Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 67 lAvaNyasamayakRta nemiraGgaratnAkara chanda : AsvAda ane pATha / arthazuddhi DaoN. kAntibhAI bI. zAha lAvaNyasamaya vikramanA soLamA zatakamAM thaI gayelA eka gaNanApAtra jaina sAdhukavi che. emaNe ja racelI mahattvanI kRti 'vimalaprabandha'nI prazastimAM kavio potAnA vaMzAdino paricaya Apyo che. te anusAra emano janma saM. 1521 (I. 1465)mAM amadAvAdamAM thayo hato. pitA zrIdhara ane mAtA jhamakaladevInA cAra putro paikInA e sauthI nAnA putra. saMsArI nAma laghurAja. A laghurAje saM. 1529 (I. 1473) mAM nava varSanI bALavaye pATaNa mukAme tapagacchanA somasundarasUrinI paramparAmAM lakSmIsAgarasUri pAse dIkSA lIdhI ane sAdhu lAvaNyasamaya banyA. samayaratna emanA vidyAguru hatA. soLame varSe sarasvatIdevInI kRpAthI emanAmAM kavitvazaktinI sphuraNA thaI, jenA pariNAmarUpe emaNe rAsa, copAI, chanda, saMvAda, ekavIso, hamacaDI, stavana,sajjhAya, vivAhalo jevI vividha svarUpovALI dIrgha- laghu racanAo ka che. 'khimaRSi, balibhadra, yazobhadrasUrirAsa' e emanI saM. 1589 mAM racAyelI chelluM racyAvarSa dharAvatI kRti che. A rIte kavi lAvaNyasamayano jIvanakALa saM. 1521 thI 1589 (I. 1465 thI 1533) sudhIno nizcita thaI zakyo che. 'vimalaprabandha' e jema aitihAsika vyaktivizeSanI jIvanaghaTanAone nirUpatI emanI mahattvanI prabandharacanA che, e rIte 'nemiraGgaratnAkara chanda' e emanI sauthI mahattvanI saM. 1546 (I. 1490) mAM racAyelI chandasvarUpI racanA che. jainetara kavi zrIdhara vyAse saM. 1454 (I. 1398) mAM noMdhapAtra 'raNamallachanda' jevI kRti ApyA pachInI lagabhaga eka zatakanA gALe maLatI A chanda-racanA kAvyatattvanI dRSTie noMdhapAtra hoIne madhyakAlIna gujarAtI sAhityamAM anuM aitihAsika mahattva paNa che. A kRtimAM kavie jainonA 22mA tIrthaMkara neminAthanA janmathI mAMDIne kevaLapadaprApti sudhInA jIvanaprasaMgone nirUpyA che. neminAthanA lagnaprasaMgane
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 kendramA rAkhIne pUrvApara ghaTanAo, emAM nirUpaNa thayuM che. kRSNanA antaHpuranI rANIonuM nemi sAthenuM vasantakhelana, emanI hasImajAka, lagna mATenI emanI vinavaNI, nemie darzAvelI dAmpatyajIvananI musIbato, chevaTe lagna mATenI mUka saMmati, neminuM jAnaprasthAna, mAMDave pazupaMkhIno bhojanArthe thato vadha, pazucitkAra sAMbhaLI nemino nirveda, lIlA toraNethI emarnu pAchA pharI javU, rAjulanI virahavyathA, giranAra para neminI dIkSA ane kevalapadaprApti, emanI upadezavANI, ante pratibodhita rAjulano saMyamasvIkAra - A badhA prasaMgone kavie kalAtmaka rIte AlekhyA che. __ antyAnuprAsa, caraNAntaprAsa, AntaraprAsa, zabdAnuprAsa, varNasagAI, jhaDajhamaka, yamakaprayoga, ravAnukArI zabdAvali - A badhAthI UbhuM thatuM nAdasaMgIta ane ramaNIya layachaTA kRtinA bahiraGgane saundaryamaNDita kare che temaja kRtinA chandogAnane sahAyaka bane che. duhA, roLA, harigIta, AryA, caraNAkula, padmAvatI, paddhaDI jevA mukhyatve mAtrAmeLa chandomAM A kRti racAI che. chandogAna e A kRtinuM mANavA jevU tattva che, je kRtine