Book Title: Sant Ganeshprasadji Varni
Author(s): Atmanandji
Publisher: Z_Arvachin_Jain_Jyotirdharo_001288.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249013/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | { . . 13. saMtazrI gaNezaprasAdajI varNa bhUmikA : vizvanI virala vyaktio ja potAnA sadAcaraNa dvArA sAdhAraNa mAnavamAMthI mahAmAnava banI zake che. AvI rIte ja sAdhAraNa mAnavamAMthI Adhunika yuganA eka ucca koTinA AdhyAtmika saMta bananAra zrI gaNezaprasAdajI varNIe po nAnA unnata jIvana ane upadeza dvArA jaina saMskRtinA pracAra-prasAra ane vikAsamAM ananya yogadAna ApyuM che. eka jainetara kuLamAM janma pAmyA chatAM jaina saMskRtinA maulika siddhAMtothI AkarSAI jemaNe potAnuM samasta jIvana jainadharmanAM saMvardhana ane saMrakSaNamAM samarpita karyuM evA zrI vaNajI potAnA divya vacanAmRto dvArA ane aneka dhArmika zikSaNa saMsthAonI sthApanA dvArA vartamAna yuganA jIvo mATe sva-para kalyANano mArga prazasata karatA gayA che. temanAmAM vidvattA paNa hatI ane saraLatA paNa hatI. jIvamAtra para karuNA paNa hatI ane udAratA paNa hatI. aneka guNonA AvAsa samuM temanuM jIvanacaritra sAce ja ApaNA saune mATe atyanta preraNAprada che! janma tathA bALapaNa : "so daMDI eka buMdelakhaMDI" A lokoti buMdelakhaMDanA nivAsIonI zauryakathA ane dharmaparAyaNatAnuM sUcana kare che. kSatriya ziromaNi mahArAjA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jaina jyotirdhaze chatrasAlanI zaurya kathAo tathA droNagiri, nainAgiri, sonAgiri, ahArajI, papaurAjI jevI prasiddha tIrthabhUmiothI suzobhita buMdelakhaMDanI pavitra dharAmAM zrI varNajIno janma thayo hato. vi. saM. 1931 nA aSADha vada 4 nA roja savAre zrI hIrAlAlanI dharmapatnI ujiyArIbahenanI kUkhe haMsarA gAma(ji. lalitapura)mAM zrI gaNezaprasAdajIno janma thayo hato. temanA pitAzrI hIrAlAla cNava dharmAvalambI asATI vaizya jAtinA madhyama sthitinA saMtoSI vyakti hatA. vaiSNava dharmAvalambI hovA chatAM jaina dharmanA navakAra maMtra para temane khUba ja zraddhA hatI ane bALaka gaNezane paNa tenuM smaraNa karavAnI teo vAraMvAra preraNA ApatA. gharanI Arthika sthiti sudhare eTalA mATe ane haMsarAmAM zikSaNanuM koI sAdhana na hovAthI gaNezanA zikSaNArthe hIrAlAla cha varSanA bALakane laIne jana-dhana-sampanna mArA gAmamAM AvIne rahevA lAgyA. ahIMnI nizALamAM gaNezaprasAdane sAta varSanI umare praveza maDayo ane cauda varSanI uMmara sudhImAM nemAge miDalaskUla pAsa karI dIdhI. gAmamAM 11 zikharabaMdA jinamaMdiro ane eka vaSNava maMdira hatuM. potAnA gharanI sAme ja jinamaMdira hovAthI gaNezaprasAda dararoja kutUhalavaza tyAM jatA ane maMdiramAM thatI bhakti-pUjAne khUba zAMti bhAvathI nirakhatA temaja tyAM thatAM pravacanone rUcipUrvaka sAMbhaLatA. temanI A pravRttithI bALapaNamAM ja jANe pUrvabhavanA saMskAranuM anusaMdhAna thatuM hoya tema jainadharmanA saMskAra temanA lohImAM UtaravA lAgyA ane kuLa-paraMparAnI khoTI ruDhiomAnyatAo temane nIrasa-nirarthaka bhAsavA mAMDI. bALakamAM dhIre dhIre rAtribhojanano yAga, aNagaLa pANIno tyAga vagere jainakuLanA sAmAnya saMskAro sahajapaNe vaNAI javA lAgyA. jaina dharmanAM vacano temane vadhAre tarkapUrNa ane kalyANakArI lAgavA mAMDyAM. Ama, temanA bhAvi bhavya jIvananAM bIja nAnapaNathI ja ropAvA lAgyAM hatAM. - maDAvarAmAM mIDala skUla sudhI ja abhyAsa hovAthI, 14 varSanI uMmare gaNezaprasAdanuM bhaNatara pUruM thaI gayuM. 