Book Title: Munipati Charitra
Author(s): Jambu Kavi, Jinendrasuri
Publisher: Harshpushpamrut Jain Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022673/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI haSa puSpAmRta jaina graM thamAlA graMthAMka-168 29 214 suni pravara zrI jabrU kavi viracita mUrtipati gi : saMpAdaka : pU. A. zrI vijaya jinendrasUrIzvarajI ma. * sahAyaka : viduSI pUjya sAdhvIjI zrI caMdrAnanAzrIjI ma. (vAgaDavALA)nA sadupadezathI bhAvikA. * prakAzikA : zrI haSa puSpAmRta jaina graMthamAlA lAkhAbAvaLa-zAMtipurI (vAyA jAmanagara) saurASTra Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kI-nATo hatI ja kI zrI harSapuSyAmRta jaina graMthamAlA prathaka-168 zrI mahAvIra jinendrAya namaH iii zrI maNibudadhyANaMda harSakapUrAmRtasUri namaH muni pravara zrI jan kavi viracita , , mApana 9 co 28- 0 286 : saMpAdaka : ja pU. A. zrI vijaya jinendrasUrIzvarajI ma. : sahAyaka : viduSI pUjya sAdhvIjI zrI caMdrAnanAzrIjI mahArAja = (vAgaDavALA)nA sadupadezathI (1) prabhAbena cImanalAla paTavA vIzanagaravALA (2) eka sadagRhastha (3) rAdhAbena rasIkalAla e dalIcaMdanA zreyArthe (dhrAMgadhrA) (4) rekhAbena , 6 avinakumAra vallabhadAsa sAyanavALA. : prakAzikA : ja zrI harSapuSyAmRta jena graMthamAlA re lAkhAbAvaLa-zAMtipurI (vAyA jAmanagara) saurASTra mAM Av var vann ?- ida karavI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , ... prakAzikA H harSapuSyAmRta jaina graMthamAlA lAkhAbAvaLa zAMtipurI (saurASTra) vIra saM. vi. saM. sane prathama AvRtti 2513 2043 1987 nakala eka hajAra mUlya rUA. 5-00 - AbhAra darzana - amArI saMsthA taraphathI prAcIna sAhitya prakAzana cojanAmAM sahakAra maLatAM 750 nakala pragaTa karI bheTa mekalAya che. A graMthanI 250 nakala gRhasyo upayogI hovAthI vadhu chApI che. A zrI munipati caritra pragaTa karavA mATe vAgaDa dezaddhAraka pU. A. bha. zrI vijaya kanakasUrIzvarajI mahArAjanA samudAyanA zAsana prabhAvaka adhyAtma yegI pUjya AcAryadeva zrI vijaya kalApUrNa sUrIzvarajI mahArAjanA AjhAvatI pU. viduSI sAdhvIjI zrI caMdrananAzrIjI mahArAjanA sadupadezathI nIcenA cAre " bhAvike taraphathI sahakAra maLela che. (1) zrI prabhAbena cImanalAla paTavA vIzanagaravALA (2) eka saddagRhastha (3) rAdhAbena rasIkalAla dalIcaMdanA AtmazreyArthe ' dhrAMgadhrA (4) rekhAbena aMvinakumAra vallabhadAsa sAyanavALA. A sAhitya kRtabhakita mATe preraNA ApavA aMge - pU. sAdhvIjI mahArAjane AbhAra mAnIe chIe. tathA dAtAonI udAra bhAvanAnI anumardinA karIe chIe. tA. 29-6-87 : li. | zAka mArkeTa sAme, mahetA maganalAla catrabhuja jAmanagara vyava. zrI harSaypAmRta jaina graMthamAlA mudraka : sureza prinTarI - meIna roDa vaDhavANa zahera Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: A5 pukAya : jaina zAsananA rahasya jIvanamAM utAravA dvArA jaina darzananuM darzana jIvana caritra karAve che. A muni pati caritramAM paNa muni pati muninuM Adarza jIvana che te sAme kuMcika zeThanuM dravya cerAyuM tene AkSepa te kare che. baMne pota potAnI vAtanI puSTimAM 8-8 kathAo kahe che. ane temAM aMtargata kathAo paNa che. Ama caritramAM aneka viSaya mATe kathAonuM nirUpaNa che. jemAM susthitAcArya metArya muni ane kASTaka zeThanI kathA vistArathI che. bIjI TuMkI che. ane prAsaMgika be temAM Apela che. je rasIka che. A graMtha mULa prAkRtamAM pU. haribhadrasUrijI ma. raya che. temaja pU. mAnadeva sU. ma., pU. jinadevari upAdhyAyanA ziSya pU. haribhadra sU. ma.(bIjA) e 1172mAM prAkRtamAM muni pati caritra racyuM che. caMdragacchanA jabUra nAga muni jemaNe vikasabhAmAM gIrava prApta karyuM hatuM temaNe vi. saM. 1005 mAM maNipati caritra nAmathI caritra racyuM te prAkRta caritra uparathI saMskRta padyabadhdha racAyuM che. tathA gadyubaddha paNa taiyAra thayeluM che. bivaMdaNika gacchanA zrI devagupta sU. ma. nA ziSya. zrI siMha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) sakula munie 1550mAM munipati rAjiSa cApAI racI je kavinuM padyabaddha caratra 1978mAM amadAvAda. vakIla kezavalAla premacandre chapAvela che. ane gadya 5. hIrAlAla ha...zarAja ( jAmanagaravALAe chapAvela che. saMskRta gadyanuM bhASAMtara karAvIne amadAvAdanA maganalAla haThIsIMge traNa AvRtti (1970) chapAvela che. te uparathI (1994) zrI dharma prasAraka sabhA (bhAvanagara) e A bhASAMtara chapAvela te saMpUrNa bhASAMtara nathI paraMtu bhASAMtara sAra che. sauMskRta padyanA kartA zrI jamUkavi aMge te caMdragacchanA jaMbUnAga nAme prasiddha hatA temaNe jinazataka kAvya tathA caMdrata kAvya racyu che. jinazataka upara nAgendragacchanA zAmba munie vivaraNu TIkA pujikA racI che. mULa kathA alpa chatAM prAsagika aneka kathAo dvArA A citra edhaka banyuM che. tenAM vAcana dvArA sau AtmahitanA lakSane SAme eja zubhecchA... 2043 jeTha suda 11 seAmavAra tA. 8-6-87 jaina upAzraya 20/2 raNacheADanagara rAjakoTa Cel. jinendrasUri Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = anukama = 16 18 ra0 34 36 45 kathA tilabhaTTakathA acyakArI bhaTTA kathA zIlavatI kathA. secanaka kathA susthita suri ziSyo kathA dararaMga kathA baTuka kathA prebadatta kathA zivamuni kathA suvata muni kathA dhanadamuni kathA yaunikamuni kathA kRtadana siMha kathA metArya muni kathA sukumAlikA kathA bhadraka vRSabha kathA buddhivata maMtrI kathA baTuka kathA nAgadatta kathA sutAranI kathA cArabhaTTInI kathA pAmara kathA siMhaNanI kathA siMha kathA kASTaka zeTha kathA 52 74 76 79 83. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcina sAhitya prakAzana yojanA ghaNuM chApela prAcIna graMtho alabhya banyA che ane ghaNuM haju aprakAzita paNa che. - purate sahakAra maLe te vinA mUlya vitaraNa karI zakAya ane zrI saMghanA bhaMDAramAM pahoMcADI zakAya te mATe prAcIna sAhitya prakAzana dejanA nakI karI che. yojanAnI vigata nIce mujaba che. # prAcIna sAhitya prakAzana yojanA saka (1) A yojanAmAM rUA. aDhI hajArathI game teTalI moTI rakama prakAzana mATe svIkArAze. te te grantha temanA taraphathI pragaTa thaze. nAnI rakama bhegI karIne moTA graMthanuM prakAzana dAtAnI IcchA haze to thaze. (2) A yojanA heThaLa prakAzita thatA graMthanI kiMmata rakhAze nahi ane vecANamAM mukAze nahi. (3) A granthanI 750) nakala chapAze jemAMthI 100 nakala pU. AcAryadevo Adine, 25 nakala lAbha lenArane, 25 nakala saMpAdana karanArane ane 25 nakala prakAzakane apAze pa75 nakale ve. mU. jaina saMghane bhaMDAromAM ApavAmAM Avaze. jemAM amuka bhaMDAromAM prakAzita badhA grantho, amukamAM aDadhA ane amukamAM trIjA bhAganA ema lagabhaga 800 bhaMDAremAM graMtha pahoMcADAya che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcina sAhitya prakAzana yojanAmAM pragaTa thaela sAhitya, saM. 2039 (1) nirvANalikA (2) yazodhara caritra (3) vicAra saptatikA TIkA (4) AduvAda bhASA (5) nAbhAkarAja caritra (6) jagaDu caritra mahAkAvyaprata (7) jagaDu caritra mahAkAvya pustaka (8-9) svani pradIpa zAkuna sAroddhAra (10-11) upadeza zataka anyokita zataka. bheTa: (12) anekAtha saMgraha TIkA bhA. 1-2 (13) taritnamahodadhi (14) dhanaMjaya nAmamAlA. saM. 2040 (15) sindura prakara TIkA (16) nirayAvalikA sUtra TIkA (17) rAtri bhojana parihAra rAsa (18) saptatikA bhASya TIkA (19) adhyAtma upaniSada anuvAda (20) aMbaDo caritram (21-22) lIlAvatI sumativilAsa rAsa elAcIkumAra sasa (23) zrI caMdra kevalI bhASAMtara (242526) kAnhaDa kaThiyArAne rAsa madana rekhA rAsa adhyAtmagItA meTI (28) davadantI caritram (28) nala vilAsaMm (30) dAnadhama (31) bharaTaka kAciMzikA (32) prameya ratna keSaH (33) samyaktva kaumudI (34 thI 40) caritra saptakam (1. mUladevana caritra 2. mRgAMka caritram 3. subhadrAsatI kathA 4. dAmanaka kathA pa. vaMkacUla kathA 6. narmadA suMdarI 7. kathA kAmakuMbha kathA) (41) beTa zrI mahAnizItha sUtra (42 thI 40) zrI nizIthasUtra zrI bRhakalpasara zrI paMcakalpa bhASya zrI yavahArasUtra zrI dazAzrutasakaMdhasUtra zrI jItakalpasUtra (48) zatruMjaya uddhAra Adi rAsa (49) tarkasaMgraha anuvAda. * * - saM. 2041 (49) zAMtisnAtrAdi vidhi samuccaya (50) sumitra caritram (51) SatrizikA saMgraha (para) aDhAra abhiSeka vidhi (53) catuH zaraNe prakaNuMka sAvacUrikam (54) Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) caMdravIrajIbhAdi kathA catuSTayama (55) aupapAtikatraM saTIkama (56) dhanavAla kahA (57) jinazataka: sAnuvAda: (58) caMdraprabhasvAmi caritam (59) tadula vaicArika prakIrNAMka` saTIka (60) svarAya jJAna (61) aMjanA suuMdarI rAsa (62) dhabuddhimatrI rAsa (63) zrI uttarAdhyanasUtra' mUlam (64) zatruMjaya leAkeA. saM. 2042 (65) guNa sthAnaka kramAroha saTIka (66) upadeza taraMgiNI (67) ArAdhanA prayanta sa graha sAtha : (4 yanta) (68) kumArapAla prabaMdhaH (9) sthulabhadra caritram (70) medhamAlA (61) citrasena padmAvatI caritram, saM. 2043 (72) harakhala rAsa (73) dhyAnamAlA TakhA (74) vairAgya kalpalatA sumA vicAra sAra sArdhazataka saTIka (76) sUtra' saTIkamU (77) saMkhyA vAcaka zabda krASaH caritra bhASAMtara (79) dAnakalpadrumaH (80) zrI mUlam (81) chapAya che. (1) gacchAcAra prakIrNAMka saTIka (2) niyukti sauMgraha: 5 caparameSThi bhA. 1 (35) jJAtAdhama kathA (78) munipati AcArAMgasUtra From (1) prAcIna sAhitya prakAzana yeAjanA zrI harSa pAmRta jaina graMthamAlA C/o. mahetA maganalAla catrabhuja zAka mArakeTa sAme nizALa phaLI jAmanagara [saurASTrdhva]. (2) zrutajJAna bhavana 45, digvijayaplATa jAmanagara cu - Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ in ahaMma che vAgaDadezaddhAraka pU. A. zrI vijayakanakasUri nama: muni pravara zrI jaMbUkavi viracita che zrI muni pati caritra che ( bhASAntara bhAra ) A jaMbUdvIpanA bharata kSetrane viSe lakSmIe karIne iMdrapurInA sarakhI suzobhita sutratA nAmanI nagarI che. tyAM nyAyavrata, zatrune nAza karanAra, dhamane pAlaka, bahotera kaLAne jANa, batrIsa lakSaNathI manahara ane putranI peThe prajAnuM pAlana karanAra muni pati nAme rAjA rAjya karate hatuM. tene ziyALe karIne suzobhita, pativratA dharmavALI ane rUpe karIne idrANI samAna pRthvI nAme rANI hatI. temane sarva kaLAone jANu, mahAvinayavaMta ane dayArUpa saddaguNane dhAraNa karanAra maNicaMdra nAmane putra hatuM. A prakAranA uttama parivAravALe ane rAjanItimAM kuzaLa te muni pati rAjA sukhapUrvaka rAjya karate hate. ekAda te rAjA pitAnA mahelanA gekhamAM beThA beThA rANI pAse pitAnuM mastaka jevarAvate hato te vakhate rANIe rAjAnA matakamAM eka pachI (dhoLA vALa) Avele Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H zrI munipati caritra joIne rAjane kahyuM - " he rAjana! tamArA bhavanamAM ta AvyuM che. " rANInuM evuM vacana sAMbhaLIne rAjAe kahyuM - " are ! te kayAM che ? mane dekhADa ke hArI AjJA vinA ahIM aMtaramAM keNa AvyuM che?" rAe kahyuM " he nAtha! je dUta AvyuM che te bIjI jAtane keIthI rekI na zakAya teve suprasiddha) AvyuM che. vaLI te tamArA zarIrarUpa bhavanamAM jarA (ghaDapaNa) nAmanA prasiddha rAjAe mUkya chate tamane jaNAvavA mATe ja AvyuM che. " pachAM muni pati rAjA pitAnA veta vALane joIne manamAM vicAra karavA lAgyuM ke - "ahe! dhikkAra che mane ! mhArA pitA ane pitAmaha (dAdA) vigere purUe jarAvasthA AvyA pahelAM ja saMsArano tyAga karI dIkSA grahaNa karIne pitAnuM zubha kArya karyuM che, ane huM te mUrkha chuM, kAraNa ke vRddha thayA chatAM paNa saMsArane mUkatA nathI, mATe have je kaMI jJAnI gurU maLe te putrane rAjya sepI saMyama grahaNa kare" e vicAra karate chate te rAjA rAjasabhAmAM Avyo. evA samayamAM aka-vanane viSe zrI dharmaghoSasari samavasaryA eTale vanapAlake AvIne rAjAne vadhAmaNI ApI, te sAMbhaLIne prasanna thayelA rAjAe tene vastra, AbhUSaNa, pAtra ane maNi, mANeka vigere ApIne saMtoSa pamADe. pachI te muni pati rAjA hasti, azva, ratha ane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmaghoSasUrine upadeza : Bari Elon ha algoela unid pAyadalarupa catugiNI senA sahita te dharmagherasUri vaMdana karavA gaye. tyAM azekavanamAM gurUne dekhI hRdayamAM atyaMta harSa pAmate te rAjA pAMca abhigama sAtha, traNa pradakSiNa daI, namaskAra karIne yaMgya sthAnake dharmadezanA sAMbhaLavA beThe. gurUe tene pezya chava jANIne amRta jevI vANIthI dharmadezanAM dIdhI ke - "jIvane bhojana Adi daza dawte karIne manuSyane bhava pAma durlabha che; temAM paNa manuSya janma uparAMta uttama kSetra; uttama jAti, uttama kuLa, sArUM rUpa, zarIre nigIpaNuM, lAMbu AyuSya, sArI buddhi ane dharmazravaNa vigere bAra aMga pAmavA ghaNaja durlabha che, te bAramAM paNa Aya kSetra, uttama jAti ane uttama kuLa pAmavuM e durlabha che. vaLI temAM rUpa, Arogya ane pUrNa AyuSya pAmavuM te durlabha che. temAM paNa cAra prakAranI buddhi ane jinezvarabhASita sUgasiddhAMtanuM zravaNa ane dharma grahaNa kare e durlabha che. vaLI zuddha sahayuM rAkhavI ane saMyama laIne pALavuM e paNa durlabha che. ema uttarottara sarva vastuo durlabha che. te mATe he bhavyajIve ! upara kahelAM bAra aMga pAmIne dharmane viSe udyama karo. vaLI te dharma ke che? jema ke rogI mANasa hoya tene rega auSadha karavAthI nAza pAme che, tema jIvanA paNa karma rUpa roga dharma rUpa auSadha karavAthI nAza pAme che. e kAraNa mATe sarva maMgaLanuM maLa, sarva duHkhane nivAraNa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra karanAra, sarva sukhanuM mULa ane trANa-zalaNa e dharma che. vaLI sukhane dAtAra, kalyANa karanAra tathA janma jarA, maraNa, bhaya, zoka ane roga vigerene nAza karanAra dharma che. te dharma dAna, zIla, tapa ane bhAvanAe karIne cAra prakAranuM che. kahyuM che ke -dAna karIne lakSamI prApta thAya che, zIlathI sukhasaMpatti maLe che, tapathI karmane kSaya thAya che ane bhAvanA bhava (saMsAra) ne nAza kare che. * jema zAlIbhadra supAtradAna ApavAthI zreSTha phaLa pAmyuM tema manuSyo paNa satpAtrane viSe dAna ApavAthI lakSmI, dhana, dhAnya ane purA pasviAra vigerene pAme che. temaja rAmacaMdranI strI sItAne jema ziyaLathI agnine bhaya nAza pAmyA ane aMte bAramuM svarga prApta thayuM tema ziyaLa vrata dhAraNa kananArane sukhasaMpatti prApta thAya che. vaLI jema daDhaprahArIe cAra hatyA karI hatI, paNa dIkSA laI tapasyA karIne te karmane kSaya karyo, tema tapathI manuSyanA karmane phAya thAya che. vaLI jema bharata cakravatIne ArIsAbhuvanamAM potAnuM svarUpa jotAM jotAM AMgaLImAMthI vIMTI paDI gaI, te uparathIja anitya bhAvanA bhAvatAM kevaLajJAna prApta thayuM, tema bhAvadharma paNa caturgatirUpa saMsArane viSe bhamatA evA prANione saddagati ApavAmAM samartha che. vaLI prasannacaMdra rAjarSi ke jamaNe AdhyAna ane raudradhyAna thAtAM sAtamI naraka Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muni pati kathA : javA 5 karma bAMdhyAM hatAM, te paNa zubha bhAvanA bhAvatAM ane zukaladhyAna dhyAtAM mekSasukhane pAmyA. tema bIjA prANIo paNa bhAvanAthI saMsArasamudrane pArane pAme che. " e prakAra dhamaSasUrinA mukhathI amRta samAna dezanA sAMbhaLIne muni pati rAjA pratibaMdha pAme. pachI teNe sUrine namaskAra karIne kahyuM -"he bhagavan! mane cAritra Apa." tyAre sUrie kahyuM -"tamane jema sukha upaje tema karo." pachI muni pati bhUpatie heTA utsavapUrvaka maNicaMdra nAmanA potAnA putrane rAjaya sapI, jinamaMdIramAM pUjA, snAtra, aThThAImahatsava karI, yAcakajanane ghaNuM dAna ApI, dIkSA grahaNa karI. pachI teo gurUnI pAse aneka zAstrono abhyAsa karI siddhAMtanA pAragAmI thayA. te muni pati sAdhu nagarane viSe pAMca rAtri ane gAmane viSe eka rAtri rahetA temaja chakAyanI rakSA karatAM chatA anukrame gItArtha thaI ekalAja vihAra karavA lAgyA. ekadA zItaRtumAM te muni ujajayinI nagarInI kSIprA nadIne tIre kaI udyAnamAM rAtrie (saMdhyA samaye) kAryotsarga dhyAnamAM rahyA. evAmAM keTalAka vALIA gAyanuM dhaNa carAvIne AvatA hatA temaNe zata-parisaha sahana karatA ane kAryotsargathAne UbhA rahelA te munine dIThA tethI teo vicAra karavA lAgyA ke -"ahe ! AvI Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka . : zrIM munipati catri ma AkarI TADhamAM paNa A muni dhAre zarIre UbhA rahyA che, te te rAtrine samaye TADhane zI rIte shana karaze ? ema vicArI eka bhadraka svabhAvavALA zALe ApaNe A vastro paheryAM che, te thA kAmamAM Avaze ? " ema kahIne peAtAnuM eka nasa te sAdhunA zarIre oDhADyuM. pachI tee peAta peAtAne ghera gayA. 1. tilabhaTTanI kathA, * have ema banyuM ke, ujayanI nagarI pAsenA gAmamAM kAI tilabhaTTa nAmanA brAhmaNa vasatA hatA. tene tala ghaNA priya hatA tethI te talanA sa Mgraha karatA hatA; e kAraNathI loko tene tilabhaTTa kahetA hatA. te brAhmaNane duSTa AcaraNavALI dhanazrI nAmanI strI hatI. te strI sava prakAranA avaguNuAthI pUchu, papurUSane viSe laMpaTa ane dhUnAdi sAte vyasanathI bharapUra hatI; para`tu te vAta tilabhaTTa mUkha paNAne lIdhe jANatA nahotA. viSayasukhamAM Asakata thayelI dhanazrIe parapurUSonI sAthe krIDA karatAM sarvAM tala vAparI nAMkhyA, tethI te vicAra karavA lAgI ke:-" pati talanI vAta pUchaze te huM... zuM uttara ApIza ? " ema ci'tavana karatAM teNIne eka yukita sUjhI AvI, tethI te aneka prakAranA pakSIonAM pichAMvaDe petAnu' sa zarIra DhAMkI, rAtAM netra karI, kAnane viSe dIpaka sarakhA prakAzita leAlaka paherI, eka hastamAM khappara ane khIjA hastamAM DamarU dhAraNa karI, kheranA aMgArAthI bharelI sagaDI mAthe lai khaDakhaDa hasatI, page ghugharA vagADatI, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tilabhaTTa kathA : hAthanA pUDAne khakhaDAvatI ane mukhathI jema tema bolatI aMdhArI caudazanI rAtrie pitAne pati je maLe te tyAM gaI ane tyAM kRtya karatI, aMgArA pADatI ane mastaka dhUNAvatI bAlavA lAgI:-"tala khAu ke tilabhaTTane khAuM?" e prakAranA vacana ane ceSTA joI tilabhaTTa vicAra karavA lAgyo; eTalAmAM te DAkaNanA sarakhI te strI tenI pAse AvIne belI ke - " are ! jhaTa uttara Apa, nahi te hamaNuM A mahAra zastrathI hAruM mastaka kApI nAMkhIza." tilabhadde thara thara dhrujatAM uttara ApyA ke -" are devI! AvuM na bela." tyAre teNIe kahyuM:-"huM jagatamAM tilabhakSI nAmanI prasiddha devI chuM; mATe che tyAre jItinI IcchA hoya te mane sarva tala bhakSaNa karavAnI rajA Ape ke jethI tyAre zarIre upadrava na thAya. vaLI hAre ghera jaIne talanuM nAma paNa na levuM." tilabhaTTa te pramANe kabUla karavAthI devI "hArI strI upara tuM kAMI rIsa karIza nahIM." ema kahIne cAlI gaI. - have tilabhaTTa paNa bhayathI kaMpate chatAM ghera AvatAM ja akasmAta mRtyu pAmya, eTale ghera AvelA jArapurUSe tene jyAM muni patirAjarSi kAtsarga karIne rahyA hatA tyAM temanI pAse bAnya; tethI vAyunA yegathI citAnA taNakhA uDavAne lIdhe govALIAe oDhADeluM vastra saLagyuM tethI munirAja Akhe zarIre dAjhayA. taNakhA vALIAe gAye carAvavA nIkaLyA. teo sAdhunuM dagdha thayeluM zarIra joIne Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI sunipati caritra manamAM pastAvA karavA lAgyA ke -"are! ApaNane evI zI buddhi upajI ke ApaNe munirAjanA zarIre vastra eDhADayuM, jethI temanu zarIra Dhagdha thayu? are ! ApaNane mhATu pApa lAgyuM mATe bahu kALa sudhI sa`sAravAsamAM bhamavuM paDaze. " A 8 : nagaramAM jaI ane kahyuM keH ema pazcAttApa karatA geAvALAe kuMcika zreSThIne te vAta nivedana karI kAle sAMje ame gAyA carAvIne AvatA hatA te vakhate nagaranI bahAra udyAnamAM kAI munirAja ughADe zarIre kAryotsage ubhA hatA. TADha ghaNI hatI, jethI amane yA AvI, ane ame temane vastra eDhADayu; paNa rAtrina viSe koIe temanI pAse mRtakane agnidAha karyAM hAvAthI vAyunA yAgathI munine agnijavALA lAgI eTale munirAjanuM sa` zarIra dAjhI gayuM che, mATe tame kahe te pramANe ame auSadha upacAra karIe. '' gAvALIAnAM evA vacana sAMbhaLIne cikazeTha tyAM gayA ane munine peAtAnA ghera teDI lAvyeA. pachI tyAM rahelA khIja sAdhuene te vAta kahI ane temanI sevA karavAnuM kAraNa kahI batAvyu. sAdhuoe kahyuM :-" amArAthI je kArya siddha thAya evu' hAya te kaheA. " * AkhI nagarInA derAzarAnI kucI A zeThane ghera rahetI hatI, tethI tenuM nAma cikazeTha paDayuM hatuM. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 tilabhaTTanI kathA : pachI kuMcikazeThe nagaramAM jaI te vAta mahetAne kahI, teNe sarva zrAvakane tene ghera ekaThA karyA. ekaThA thaIne sarva sAdhu pAse AvyA ane mAMhomAMhe vicAra karavA lAgyA ke -" munirAjane auSadha zuM karavuM ?" tyAre eka vaidya uttara Ape ke - " muninuM zarIra agnithI dagdha thayuM che, mATe lakSapAka tela lAvIne vilepana kare, jethI temane sukha thaze. " vaidyanAM evAM vacana sAMbhaLIne zrAvakoe pUchayuM:-"lApAka tela kayAM maLaze ?" tyAre keIe uttara Ape ke-"accakArIbhaTTAne ghera te tela che mATe tyAMthI maLaze." te uparathI zrAvake be bIjA be sAdhune tyAM tela levA mokalyA. munine AvatA joI acaMkArIbhaTTA AsanathI ubhI thaIne temane vaMdanA karI pUchavA lAgI - he svAmI ! Aje hAre ghera padhArI mane pavitra karI. mane zI AjJA che?" eTale sAdhuoe sarva vAta kahI, te uparathI acaMkArIbhaTTA ghaNe harSa pAmI ane potAnI dAsIne sAdhune harAvavA arthe lApAka tela lAvavAnuM kahyuM. have evuM banyuM ke, e ja samaye saudharma ke avadhijJAnathI jANIne pitAnI sabhAmAM acaMkArIbhaTTanI kSamAnI prazaMsA karI ane kahyuM ke " AjanA samaye ujayinI nagarImAM rahenArI acaMkArIbhaTTA samAna bIju kaI kSamAvaMta nathI." IMdra kahelI te vAtanI azraddhAthI koI eka deva acaMkArIbhaTTAne ghera Avyo ane munine vaherAvavA laI jatI dAsInA hAthamAMthI lakSapAka Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 :. : zrI muni pati caritra telanA traNa kuMbha teNe adazyapaNe rahI pADIne bhAMgI nAMkhyA. te uparathI kSamAmAM tatpara evI aeNkArIbhaTTA pite uThIne bAkI rahele eka kuMbha laIne sAdhune vaherAvavA AvI. tenA samyaktva ane ziyaLanA prabhAvathI devatA te kuMbha bhAMgI zake nahIM. pachI teNe sAdhune tela vahorAvyuM. AthI Azcarya pAmelA sAdhue kahyuM "mahAnubhAva! amArA sArU tela lAvatAM dAsInA hAthamAMthI traNa kuMbhe paDIne bhAgI gayA che, mATe tene upara krodha karaze nahIM. " eTale acaMkArIbhaTTAe kahyuM"bhagavAna ! meM krodhanuM phaLa A ja bhavane viSe pratyakSa anubhavyuM che, mATe have huM kaI upara krodha karatI nathI." sAdhuoe pUchayuM- tame krodhanA phaLane anubhava kevI rIte karyo che? te kahe." tyAre acaMkArIbhadrAe kahyuM 2. acaMkArIbhaTTAnI kathA A ujajayinI nagarImAM dhana nAmane zreSThI vasati hatuM. tene zIlaguNavaDe suzobhita kamaLazrI nAmanI strI hatI. tene sAta putra upara sarva baMdhuvargane ghaNu ja vahAlI evI "bhaTTAnAmanI huM AThamI putrI thaI. tethI pitAe gharanAM sarve mANasane kahyuM ke:-"keIe A acaMkArIne TuMkAre deve nahIMtethI mahArUM nAma acaMkArI paDyuM. pachI huM' pAMca varSanI thaI eTale mAtApitAe mane adhyApaka pAse bhaNavA mokalI. anu Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. acca kArIbhaTTAnI kathA : * 11 66 tethI krame hu` sava kaLAonA abhyAsa karatAM karatAM yauvAnavasthAmAM AvI pahAMcI, tyAre mhArA pitAe kahyu- je purUSa AnA vacana pramANe varge ane kayAreya paNa tene Tu kAra nahIM kare tene huM A mhArI putrI paraNAvIza. " ghaNA purUSa AvyA, paraMtu te vAta keie kabUla karI nahIM.... evAmAM A nagarInA subuddhi nAmanA pradhAne "hu kayAre paNa tene TukArA nahIM karUM, '' ema khula karavAthI pitAe mane tenI sAthe mhoTA utsavapUrNAMka paraNAvI. pradhAna paraNIne ghera AvyA pachI huM. tenI sAthe devatAnA sarakhuM sukha anubhavavA lAgI. . 