Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 anusandhAna 49 pAMca hariyALI - upAdhyAya bhuvanacandra 'hariyALI' e madhyakAlIna gujarAtI bhASAno eka jANIto kAvyaprakAra che. prahelikA ane hariyALIno viSaya sarakho che paraMtu prahelikAnuM svarUpa eka dUhA ke copAI jeTaluM sImita hoya che jyAre hariyALImA samasyAnuM varNana vistRta hoya che ane gItanA rUpamAM hoya che. AvI pAMca hariyALI saMkalita karIne ahIM ApI che. prathama hariyALI bIkAnera-pArzvacandragaccha jJAnabhaNDAranA eka copaDAnI jheroksa nakalanA AdhAre ApI che. bAkInI amArA saMgrahanA prakIrNa patromAMthI maLI che. koI paNa hariyALIno ukela te te patramA Apelo nathI, paNa yathAmati vicArIne atre dareka hariyALInA ante mUkyo che. vAcakone bIjo koI ukela sUjhe to 'anusandhAna' para lakhI mokalavA vinaMti che. (1) te viNa saraga-naraga nahIM te viNa, nahIM pavana ne pANI re; sara-nIjharaNa-nadI nahIM te viNa, te viNa nahIM niravANI re.... 1 paMDita vicArijyo re ehanau aratha kahau kavirAja; soli varasanI avadhi kahau, athavA kahijyau Aja.... paMDita0 2 te viNa mugati-sugati nahIM, te viNa nahIM samakita-mithyAta re; lokAloka kachu nahIM te viNa, [ehavI] adbhuta vAta re... paMDita0 3
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 2009 105 zrIpAsacaMdrasUrIsara ima jaMpai, nAma kahI dIdho dhura ehanau paMDita ... .... .... .... paMDita0 4 ukela : bhavitavyatA athavA niyati Ano javAba hoI zake. kavie gItamA kyAMka nAma sAMketika rUpe mUkyuM che paNa te samajAtuM nathI. cothI kaDImAM be paMkti spaSTa vAMcI zakAI nathI. (2) nArI re meM dIThI eka AvatI re, jAtI na dekhe koya re; je nara ehane Adare re, tenaiM sivasukha hoya re, nA0 1 [dharmI]jana taNe mukheM rahe re, pApI saMga na jAya re; dharamI jana pAseM vase re, pada batrIsa kahevAya re, nA0 2 eka so navANu beTaDA re, moTA covIsa Iza re; nAnaDIA have sAMbhalo re, sata paMcyottara sIsa re, nA0 3 aDhAra lAkha jUThA beTaDA re, upara covIsa hajAra re; eka so vIsa mAMhi mUMkIiM re, to pAmiiM bhavapAra re, nA0 4 ATha saMpadAeM paravarI re, nArI ....... sarUpa re; muktiramaNI bahu melavyA re, vaDavaDerA bhUpa re, nA05 gautamasvAmiyeM pUchIuM re, upadeze zrI vardhamAna re; ehathI anaMta jIva pAmiyA re, khINa mAhe kevalajJAna re, nA06 sAdha-sAdhavI sahU Adare re, Adare arihaMta deva re; megharAja muni ima bhaNe re, inI karajyo ghaNI seva re, nA0 7 iti zrI arIAvahI samasyA sajjhAya / - prakIrNa patra ukela : iriyAvahI. AmAM 'AvahIM' uccAra che te uparathI 'AvatI joi che, paNa jAtI nathI joI' evI kalpanA kavie karI che. 191 beTA = 'iriyAvahI' tathA 'tassa uttarI' sUtranA kula akSara. moTA dIkarA = guru akSara. nAnA dIkarA = laghu akSara.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 anusandhAna 49 AMbADAleM suDalI, tasa paMkha ja nAve; cuNa kare vA kAraNeM, tohI paNa jAve, AMbA0 1 dehIvaraNa lIlI nathI, tasa cAMca che lIlI; cAMce iMDA mUkatI, sAyaramAM jhIlI, AMbA0 2 te iMDA cApyAM ghaNAM, phoDyA navI phUTe; tehanI sevA je kare, bhavapAtaka moTe, AMbA0 3 jinaharakha paMDita ima kahe, kaho te kuNa sUDI; aratha vicArI je kahe, tasa samajaNa che rUDI, AMbA0 4 - prakIrNapatra ukela : lakhavAnI kalama. caNa karavA jAya-akSara lakhe. cAMcathI iMDA mUke-akSara. sAgaramAM jhIle-zAhInA khaDiyAmAM bolAya. eka nArIne be puruSaM jhAlI, nArI eka nIpAI; hAtha-pAya navi dIse tehane, mA-vihuNI beTI jAI, catura nara, te kuNa kahII nArI ? te to suranarane pyArI, catura nara, te kuNa0 1 cIra-cUnaDI caraNAM ne colI, navI paherI te bAlI; chahila puruSa dekhIne mohe, ehavI te rUpAlI, catura nara0 2 apAsare navI jAi kahIM iM, dehare jAi harakhI; nara-nArIsyuM raMge ramatI, sahU ko sAthe sarakhI, catura nara0 3 uttama jAtinuM nAma dharAve, mana mAne tihAM jAve; kaMThe valagI lAge pyArI, sAhibane rIjhAve, catura nara0 4
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ sapTembara 2009 107 eka divasa- jovana tenuM, pache navi Ave ko kAma; paMca aksara cha suMdara tehanA, sodhI lejyo nAma, catura nara0 5 kAMtivijaya kavi iNi pari bolai, suNayo nara ne nArI; e hariAli aratha kahiye, jAuM hUM tehanI balihArI, catura nara06 _ - prakIrNa patra ukela : phUlanI mALA. be puruSoe jhAlI be hAthe phUlanI mALA pakaDAya. mALA strIliMga che mATe 'beTI', paNa enI 'mA' koI nathI. gorI re guNavaMti guNi AgalI re, tehanA bApanI jagamAM mAma re; bApano bApa sAmo malai re, tyAri na jai[iM] gAmi re; gorI0 1 bApanA bApasyuM te milI re, tyAriM thayo te bApa re; bApasyuM teNi saMgama kIu re, to hi na lAgu pApa re, gorI0 2 balavaMta beTo re tehanI kUkhathI re, Upano jagi eka re; mAna dIiM moTA rAjavI re, temAM ghaNo ava(vi)veka re; gorI0 3 jeThai te hoi dUbalI re, tohi vAMchii sahU koya re; bhAdiravai te nArInaI re, mAna thoDe syu hoi re, gorI0 4 rUpa te pUrNimA sArikhaM re, thoDi mulla vecAya re; uttamanai kuli UpanI re, nIca taNi dhari jAya re, gorI0 5 eka kulathI UpanA re, sAta akSaranuM nAma re; meghacaMda gaNi zIsa kahai re, e chai arathano ThAma re, gorI0 6 - prakIrNa patra ukela : dUdha-dahI-chAza-ghI. C/o. pArzvacandragaccha jaina upAzraya, mANekacoka, kanyAzAlA sAme, khambhAta.