4 varSa khela-kUdamAM pasAra thayAM ane 18 varSanI uMmare temano vivAha thaI gayo. svargavAsa pUrve pitAe gaNezaprasAdane nIce mujaba upadeza Apyo : beTA, saMsAramAM koI koInuM nathI, A vicAra daDha rAkhaje. mArI bIjI eka vAta hRdayamAM utArI leje ke haMmezAM namokAramaMtranuM smaraNa rAkhavuM. AnAthI aneka ApattiomAMthI bacI zakAze. je dharmamAM A maMtra che te dharmano mahimA avarNanIya che ane tAre jo kalyANa karavuM hoya to A dharmane jANavAno prayatna karaje ane temAM daDha zraddhA rAkhaje." pitAnA svargavAsanA divase ja temanA 110 varSanA dAdAnuM paNa mRtyu thayuM. tethI parivAranI samagra javAbadArI aDhAra varSanA gaNezaprasAda para AvI paDI, paraMtu teo vicalita thayA nahi ane AjIvikAthe madanapura gAmamAM zikSakanI nokarI zarU karI. cAra mAsa pachI AgrAmAM Treniga laI bIjA eka-be sthaLe zikSakanI nokarI karI. mAtA ane patnI gaNezaprasAdane jaina dharma choDI kuLadharmamAM ja rahevA mATe dabANa Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtazrI gaNezaprasAdajI varNa karavA lAgyAM paraMtu mAtAno sneha ane patnIno anurAga temane jaina dharmanI zraddhAmAMthI vicalita karI zakyAM nahi. paMktibhojanamAM zAmela na thavAthI jAtivALAoe bahiSkAra karavAnI dhamakI ApI. chatAM tenI paravA karyA vinA teo jatArAnI skUlamAM zikSaNakArya karavA lAgyA. tyAM tattva-abhyAsI zrI kaDorelAla bhAyajI sAthe temano paricaya thayo. vAtacIta daramiyAna gaNezaprasAdajIe bhAyajIne jaNAvyuM ke meM mArI mAtA tathA patnIno ema kahIne tyAga karI dIdho che ke teo jayAM sudhI jainadharmano svIkAra nahIM kare tyAM sudhI temanI sAthe koI paNa saMbaMdha nahIM rAkhuM tathA temanA hAthanuM bhojana paNa nahIM karuM. bhAyajI sAhebe samajAvyuM ke koIne paNa balAna dharmaparivartana karAvI zakAya nahIM. utAvaLa karavAnI jarUra nathI. jaina dharmanA marmane samaje ane krame krame karIne ja cAritramArgamAM AgaLa vadho. dharmamAnAAiroMjAbAIno paricaya: eka vAra bhAyajIe gaNezaprasAdajIne simarAmAM rahetAM jaina dharmanAM abhyAsI ciroMjAbAI pAse javA jaNAvyuM. simarAmAM kSullakajInAM darzana thayAM ane zAstra pravacana bAda ciroMjAbAIe gaNezaprasAdajI tathA bhAyajI sAhebane jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. aparicita hovAthI bhojana karatAM gaNezaprasAdajI zaramAI rahyA hatA tyAre ciroMjAbAIe bhAyajIne jaNAvyuM ke, "A bALakane jotAM mane mA jevo prema Upaje che, AnI sAthe mAro janmAktarano saMbaMdha hoya evo mane bhAsa thAya che." cirajAbAIe gaNezaprasAdajIne paNa kahyuM, "beTA! tane jotAM mArA hRdayamAM putravat sneha UbharAI Ave che. tuM mAro janmAvatarano putra che. mArI badhI ja saMpatti AjathI mArI rakSA mATe che. tuM koI paNa jAtano saMkoca rAkhyA vagara ahIMyA AnaMdathI rahe ane tArI bhaNavAnI IcchA hoya to jayapura javAnI badhI ja vyavasthA huM karI dauM." gaNezaprasAdajIe eka mAsa mATe cha rasono