66 pradhAna mhArA AjJAkArI hatA tethI me... tene kahyuM ke " tamAre humezAM e ghaDI divasa haiAya tyAre ghera Avavu' te uparathI pradhAna nitya vahelA ghera AvavA lAgyo, ema keTalAka divasA vItyA pachI te vAtanI rAjAne khabara paDI, eTale teNe pradhAnane pUchyuM:- tu ha MmezAM. vahele ghera kema jAya che ? " pradhAne uttara Acce -- priyAnI AjJAthI. A prakAranA pradhAnanAM yukta thayela rAjAe te divase tene ghera javAnI AjJA ApI. pradhAna ghera Avye te vakhate huM gharanA bAraNAM-khadha karIne aMdara sUtI hatI, tethI teNe mane kahyu :- cadravane ! bAraNAM ughADa, " huM jAgatI hatI te paNa melI nahIM. teNe " priye huM thAro vacana sAMbhaLIne krodhaardharAtri vityA pachI 46 anucara dvArasamIpe pharIthI kahyuM:UbheA rahyo "" Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 : : zrI munipati caritra chuM, mATe dvAra ughADa. " e pramANe teNe bahu bahu prakAre vinaMti karI, paNa meM dvAra ughADayuM nahIM; tethI maMtrI be -" are! tane AvI krodhavALI jANatA hatA chatAM meM kema aMgIkAra karI?" AvuM tenuM vacana sAMbhaLIne meM tatkALa dvAra ughADayuM ane krodhathI pitAne ghara tarapha cAlI. mArgamAM caroe mane pakaDI ane mahArA sarve AbhUSaNe utArI lIdhAM vaLI teoe mane eka paddhapatine tyAM vecI, tethI te palhIpatie hArA pratye kAmabhAvanuM ciMtavana karyuM, paratuM meM tenuM vacana mAgyuM nahIM; tethI teNe pitAnI mAtA pAse kahevarAvyuM, te paNa huM tilamAtra caLAyamAna thaI nahIM. tyAre teNe mane krodhathI lAta, pATu, gaDadAvaDe ghaNuM mArI; tethI tenI mAtAe tene kahyuM - he vatsa ! satI sAthe baLAtkAra kare nahIM, kAraNa ke satIe pitAnA nirmaLa evA ziyALavratanA prabhAvathI duSTa narane dariTamAtrathI ja dahana karI zake che. te viSe dRSTAMta sAMbhaLaH 3. zIlavatInI kathA eka vanamAM tApasane Azrama hato. tyAM kaI eka parivrAjaka vasate hate. tene ajJAnakaSTavaDe tapa karavAthI tezyA siddha thaI hatI. ekadA evuM banyuM ke vRkSanI upara beThelI bagalIe nIce beThelA tenA upara caraka karI; tethI te parivrAjake tene krodhathI bALI nAMkhI ane vicAravA lAgyo ke A prakAre je kaI hArI avajJA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 zIlavartInI kathA : : 13 66 karaze tene huM bALI nAMkhIza." AvuM ciMtavana karIne teNe pATalIputra nagaramAM praveza karyAM. te nagaramAM zrIpAla nAmane zrAvaka vasatA hatA. tene ziyaLaguNaeN karIne suzAbhita zILavatI nAmanI strI hatI, tene ghera parivrAjaka bhikSArthe gaye. tyAM zrAvikA gRhakArya mAM rAkAyelI hAvAthI zIghrapaNe bhikSA lAvI zakI nahIM, tethI parivrAjake krodha karIne tenI upara tejAlezyA mUkI; paraMtu zrAvikA ziyaLavatI hAvAthI baLI nahI ane melI:- tapasvI ! mane te agalInA sarakhI na jANeA. " zrAvikAnAM evAM vacana sAMbhaLIne Azraya pAmele te parivrAjaka manamAM vicAra karavA lAgyuM ke:- A vAtatA vanamAM khanI che, chatAM zrAvikAe ahi' eThAM kema jANI ?" ema vicAra karIne teNe zrAvikAne pUchyuM:- khagalInuM svarUpa te kevI rIte jANyuM ? " tyAre zrAvikA belI--" vANArasI nagarIne nAgakramaNa kuMbhAra tamane te vAta kaheze. " pachI parivrAjaka vANuArasI nagarIe gayA tyAM kuMbhArane kAraNa pUchyuM' eTale teNe kahyuM:- 'ziyaLavratanA prabhAvathI tene avadhijJAna utpanna thayu che ane mane paNa te jJAna prApta thayuM che; tethI ame bagalInuM svarUpa jANyu che.' A prakAra ziyaLanA mahimA alaukika jANIne tApasa peAtAne sthAnake gayA. ? A daSTAMta sAMbhaLavAthI pIpatine asara thai, tethI teNe mane keAI sAthe vAhane vecAtI ApI dIdhI. sAtha vAhe Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 : : zrI muni pati caritra paNa mane strI paNa rahevAnI vinaMti karI paraMtu tenI vAta meM kabula karI nahIM; pachI teNe atizaya krodhayukata vacane kahIne karma bAMdhyAM, paNa je ziyaLavratane dhAraNa karanArI hoya te keIne marma vacana kahe nahIM tethI huM kAMI belI nahI. pachI te sArthapatie mane barbarakuLamAM vecI, eTale te barbara leke hArA dehanuM rudhira kADhIne tethI vastra raMgavA lAgyuM, jethI mahArA zarIramAM phakata asthi (hADakAM) - ane cAmaDI e be ja bAkI rahyAM. huM ghaNI durbaLa thaI gaI, paraMtu karmanA bhegathI mRtyu pAmI nahIM. A prakAranI dazAne anubhava karatI hatI evAmAM hAro eka bhAI mane zete zelate tyAM AvI pahocyA. teNe prathama te mane oLakhI nahIM, tethI te zaMkAthI mane pUchavA lAgyuM ke, "tuM keNa che?" eTale meM tene vItelI sarva vAta kahI ane pachI rudana karavA lAgI. eTale te barbarane dravya ApI mane choDAvIne pitAne ghera teDI gaye. tyAM aneka prakAranA auSadhopacAra karavAthI mahArUM zarIra pharI svastha thayuM. hamaNu krodha tajI daI mahArA pati sAthe bhega bhegavatI huM sukhethI rahuM chuM, che mATe he muni ! upara kahyA pramANe kodhanuM phaLa A bhavamAM ja maLavAthI meM krodha tyajI dIdhuM che. acaMkArIe A pramANe pitAnI vAta tela vaheravA AvelA sAdhune kahI batAvI te devatAo paNa sAMbhaLI, tethI te pragaTa thaIne acaMkArI pratye be Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. zIlavatInI kathA : ( 15 mahAnubhAva! devatAnI sabhAmAM Idra karela hArI prazaMsA sahana na thavAthI huM parIkSA karavA mATe ahIM AvyA hatA. mahArA upara kSamA karaje. Idra prakAzita karelI hArI prazaMsA satya che; kAraNa ke hArA zarIranI aMdara krodha jarA paNa nathI. e pramANe kahIM ane bhAMgelA kuMbhe sAjA karI ApI te deva pAcho svarga pratye cA gaye. devatAnAM vacana sAMbhaLI muni ghaNe harSa pAmyA. pachI lahApAka tela grahaNa karIne te kuMcika zreSThI pAse AvyA. kuMcika zreSThIe te telavaDe upacAra karI sAdhune . svastha karyA. sAdhu roga rahita thayA eTale temaNe zeThane kahyuM ke "he zeTha! have ame vihAra karIzuM, kAraNa ke sAdhune prasaMga vinA eka ThekANe rahevuM kape nahIM. kahyuM che ke - trI piyaramAM, purUSa sAsare ane sAdhuo eka sthAnake sthira thaIne nivAsa kare che te aLakhAmaNAM thAya che. e kAraNathI sAdhune eka sthAnake ghaNe kALa rahevuM ghaTe nahI. vaLI eka sthAnake rahI sarasa ahAra karavAthI sAdhuonI IMdriye vaza rahI zakatI nathI, tethI ame vihAra karazuM. " sAdhunAM AvAM vacana sAMbhaLI kuMcikazreSThIe ghaNuM AgrahathI temane tyAM ja rAkhyA; tethI sAdhu cemAsAnA cAramAsa tyAM rahyA. - have kucikazreSThIe putranI bIkathI sAdhu je ThekANe rahetA hatA te sthAnake pitAnuM dravya saMtADayuM, paraMtu Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI munipati caritra: 1 putre te gupta rIte joi lIdhu.. tethI teNe te dravya kADhI lIdhuM. varSAkALa pUrNa thayA pachI zreSThIe satADelu dravya tapAsyuM, paNa hAtha AvyuM nahIM; tethI te vicAra karavA lAgyA ke, "me' je vakhate dravya satAyu hatu te vakhate ekalA A sAdhu hatA, khIjuM kAI nahatu; tethI nice te drazya sAdhu lai gayA jaNAya che. " ema ciMtavIne teNe sAdhune kahyuM:- huM muni ! tame secanakahasti jevA kRtaghna dekhAo che. " sAdhue kahyuM:- huM oSThIn ! secanaka hasti kANu hatA ane teNe zuM karyuM hatuM ? te kaheA. " eTale zreSThIe kahyuM: 16: 4. secanaka hAthInI kathA AvA " gaMgA nadInA kAMThe hastinu eka yUtha vasatu. ekadA te yUthanA pati gajarAja bheAganI spRhAthI, utpanna thatAM hAthaNInAM baccAone mArI nAMkhavA lAgyA. te evA vicAra karIne ke "rakhene kAi mhArA sarakhA khInne hasti thaI mane mArIne gajarAja padavI dhAraNa kare. " vicArathI te jeTalAM putrarUpa bALaka utpanna thAya teTalAne mArI nAMkhato ane jeTalI hAthaNI thAya teTalIne jIvatI rAkhatA. evAmAM eka hAthaNI garbhavatI thai, tethI te vicAra karavA lAgI ke- gajarAja mhArA putrane paNa mArI nAMkhaze mATe kAMI upAya karUM. " evuM ci Mtavana karIne te page khoDa gatI cAlavA lAgI. yUthanI sAthe .. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. secanaka hAthInI kathA. : = 17 cAlatAM te pAchaLa rahI jAya ane rAtrie bhegI thAya. kaI kaI divasa te bIje divase bhegI thAya ane trIje divase paNuM bhegI thAya. ema vizvAsa pamADIne teNe putranA janmasamaye eka tApasanA AzramamAM jaIne tyAM baccAne janma Apyo ane pite pAchI hastinA yUthamAM cAlI gaI. tapasvIoe te baccAnuM pAlana karyuM. gajarAjane putra AzramanA vRkSone jaLa siMcana karatuM hatuM tethI tenuM nAma secanaka pADayuM. ekadA te secanaka pANI pIvA mATe gaMgAnadIne kAMThe gaye, evAmAM tene pitA paNa parivAra sahita pANI pIvA AvyA tyAM te pitA putrane mahemAMhe moTuM yuddha thayuM, temAM te secanake pitAne mAryo ane pote yUthapati thaye. pachI te secanaka pote vicAra karavA lAgyo ke "jema hArI mAtAe gupta rIte mane janma Apyo ane tapasvIoe pALIpoSIne heTa karyo, tema teo je bIjA hastine paNa uchere te tenAthI hArUM mRtyu thAya." ema vicArI te secanake tapasvIenA sarve Azrama bhAMgI nAMkhyA, mATe he muni! jevI rIte te gaja upakAra karanArA tapasvIonA sarve Azramane bhAMgI nAMkhIne kRtana thaye, tevI rIte tame paNa hArUM dravya haraNa karIne kRtAnIpaNuM karyuM che. evAM te kuMcikazreSThInA vacana sAMbhaLIne te muni pati sAdhue kahyuM -"he zreSThI ! tamane AvuM bolavuM ghaTatuM nathI, kAraNa ke sAdhue te Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 : * zrI muni pati caritra haMmezAM vAMchA rahita hoya che. te upara susthita (suhasti) sUrinA cAra ziSyanI kathA kahuM chuM te sAMbhaLe 5. sthita sUrinA cAra ziSyonI kathA. magadezane viSe rAjagRhI nAmanI nagarImAM zreNika rAjA rAjya karatuM hatuM. tene naMdA ane cilaNuM nAme be paTTarANIo hatI. temAM naMdAne putra abhayakumAra rAjAnA pAMcaze pradhAnamAM mukhya pradhAna hatA. zreNika rAjA prajAne putranI peThe pAlana karate chate sukhe sukhe rAjya bhagavato hate. ekadA te nagarInA guNazIla udyAnamAM vIzamAM tIrthakara zrI mahAvIrasavAmI samavasaryA. cosaTha IMdra pramukha cAra prakAranA devee tyAM samavasaraNanI racanA karI. manuSya, tiryaMca, devatA pramukha bAra parvadA dharmopadeza sAMbhaLavA beThI. te vakhate vanapALake zreNika rAjAne mahAvIra prabhunA AgamananI vadhAmaNI ApI, tethI prasanna thayelA zreNikarAjAe tene vastra, alaMkAra vigere ghaNI bheTa ApI. pachI zreNika rAjA caturaMgiNa senA vigere parivAra laI prabhune vaMdana kA gayA, tyAM te prabhune dekhI pAMca abhigama sAcavI, traNa pradakSiNa daI, namaskAra