apAyelI 'chanda' saMjJAne sArthaka kare che. jyAM chanda ke varNana, ekama badalAya che tyAM antima caraNanA zabdone pachInI paMktinA Arambhe punarAvartita karIne lagabhaga 30 thI vadhu sthAnomAM kavie karelA UthalAnA prayogo e A kRtinI vizeSatA che. jemake kaDInA antima zabdo 'jItA vayaNe caMda' e pachInI kaDInA ArambhamAM 'jItA jItA vayaNi caMdalA' ema UthalA rUpe Ave che. samagra kAvya be adhikAramA vibhakta che. prathama adhikAramA 10 ane bIjAmAM 162 ema kula 252 kaDInuM A kAvya che. - kRtino Arambha kavi sarasvatIvandanAthI ane kAvyaprabandha arthe sumatinI kRpAyAcanAthI kare che. 'sArada sAra dayA kara devI, tujha payakamala vimala vaMdevI, mAgU sumati, sadA taiM devI, duramati dUra thikI naMdevI. (1/1) kRtinA bahiraGgane kavi kevU zaNagAre che eno aNasAra ApaNane pahelA adhikAranI pahelI kaDIthI ja maLI rahe che. ahIM antyAnuprAsa-caraNAntaprAsa che. devI, vaMdevI, devI, naMdevI - e pratyeka zabdamAM 'devI' uccAraNano
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 ekasarakho varNakrama jovA maLe che. vaLI, prathama ane trIjA caraNanA bhinna bhinna arthamAM prayukta 'devI' zabdamAM yamaka prayoga che. uparAMta 'sa'kAra ane 'da'kAranAM. uccAraNo dvArA varNasagAI, temaja 'payakamala' - "vimala' jevA zabdAnuprAsa eka viziSTa layasaMgIta sarjI rahe che. 'hivai hauM bolauM melhI mAyA,tUM kaviyaNajaNa kerI mAyA, bahu guNamaNi tujha aMgi samAyA, avaguNa avara anaMta gamAyA. (1/2) A bIjA kaDImAM paNa upara nirdezelu kAvyasaundarya mANI zakAze. lagabhaga AkhI kRtine kavie Ama prAsAnuprAsathI sajAvI che. pAMcamI kaDImAM kavi 'nava nava chaMdiiM kavita kahauM' ema kahIne kRtimAM chandavaividhya mATenI potAnI saMkalpabaddhatA vyakta kare che. prasanna thayelI sarasvatI pAsethI avirala vANInI bheTa svIkArIne kavi nemicaritrano Arambha kare che. 21 thI 25 kaDImAM neminA janmotsavane kavie varNavyo che. devo ane mAnavavRndo utsava mAMDe che, strIo dhavala-maGgala gIto gAya che, zerIe zerIe vAjiMtranAda thAya che, temaja bandIjano, bhATa-cAraNo nemijanmane vadhAvavA nagarane mArge prayANa kare che. 26 thI 40 kaDImAM prathama bALaneminAM vastrAlaGkArone varNavI kavi neminA aGgabaLanuM vistArathI varNana kare che. kRSNanI AyudhazALAmAM pahoMcIne nemi moTI zilA upADe che, gadAne phaMgoLe che, zaGkha phUMke che, dhanuSyane upADI sthAnacalita kare che. neminA baLaprayoganA paDelA pratyAghAtonA varNanamAM kavie ravAnukArI kriyApadovALAM citro sA che ane hAsyanI chAMTa umerI che. 'tiNi avasari dharaNI dhaDahaDaI, daha disi gayaNaMgaNa gaDagaDae, gaja adha-gaja jAtAM AthaDaie, girisiri sikhara khaDahaDae. (1/33) rosi bharI nArI taDaphaDae, viNa trevaDi UtrevaDi paDae, mahIyali nAda suNI evaDae, caMda-sUra behu laDathaDae.' (1/34)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna - 53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 1 kavie ahIM hAthIone ekabIjAnI aradhA gaja jeTalA najIka pahoMcI AthaDI paDatA, girizikharone khaDI paDatA, strIonAM mastaka paranI UtaraDone