tyAga karI dIdho tyAre ciroMjabAIe vratanuM pAlana karAvI temane upadeza Apyo ke, "pahelAM tame jJAnArjana kare ane pachI vratonuM pAlana karo. uMtAvaLa karavAnI jarUra nathI, je kAma karo ne samatAbhAvathI karaze. je kAryamAM AkuLatA thAya, te karavAnI jarUra nathI.' ' jJAnArjana arthe paribhramaNa ane prayAsa: gaNezaprasAdajIe jayapura javA prayANa karyuM paraMtu mArgamAM sAmAna corAI javAthI ghare pAchA cAlyA AvyA ane tenA samAcAra paNa ciroMjAbAIne jaNAvyA nahIM. buddhelakhaMDamAM tIrthayAtrA tathA jJAnArjana nimitte thoDAka mahinA paribhramaNa karyA bAda eka zeThanI sahAyatAthI teo muMbaI padhAryA jyAM temane khurama nivAsI bAbA gurudayAladAsajI, pa. pannAlAlajI bAlIvAla ane paMDita gurugopAladAsa bayAjIno paricaya thayo. teonI pAse rahI gaNezaprasAdajI ratnakaraMDa zrAvakAra, kAtaMtra vyAkaraNAdi graMthonuM adhyayana karavA lAgyA ane te ja varSe zarU thayelI zeTha mANikacaMda parIkSAlayanI parIkSA paNa temaNe pAsa karIne pacIsa rUpiyAnuM inAma meLavyuM. muMbaInuM pANI anukULa na AvavAthI teo muMbaI choDI kekaDI thaI jayapura pahoMcyA. jayapuramAM vIrezvara zAstrI pAse tattvArthasUtra, sarvArthasiddhi, kAtaMtra vyAkaraNa vagere graMthonuM adhyayana karavA lAgyA. abhyAsa karyA bAda muMbaInI parIkSAmAM beThA, tyAre kAtaMtra 4 arvAcIna jaina jyotirdharo Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jaina jyotirdharo vyAkaraNanuM praznapatra lakhatA hatA tyAre temane patnInA dehAvasAnanA samAcAra jaNAvato patra maLyo. gaNezaprasAdajIe manomana vicAryuM ke Aje baMdhana-mukta thaI gayo. bAIjIne paNa patrathI jaNAvI dIdhuM ke huM AjathI baMdhana-mukta thayo chuM ane have niHzalya bhAvathI adhyayana karI zakIza. paM. gopAladAsajI barayAno patra AvavAthI gaNezaprasAdajI jayapura chADI bhaNavA mATe mathurA pahoMcI gayA. tyAM rahI be varSa adhyayana karyuM. tyAMthI kharajA gayA ane tyAM be varSa rahI banArasanI prathama parIkSA ane nyAyamadhyamAM pAsa karI. tyAMthI jeTha mAsanI garamImAM sametazikharanI yAtrAe gayA jayAM parikramA karatI vakhate mArga bhUlI javAthI tarasanI bAdhAe herAna karyA paNa ekAgra cittathI pArzvaprabhunA smaraNathI vanamAM labAlaba bharela pANIno kuMDa prApta thayo ane tenA pANI dvArA temaNe potAnI tRSA bujhAvI. A khare ja eka camatkArika banAva hato. zikharajInI yAtrA pachI TIkamagaDhanA rAjAnA vidvAna ane prasiddha mahAnaiyAyika zrI dulArakA pAse temaNe muktAvali, paMcalakSaNI, vyadhikaraNa Adi nyAyanA kaThina graMthono abhyAsa karyo. tyArabAda temaNe paM. ThAkuradAsajI pAse adhyayana karyuM. tyAMthI vi. saM. 1961mAM saMskRta vidyAnI prasiddha nagarI vArANasI tarapha prayANa karyuM. te samaye temanI uMmara lagabhaga 30 varSanI hatI. vidyAdhyayana mATe teo dasa-bAra varSa sudhI pharI cUkyA hatA. smAtAda vidyAlayanI sthApanA : gaNezaprasAdajI vArANasI pahoMcyA te samaye kUvIsa kaoNlejanA nyAyanA mukhya adhyApaka zrI jIvanAtha mizrA hatA. eka divasa gaNezaprasAdajIe temanA ghare jaI temane nyAyazAstra bhaNAvavAnI vinaMti karI. mizrAjIe jyAre kuLa vize pUchayuM tyAre gaNezaprasAdajIe jaNAvyuM ke, "huM brAhmaNa nahIM, jaina chuM." A sAMbhaLatAM