramukha rUpa se sAdhvIpramukhAjI ko hI hai| ve preraNAsrota thiiN| jIvana bhara preraNAdIpa banakara jalatI rhiiN| sAgara meM gAgara samAye isameM koI Azcarya nahIM kintu gAgara meM sAgara samA jAe vaha Azcarya hai| sAdhvIpramukhA zrI lADAMjI ne gAgara banakara jIvana bitAyA kintu unameM sAgara laharAtA rhaa| jijJAsA jIvana kA jIvanta AdhAra hai| Apa meM jijJAsAe~ prabala thiiN| yatra-tatra jijJAsAoM ko zAnta kara apanI gAgara ko bhara letiiN| Apa abhaya thIM, bhaya thA to kevala pApa kA / AcAra-kauzala isakA phalita thaa| sAdhvIpramukhA kA pada unheM milA / ve pada se zobhita nahIM thIM, pada unase suzobhita huaa| ve asAmAnya thIM, para unhoMne sAmAnya se kabhI nAtA nahIM todd'aa| ve niHspRha thiiN| unheM saba kucha milA para usameM Asakta na bniiN| unakI mRdutA, saumyatA, niDaratA aura kaSTa-sahiSNutA vilakSaNa thI / unakA bhautika zarIra rogagrasta huA kintu manobala sadA svastha rahA / bahuta varSa taka nirantara raktasrAva kI bImArI ne ApakI sahiSNutA ko dviguNita kara diyaa| cikitsakoM ne to kaisara taka kI kalpanA kara lii| vi0 saM0 2023 meM AcArya pravara ne dakSiNa yAtrA prArambha kii| mahAsatI lADAMjI ko bIdAsara meM asvasthatA ke kAraNa rukanA pdd'aa| vyAdhi ne bhayaMkara rUpa dhAraNa kara liyaa| jalodara kI bhayaMkara vedanA meM bhI cAra-cAra sUtroM kA svAdhyAya calatA / atyanta samabhAva se vedanA ko sahana kiyaa| thor3e hI mahinoM meM tIna bAra pAnI nikAlA gyaa| DAkTara para DAkTara Ane lage / sabakI AvAja thI ki isa bImArI kA Aparezana ke sivA koI ilAja nhiiN| para Apane svIkRti nahIM dii| ha~sate-ha~sate samarAMgaNa meM subhaTa kI bhA~ti AtmavijayI bniiN| ApakI sahiSNutA ko dekha, sunakara mahAmanA AcArya pravara ne Apako "sahiSNutA kI pratimUrti" upAdhi se alaMkRta kiyaa| caitra zuklA trayodazI kI rAtri ke 3 / baje anazanapUrvaka kAyotsarga kI mudrA meM svarga ke lie prasthAna kiyaa| 4. sAdhvI pramukhA kanakaprabhAjI-ApakA mUla nivAsa sthAna lADanUM thaa| vi0 saM0 1968 meM kalakattA meM ApakA janma huaa| Apane vi0 saM0 2017 kI ASADhI pUNimA ko kelavA meM AcArya tulasI se dIkSA grahaNa kii| sAdhvIpramukhA kA pada vi0 saM0 2028 meM gaMgAzahara meM prApta huaa| dhArmika parivAra meM janma hone se bacapana se hI Apako dharma ke saMskAra prApta hue| Apake mana meM vairAgya ke aMkura prasphuTita hue, para saMkocazIlA bAlikA hone ke kAraNa sabake sAmane apane vicAra prakaTa nahIM kiye| vairAgya bhAvanA balavatI hotI gaI / Akhira saM0 2013 bhAdrapada zuklA trayodazI ke dina Apako zrI pAramArthika zikSaNa saMsthA meM praviSTa kiyA gyaa| ApakA pratyeka kArya zAlInatA va vivekapurassara hotaa| sAdhanA kI bhUmikA meM niSNAta pAkara AcAryazrI tulasI ne Apako dIkSA kI svIkRti pradAna kI / phalasvarUpa terApaMtha dvizatAbdI samAroha ke aitihAsika avasara para mevAr3a meM sthita aitihAsika sthala kelavA meM ApakA dIkSA saMskAra sampanna haa| dIkSA ke pazcAt ApakI sphUrtaprajJA aura adhika unmiSita huI / ekAntapriyatA, gambhIratA, svalpabhASaNa, niSThApUrvaka kArya-saMcAlana ApakI virala vizeSatAe~ haiN| apramattatA ApakA vizeSa guNa hai / pazcima rAtri meM uThakara sahasroM padyoM kI svAdhyAya ApakA svabhAva bana gayA hai| Aja bhI Apako 'dasaveAliya' nAma mAlA, nyAyakaNikA, nIti-zatakam, jaina siddhAnta dIpikA, zAntasudhArasa, sindura prakara, 'SaDdarzana' Adi anekoM grantha sampUrNa rUpa se kaNThAgra haiN| ___nyAya siddhAnta, darzana aura vyAkaraNa kA Apane gahana adhyayana kiyA hai / hindI, saMskRta, prAkRta bhASA para pUrNa adhikAra hai| aMgrejI bhASA meM bhI ApakI acchI gati hai| ApakA adhyayana AcArya pravara kI pAvana sannidhi va sAdhvI zrI maMjulAjI kI dekha-rekha huaa| .
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ terApaMtha kI agraNI sAdhviyA~ 85 -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. saba dRSTiyoM se pUrNa yogya samajhakara gaMgAzahara maryAdA mahotsava ke avasara para saM0 2028 kI mAgha kRSNA trayodazI ko yugapradhAna AcArya pravara ne sAdhvIpramukhA ke rUpa meM ApakA manonayana kiyaa| usa samaya Apa se 417 sAdhviyA~ ratnAdhika thiiN| Aja bhI lagabhaga 400 sAdhviyAM dIkSA-paryAya meM jyeSTha haiN| Apake namra vyavahAra ko dekhakara saba Azcaryacakita haiM / Apa eka kuzala anuzAsikA, vijJa vyavasthApikA va saphala saMcAlikA hone ke sAtha-sAtha saphala saMpAdikA va lekhikA bhI haiN| ApakI satata pravAhinI lekhanI janajIvana ko nayA cintana, navyapreraNA va nUtana sandeza detI hai| Agama sampAdana ke gurutara kArya meM bhI Apa satata saMlagna haiN| AcAryapravara ke pramukha kAvya-kAlUyazovilAsa, DAlimacaritra, mANaka mahimA, nandana nikuja, candana kI cuTakI bhalI kA Apane saphalatApUrvaka sampAdana kiyaa| 'AcAryazrI tulasI dakSiNa ke aMcala meM ApakI apUrva kRti hai aura 'saragama' meM ApakI kAvyamayI pratibhA kI eka jhalaka milatI hai jo bhaktirasa se ota-prota hai| ApakA samarpaNa bhAva anUThA hai / AcAryazrI ke hara iMgita ko samajhakara usako kriyAnvita karatI haiN| niyamitatA tathA saMkalpa kI dRr3hatA Apake jIvana kI vizeSa upalabdhi hai--jisake phalasvarUpa itane vyasta kAryakrama meM bhI Apa jo karaNIya hai, vaha karake hI rahatI haiN| Apake mahAn vyaktitva aura kartRtva ko zabdoM kI sImA meM Abaddha karanA zakya nahIM hai| Apa Ane vAle saikar3oM yugoM taka jana-jana kA mArga prazasta karatI rheNgii|