vaNa-trevaDe paDI jatI ane candra- sUrajane laDathaDI jatA AlekhyAM che. neminA baLaprayogane hAsyathI rasita karIne kavie kevo citrita karyo che ! omAMye vaLI, 'gaja adha-gaja' ke 'viNa trevaDi UtrevaDi paDae' jevA paMktikhaNDomAM yamakaprayoga to kharo ja. 70 kRSNa jyAre neminA hAthane vALavA gayA tyAre nemie hAtha upara kRSNane besADIne jhulAvI dIdhA. kRSNane thayuM ke AvA baLayA nemi strIvihoNA zA mATe ? nemine paraNAvIne emanAM mAtApitAne prasanna karavAnA vicArathI kRSNe antaHpuranI rANIone nemine paTAvavA mokalI. vividha dRSTAnto dvArA, narmamarmayukta vANI uccArIne, hasImajAka karIne rANIo nemine lagna mATe paTAve che. juo 'tuhmi jANau jhAjhI jeThANI, amha ghari nAri husii derANI, pAya paDaMtAM ati duHkha Avai, kisiuM teNi pariNatuM na bhAvai ?' ( 1/51 ) [= paraNIne AvanArI nArIe derANI banIne ghaNI jeThANIone caraNe namavAnuM zramakAraka thaze mATe tamane zuM paraNavuM nathI gamatuM ?] pratyuttaramAM nemi dAmpatyajIvananI musIbato ane patnI dvArA patine thatI parezAnInuM vistArathI varNana kare che, emAM gharasaMsAranI kaTu vAstavikatAnuM citra pratibimbita thayuM che. patnInI rojiMdI mAgaNIo ane asantoSane kavi A rIte vyakta kare che 'kima khAsiu lUkhauM, sahU ko bhUkhiuM, nahIM sAlaNauM sarAkha, dhari tela te nIThauM, mirI na mIThauM, vAnAM joIi lAkha. ' (1/64) 'huM sadA aNUrI, eka na pUrI taI puhacADI Asa, ima UThai hUMkI re re sukhI, tujha - siuM siu gharavAsa ?' ( 1/68 ) kRSNanI rANIono vaLato uttara e che ke jema akulIna strIo hoya che tema sItA sarakhI kulIna strIo paNa hoya che, je patisukhe sukhI ne
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 Disembara 2010 patiduHkhe duHkhI thanArI, dAnI, zIlavatI ane ikotera peDhI tAranArI hoya che. neminAthe hA ke nA kahevAne badale mauna rahetAM bhAbhIoe neminI lagna mATenI mUka saMmati mAnI lIdhI. bIjA adhikArano Arambha paNa kavi sarasvatIdevInI kRpAyAcanAthI kare che ane devIo agAu ApelA vANInA varadAna- pAlana karavA vInave che. 11 thI 23 kaDI ugrasena rAjAnI putrI rAjula-rAjimatInA saundaryavarNanane Avare che. A varNanane kavie upamA, rUpaka temaja vizeSataH vyatirekothI alaGkata karyu che. 'jItA jItA vayaNi caMdalA, trAThA gayA gayaNi nAThA, divasa UgatA mAThA lAji maraI' (2/16) 'veNaiM vAsaga jitta java, jai paiAli paiThA, jItAM rAtAM kamala kari, jai jala mAMhi nAThA.' (2/20) neminAthana rAjula sAthe sagapaNa karAya che. lagnanI pUrva taiyArIonA varNanamAM te samayanA lagnotsavo kevI rIte UjavAtA ena pratibimba jovA maLe che. maNDapanI racanA, bhojananI vividha vAnagIo, jamaNa ane pIrasaNa va.nAM vIgatabhA~ citraNo ahIM apAyAM che'moTA modaka mUMkIi madhurA amRta samAna, kharahara khAjAM cUrIyai bahuta pari pakavAna.' (2/40) e ja rIte neminAthanA varaghoDAnA varNanamAM vararAjAno zRGgAra, jAnaiyAono utsAha, gAna-vAdana-nartana-khelanano Anandakillola va.nAM citraNo rasapUrNa rIte thayAM che : 'khelaMti khelA khaMti, te tAla navi cUkaMti, vAjina vara vAjaMti, ghaNa Dhola DhamaDhamakaMti.' (2/64) 68-69mI kaDImAM rAjulanA navavadhUnA zaNagAranuM varNana che. 'pahirai siri siNagAra sAra, Aropiu ridaya udAra hAra, jhabakai jhAjhI jhAli gAli, mayamattA mayagala jitta cAli.' (2/68)