ja mizrAjInI krodhAgni bhabhUkI UThI ane temaNe gaNezaprasAdajInuM ghora apamAna karatAM jaNAvyuM ke huM jenone bhaNAvato nathI. A samaye gaNezaprasAdane jaina dharmanuM apamAna thatuM joIne khUba lAgI AvyuM. supArzvanAtha tathA pArzvanAthanI janmabhUmi vArANasImAM jaina dharma ane tatvajJAnanA adhyayananI vyavasthA karavAnuM teo vicAravA lAgyA. te divase rAtro temane eka svapna AvyuM. temAM temane bAbA bhagIrathanI madada levAnuM sUcana hatuM. thoDoka samaya zvetAmbara vidyAlayanA adhyApaka zrI ambAdAsa zAstrI pAse adhyayana karatA rahyA. te daramyAna bAbA bhagIrathane patra dvArA bolAvI lIdhA. baMne jaina vidyAlayanI sthApanA saMbaMdhI vicAravA lAgyA. te vakhate kAmanA rahevAsI camanalAle gaNezaprasAdajIne eka rUpiyo Apyo. jenAM 64 posTakArDa kharIdI 64 jagyAe patro lakhyA. aneka lokoe temanI sadabhAvanAnI kadara karI ane sArI evI sahAyatA prApta thaI. enA phaLasvarUpe vi. saM. 1965nA jeTha suda zratapaMcamInA roja dAnavIra zeTha mANikacaMdajInA zubhahaste bhadainI ghATa para sthita maMdiranA makAnamAM svAdAda vidyAlayanA makAnanuM uddaghATana thayuM. gaNezaprasAdajI svayaM tenA vidyArthI banyA ane bAbA bhagIrathajInI dekharekhamAM tenuM saMcAlana thavA lAgyuM. gaNezaprasAdajInI salAha anusAra ambAdAsa zAstrI tathA bIjA be adhyApako A vidyAlayamAM niyukta thayA. bAbA bhagIrathajI khUba ja khaMtapUrvaka vidyAlayanuM saMcAlana karavA lAgyA. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtazrI gaNezaprasAdajI vaNI A vidyAlaya jaina samAjanuM savoparI vidyAlaya manAya che, jemAMthI sva. paM. baMsIdharajI, sva. paM. devakInaMdajI, sva. paM. mANikarAMdajI, Adi mahAnubhAva vidvAno nirmANa thayA che. thoDA samaya pachI paM. madanamohana mAlaviyAjInA prazaMsanIya prayatnothI vArANasImAM hindu vizvavidyAlayanI sthApanA thaI. tenA abhyAsakramomAM aneka pradarzanonA graMthono samAveza karavAmAM Avyo. paM. ambAdAsa zAstrI tathA gaNezaprasAdajInA prayatnothI A vizvavidyAlayamAM jainadarzanano pAThyakrama paNa sAmela karavAmAM Avyo ane te anusAra parIkSAnI vyavasthA paNa thaI, je eka moTI siddhi gaNAya. satarka sudhAragiNI pAThazALAnI sthApanA : zrI gaNezaprasAdajInA prayatnothI vi. saM. 1968nI akSayatRtIyAnA divase sAgaramAM uparyukta pAThazALAnI sthApanA thaI, je Aje gaNeza digambara jaina saMskRta vidyAlayanA nAmathI prakhyAta che. gaNezaprasAdajInA prayatnathI A pAThazALAno vikAsa thayo ane hajAro garIba vidyArthIoe teno lAbha lIdho. gaNezaprasAdajI tathA dharmamAtA cirajAbAI sthAyIpaNe tyAM rahevA lAgyAM. saMyamamArganA paMthe: sAgaramAM gaNezaprasAdajI paMDitajInA nAmathI suvikhyAta thaI cUkyA hatA. kuMDalapuramAM bAbA gokuladAsajI (paMDita jaganamohanalAlajInA pitAzrI) pAse brahmacarya pratimA aMgIkAra karI. tyArabAda teo vaNajInA nAmathI prasiddhi pAmyA. te vakhate temaNe paheravezamAM mAtra eka dhonI ane dupaTTo ja rAkhyAM hatAM. rUDhinivAraNa ane zikSApacAra : vaNajInA samayamAM buddelakhaMDamAM aneka rUDhiono pracAra hato. nAnI nAnI bAbatomAM lokono jAtiviccheda karavAmAM Avato. A prakriyAthI garIba prajA ghaNI herAna thatI hatI. vANIjI ane temanA sahayogIoe