karI, egya sthAnake dharmo pradeza zravaNa karavA beThA. te vakhate bhagavAne bhavyajIne pratibodhavAne mATe amRtarasanA sarakhI dezanA devA mAMDI. evAmAM keIeka Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. seDuyA da rAMgadeva kathA. : '' ,, kADhIe AvIne prabhunI samIpamAM besI prabhunA caraNa upara peAtAnA dehanuM paru cApaDavA lAgyA, tethI zreNika rAjA ghaNA krodhAtura thayA. evAmAM prabhune chIMka AvI eTale te kADhIe elyeAH- mara. ' pachI abhaya kumArane chIMka AvI. eTale melyAH-- jIva athavA mara. ane kAlakrasaurikane chIMka AvI eTale melye jIva, mA mara.. " chevaTe zreNika rAjAne chIMka AvI eTale " ciraMjIva. " ema elye. A pramANe te kADhIAnA vacana sAMbhaLIne rAjAne krodha caDayA, tethI teNe peAtAnA cAkarAne AjJA karI ke-ene gADha ma dhanathI madheA. evAmAM tA te kADhIe tatkALa AkAzamArge cAlyeA gayA. mA 19: pachI zreNika rAjAe banne hAtha joDIne prabhune pUchyuM :"he bhagavana ! te kADhIe kANu hatA ke jeNe peAtAnA parUthI tamArI AzAtanA karI? '' tyAre bhagavAne kahyuM "e kADhIe nahAtA paNa deva hatA ane te khAvanA ca MdanathI mArI pUjA karatA hate tenI kathA kahuM te sAMbhaLeH 6 seDuka yA dadurAMga devanI kathA. lakSmIvaDe iMdrapurInA sarakhI atyaMta AbhAyamAna kausakhI nAmanI nagarIne viSe zatAnIka rAjA rAjya karatA hatA. te nagaramAM janmathI ja riddhi ane mukha evA sehuka nAmanA brAhmaNu vasatA hatA. ekadA tenI suzarmA nAmanI garbhAva'tI strIe prasUti samayane mATe tene ghI, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati kSatri gALa lAgavAnu kahyuM eTale teNe uttara ApyA ke-mane kAMi paNa jJAna nathI, tethI huM zI rIte lAvI ApuM? tyAre strIe kahyuM-" tuM haMmezAM rAjA pAse jaine tenu puSpathI pUjana kara, eTale te tane Apaze. " srInAM e prakAranAM vacana pramANe karavA lAgyA. mAjIvikA khAMdhI sAMbhaLIne seDuka te 20 : evAmAM dudhivAhana rAjAe ca'pAnagarI upara gherA ghAlyA, paraMtu varSARtu besavAthI meghane lIdhe te baLarahita thaI gaye; tethI peAtAnI nagarI tarapha pAchA vaLyeA. A vAtanI seDune khabara paDavAthI teNe rAjA (zatAnIka) ne te vAta nivedana karI, eTale teNe dadhivAhananI pAchaLa jaine tenu sarvasva harI lIdhuM. pachI zatAnIka rAjAe prasanna thaIne seDukane kahyuM:- he vipra ! huM tArA kAyathI prasanna thayA chuM, mATe mAga ! tane je joie te Apu.' rAjAnAM AvAM vacana sAMbhaLIne sehuke kahyuM:- mahArAja! huM mArI srIne puchIne pachI mAgIza.' pachI brAhmaNe ghera AvIne rAjAe kahelI vAta strIne pUchI, eTale te sI manamAM vicAra karavA lAgI ke--jo dravya tathA gAma mAgaze te mane tajI daIne bIjI strI lAvaze; mATe bIjuM kAMi maMgAvuM. ema ciMtavana karIne teNIe patine kahyuM: - tame haMmezAM eka ghera bhAjana ane eka senAmaheAra dakSiNA maLe evuM mAgo, ' pAse jaIne srInA kahyA pramANe mAgyuM " 66 pachI sehuke rAjA ke-" he rAjA ! Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. sekayA darAMgadeva kathA. H : 21 mane pratidina eka ghera bhajana ane eka dinAra dakSiNa maLe e prabaMdha karo." rAjAe tene te pramANe AjIvikA bAMdhI ApI tethI te lakSamIvaMta thayo. Duka dvija dinAra tathA bhejananA lebhathI prathama jamela bhejananuM vamana karI vAraMvAra navIna bhejana karavA lAgyo, tethI te koDhIe thaye; eTale rAjAe tene potAnI sabhAmAM AvavAnI nA kahI ane tenI AjIvikAne adhikAra tenA putrane Ape, tethI te potAnA kuTuMbane avajJApAtra tha. putra sekane eka bAjue ghAsanI jhuMpaDI banAvI te jhuMpaDImAM rAkhe, tethI te ghaNe duHkhI thavAthI vicAra karavA lAgyo ke:-"A kuTuMbane meM vRddhi pamADayuM che, teja mArI niMdA kare che ane mArI khabara paNa letA nathI; tethI huM temane mArI jevA vyAdhivALA karuM" ema ciMtavana karIne teNe duSTa AzayathI pitAnA putrone kahyuM- he pu! A paNa kuLamAM e rivAja che ke jAtrAe javAnI IcchA karanArA mANase eka kAga (kaDA) nuM poSaNa karIne pachI tene mAMsanuM sahakuTuMba bhejana karavuM. have mAre jAtrAe javuM che, mATe tame mane eka chAga lAvI Apo." putra tenA rahasyanA ajANa hovAthI temaNe eka chAga lAvI Ape. pachI seke cha mAsaparyaMta pitAnA vamana karelA AhArathI tenuM piSaNa karyuM, tethI te chAga paNa kADhIe thaye. pachI tene mArIne tenA keDhamaya mAMsanuM pitAnA sarva kuTuMbane bhakSaNa karAvyuM. tethI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra tenuM sarvAM kuTuMba paNa kADhiyu thayu. AthI saiDukane bahu tiraskAra thavA lAgyA, eTale te ghara choDIne dezAMtara cAlya gaye. anukrame mahAaraNyamAM bhamatAM tRSA lAgavAthI teNe ghaNAM vRkSanA rasavALu pANI pIdhu, tethI te rAga rahita thaI gayA. pachI ghera AvIne peAtAnA kuTuMbanA tiraskAra karIne kahevA lAgyA ke tame mhArI avajJA karatA hatA, tenu phaLa tamane prApta thayuM che. 39 AthI leka tenI vadhAre niMdA karavA lAgyA; eTale jete rAjagRha nagara tarapha cAlI nIkaLyeA ane tyAM daravAjA pAse UbhA rahyA. 22 : have evuM banyu ke te vakhate ame tyAM Avela hAvAthI dvArapALa-daravAjAnuM rakSaNa karavA mATe seDukane esArI " A durgAdevInuM naivedya Ave che te tu grahaNa karaje " ema kahIne amane vaMdana karavA sArU Avyo. pAchaLa sejhuke dvAradevatA pAse dharelu' lApasI, khIra, vaDAM pramukha naivedya khAdhu tethI te tRSAtura thaye; paraMtu ghaNA vakhata sudhI pANI nahi maLavAthI ArttadhyAnavarDa mRtyu pAmIne vAvane viSe DheDhakA thayA. kALAMtare ame pharIthI ahiM AvyA, te vakhate vAvamAMthI pANI bharI janArI strIonA mukhathI amArUM Agamana sAMbhaLIne te deDakAne jAtismaraNa jJAna prApta thayuM, tethI te amane vana karavA sArU vAvamAMthI bahAra nIkaLIne AvatA hatA. paNa stAmAM tamArA azvanI kharI taLe caMpAi gayo. tyAM zubhadhyAnathI mRtyu pAmIne saudhama devalekane vize dUra nAmanA devatA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. sekyA dardazaMgadeva kathA. : : 23 thayo. ekadA IMdra devatAonI sabhAmAM kahevA lAgyA ke - "hAlamAM pRthvIne viSe zreNikarAjA samAna bIjo koI nirALa samativaMta purUSa nathI." evAM IMdranA vacana sAMbhaLIne te devatA tane pitAnuM keDhiyuM zarIra dekhAte chate bAvanAcaMdanathI mahArI pUjA karato hate. pachI zreNike kahyuM--" bhagavan! chIMkane saMbaMdha kahe." eTale prabhue kahyuM -"he rAjan ! mane A lokamAM karmajanya duHkha che ane paralekamAM mokSajanya sukha che; mATe devatAe mane "mara" ema kahyuM hatuM. abhayakumAra A lekane viSe parahita karanAre che ane parAkane viSe savArthasiddha devaleke janAra che, mATe devatAe tene "jIva athavA mara." ema kahyuM hatuM. kAlakasIrika A lekane viSe pa00 pADAne vadha kare che ane paralakane viSe sAtamI narakamAM janAra che mATe devatAe tene " mA jIva, mA mara." kahyuM hatuM ane tame A lekane viSe dharmamAM Asakata che, paraMtu malekane viSe narakagatimAM janAra che, mATe devatAe tamane "ciraMjIva" ema kahyuM hatuM." A prakAranAM prabhunAM vacana sAMbhaLIne zreNika rAjAe prabhune kahyuM-"he bhagavan! mAre mAthe tamArA sarakhA paNa chatAM mArI narakagati zI rIte hoya ? pra! narakagaMtithI mahArUM rakSaNa karo. rakSaNa kare." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 : : zrI muni pati caritra rAjAnAM evAM vacana sAMbhaLIne bhagavAne tene zAMta karavAne mATe uttara Ape ke -"he rAjana! je tamArI dAsI kapilA supAtrane viSe dAna Ape ane kAlasaurika eka divasa 500 pADAne na mAre te hArI narakagati nivRtta pAme " pachI zreNike ghare AvI kapIlAdAsIne supAtrane dAna ApavAnI AjJA karI, eTale teNIe uttara ApeH" jo tame mArA dehanA kakaDe. kakaDA karI nAMkhaze te paNa huM supAtrane dAna ApIza nahIM." pachI kAlasaurikane lAvIne tene pADAno vadha karavAnI nA pADI, paraMtu te paNa e karmathI nivRtta thaye nahIM; eTale zreNika rAjAe pharIthI prabhu pAse AvIne kahyuM - bhagavan! teo banne jaNuM hAre mATe pitapatAnuM karma choDatA nathI." prabhue kahyuM -"he rAjana ! tame narakagatimAM javAne mATe nikAcita AyuSya bAdheluM che, tethI tame ratanAprabhAnA pahelA pAthaDAmAM nArakI thaze ane tyAMthI cyavane utsarpiNa kALamAM padmanAbha nAme mArA sarakhA prathama jinezvara thaze, mATe kheda na karo." zreNikarAjA A prakAranAM zrI jinezvaraprabhunAM vacana sAMbhaLIne ghaNe harSa pAmyA. pachI prabhune vaMdana karIne nagara tarapha cAlyA * rastAmAM koI deva tene caLAvavA mATe sAdhunuM rUpa dhAraNa karI matsya grahaNa karatuM hatuM, te joIne zreNikarAjAe sAdhune pUchayuM -" he sAdhu ! tame A zuM kare Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. sekyA daraMgadeva kathA. 4 25 che?" sAdhue uttara Ape -" mahAnubhAva ! A masya vecIne tenI hAre eka kAmaLa levI che." rAjAe sAdhune matsya grahaNa karatAM nivRta karI tene eka kAmaLa apAvIne pote AgaLa cAle tevAmAM teNe cauTA vacce eka garbhavatI sAdhvIne joI "AthI jinazAsananI niMdA thaze." ema vicAra karI sAdhvIne pitAne tyAM guptapaNe rAkhI. sAdhune tathA sAvIne A prakAranAM kukarma karatAM joyAM, te paNa te jinazAsanathI calAyamAna thayA nahIM, tethI tenI parIkSA karanAra deva pragaTa thaInamaskAra karIne zreNika rAjA pratye kahevA lAgyo-"he janAdhipa ! tamane jinazAsanathI calAyamAna karavAne mATe meM A prakArane prayatna karyo hate, chatAM tame dharmathI bhraSTa thayA nathI; mATe tamane dhanya che." ema kahIne te devatAe zreNikarAjAne eka mahAmUlyavALa ratnajaDita hAra ane be bALA ApyA. vaLI kahyuM ke - he rAjana! divase vijaLI ane rAtrIne viSe garjanA niSphaLa hAya nahIM, sAdhuonuM vacana niSphaLa heya nahIM temaja devanAM darzana paNa niSphaLa hoya nahIM. he rAjana ! A hArane e mahimA che ke, te tUTayA pachI tene sAMdhanAre nizcaya mRtyu pAmaze." ema kahIne te devatA varga pratye cAlyA gaye. pachI zreNikarAjAe ghera jaIne devatAe Apela hAra calaNa rANIne Ape ane bane gaLA sunaMdA rANIne ApyA. sunaMdAne geLA maLavAthI krodha caDaze, Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 : * zrI muni pati caritra tethI teNIe te bane geLAne pRthvI upara pachADayA, eTale temAMthI manahara vastra tathA be kuMDaLa nIkaLyA tethI te harSa pAmI. te joI celAe rAjAne kahyuM - "vAmI! te banne kuMDala tathA vastra mane apA." rAjAe kahyuM-"e vastu meM sunaMdAne ApI che, mATe huM apAvI zakIza nahIM." rAjAnAM e prakAranAM vacana sAMbhaLI cela e krodhathI kahyuM -"je tame te vastu mane nahiM apAve te huM mRtyu pAmIza." paraMtu rAjA tenuM kahevuM na mAnI sabhAmAM gaye. eTale celaNa mRtyu pAmavA mATe prAsAda upara caDI gokhamAM ubhI rahI. pachI jeTalAmAM tyAMthI paDIne maravAne vicAra kare che teTalAmAM nIce hastine mAvata tene mitra ane mahasenA gaNikA-te traNa jaNAne teNIe kAMI vAte karatA dIThA eTale vicAra karavA lAgI ke - "A sarve zuM vAta kare che te sAMbhaLuM pachI mRtyu pAmuM. tevAmAM vezyA mAvatane kahe che ke- "he svAmI! mane hastinI caMpakamALA lAvI Ape, huM tene dhAraNa karIne utsavane divase bIjI vezyAo jyAM jAya che tyAM jaIza, paraMtu jo tame te nahiM lAvI Ape te huM tamane tyajI daI mRtyu pAmIza, " tyAre mAvate kahyuM- hArI marajI pramANe kara, paNa huM tane gajendranuM caMpakamALA AbharaNa lAvI ApIza nahI, kAraNa ke tema karUM te rAjA mane mArI nAMkhe." pachI tenA mitre kahyuM- "jema baTuke Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. baTuka kathA. 