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 'khiNi pharakiuM dakSiNa aMga tAma' - jamaNuM aGga pharakavAnA ullekha dvArA kavie kazAka viparItanI AgAhI ApI che. emAM paNa tatkAlIna mAnyatAonuM pratibimba joI zakAze. lagnotsuka neminA jIvanamAM mahattvanA vaLAMkabindu samI ghaTanA banI che bhojana mATe thatA pazupaMkhIvadhanI. vadha samayanI pazupaMkhInI maraNacIso neminA hRdayane pIgaLAvI nAkhe che. pazupaMkhIonA taraphaDATa citra hRdayadrAvaka banyu 'na-na cAlai cAlA, paDiA gAlA, sasA suMhAlA dhUji marai' (2/73) 'na-na phAvai phAlA, hariNA kAlA, nayaNi ghaNAlA nIra jharai' (2/74) neminAtha lIlA toraNethI pAchA pharI gayA. saMyama lai giranAra gayA. 81 thI 110 kaDIomAM rAjulanI virahavyathA, sakhIo sAtheno saMvAda, nemine upAlambha va.nuM kalAtmaka Alekhana thayuM che. virahavyathAnA varNanamAM kavie karelA yamakaprayogo noMdhapAtra cha : 'khiNi bhItari khiNi valI AMgaNaie, priya viNa sUnI __valIAM gaNaie.' (2/85) 'karuNa saraI thAnaki koraDae, jaNa jANae nArada ko raDaie.' (2/86) 'kSaNi UThI jAi UtAraiM, hAra-dora-kaMkaNa UtArai' (2/87) sAthe A upamAcitra paNa kevaM nokhaM ja UpasI AvyuM che : 'alagI nAMkhai sovanatroTI, jima javaroTI kAgai boTI.' (2/94) (-jema kAgaDAe boTelI javanI roTalI pheMkI devAmAM Ave tema rAjula suvarNa-AbhUSaNa aLaguM nAkhI de che.) virahavyathita rAjula Ama badho zaNaghAra utArI nAkhe che, AbhUSaNo
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 73 toDIphoDI nAkhe che, kezagumphana choDI nAkhe che, bhojana ane kusumazayyA tyaje che. sakhIo A badhuM punaH dhAraNa karavA, svIkAravA vInave che ne sAme rAjula 'aMha aMha' no nakAra-pratyuttara vALe che. 'navau ti navasara hAra, sA gali dharUM ki ?' 'aMha aMha' 'kusumaseja sukumAla soi pattharUM ki ?' 'aMha aMha' (2/98) sakhInI vAta nakAravAno rAjulano laheko-laDhaNa ahIM kevu layAtmaka rUpa pAme che ! rAjula priyatama nemine upAlambha ApatAM kahe che'ridhiramaNi-sukha melhI deva ! DUMgari siuM dIThauM ?' (2/106) 'aTTha bhavaMtari nehala nemi ! na cheha dAkhiyau, bhava navamai taiM nAhalA ! e Upajatu kAM rAkhiu ?' (2/108) chevaTe parivartana pachIno rAjulano udgAra'hatthiI hattha na meliu, priya ! soi hattha matthai karu.' (2/111) rAjula saparivAra giranAra gaI ane samavasaraNamAM dezanA ApatA nemine joI Anandavibhora banI, praNAma karI neminAthanI upadezavANI sAMbhaLavA lAgI. A upadezavacanomAM jIvahiMsA karanAra jIvo pApakarmo dvArA kevI ghora narakayAtanA ane paramAdhAmIonI bhayaGkara zikSA pAme che enuM temaja jinAjJApAlana karanAra enAM kevAM suphaLa prApta kare che enuM varNana thayuM che. rAjule pratibodhita thaI saMyama svIkAryo. neminAtha sAdhu-sAdhvI zrAvakAdinA moTA samudAyane pratibodha pamADI paramapadane pAmyA. kAvyAnte kavi guruparamparA, kRtiracanAsamaya ane svakartAnAma darzAvI kAvyanI samApti kare che. saMpAdana : keTalIka pATha/arthazuddhi* : kAvyasaundarya opatI A kRtinuM sampAdana saMzodhana-sampAdanakSetre labdhapratiSTha vidvAna DaoN. zivalAla jesalapurAe I. 1965mAM karyu hatuM. lA.da.bhA.saM. vidyAmandira dvArA e prakAzita thayuM che. sampAdake A sampAdana mATe zrIhemacandrAcArya