gAmegAma paribhramaNa karIne aneka kurUDhionuM nivAraNa karAvyuM ane trasta garIba janatAno uddhAra karyo. nainAgirI, sonAgirI, papaurAjI, ahArajI Adi sthAno para zikSAsaMsthAo kholAvI jethI e prAMtamAM zikSaNano khUba sAro pracAra thaI zake. zrI varNAjInA puNyapratApe Aje buddelakhaMDa vidvAnono gaDha manAya che. temaNe sthApelI zikSaNasaMsthAo Aje paNa uttama vidvAno taiyAra karI rahI che. gurubhakita tathA vizuddha prema: vaNajInI gurubhakti uttama hatI. aMbAdAsa zAstrI pAse jyAre temaNe aSTasahastrIno abhyAsa pUro karyo tyAre temaNe bhaktithI gadgadita thaI hIrAnI eka vIMTI temane bheTa ApI hatI. kevaLa aMbAdAsajI ja nahi je je vidrAno pAse temaNe adhyayana karyuM hatuM te badhAM pratye temane apAra bhaktibhAva ane AdaramAna hatAM. je vidvAno varNIjInA ziSya ke praziSya thatA hatA. temanA pratye paNa vaNajI yathocita sanmAnano bhAva rAkhatA hatA. dareka vidvAnano yathAyogya Adarasaksara thAya tenI teo khAsa kALajI rAkhatA hatA. udAratAnA avatAra : vaNajInI udAratA adbhuta hatI. potAnA mATe AvelI vastuno paNa tyAga karatAM teo jarAya acakAtA nahotA. eka vAra vargIjI laMgaDA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 arvAcIna jaina jyotirdhaze. kerIonI TopalI laIne sAgara AvI rahyA hatA tyAre temaNe eka sTezana para joyuM ke keTalAMka garIba bALako musApharo dvArA phekelI kerInI goTalIo cUsI rahyAM che, tyAre temaNe te badhAM bALakone lAInamAM UbhAM rAkhIne sAthe lAvelI badhI ja kerIo vaheMcI dIdhI. sAgara AvyA ane jayAre ciroMjAbAIe pUchyuM ke bhAI ! banArasathI lAMgaDA kerI lAvyA nathI? vaNajIe javAba Apyo "bAIjI, lAvyo to hato, paraMtu sTezane garIbone vaheMcI dIdhI." bAIjIe saMtoSa vyakta karyo. A prasaMgamAM vaNajInI udAratA spaSTapaNe jaNAI Ave che. - dayA-karuNA : bIjAnuM du:kha joIne vaNIjInA aMta:karaNamAM, romeromamAM karuNA jAgI UThatI ane dukhI-pIDitone madada karavA teo tatpara thaI jatA. ThaMDInI RtumAM koI ThaMDIthI dhrUjano garIba mANasa dekhAya to teo potAnA zarIra paranuM vastra tene ApI detA. eka vAra bahAragAmathI sAgara pAchA AvatI vakhate eka garIba harijana mahilAne temaNe pANI pivaDAvIne loTo paNa ApI dIdho hato ane zarIra para paherela dhotI tathA dupaTTo paNa ApI dIdhelAM. pachI zarIra para mAtra eka laMgoTa sAthe teo sAgaramAM pravezyA hatA. Ama dayAne khAtara teo zarIranI lajajAnI paNa paravA karatA nahotA. hRdayanA pArakhu : varNAjImAM bIjAnuM hRdaya pArakhavAnI addabhuta kSamatA hatI. tophAnImAM tophAnI chokarAnA hRdayane teo pArakhI letA ane tene potAnI pAse bolAvIne bhaNAvatA. AvA keTalAye vidyArthIo pAchaLathI vidrAna banyAnA dAkhalA maLe che. uttama vatkRtvazakti : vaNajImAM prabhAvazALI vakatRtvazakti hatI. pravacana karatI vakhate temanA mukhamAMthI amRta jharatuM hoya tevo bhAsa thato. Agamane gahana viSayone paNa teo saphaLatApUrvaka vividha dAMtothI zrotAonA hRdayamAM utArI zakatA. dhArmika uparAMta rASTrIya praznone lagatA viSaya para paNa temanuM vastRtva AkarSaka rahetuM ane hajAronI janatA temanA prabhAvaka vaktavyathI maMtramugdha banI jatI. temanI bhASA buddelakhaMDI mizrita khaDI bolI hatI. saphaLa lekhaka : pU5 vaNajIe potAnI svAbhAvika bhASAmAM ghaNuM ghaNuM lakhyuM che. temane DAyarI lakhavAnI kaLA sahajasiddha hatI. potAnI DAyarImAM teo ghaTanAonA ullekhanI sAthe sAthe aMta:karaNathI udbhavelAM suMdara subhASitono saMgraha paNa karatA. samAdhimaraNamAM thita vyaktionA mATe temaNe lakhela patro prakAzita thayA che. A patromAM keTalAye AgamonAM rahasya bharelAM che. temanI DAyarIonA AdhAre 'vaNavANI'nA cAra bhAga prakAzita thayA che. AcArya kudakundanA "samayasAra" para temaNe pravacanAtmaka DhaMgathI lakhelI TIkA prasiddha che. temaNe potAnI AtmakathA "merI jIvanagAthA" nAmathI lakhI che, je atyaMta lokapriya banI che. dareka sAdhaka mumukSue ne vAMcavA lAyaka che. "merI jIvanagAthA'nI varNanazailI atyaMta saraLa ane subodhapUrNa che. A AtmakathAmAM temaNe potAnA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtazrI gaNezaprasAdajI vaNa 101 jIvanaprasaMgone sarasa rIte AvarI lIdhA che. temaNe zlokArtikanI TIkA lakhavAnI sarasa zarUAta karelI, paNa te pUrI thaI zakI nathI. temanAM vacanAmRto atyaMta mananIya ane preraka che. dareka sAdhaka mATe te atyaMta upayogI che. gauravavaMtA saMsthApaka : varNajI zikSAsaMsthAonA saMcAlana mATe dAna ApavAnI samAjane preraNA ApatA. temanI evI mAnyatA hatI ke prAMtamAM je saMsthA hoya te saMsthAnuM te prAMtanA loko ja saMcAlana kare ane teno vikAsa kare temAM ja temanuM gaurava raheluM che. teo lAkhonuM dAna karAvatA, chatAM kadI temaNe rUpiyAne hAtha lagADyo nathI. paisAnI ugharANI, saMrakSaNa tathA tenA upayoga saMbaMdhI vyavasthA te yavasthApako para choDI devA. vikaTa svAbhimAnI : eka vAra vaNajI sAgarathI droNagiri jaI rahyA hatA. moTaramAM teo AgaLanI sITa para beThA hatA, paraMtu thoDA vakhatamAM ja eka sarakArI oNphisaranA AvavAthI temane te sITa choDI pAchaLa besavuM paDyuM. varNajIne A vAta asahRA lAgI ane teoe vAhana mAtrano tyAga ryo. vAhanano tyAga karyA pachI temaNe keTalAye mAIla padayAtrA karI. Ama, vaNajI svAbhimAnanI rakSA Avazyaka samajatA hatA. svata: vratadhArI : I. sa. 1944mAM vaNajI jayAre IsarIthI sAgara AvyA tyAre temaNe jAte dazamI pratimAnAM vrano dhAraNa karyA hatAM. sAgaranI AsapAsa bhramaNa karIne temaNe AmajanatAnA zikSaNa pratye sAruM evuM AkarSaNa UbhuM kyuM hatuM. sAgarathI pagapALA paribhramaNa karatAM vargIjI barUAsAgara pahoMcyA, tyAre tyAM moTo utsava cAlu hato. tyAM temaNe jina pratimA samakSa vI.saM. 2476nA phAgaNa suda sAtamanA roja zullaka dIkSA aMgIkAra karI. phullaka avasthAmAM ja temaNe uttarapradeza tathA dilhImAM vihAra karyo hato ane tyAMthI vaLatAM phirojhAbAdamAM dhAmadhUmapUrvaka temanI hIraka jayaMtI manAvavAmAM AvI hatI. zAMtiniketana, IsarI(pArasanAtha): hIraka jayaMtInA utsava bAda zrI vaNajIvihAra karatA karatA sAgara pahoMcyA. tyAM cAturmAsanI sthApanA karI. cAturmAsa daramiyAna thayelAM temanA pravacano sAkSAta amRta vacana samAna hatAM. potAnI uttarAvasthAmAM koI zAMta, pavitra vAtAvaraNamAM sthira thavAya ane sva-parikalyANamaya tathA adhyAtmasAdhanAmaya jIvana jIvAya tevA dIrdhadaSTivALA AzayathI cAturmAsa pachI teoe sametazikharanI yAtrArthe prayANa karyuM. vacce