4 palAzavRkSane bALyuM tyAre te potAnI meLe ja puSpavaMta thayuM; tema je premALa vacanathI samaje nahIM te kaThora vacanathI ja samaje che. 7. baTukanI kathA. tyAre mAvate pUchayuM- he mitra! te baTuka koNa hatA ? eTale tenA mitre kahyuM - "sAMbhaLa. keI eka brAhmaNa dezAMtara gaye hato, tyAM teNe prakullita evuM palAzavRkSa dIThuM, tethI te vRkSanuM bIja lAvIne teNe pitAne ghera vAvyuM, temAMthI meTuM palAzanuM vRkSa UgyuM. brAhmaNe tene pANI sIMcIne ghaNu vRddhi pamADayuM paNa te phaLyuM nahIM te uparathI krodhayamAna thayelA brAhmaNe te vRkSanuM mULa agnithI bALI nAMkhyuM tethI vRkSanI snigdhatA ochI thaI eTale te tatkALa prapullita thayuM. tevI rIte he mitra ! je kamaLa vacanathI pitAnA kAgrahane choDatI nathI evI haThIlI strIthI tAre zuM prajana che? tuM tAruM pitAnuM ja hita kara. kahyuM che ke je mANasa potAnuM hita kare che te bIjAne paNa hita karanAra thAya che." jema brahmahatta rAjAe potAnI rANI ahitakartA thaI hatI tene mATe karyuM hatuM. tyAre mAvate kahyuM te brahmadarA ke hate? ane tenI potAnI ja rANuM ahitakartA zI rIte thai hatI? te kahe." 8. brahmadattanI kathA. mitre kahyuM - "kAMpiyapura nAmanA nagarane viSe Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 : - zrI munipati caritra bArame cakavatI brAhatta rAjya karatA hatA. ekadA te rAjA azvane khelAvavA mATe vanamAM gaye. tyAM pharatAM pharatAM azva tene ghaNe dUra laI gaye. pAchaLa saunike gayA ane tene nagaramAM teDI lAvyA. pachI gya avasare te rAjA aMtapuramAM game tyAre zaNIe pUchayuM"he svAmI ! Ape vanamAM kAMI Azcarya joyuM hoya te mane kahe " priyAnAM AvAM vacana sAMbhaLIne rAjAe kahyuM -"he devI! huM vanamAM game tyAM meM sarovaranA kAMThA upara jaLapAna karIne visAme lIdhe, evAmAM eka nAgakumArI (mahara strI) mArI pAse AvIne viSayanI prArthanA karavA lAgI, paraMtu meM teNIne nA kahI, tethI te pAchI gaI ane huM azva pAse gaye. pachI te ja nAgakanyAne sarSaNanuM rUpa dhAraNa karIne koI kAmI evA sarSanI sAthe viSayasukha bhogavatI dekhavAthI meM te banne jaNane cAbUka mArIne judA pADayAM. eTale teo tatkALa adazya thaI gayAM. he priye! vanamAM meM je Azcarya dIThuM hatuM te tane kahyuM. ' - rAjA A pramANe kahIne tarata bahAra Ave evAmAM divya aMlakArothI suzobhita evA keI deve pragaTa thaIne tene kahyuM -"rAjana! huM tArA para prasanna thaye che, mATe varadAna mAga." rAjAe A prakAranAM nAgadevanAM vacana sAMbhaLIne pUchayuM- tame zA kAraNathI mane varadAna mAgavAnuM kahe che ?' tyAre nAgadevatAe kahyuM - tuM vanamAM Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. brahmadattacakrI kathA. ? * 29 kIDA karavA gaye hatuM tyAM tane mArI priyA maLI hatI. jyAre te tene mArI tyAre te rUdana karatI karatI mArI pAse AvI ane mane kahevA lAgI ke - he prANanAtha ! huM mRtyulekamAM krIDA karavA gaI hatI. tyAM brahmacakravartIe mane cAbukathI mArIne hArA ziyaLagatane bhaMga karavA mAMDaye tethI huM nAzIne tamArI pAse AvatI rahI chuM. ema kahIne teNIe mane ghA dekhADayA. pachI krodhAtura thayele huM tamane mAravAne mATe ahIM AvyuM. te vakhate vanamAM thayelI vAta tamArI strIne tame kahetA hatA. te sAMbhaLIne huM prasanna thayo chuM." tyAre rAjAe kahyuM - tamArA darzanathI mane sarva prApta thayuM che. te pachI huM zuM varadAna mAguM? nAgadevatAe kahyuM-"hArI IcchA hoya te mAga." e uparathI rAjAe "huM sarva prANaenI bhASA samajI zakuM " evuM varadAna mAgyuM. nAgadevatAe kahyuM - emaja thAo, paraMtu tuM kayAre paNa kaI jIvanI bhASAnI vAta bIjA pAse prakAzita karIza te tatkALa mRtyu pAmIza. " ema kahIne te nAgadeva pitAnA sthAnake gayo ane rAjA paNa potAnA vAsabhavanamAM Avyo. ekadA uSNatumAM rAjA potAnA zarIrane bAvanAcaMdanathI mardana karI vastrAlaMkAra vaDe suzobhita karatA hatA tevAmAM teNe eka garoLI ane teNInA patinI vAta sAMbhaLI. gaLI patine kahe che ke -"he nAtha ! tame A bhUpatinA caMdanamAMthI mAre mATe thoDuM caMdana lAvI Apo." tyAre Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 : zrI muni pati caritra tenA patie uttara Ape ke-"lAvI ApIza nahIM, kAraNa ke tema karUM te tyAM mAruM mRtyu nIpaje." tyAre gaLIe kahyuM - jo tame caMdana lAvI Apaze nahIM te huM mRtyu pAmIza, tyAre patie pharIthI kahyuM- je tuM mRtyu pAmIza te huM bIjI goLI lAvIza." A prakArane gaLI ane teNInA patine vAda sAMbhaLIne rAjAne hasavuM AvyuM. eTale rANIe pUchayuM- he nAtha! tamane kAraNa vinA hasavuM kema AvyuM?" rAjAe kahyuM "priye ! mane hasavuM te kaI kAraNathI AvyuM che, paraMtu te kahI zakAya tema nathI; kAraNa ke je kahuM te tethI mArUM maraNa thAya tema che. " tyAre rANIe kahyuM - "tame je nahiM kahe te huM mRtyu pAmIza." A prakAranA rANInAM haThanAM vacana sAMbhaLIne rAjAe kahyuM- "je tAro ghaNe Agraha hoya te huM mRtyunI taiyArI karI citAmAM besI pachI te vAta tane kahIza; paraMtu te vinA kahI zakuM tema nathI. pachI brahmadattarAjA mRtyunI taiyArI karI smazAnabhUmi tarapha javA nIkaLyA. rastAmAM teNe eka bekaDAne pitAnI garbhavatI strInI sAthe vAta karatAM sAMbhaLe. bekaDIe kahyuM- he nAtha ! tame A javanA pULAmAMthI eka pULe lAvI Ape." tyAre bokaDAe uttara Ape ke - e pULA rAjAnA azva mATe lAvelA che. mATe je temAMthI lau te mAre mAra khAva paDe. " tyAre bekaDIe Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. susthitasUrinA ziSyonI (cAlu) kathA. 9 : 31 kahyuM -"je nahiM lAve te huM mRtyu pAmIza" bekaDe kahyuM - tuM sukhethI mRtyune aMgIkAra kara, tema karavAthI mane bIjI ramya bekaDI maLaze." tyAra bekaDIe pharIthI kahyuM -"he svAmI! cha khaMDano pati A brAdattarAjA tenI priyAnA vacanathI mRtyune zaraNa thavA mATe smazAnabhUmi tarapha jAya che tene tame juo ane tame te mArA vacanane aMgIkAra paNa karatA nathI. tyAre bAkaDe kahyuM - huM te jAtiprasiddha pazu chuM paraMtu e te pariNAme pazu che, kAraNa ke je ema na hoya te pitAnI apAra evI lakSamIne tyAga karIne phakta strInA kahevAthI mRtyune zaraNa thavAnI IcchA keNa kare? arthAt kaI na kare.' A prakAranAM bokaDA ane bokaDInAM vacana sAMbhaLIne rAjA mRyusthAnathI pAchA pharyo ane rANI paNa pitAnuM dhAryuM na thavAthI tenI sAthe pAchI vaLI. have mAvata, tene mitra ane mahAsenA gaNikA e traNenI vacce thatI A vAtane sAMbhaLIne mRtyu aMgIkAra karavAnA nizcayathI gekhamAM ubhelI celaNarANuM paNa potAnA anubaMdha (maraNa) thI nivRtta thaI ane teNue pitAne maLelA hArathI ja saMtoSa mAnya. emadA devatAe arpaNa karela te hAra akasamAt daivage tUTI gaye, tenA mitInAM chidra ati vakra hovAthI te hAra parAvavAne koI paNa mANasa samartha thaye nahIM; Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 che. : zrI munipati caritra tethI rAjAe nagarane viSe paTAha vagaDAvyuM ke-je kaMI mANasa A hArane sAMdhI Apaze, tene rAjA eka lakSa dravya Apaze." pachI te paTane sAMbhaLIne jIvitanI pRhA vinAnA eka maNiAre pitAnA putrone lakSa dravya prApta thavAnI IcchAthI te hAra sAdhI Ape. rAjAe tene ardha lakSa dravya prathamathI ApyuM hatuM, paraMtu hAra sAMdhavAthI tatkALa mRtyune pAmelA te maNiAranA putrone rAjAe bAkI raheluM ardhalakSa dravya pAchaLathI ApyuM nahIM ane maNiAra paNa AdhyAnathI mRtyu pAmIne vAnara thaye. ekadA te vAnara pharate pharate te nagaramAM AvyA. tyAM pitAnuM ghara joIne tene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM; tethI teNe pitAnA putronI pAse AvI akSare lakhIne pUchayuM ke:-"huM tamAre pitA AdhyAne maraNuM pAmIne vAnara thaye chuM. rAjAe tamane bAkI raheluM ardhalakSa dravya ApyuM che ke nahIM?" tyAre putroe uttara Ape ke amane bAkI raheluM ardhalakA dravya maLyuM nathI. e uparathI phodhayukata thayele te vAnara udyAnamAM gayA. evAmAM tyAM calaNarANa sakhIo sahita krIDA karavAne AvI hatI, krIDA karI rahyA pachI calaNA vastrAlaMkAra utArIne snAna karavA gaI, evAmAM pelA vAnare gupta rIte te hAra laI lIdhe ane putrone Ape. pachI celaNAe hAranA haraNanI vAta rAjAne kahI, te uparathI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. susthitasUrinA zicenI (cAlu) kyA ? : 34 sAdhu vasata ziva, zrI su da rAjAe abhayakumArane bolAvIne kahyuM - he abhaNa ! hAra zeAdhI Apa, nahi te zeranI zikSAne pAtra nuM thaIza." rAdhanA evAM vacana sAMbhaLIne abhayakumAre uttara Ape ke - he deva ! huM sAta divasanA aMdara hAra lAvI ApIza." pachI abhayakumAre cha divasa sudhI aneka upAye karyo paraMtu hArano patto lAgyo nahIM. sAtame divase abhayakumAre pAkhIne divasa jANe upAzrayamAM sAdhu vasatA hatA tyAM jaI pauSadha grahaNa karyo. te pauSadhazALAmAM ziva, surata, dhanada ane yaunika nAmanA cAra munienI sAthe zrI susthitasUri vasatA hatA, te ja divase susthitasUri jinaka" grahaNa karavAnI tulanA karavA sArU upAzrayanI bahAra kAsarthe rahyA hatA. have nagaramAM evI vAta cAlI ke- "jeNe rAjAne hAra caryo haze, tenuM nAma prabhAte yakSa leze. te vAta sAMbhaLIne tathA abhayakumAranI pratijJA jANIne maNiAranA putroe bhayathI te hAra guptapaNe vAnarane pAcho ApI dIdhuM. vAnare te hAra laI rAtrie susthitasUrinA kaMThamAM AropaNa karyo. have caMdrathI prakAzita thaI rahelA rAtrinA prathama praharane viSe zivamuni gurunA caraNane mAna karavA mATe upAzrayanI bahAra AvyA, paraMtu gurUne kaMTha hArathI suzobhita joIne bhayapAmelA te munie prathama prahAra pUrNa thatAM upAzrayamAM praveza karyo. te vakhate naSidhikI kahevAne sthAnake "bhaya" e zabda Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 : : zrI muni pati caritra uccAryo. te uparathI abhayakumAre temane pUchyuM: "he sAdho! ahi bhaya zAne ?" tyAre munie kahyuM- he maMtrI! meM pUrve kaMIka bhayano anubhava karyo che te sAMbharI AvavAthI ema uccAra thaI gaye che. tyAre abhayakumAre pUchayuM- "pUrve evuM zuM anubhavyuM hatuM ke, je A vakhate yAda AvyuM ?" te uparathI munie pitAnI pUrvanI hakIkata kahevI zarU karI. 9 ziva muninA pUrva jIvananI kathA he abhayakumAra ! ujayinI nagarIne viSe ziva ane datta nAmanA ame be bAMdhavo vasatA hatA. ekadA janmathI daridrI evA ame bane baMdhuo dravya upArjana karavA mATe saurATa (soraTha) dezamAM gayA. tyAM aneka prakArano vyApAra karIne puSkaLa dravya upArjana karyuM. pachI te dravyane vAMsanI pelI naLImAM bharIne ame bane baMdhuo vArA pharatI vahana karatAM karatAM ujajayinI tarapha pAchA vaLyA. raste cAlatAM amArA bannemAMthI jenA hAthamAM dravya hoya te dravyanA lebhathI bIjAnA maraNane upAya ciMtavate. ema karatAM karatAM ame nagaranI samIpe AvI pahoMcyA, tyAM eka pAne dharo dITho. temAM ame nAna karI pANI pIdhuM. te vakhate mane vicAra thaye ke- bhAIne dharAmAM phekI daI dravyane mAlIka thAuM.' ema ciMtavana karatAM vaLI vicAra pharyo ke huM A pApa rUpa dravyane arthe pitAnA baMdhune haNavAne zA mATe vicAra karUM chuM? Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. ziva muninI kathA : : 31 A dravyane ja pheMkI dauM ke jethI AvA ayogya vicAra ja thAya nahIM' ema vicAra karIne meM te dravyanI vAMsaLIne dharAmAM pheMkI dIdhI. te joIne dara tatkALa bolI UThaye - bhAI ! bhAI ! teM A zuM karyuM?" te uparathI meM pUrve thayela aniTa vicAra tene kahyo. eTale te paNa bebhAI ! te yogya karyuM che, kAraNa ke hAre paNa e duSTa vicAra thato hato. AvI rIte ame banne bhAIo nirdhana thaIne pAchA ghara tarapha gayA. have ema banyuM ke meM dharAmAM pheMkI dIdhelI te vAMsaLIne keI eka masTa gaLI gaye. daivayegathI te ja masyane eka dhIvara pakIne nagarImAM vecavA sArU lAvya; eTale mArI bahene ghare AvelA pANAnuM Atithya karavA mATe mUlya ApIne te majyane vecAte lIdhe. pachI ghare lAvIne matsyane cIryo ke tatkALa temAMthI pelo dravyanI vAMsaLI nIkaLI. te vAMsaLI hArI bahena lebhathI chupAvatI hatI, paNa hAra mAtAnI najare paDI tethI mAtAe pUchyuM - vatsa ! e zuM che ?" tyAre bahene uttara Ape ke- kaI nathI" te uparathI hArI mAtA teNInI pAse AvavA lAgI. eTale dravyanA lebhathI hArI bahene mAtAne muzaLanA prahArathI mArI nAMkhI. ame jeTalAmAM gharamathe praveza karIe chIe, teTalAmAM pApakRtya karanArI hArI bahena saMbhramathI UThavA gai ke tarataja teNunA kheALAmAMthI dravyanI vAMsaLI bhUmI upara paDI gaI eTale Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrI muni pati caritra ame vicAra karavA lAgyA ke - are dhikAra che A dravyane ! ke jene anarthanuM karAvaLuM jANIne ame dharAmAM pheMkI dIdhuM hatuM, te ja dravya pharIthI anartha karanAruM thayuM che! pachI amane banne bhAIone vairAgya utpanna thavAthI mAtAne agnisaMskAra karI, henane ghara sahI, gurUnI pAse jaIne dIkSA dhAraNa karI. zivamuni abhayakumAranaeN kahe che ke -"he pradhAna A pramANe pUrve anubhaveluM yAda AvavAthI naiSiNikIne sthAnake mahArAthI "bhaya " e zabdano uccAra thaI gaye." bIje prahare gurumahArAjanA caraNane mAna karavA sArUM suratamuni bahAra gayA, tyAM te hAsthI birAjamAna evA gurUnA kaMkane joIne bIjo prahara pUrNa thaye pAchA upAzrayamAM AvyA tyAre bhayabhrAMta thavAne lIdhe naiSivikone thAnake "mahAbhaya" e zabda belyA. te uparathI abhayakumAre temane pUchyuM- he mA ! tame naiSidhikAne sthAnake "mahAbhaya evA zabdane uccAra kema karyo?" 10 suvata muninA pUrva jIvananI kathA eTale te munie kahyuM- pUrvanA bhayanA smaraNathI ema belAI gayuM che. abhayakumAre te hakIkata pUchI eTale muni belyA- aMgadezamAM caMpA nAmanI nagarIne vize huM mahAsamRddhivaMta e kuTuMbI vasate hate. ekadA te gAmamAM cAra lokoe dhADa pADI, tethI Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 sutrata muninI kathA : 6 37, bhayane lIdhe huM eka sthAnake saMtAI @o ane cAre te mArA gharane viSe ja ASA; tethI hArI strIe laMpaTa paNathI jANe huM na sAMbhaLate heuM? evI rIte te corane kahyuM ke tamAre strIne khapa che ?" tyAre cAree hA kahI, tethI mArI strI teonI sAthe gaI. coroe paNa pALe jaIne teNIne pitAnA svAmI pallI patine arpaNa karI. pallIpatie teNIne strIpaNe svIkArI. cAra leka gAthA pachI keTalAka mitro mAre ghera AvyA ane mane kahevA lAgyA - bhAI ! tuM pALe jaIne tArI strIne kema choDAvatuM nathI ? 'mAre strInI icachA na hatI tathA mitronA kahevAthI huM pALe gaye ane eka DozInA gharamAM guptapaNe rahyo. ekadA meM dravyathI atyaMta saMtuSTa karelI te kezIne kahyuM ke -" tame A padghapatine tyAM mArI stra rahe che teNIne mArA AgamananI khabara a pi." pachI DozIe tyAM jaIne samAcAra kahyA, tethI mArI sIe mane kahevarAvyuM ke- Aja rAtrIe tamAre ahi mArI pAse AvavuM kAraNa ke palapati bahAra javAnA che." DozIe ghare AvIne mane te samAcAra kahyA. vaLatuM meM DezIne pUchayuM - te kyAM rahe che ?" kezIe uttara Ape ke- tAlavRkSanI nIcenA mUhamAM rahe che. pachI huM sAMja vakhate pallI5tine ghera gaye. tyAM mArI strI mane joIne ghaNI prasanna thaI ane uparanA kapaTanehathI AdarasatkAra karIne mane pahelI patinI zayyA upara besAryo. pachI te mArA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI muniti caritra hAthapaganuM prakSAlana karatI chatI vilApa karavA lAgI. evAmAM palIpati akasmAta dvAra pAse AvIne Ubhe rahyA, eTale strIe mane zamyA nIce saMtADI dIdhuM. pachI teNue. pUrvanI peThe uSNadakathI pahalIpatinA hAtha paganuM prakSAlana karIne tene zayyA upara besAryo. te vakhate mArI strIe tene pUchayuM - he svAmIna ! je hAre pati ahi Ave te tene tame zuM kare ?" tyAre teNe uttara Ape ke- dravyavastrAdikathI sarakAra karI tene ene svathIna karI tene pitAne ghera pahoMcADuM palapatinAM A prakAranAM vacana sAMbhaLIne mArI strIe brakUTI caDAvIne krodha karyo. AthI pahalapati teNInA manane bhAva jANIne pharIthI belyo-" priye! prathamate meM tane hAsyathI kahyuM hatuM, paraMtu je tyAre pati ahiM Ave te huM tene gADha baMdhanathI bAMdhI laI prahAra karUM." tenAM AvAM vacana sAMbhaLIne saMtuSTa thayelI strIe mhArA sAmI daSTi karIne pIpatine jAhera karyuM ke- A zayAnI nIce mAre pati che." pachI padvIpatie tatkALa tyAMthI UDIne mane pakaDa ane lIlI vAgharanA baMdhanathI eka staMbha sAthe gADha bAMdhe. vaLI teNe mane muSTi vigerenA prahArathI ghaNe mAryo. pachI teo zayAmAM sUtA. evAmAM mArA pUNyanA udayathI tyAM eka kutaro AvI caDe. teNe hAra baMdhana kApI nAkhyA, tethI huM chuTe thayo eTale pallI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. surata muninI kathA : : 39 pati jyAM sU hatuM tyAM jaIne meM tenuM khaDaga upAdhi lIdhuM ane pallI pati na jaNe tema meM mArI duSTa bhAryAne uThADIne kahyuM - "he TuTe! je kaMI paNa belI te A khaDagathI tArUM mastaka chedI nAkhIza.' ema kahIne teNIne AgaLa karI huM mArA nagara tarapha cA. pachI rAtrI nivRtta thaI, tethI pakaDAI javAnA bhayane lIdhe huM mArI strI sahita vAMsanI jALamAM chUpAI raho. evAmAM pallI pati potAnA sevaka sahita amAsa pagalAMne anusAre tathA mArI duSTa strIe eMdhANane mATe verelA cItharAne anusare to te ame jyAM saMtAI rahyAM hatAM tyAM AvI pahoMce. pachI teNe mane pakaDIne khaDaganA prahArathI chinnabhinna karI nAkhe. vaLI te mahArA pAMce aMga upara khIvA mArI, mArI duSTa strIne laI pAche vaLe. pachI huM jIvitanI AzA mUkI daI rovA lAgyo. evAmAM kaI vAnara pharate mArI pAse AvI caDaye, paNa te to mArA dukhane joI muchI AvavAne lIdhe bhUmi upara paDI gayuM. thoDI vAra pachI saceta thaye, eTale te uThIne vanamAM jaI be auSadhi laI AvyA. temAMnI eka auSadhivo mane zakya rahita karyo ane bIjI auSadhithI mArA zarIra upara vAgelA ghA rUjhavI nAkhyA. tyArapachI teNe bhUmi upara akSaro lakhIne mane sUcavyuM ke huM tArA ja gAmanA siddhakarmA nAmanA vaivane putra hatuM, paNa pUrvakarmAnA nathI AdhyAne mRtyu pAmavAne lIdhe Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 ? zrI muni pati kathA vAnarajAtmiAM utpanna thayo chuM. mane tArA darzanathI jAtismazAna utpanna thavAne lIdhe dhinA guNe jAyA che ane tethI ja be auSadhio lAvIne tene sa je karyo che, mATe he baMdha ! tuM mAsa A bhavanuM vRttAMta sAMbhaLIne pachI eka kArya kara. vAnara kahe che ke-" he bhAI ! eka baLavaMta vAnare mane vAronA yuthamAMthI kADhI mUke che. mATe tene mArI mane yUthapati banAva ke jethI mAsa karelA upakArane te badale vALyo kahevAya tenAM AvA vacanane aMgIkAra karI jyAM vAnara sahita yUthapati rahetuM hatuM tyAM huM gaye ane baLavAna vAnara sAthe yuddha karI tene harAvyuM. pachI mArA para upakAra karanAra vAnarane meM te sthAnake sthA. A pramANe huM te vAnarane pratyupakAra karIne pachI gupta rIte pallI patinI pALa tarapha gayA. tyAM pallI patine mArI, mArI pratijJA pUrNa karavAne mATe huM mArI duSTa strIne sAthe laI ghera Avye. he abhayakumAra ! A pramANe hArI duTa strInuM ceSTita joI mane vairAgya panna thaye, tethI meM gurU pAse jaIne cAritra grahaNa karyuM. A pramANe pUrve karelI hakIkata yAda AvavAthI naiSidhikAne sthAne "nagmartha (mahAbhaya) vate che, ema mArAthI belAI javAyuM. pachI trIje prahara thaye eTale dhanada nAmanA trIjA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11. dhanaH muninI kathA : : 41 " "( ziSya gurUnI vaiyAvacca karavA bahAra AvyA. teNe paNa gurUnA kaMThamAM hAra dekhIne trIjo prahara pUrNa thatAM pAchA upAzrayamAM pesatAM naiSiSikIne sthAnake atimayaM'" e uccAra karyAM. te sAMbhaLIne abhayakumAre pUchyuM: huM muni ! jinadhama pAlana karanArane atizaya kayAMthI ?" 11. dhanadamuninA pUrvajIvananI kathA. tyAre dhanamuni kahevA lAgyA ke:- pUrve anubhavela bhayanuM smaraNa thaI javAthI mArAthI ema khelAyuM che,' abhayakumAre te hakIkata pUchI eTale te muni elyA ke ujjayinI nagarInI pAsenA eka gAmamAM priya nAmanA eka dhanADhaya zreSThI vasatA hatA. tene guNasu darI nAmanI strI hatI. teone dhana nAmanA huM putra hateA, anukrame huM jyAre yuvAvasthA pAmyA tyAre pitAe mane ujjayanI nagarImAM aka kanyA sAthe pAye. ekadA mArI strIpiyara gaI hatI, teNIne teDavA mATe huM khaDaga laine ujjayinI taraph cAlye| ane sAMja vakhate tyAMnI smazAnabhUmimAM jaI pahoMcyA. te vakhate smazAnamAM eka zuLI para caDAvela purUSanI pAse peAtAnu sukha DhAMkIne rUdana karatI evI kai strIne meM TvITI, tethI huM pAse jaIne pUchavA lAgyA ke:-3 bhadre ! tu zA kAraNa mATe rUdana kare che ?' tyAre strIe 'hu duHkhI chu' ema uttara ApavAthI meM teNIne pharIthI pUchyuM:" tAre zuM duHkha che? je hoya te kahe." tethI teNIe kahyu : Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra " je purUSa dukha maTADI zakavA samartha hoya tenI AgaLa harakha kahevuM e gya che, mATe tamane kahIne zuM karuM?" tyAre meM uttara ApyuM ke-"tAruM duHkha maTADavA samartha chuM." eTale te strIe kahyuM:-"sAMbhaLa A zuLI upara caDAvele purUSa mAro pati thAya che. te aparAdhI karavAthI rAjAe zuLI upara caDAve cheparaMtu hamaNAM sudhI te jIve che mATe tenA sArU bhajana lAvI chuM, chatAM huM tene jamADavA zaktivAna nathI, mATe je tuM mane tArA khabhA upara caDAve te huM mArA patine mArA hAthathI ja bhAjana karAvuM; paraMtu huM lajajAvALI chuM, mATe teTale vakhata tAre uMcuM jevu nahIM." rUdana karatI te strInAM AvAM vacana sAMbhaLI meM teNIne mAre khabhA upara caDAvI, eTale te te zuLI upara rahelA purUSanA mAMsanA kakaDA karIne khAvA lAgI tethI tenA rUdhiranAM TIpA mArA vAsI upara paDavA lAgyAM. A pramANe vAraMvAra rudhiranA TIpA paDatA hatA, paraMtu meM ucuM na jevAthI ema ja dhAryuM ke te potAnA patine bhejana karAvI rahyAthI jaLapAna karAvatI haze; tethI A pANInA TIpA paDe che. chevaTe rUdhiranA TIpAenA rageDA cAlavA lAgyA. eTale meM UMce joyuM te teNInuM mahAbhayaMkara caritra mArI najare paDyuM tethI teNune tatkALa bhUmi upara pachADIne, ane mAruM khaDaga paNa tyAMnuM tyAM ja mUkIne-huM nagara tarapha nAzI gaye. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 43 11. dhanada muninI kathA : te pApiNa strI paNa khaDaga laI mArI pachavADe deDI; tethI huM nAcatAM nAsatAM jeTalAmAM nagarInA daravAjAmAM pisuM teTalAmAM daravAjAnI bahAra rahI gayelI mArI eka ja ghA teNIe khaDagavaDe chedI nAMkhI ane te laIne tatkALa nAzI gaI. pachI mane bahu pIDA thavA lAgI, tethI huM duganI rakSA karanAra dvAradevInI pAse karuNa svarathI vilApa karavA lagyo, eTale dvAra rakSakadevI mArI pAse AvIne mane kahevA lAgI ke -"he vatsa! A ujajayinI nagarInI kSiprA nadInA gadhava mazANamAM rahenArI zAkinInI ane amArI evI maryAdA che ke "rAtrie nagarInI bahAra rahelA manuSya athavA pazune teo laI jAya ane je nagaranI aMdara hoya tenuM ame rakSaNa karIe." A pramANe amArI maryAdA che. tArI jaghA daravAjAnI bahAra rahI javAthI huM tenuM rakSaNa karavA samartha thaI nahIM, to paNa he bhadra! huM tArI ja ghA sAja karIza; mATe tuM rudana karIza nahIM." pachI te devIe mane dhIraja ApIne mArI jaMghA sAjI karI ane pachI adrazya thaI gaI. te devIne vaMdana karI mArA sAsarAnA ghara tarapha gaye, tyAM tenA gharanuM bAraNuM baMdha hovAthI meM chIdramAMthI joyuM te mArI trI ane sAsu bane jaNAM mAMhomAMhe vAto karatAM bhajana karatAM hatAM, tethI huM te sAMbhaLavA mATe kSaNavAra bahAra Ubhe rahyA. evAmAM mArI sAsue Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 : zrI munipati caritra pUchyuM: " huM sute! mAre A mAMsa atyaMta sthASTi lAge che, tenu zuM kAraNa ?"' eTale tenI putrIe uttara Avye hai mAta ! A mAMsa tArA jamAinI ja ghAtu che." ema kahIne teNIe pUrvanI sa vAta mArI sAsune kahI saMbhaLAvI. A prakAre te banne jaNIonI paraspara thatI vAtane sAMbhaLIne huM abhayakumAra ! huM. atyaMta bhayabhIta thayele tyAMthI ghare ANye. pachI vairAgya utpanna thavAthI meM cAritra aMgIkAra karyu ', huM magadheza ! pUrve A pramANe anubhavelu' Aje smaraNamAM AvavAthI me naiSidhakIne sthAnake "tamaya" e zabdane uccAra karyo." have ceAthA prahare yonika nAmanA ceAthA ziSya gurUnI kanaiyAvacca karavA mATe bahAra gayA tyAM teNe paNa gurUnA kaMThamAM hAra joI sAtheA prahara pUrA thatAM upAzrayamAM pesatAM naiSidhikIne sthAnake "mayAtmaya" evA zabdane uccAra karyAM. te sAMbhaLIne abhayakumAre pUchyuM:" huM sune! rAga rahita, poMcamahAvratanA dhAraNahAra, cha kAyanA rakSaka, aSTapravacana mAtAnA pAlaka, sattAvIza guNu cukata ane saMsAranA tyAga karanArA evA tamane zenA bhaya che ?" tyAre caunikamuni kahevA lAgyA ke-"huM abhayakumAra ! mane pUrvanI hakIkata smaraNamAM AvavAthI tema khelAI gayuM che. " abhayakumAre te hakIkata pUchatAM munie kahyuM ke sAMbhaLe-- Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 12. yaunika muninI kathA : 12 yaunika muninA pUrva jIvananI kathA ' ujajayinI nagarIne viSe dhanadatta nAmane mahA dhanavaMta zreSThI vase che. tene subhadrA nAmanI strI che. temane huM yaunika nAmane putra chuM. jyAre mane yuvAvasthA prApta thaI tyAre mAtApitAe mane mahatsavapUrvaka zrImatI nAmanI kanyA sAthe paraNAvyuM. mArI strI atyaMta sanehane lIdhe haMmezAM mArA caraNekanuM pAna karatI, tethI teNInA sanehathI vaza thaI gayele huM paNa kaI divasa tenuM vacana ullaMghana karate nahIM. evI rIte ame strI purUSa paraspara mahAnehane lIdhe viSayasukha bhegavatAM chatAM sukhathI divase nirgamana karatA hatA. ekadA garbhavatI evI mArI strIe mane kahyuM-"he nAtha! tame vidyamAna chatAM mane bIjI kazI IcchA nathI, paraMtu mRdupuccha nAmanA jIvanuM mAMsa khAvAnI spRhA thaI che, mATe te lAvIne mArA dehada pUrNa kare, nahiM te nizcaya thaDA kALamAM mArU mRtyu thaze." teNunAM AvAM vacana sAMbhaLI meM pUchyuM-"he priye! e kayAM rahetA haze?" tyAre strIe uttara Ape -" prANanAtha ! e jI rAjagRhI nagarImAM zreNika rAjAne ghara che. Apa je mane jIvatI rAkhavAne IcchatA ho te tyAM jaI thoDA divasamAM lAvI Ape. kAraNa huM tamArA viyoge ghaNA divasa jIvI zakuM tema nathI." ja mRdu- komata puchavALA mRga-haraNa. . Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati caritra priyAnAM AvAM vacana sAMbhaLI mahAharSavaMta thayele huM hAthamAM khaDaga laIne gharethI cAlyo ane anukrame rAjagRhI nagarInA udhAnamAM jaI pahoMcyuM. te vakhate tyAM kAmI purUSa ane gaNikAo krIDA karavA AvI hatI, tethI huM tyAM jevA Ubhe rahyo. evAmAM kIDA karatAM magadhasenA nAmanI sarvottama vezyA pAsenA sarovaramAM paDI gaI. te joIne tatkALa te sarovaramAM paDI tene bahAra kADhI, tethI te vezyA prasanna thaI mArI AgaLa AvIne kahevA lAgI -"he svAmin ! mahAparAkramavaMta, guNavaMta ane paropakArI evA tame ja mane ugArI che, mATe Apa mArA upagArI ane jIvitadAna ApanArA che; tethI Aje A udyAnamAM mArI sAthe kIDA kare." tethI huM te divasa tyAM ja rahe. pachI magadhasenAe mane ujajayinI nagarImAM AvavAnuM kAraNa pUchavAthI meM tene mArI strInI sarva vAta kahI batAvI; eTale teNue mane hasIne kahyuM ke-"tame saraLa svabhAvavALA dekhAo che, paNa tamArI strI durAcAriNI che. strIonAM caritra purUSothI jANI zakAya nahI, kema ke tamArI strI durAcAriNI hevAthI ja tamane ghara bahAra kADhI mUkyA che." A pramANe teNue mane ghaNe samajAvyuM, paraMtu mArUM citta caLyuM nahIM. UlaTuM huM te teNIne bolatI baMdha karI kahevA lAgyuM ke -" mArI strI samAna kaI pativratA nathI." pachI sAyaMkALe huM Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. yaunika muninI kathA : : 47 teNInI sAthe rathamAM besI nagara tarapha jato hato evAmAM zreNika rAjAne eka mahemanta hAthI AlAnarthaMbha ukheDI nAMkhI nagarImAM mahAtephAna karate karate amArI najIka AvI pahoMce, paNa hAthInI zikSaNakaLAne jANa hovAthI meM tene vazIkaraNa vidyAvaDe svAdhIna karyo. te joI nagaravAsI jane mAAM vakhANa karavA lAgyA. pachI huM magadhasenAne ghera gaye. tyAM teNIe mAre snAna, bhejana vigerethI satkAra karIne kahyuM -"he bhadra! Aje huM zreNika rAjAnA darabAramAM nRtya karavA javAnI chuM mATe tamAre paNa tyAM AvavuM, kAraNa ke ghaNuM mANase jevA Avaze." teNInuM AvuM kathana sAMbhaLI meM kahyuM -" Aje te mane bahu nidrA Ave che, mATe mArAthI avAze nahI" pachI magadhasenA rAjamaMdiramAM gaI ane huM ekale rahyo tethI mane strIe maMgAvelA mRdupucchanI ciMtA thavA lAgI. eTale huM paNa te vezyAnI pAchaLa pAchaLa madupucchanuM mAMsa levA sArU gupta rIte rAjamaMdiramAM gaye. tyAM sau lAke magadhasenAnA nRtyamAM Asakata banyA jANuM meM mRdupucchanuM mAMsa grahaNa karyuM. pachI je huM gupta rIte daravAjAmAMthI bahAra nIkaLavA gaye evAmAM rakSaka lekoe mane pakaDI ane teoe mArI ceSTA rAjAne nivedana karI, paraMtu rAjAe nRtya jovAmAM bhaMga paDavAnA bhayathI teone kaMI uttara Ape nahIM. huM eka bAjue Ubhe rahI nRtya jeto hate, evAmAM Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 : teNInA nRtyathI prasanna thayelA traNa varadAna mAgavAnuM kahyuM. : zrI munipati caritra zreNikarAjAe magadhasenAne magadhasenA mArA sAmI najara karIne khelI:- are ! mRdupucchanA mAMsane abhilASI ! mane jIvatadAna ApanAra mArA prANanAtha kayAM birAje che ? " teNInAM AvAM vacana sAMbhaLI meM kahyuM:-"he priye ! huM ahiM ja beThA chuM. pachI teNIe rAjAne vinaMti karI ke-"u deva! Ape mane ApelA traNa varadAnamAMthI eka vaDe A mRdupucchanA mAMsane grahaNa karanArA aparAdhIne choDI mUko ane khIjAthI ema mAguM chuM ke, te ja purUSa mArA prANapati thAya." rAjAe te vAta mAnya karI, tethI huM magadhasenAne ghera gayA. pachI tenI sAthe krIDA karatA sukhethI divaso niga mana karavA lAgyuM. "" ekadA me' magadhasenAne kahyuM:" huM priye ! jo tu... mane rajA Ape te huM mAre ghera jAuM. kAraNa mane ahiM Anya ghaNA divasa thaI gayA che, mATe kuLavatI mArI vATa jotI haze." tyAre magadhasenAe kahyuM:- srI keAInI hAya nahIM, te mukhethI mIThAM vacana mele paNa hRdayamAM mahAkapaTa haiAya. e chA jaLathI bhayabhIta thAya, paNa mahAsamudra saheje tare; mRga dekhIne khIu, paNu maNidhara (bhayaMkara sarpa) ne hAthamAM nRtya karAve; vaLI te mUkha kahevAya chatAM aneka yuktie zeAdhe. zAsratramAM sIenA caritra navalakSa kahyAM che, Ama che chatAM jo tamArA javAne Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. yaunika muninI thayA . nizcaya ja hoya te mane sArA kAraNa ke mAre tamane teNInuM durAcaraNa dekhADavuM che." pachI teNIne sAthe laI javAnI hA hI, tethI te magadhasenAe zreNikarAjA pAse jaI trIjA varadAnathI mArI sAthe AvavAnI rajA lIdhI. pachI ame banne jaNAe ghaNuM dravya laIne zubha divase ujajayinI tarapha prayANa karyuM. anukrame ujajayinI nagarInA udhAnamAM AvI pahoMcyA. tyAM magadhasenAne sArI rAtrine samaye huM khaDaga dhAraNa karIne mAre ghera gaye. te vakhate mArI priyAne anya purUSanI sAthe sUtelI joI mahA krodhavaMta thayelA evA meM khaDaganA prahArathI te puruSane mArI nAkhyo ane huM gupta rIte saMtAI raho. theDIvAra pachI mahArI strI jAgI ane joyuM te pitAnA yArane mRtyu pAmele dIThe, tethI mahAkAtura thayelI te strIe eka khADo khodI temAM tene dATayo ane tenI upara eka vedikA banAvI, tene lIpI pite tatkALa sUI gaI. pachI huM udyAnane viSe magadhasenA pAse gaye ane tene meM sarva vRttAMta nivedana karyuM, eTale teNIe kahyuM ke:-prANanAtha ! A tamArI strI duSTa che. teNInuM kharUM svarUpa dekhADavA mATe ja huM tamArI sAthe ahi AvI chuM." teNInAM AvAM vacana sAMbhaLI meM kahyuM -"tuM je kahetI hatI te yathArtha satya karyuM che, emAM have saMzaya rahyo nathI." Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 : ? zrI munipati caritra pachI magadhasenA gaNikA sahita pharIthI rAjagRhanagara pratye gaye. tyAM teNInI sAthe keTaleka baLa saMsAra sukha bheLavI pharIthI pAche ujajayinImAM AvyuM. tyAM prathama mAtApitAne vaMdana karIne pachI strIvALe ghera gayo, eTale te te kuLavadhu ghaNu nehathI mArI sAme AvI AdarasatkAra karavA lAgI. pachI mane vilaMba thavAnuM kAraNa pUchayuM. eTale meM uttara Ape ke--"he priye! huM hArA kahevA uparathI mRdapucchanuM mAMsa levA gaye hatuM, paraMtu te kAryasiddhi nahi thatAM ghaNA divasa nirgamana thaI gayA che. vaLI huM tArA apUrva snehanA lIdhe ja ahIM pAcho Avyo chuM." mArAM AvAM vacana sAMbhaLI harSavata thayelI teNIe kahyuM -"prANanAtha! Apa kSemakuzaLa ghera AvyA, e ja huM apUrva lAbha mAnuM chuM." AvI rIte huM divasa nirgamana karate hate, evAmAM mArI strI mAre pUrNa prema na jANIne nitya prathama banAvelA uttama bhejanathI pelI vedikAnuM pUjana karI bAkI raheluM bhojana mane pIrasatI. te uparathI meM jANyuM keA mArI duSTa strI haju sudhI paNa pitAnA yArane neha choDatI nathI. - ekaThA meM hArI strIne kahyuM -"he priye! Aje ghebara banAvIne hArI paraNAgata kara, paraMtu jyAM sudhI meM bhejana karyuM na hoya tyAM sudhI temAMthI tAre keIne paNa ApavuM nahi." mAAM AvAM vacana sAMbhaLI teNIe Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. kRtana siMhanI kathA : kahyuM - prANanAtha ema kema kahe che ? mAre tamArAthI bIjuM kaI vadhAre vahAluM che ke jene huM prathama ApatI haIza?' pachI huM bhejana karavA beThe, eTale prathamane uno ghebara dAjhI gayo che ema kahIne teNIe pitAnI pAse saMtADI rAkhelA ghaDAmAM nAMkhe. te joIne meM kahyuM-"he pApicce haju sudhI paNa tuM tArA jArane neha cheDatI nathI ?' ema kahIne huM tyAMthI bhAgyo. mArAM AvAM vacanathI krodhAyamAna thayelI te duSTa strI dhutanI bharelI kaDhAI upAya mArI pAchaLa deva ane mArA vAMsA upara sava usNa dhUta re dIdhuM, Ama thavAthI mAruM zarIra da% thayuM, tethI huM mArA mAtApitAne ghera gaye. keTaleka kALe mane ArAma thayo eTale meM susthitAcArya pAse dIkSA grahaNa karI. yaunikamuni kahe che ke -"he abhayakumAra! A pramANe pUrve anubhaveluM yAda AvavAthI naiSidhikAne badale mathAma (bhayathakI paNa bhaya) ema belAI gayuM." have sUrya udaya thavAthI abhayakumAra pauSadha pArI gurUne vaMdana karavA sArU bahAra gayo, tyAM gurUnAM kaMThamAM hAra joI vicAra karavA lAgyuM ke sAdhuo je bhayAdi vacane kahetA hatA tenuM kharuM kAraNa A gurUmahArAjanA kaMThane hAra che. dhanya che AvAM vAMchArahita munione ! A pramANe bhAvanA bhAvatA evA abhayakumAre gurUnA kaMThamAMthI hAra jhaDaNu karIne zreNika rAjAne Ape, tethI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para H * zrI sunipati caritra te zreNikamahArAjA atyaMta AnaMda pAmyA. have munipati sAdhu kaheche ke- huM cika zrAvaka ! sAdhupurUSo te A prakAre leAbhahita hoya che, te te sArakuM dravya zA mATe grahaNu kare ?" tyAre kuMcika zeThe kahyuM: " evA lAbha rahita sAdhu tA bIjA DAya che, paNa tame tenA sarakhA dekhAtA nathI. tame te sihu sarakhA kRtaghna dekhAo che." eTale munipatie pUchyuMH-- cika ! te siMhu kANu hatA ?" 