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna - 53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 1 jaina jJAnamandira - pATaNamAMthI prApta thayelI traNa hastapratone upayogamAM lI che. A traNeya prato puSpikA ane lekhanasaMvata vinAnI che. joke sampAdaka bhASAsvarUpane AdhAre A ane C prata saM. 1600 pahelAM ane B prata pachI lakhAyelI hovAnuM anumAne che. saM. 1600nA lekhanavarSa ane puSpikAvALI eka vadhu prata sampAdakane lA. da. bhA. saM. vidyAmandiramAMthI ja upalabdha thaI hatI, parantu anA akSaro avAcya ane pATho bhraSTa hoIne upayogamAM levAI nahotI. 74 sampAdake 'upodghAta'mAM kavi lAvaNyasamayanA jIvana-kavanano paricaya Apyo che, jemAM kartAe racelI nAnImoTI sarva kRtionI saMkSipta noMdho samAviSTa che. 'nemiraGgaratnAkara chanda'nI vistRta samAlocanA karato abhyAsalekha rajU karAyo che. uparAnta A kRtinI jUnI gujarAtI bhASAnA svarUpa ane vyAkaraNanI paNa Avazyaka noMdha sampAdake lIdhI che. kaDIvAra pAThAntaro ane kRtine cheDe sArtha zabdakoza ApavAmAM AvyAM che. Ama atyanta zramapUrvaka taiyAra thayeluM A sampAdana che. hastaprata uparathI kRtinI taiyAra thayelI vAcanAmAM kyAMka pAThanirdhAraNanI temaja keTalAka zabdonA arthanirNayanI azuddhi jovA maLI che tenI ahIM noMdha laI yathAzakya pATha / arthazuddhi karavAno prayAsa karyo che, je pAchaLanuM prayojana kevaLa kRtinI vadhu najIka rahI zakavAnuM che. kRSNanI rANIo kRSNanA pitarAI bhAI nemikumArane lagna karavA phosalAve - paTAve che enuM varNana karatI paMkti A pramANe che 'gula galIu nai sAkara bhelI, iNi pari atighaNa uThAM melI' ( 1/51 ) [ = goLa gaLyo ne emAM vaLI sAkara bheLavI hoya, e prakAre ghaNAM dRSTAnto / kahevato meLavIne.....] hastapratamAMthI A paMktimAMno 'uThAM' (dRSTAnto) zabda sampAdaka pakaDI zakyA nathI. eTale 'uThAM' zabdamAMno 'u' varNa DAbI bAjunI zabda sAthe, ane 'ThAM' akSara jamaNI bAjunA zabda sAthe joDIne pATha A pramANe karyo che iNi pari atighaNau ThAMmelI.' khoTA pAThanirdhAraNane laIne 'ThAMmelI' jevo 4
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 bhaLato ja zabda ahI sampAdake Ubho karyo che ane zabdakozamAM artha Apyo cheThAMmelI = TharelI, ghaDAyelI, pAkI. Ama pAThanirNayanI azuddhimAM mULa kRtimAMno kartAne abhipreta pATha 'uThAM' ragadoLAI gayo che. 75 'caDacaDa cAraulI caturA prIsai' (2/38) e paMktikhaNDanI AgaLa- pAchaLanI paMktiomAM khAreka, khuramAM, khaDI sAkara, varasolAM, phaLamevA, goLapApaDI va. khAdya vAnagIo pIrasAtI hovAnI vAta che. eTale 'cAraulI' [ = cAroLI ] pATha saMgata gaNAya. vaLI B ane C prata 'cAlI' pATha Ape ja che (sampAdake noMdheluM pAThAntara). parantu sampAdake ahIM zabdabhaGga karIne 'cAra ulI' pATha Apyo che ane 'cAra oLa ( Avali)mAM