gayAnuM cAturmAsa samApta thaye, tIrtharAjanI vaMdanA karIne IsarI tarapha prasthAna karyuM. teo jIvananA aMta sudhI moTe bhAge ahIM ja rahyA. varNajInI IcchA hatI ke temanuM samAdhimaraNa IsarImAM pArzvanAtha prabhunA pAdamULamAM thAya. varNAjI IsarImAM sthira thayA tyAra pachI tyAM khUba ja sAro vikAsa thayo. dharmazALAo uparAMta pArzvanAtha udAsInAzrama, mahilAzrama, jinamaMdira tathA vizALa pravacanamaMDapa paNa baMdhAyA. Ama, vaNajInA A sthAnanA nivAsane kAraNe IsarI eka tIrtha samuM banI gayuM hatuM. aneka dharmAtmAo mahinAo sudhI ahIM rahIne sAdhanAmaya jIvana vitAvatA. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jaina jyotirdharo zrI varNIjInA svargArohaNa pachI paNa thoDA brahmacArI sAdhako ahIM rahetA. khAsa karIne bra. surendranAthajI svAdhyAya karAvatA. Aje paNa ahIM eka-be brahmacArIo rahe che. zrAvako zikharajInI yAtrA karavAnA uddezathI AvatAM ke jatAM thoDo vakhata darzanasatsaMga arthe ahIM rahe che. A bhUmimAM bAbA bhagIrathajI, AcArya namisAgarajI, brahmacArI naMdalAlajI vagere aneka dharmAtmAoe samAdhimaraNanI sAdhanA karelI che. nathI sAdhaka mumukSuo mATe A pavitra sthAna eka tIrthanI garaja sArI temane aMtaranI zAMti meLavavAmAM sahAyaka thAya tevuM che. 102 aMtima sAdhanA : vRddhAvasthAnA kAraNe varNIjInI haravA-pharavAnI zakti ekadama kSINa thaI gaI hatI. carcAnuM pAlana karavuM muzkela thaI rahyuM hatuM. lagabhaga 87 varSanI uMmara thaI gaI hatI tyAre temaNe manomana sallekhanA grahaNa karavAno saMkalpa karyo. lokonI bhIDa na thAya te mATe temaNe potAno A saMkalpa jAhera karyo nahi paNa potAnA saMkalpa anusAra temaNe jIvanacaryA goThavavA mAMDI. vargIjI mahArAje dhIre dhIre bolavA-cAlavAnuM ekadama ochuM karI dIdhuM. AhA2no krame krame tyAga karyo. sallekhanAnI vidhi ane tenuM niyamana zrImAna khaM. baMsaudharajInA mArgadarzana pramANe thatuM hatuM. prAya: Akho divasa, varNIjI zAMta ane vicAramagna dazAmAM temanI pathArImAM sUtA rahetA. "bAra-bhAvanA", "chaha DhALA", "bhaktAmara stotra" ke "samayasAra kaLaza" vagereno pATha teo sAvadhAnIthI, ekacittathI zrAvaNa karatA. kayAreka kayAreka cintanamagna thaI jatA, tA. 1-961nA roja temaNe phaLonA rasano paNa tyAga karyo ane tA. 5-9-61nA roja pANInA tyAganI sAthe sarva vastrono parityAga karI yathAjAtarUpa-digambara-dazAne aMgIkAra karI. 'zrI 108 munizrI gaNezakIrti mahArAja' tarIke temanuM dIkSA nAma rAkhavAmAM AvyuM. aMtima 18 kalAka sarvasaMgaparityAgInI avasthAmAM cAreya prakAranA AhAranA tyAgapUrvakanI samAdhi rahI, zarIramAM keTalIka viparItatAo thavA chatAM, zArIrika kSINatA khUba ja vadhI javA chatAM mahArAjanI AMtarika jAgRti ane sAvadhAnI khUba ja sArAM rahyAM. samatAbhAvathI vi. saM. 2018 nA bhAdaravA vada 11, tadanusAra dinAMka 5-9-1961 nI rAtre eka ne vIsa miniTe A nazvara dehano parityAga karI varNIjI mahArAja svargavAsI thayA. varNIjI mahArAjanA svargavAsanA samAcAra phelAtAM hajAronI janatA IsarI AzramamAM zokamagna dazAmAM ekatra thaI gaI ane udAsIna AzramanA prAMgaNamAM temanA zarIrano aMtima saMskAra karavAmAM Avyo. Thera Thera zokasabhAo thaI ane samAcArapatroe zraddhAMjali-vizeSAMka kADhacA. IsarImAM temanA agnidAha-sthAne saMgemasmaranuM eka smAraka paNa racavAmAM AvyuM. varNIjInA dehAvasAnanI sAthe eka uttama Atmajyotino A bhAratabhUmimAMthI vilaya thayo. jaina-saMskRtie teno eka uttama AdhAra gumAvyo hoya tevo tene bhAsa thayo. . Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMtazrI gaNezaprasAdajI varNI 103 vaNajIe potAnuM samasta jIvana para kalyANamAM vitAvyuM. vaNajI atyaMta paropakArI svabhAvanA hatA. jJAnapracAra ane pAramArthika unnatinA prayAsomAM teo haMmezAM rata rahyA. "samayasAra kaLaza" Adi Agama graMtho temanA zvAsocchavAsamAM vAgAI cUkyA hatA. teo svayaM svAdhyAyapremI hatA ane temanA samAgamathI aneka jIvo svAdhyAyapremI banyA hatA. sAdhanA ane sevAnI pratimUrti samA varNIjIe samAjasevA ane zikSApracAranAM kAryo dvArA bhAratIya saMskRtino bhAre upakAra karyo che. temanA dvArA sthapAmela zikSaNa saMsthAono vicAra karatAM ema lAge che ke teo "jJAnaratha"nA eka mahAna pravartaka hatA. vajInI cetanAthI jAgelA mahAnubhAvo : saraLatA, vidyAprasAranI laganI, saccaritratA, ajAtazatrutA, adhyAtmadaSTi ane vizALa adhyayana Adi mahAna guNothI vibhUSita A vibhUtithI aneka manuSyo AkarSAsa; jemAM uttara ane pUrva bhAratanA hajAro zrAvako, agragaNya zreSThIo, vidvAno, adhyApako ane buddhijIvIo uparAMta moTI saMkhyAmAM jainadharma-premIono samAveza thAya che. tyAgIvarganI paNa pU. vAjI pratye haMmezAM sadabhAvanA rahI che. ahIM temanA dvArA dIkSita mAtra thoDAka mahAnubhAvonI yAdI prastuta che. zuM. manoharalAlajI varNI:-teo samAjamAM sahajAnaMda varNI tarIke paNa oLakhAtA. teoe vipula sAhityaracanA karI che. I. sa. 1979mAM teono dehavilayA mujhaphapharanagaramAM thayo. A uparAMta su. zrI pUrNasAgarajI, zrI svarUpAnaMdajI, zrI dIpacaMdajI vaNI, bhagata zrI pyArelAlajI, bra. mAnA caMdAbAI, bra. mAnA kRSNAbAIjI ane bra. zrI surendranAthajInAM nAmo paNa ullekhanIya che. zrI varNAjI dvArA maMDAyelI vividha zAnaparabo : potAnA satata puruSArthathI ane jJAna pratyenA anahada premathI teoe jIvanabhara buMdelakhaMDa ane tenI AjubAjunA bhAratanA aneka jillAomAM vidyAlayo, pAThazALAo vagere sthApavAnI lokone preraNA ApI. hajAro vidyAthIo, abhyAsIo, paMDito, tyAgIo ane zodhachAtroe A saMsthAono lAbha lIdho che. temanI preraNAthI sthapAyelI keTalIka saMsthAonAM nAma nIce mujaba che: (1) syAdvAda vidyAlaya, banArasa (u. pra.) (2) gaNeza mahAvidyAlaya, sAgara, (ma. pra.) (3) mahilAzrama, sAgara (4) baruAsAgara vidyAlaya (5) zAhapura vidyAlaya (6) droNagiri vidyAlaya (7) khuraI gurukuLa (8) jabalapura gurukuLa (9) lalinapura InTara kaoNleja (10) ITAvA pAThazALA ane (11) khataulI vidyAlaya. A uparAMta nAnAM-nAnAM bIjAM paMdareka sthaLoe paNa teoe pAzALAo dvArA jJAnapracAranuM prazaMsanIya kArya karyuM hatuM. vartamAna digaMbara jaina samAjamAM je jUnI ane navI peDhInA bahuzmana vidvAno dekhAya che temane sarasvatInI sAdhanAnI sarvatomukhI preraNA ApanAra sauthI pratibhAsaMpanna koI vyakti hoya to te guru gopAladAsajI pachI pU. gaNezaprasAdajI vaNI ja che. temane vartamAnakALanA jaina vidyA-upAsanAnA "Agha-preraka' gaNI zakAya.