paMgatamAM caturA pIrase che' ovo artha emaNe karyo che. mArI dRSTie A 'cAra ulI' pATha/arthanirNaya tANI-kheMcIne karAyo hoya aivI chApa UbhI thAya che. - kRSNanI rANIo nemine lagna mATe Agraha kare che te sandarbhe A ane B pratanI eka paMkti Ama hatI 'ThAkura ! bola kahu TharavAnu, nemi ! na kIjaI nIThara vAnu. ' ( 1/68 ) AmAMthI 'ThAkura ! bola kahu TharavAnu' eTalo AB pratano pATha choDIne sampAdake C pratano 'ThAkura ! bola kahai varavAnu' pATha vAcanAmAM svIkAryo che. paNa mArI dRSTie A pratano pATha choDavAnuM koI kAraNa nahotuM . UlaTAnuM, A pratanA pAThathI to A paMktimAM TharavAnuM / nITharavAnuM oma ekasarakho varNAnukrama bhinna arthasandarbhe bevaDAtAM yamaka prayoganI camatkRti sadhAI hota, te pATha choDavAne kAraNe cAlI gaI che. vaLI A pratano pATha sandarbhamAM paNa barAbara bese ja che. ( = he ThAkura ! TharavAnI - sthira thavAnI vAta kaho. he nemi ! niSThura vAnAM na karo.) neminAtha mAMDavethI pAchA vaLI jatAM rAjula potAnI virahadazA vyakta karatAM kahe che 'kI gAi valI saMbhArai mehanai morA, priya viNa prANa harai gADherA. ' ( 2 / 94 )
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 ahIM sampAdake kareluM 'kI gAi' padavibhAjana jarUrI nahotuM. 'kIgAI' (= kekArava karIne) zabda pATha ane artha dRSTie vadhu ucita jaNAya che. zabdakozamAM sampAdake ApelA keTalAka zabdArtho je-te sthAnasandarbha azuddha jaNAya che. jemake kartAe 'zAMNA Agali suMDala mAMDaI' (1/76) evI eka kahevatane upayogamAM lIdhI che. tyAM sampAdake 'zAMNA'no artha 'chANAM' ko che. najIkanA uccArasAmyane laIne kevaLa anumAnathI A artha apAyo lAge che. hakIkate, 'zAMNA' eTale koThImAMthI anAja kADhavAnuM chidra. tyAM suMDalo dharI rAkhatAM chidramAMthI anAja ThalavAtuM jAya. 'dIkhyA' (2/112)no artha 'dekhAyA' apAyo che. sAco artha che 'dIkSita thayA'. giranAra upara gayelA neminAthanA sandarbhe A kriyArUpa Ave che. ___'naravaraviMdA' (1/22)no artha 'zreSTha rAjAo' apAyo che. A artha mATe sampAdake vara+naraindra > naraiMdo > naraviMdo evI vyutpattino Azraya lIdho che. paNa 'naravaraviMdA' eTale 'rAjAo, vRMda' e artha hovAnI zakyatA vizeSa jaNAya che. A uparAnta keTalAka zabdonI arthazuddhi nIce pramANe che : aNUrI (1/68) = dAsI, patnI azuddha; adhUrI, asantuSTa zuddha. UjANI (1/72) = kUdIkUdIne azuddha; dhasamasIne, doDIne zuddha. ghAThI (1/72) = nukasAna pAmI azuddha; chetarAI zuddha. veDi (2/17) = takarAramAM azuddha; vanamAM, rAnamAM zuddha. toDIi (2/33) = camake azuddha; nAkhavAmAM Ave zuddha. khuramA (2/37) = roTalA azuddha; eka phaLamevo, khajUra zuddha. drya (2/159) = vRkSa azuddha; dhruvano tAro zuddha. A lekhamAM sampAdananI keTalIka pATha/arthazuddhi mATe 'madhyakAlIna gujarAtI zabdakoza' (saM. jayaMta koThArI)nI temaja prastuta sampAdanagranthanI, DaoN. harivallabha bhAyANInI aMgata nakala (je have zrI neminandana zatAbdI TrasTanA granthAlayamA bheTa apAyela che) mAM karAyelI nizAnIonI sahAya maLI che tenI sAbhAra noMdha lauM chu. C/o. 7, kRSNA pArka, khAnapura, amadAvAda-1