13. kRtaghna siMhanI kathA cika zeThe kahyuM: "he muni ! vANArI nagarImAM jitazatru nRpati rAjya karatA hatA. tenI pAse eka uttama vaidha rahete hatA. tene be putrA hatA, paraMtu teo vidyAhIna ane mUrkha hatA. anyadA vaidya mRtyu jAmavAthI rAjAe tenuM pada khIMjA vaidyane sAMdhyuM te uparathI apamAna pAmelA te banne putro eka divasa rUdana karatI evI peAtAnI mAtAne pUchavA lAgyA mAtA! tame zA mATe rUna kare che ?" tyAre mAtAe uttara ApyA:-huM mUrkhAe ! tamArA pitA vaidyavidyAmAM kuzaLa hAvAthI rAjAnA mAnItA hatA, paraMtu te mRtyu pAmavAne lIdhe rAjAe temanu pada bIjA vaidyane ApyuM che, kAraNa ke tame mUkha rahyA che, eTalA mATe ja huM rUdana kar chuM.' mAtAnAM AvA vacana sAMbhaLI putroe kahyuH-'hai Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. kRtana siMhanI kathA : + 53 mAtA ! tame rUdana na kare. ame banne bhAIo paradeza jaI vilAne abhyAsa karI amArA pitAnI AjIvikA pharIthI prApta karIzuM. pachI te bane bhAIo caMpAnagarIne viSe pitAnA pitAne mitra mahAtre rahetuM hatuM tyAM gayA ane vaidyavilAne abhyAsa karI pAchA petAnI nagarI tarapha AvatA hatA, evAmAM raste eka AMdhaLe siMha teonI najare paDaze. tene joIne nAnA bhAIe meTAbhAIne kahyuM-"he baMdhu ! gurUe ApaNane upadeza karyo che ke, dIna ke anAtha chava upara upakAra kare; mATe A netrahina siMha para upakAra karI dekhato karIe." tyAre meTA bhAIe kahyuM - upakAra pAtra upara karave. paraMtu kupAtra upara karavo nahIM." Ama meTA bhAIe ghaNuM kahyuM paNa nAnAe mAnyuM nahIM ne te te siMhanA netramAM siddhAMjana AMjavA cAha; tethI meTe bhAI eka moTA vRkSa upara caDI gayo. pachI siddhAMjana AMjavAthI dekhatA si he (ghaNu divasane bhUkhyo hovAthI) potAnI pAse ubhelA pelA nAnA bhAIne mArI nAkhyo ane bhakSaNa karI gaye mATe he mune ! jema siMha potAnA para upakAra karanArane apakArI thaye, tema tame paNa mAruM dravya haraNa karI mAre apakAra karanAra thayA che." 14 metArya muninI kathA muni patie kahyuM - he zrAvaka! Ama bolIvuM tane Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TY: * zrI munipati kathA metAya muninI jema pUchyuM : " e cagya nathI, kAraNu sAdhupurUSAtA vANaM hita hAya che" tyAre kaeNcike aitAya muni kALu hatA ? tyAre suniyatie kahyuM;-" staMbha. ketapura nagaramAM caMdrAvata sake rAjA rAjya karatA hate. tene sudarAnA ane priyadanA nAme be strIe hatI. temAM sudanAne sAgaracaMdra ane municaMdra nAmanA be putra hatA, tathA priyadarzInAne paNa guNacaMdra ane bAlaca'dra nAmanA be putro hatA. kALAMtare cadravatasaka rAjA mRtyu pAmyA. eTale mAgacaMdra rAjyAsana upara beThA ane tenA nAnA bhAI munica'dra ujjayinInA rAjA thayA. . . ekadA sAgaracaMdra bhUpatie peAtAnI yAtrIne kahyuH- hu' Aje mArA sarva khaMdhue sahita vanamAM azvakrIDA karavA jauM chuM mATe tuM amArA sArU sidghakezarI meika banAvIne vanamAM lAvaje.' A pramANe dhAtrIne kahI sAgaraca'dra bhUpati potAnA madhue sahita andhakIDA karavA sAru vanamAM gayA. pachI dhAtrI suMdara mAdaka banAvI vanamAM javA sArU nIkaLI. evAmAM teNIne jatI dekhIne priyadarzanAe pUchyuM :-" dhAtrI ! tuM kayAM jAya che ane A hAthamAM zu che ?" tyAre teNIe sava vAta priyadarzanAne kahI, eTale aparamAtA priyaDhanAne irSyA utpanna thaI, tethI teNIe kapaTa karI dhAtrI pAsethI jevA sArU meAikane mAgyeA. dhAtrIe te ApyA, eTale priyadarzInAe peAtAnA hAthamAM laI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. metA muninI kathA : viSayukata karIne yAtrIne pAchA ApyA. A kapaTa dhAtrInA gaNavAmAM AvyuM nahIM. pachI vanamAM gayelI dhAtroe te mAdaka rAjAne Apyo. rAjAe paNa potAnI aparamAtAnA putrane nAnA jANI temane vaheMcI Ape, te khAvAthI bane bhAIone viSa caDI gayuM; tethI sAgaracaMdra rAjA Azcarya pAmyA. pachI maNine prakSAlana karI tenuM pANI pAIne bane bhAIone viSa rahita karyA. ghare AvIne rAjAe dhAtrIne pUchayuM -e medo viSayukata kayAMthI thaye? dhAtrIe uttara Ape - tamArI aparamAtA priyadarzanAe e mAdakane thoDo vakhata pitAnA hAthamAM rAkhyuM hatuM, e vinA bIjuM huM kazuM jANatI nathI." - tyAre rAjAe vicAryuM ke-"mArI aparamAtAe rAjyanA lebane lIdhe ja nizcaya mArA upara viSapraga karele jaNAya che. tethI teNe priyadarzanane Thapako ApIne kahyuM:- he pApiSTa ! prathama jyAre huM tArA putrone rAjya ApatuM hatuM tyAre te zA mATe nA kahI ane hamaNAM tArA putrane rAjya apAvavA sArUM lAbhathI AvuM ayogya karma karavA tatpara thaI? huM Ajadina sudhImAM kAMI paNa punya upArjana karI zaka nathI, tethI je tArA viSapragathI mRtyu pAmyA hatA te mArI zI gati thAta ?" A pramANe kahIne rAjyathI niha evA temaNe priyadarzanAnA putra guNacaMdrane rAjya saMpI, jinamaMdirane viSe mahatsava pUrvaka manAtra pUjAdi karAvI, yAcakane dAna ApI, Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati caritra gurU pAse dIkSA grahaNa karI. anukrame te gItArtha thayA. ekadA ujjayinI nagarIthI bIjA keTalAka sAdhuo tyAM AvyA. temane AcArya mahArAje tyAMnA kuzaLa samAcAra pUchayA tyAre sAdhuoe kahyuM -"amane sarva prakAre kuzaLa varte che, paraMtu tyAM sajAne putra ane purehitane putra sAdhuone upasarga kare che. teonAM AvA vacana sAMbhaLI sAgaracaMdramuni AcAryane kahevA lAgyA -"je ApanI AjJA heya te huM tyAM jaI temane pratibodha pamADuM." pachI gurunI AjJA laI sAgaracaMdramuni te bane puNene pratibaMdha devA sArUM ujjayinI nagarI pratye AvyA. tyAM gocarIne avasare rAjabhavanamAM gayelA temaNe bhejanagRhamAM jaIne UMcA zabdathI dharmalAbha kahe. A zabdo sAMbhaLIne rAjaputra tathA purohita putra e banne jaNa tatkALa bhajanagRhamAM AvyA ane munine kahevA lAgyA - he sAdhe ! tamane nRtya AvaDe che ?" tyAre sAdhue kahyuMhuM nRtyakaLA jANuM chuM; paraMtu jo tame vAjIMtro vagADe te huM premathI nRtya karuM tyAre te bane putro munine ekAMta AvAsamAM laI gayA. tyAM teoe vAjIMtra vagADavA mAMDayA, paNa ajJAnatAne lIdhe vAraMvAra bhUlavA lAgyA; tethI vidyAmAM kuzaLa evA sAdhue krodha karIne te bane putranAM aMgopAMgane utArI nAkhyA. pachI te muni udyAnamAM AvI kAryotsarge rahyA. have bhojanane avasare rAjAe kumArane belAvavA sArU Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. metArya muninI kathA : sevakone mokalyA, paraMtu temaNe te ceSTArahita evA kumArane joIne rAjA pAse AvI sarve hakikta nivedana karI; eTale rAjAe tyAM AvIne joyuM te ceSTArahita evA bane kumArane pRthvI upara paDelA dIThA, tyAre temanI hakIkta sAMbhaLatAM A muniene karelA upasarganuM ja pariNAma che." ema nizcaya karIne rAjA tathA purohita udyAnamAM muni pAse gayA. tyAM jaIne jue che te pitAnA sahedarabhAI (sAgaracaMdra) ne munipaNe kAryotsargamAM UbhA rahelA dIThA; eTale temaNe vinayapUrvaka vaMdanA karI. pachI munie kArga pArI upAlaMbha (ThapakA) sahita kahyuM -"he baMdha ! tuM tArA ane purohitanA putra pAse sAdhuone upasarga karAve che, te dhikakAra che tArI rAjyanItine !" baMdhurUpa muninAM AvAM bhayaMkara vacana sAMbhaLI municake kahyuM:-"he mahAmune ! mAro putra have pachI A aparAdha karaze nahIM, mATe kSamA kare." tyAre munie kahyuM te banne putra dIkSA grahaNa kare te ja huM teone sAjA karIza, anyathA nahIM karuM. tethI rAjAe ghare jaIne te vAta bane putrone kahI ane kahyuM ke je tame dIkSA grahaNa karaze te ja tamane sAjA karaze. te vAta bane putroe aMgIkAra karavAthI munie rAjabhavanamAM jaIne temane sAjA karyA. pachI bannene dIkSA ApIne potAnA ziSya banAvyA. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 : : zrI muni pati caritra have rAjAne putra sukhe mana, vacana kAyAe karIne bhAva yukta paMcamahAvrata pALavA lAgyA, ane purohitane putra pitAnA manamAM ema ciMtavana karate ke "sAdhunA dharmamAM te nhAvuM nahIM, chevuM nahIM, zarIra malina rAkhavuM, keza, nakha, pramukhane utAravA nahIM, evuM che mATe brAhmaNano dharma zuddha che." ema sAdhuonA dharmanI dugacchA karate cAritra pALavA lAgyuM. kALAMtare te banne jaNA mRtyu pAmIne vargamAM mitradevatA thayA. ekadA mahAvidehakSetramAM vicaratA evA viharamAna prabhu pAse te banne dee nATaka karIne pUchayuM -"he bhagavaMta! amArA bannemAM koNa sulabhabodhI ane keNa durlabhabedhi che? vaLI prathama keNa avaze?" tyAre bhagavaMte uttara ApyuM ke -"purohita putrane jIva durlabhabedhi che ane prathama cyavanAra paNa te ja che." prabhunAM AvAM vacana sAMbhaLI ane devatA pitapotAne sthAnake gayA. pachI purehitanA putrano jIva je devatA hatA te, rAjaputranA chavarUpa je devatA hatA tene kahevA lAge ke -"he baMdha ! huM tArAthI prathama vIza, vaLI durlabha bAdhi paNa huM ja chuM mATe mAre jyAM janma thaye hoya tyAM tAre AvIne mane pratibaMdha karo. pachI purohitanA putrane jIva svargathI cyavIne rAjagRhanagaramAM durgAkarmanA dezathI caMDAlane ghare utpanna thaye. have teja nagaramAM dhana nAme eka zreSThI vase che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. metArya muninI kathA : 59 tenI bhadrA nAmanI strIne ane e caMDAlanI strIne sakhIbhAva hate. je samaye caMDAlanI strIne garbha rahe. te samaye ja tenI sakhI zreSThInI strIne paNa garbha rahyo. zreSThInI strInAM pUrva karmanA doSathI sarva bALaka prasava vakhate ja mRtyu pAmatA hatA tethI teNIe eka divasa pitAnI sakhI caMDAlaNIne kahyuM - "he bahena ! je devagathI tane ane mane sAthe ja prasava thAya te tAre putra mane Apa, ane mAro mRtyu pAmele putra tAre laI ja." te vAta caMDAlaNae sakhIbhAvathI kabUla karI. pachI daiva gathI te bannene sAthe ja prasava thaye, eTale te strIoe pUrvane saMketa pramANe adalAbadalI karI. te putra viziSTa puNyaprabhAvathI uttama kuLamAM janma pAmele gaNAye. te vakhate dAsIe zreSThIne putra janmanI vadhAmaNuM ApI zreSThIe ghaNA AnaMdapUrvaka ghaNA dravyanuM dAna karI mATe utsava karyo. chaThThInuM jAgaraNa mahatsavapUrvaka karI bArame divase savajanane potAne tyAM belAvI janAdikathI satkAra karyo ane putranuM metAryA nAma pADyuM. pachI pitAe kAmadeva samAna rUpavaMta, caMdra samAna kaLAvaMta ane mahAbuddhivaMta evA te putrane upAdhyAya pAse bhaNavA makalyo. anukrame gurUnI pAse abhyAsa karate karate te bahoMtera kaLAne jANa thaye ane yauvanAvasthA pAmyo eTale zreSThIe teno kuLavaMta evI ATha kanyAo sAthe vivAha karyo. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra A vakhate pUrvabhavanA mitradeve upayogathI joyuM te pitAnA mitra metAryane mATe saMsAra paribhramaNanA mULarUpa pANigrahaNa karavAnI taiyArI thaI rahI hatI, tethI tene pratibodha karavAne arthe tyAM AvIne ekAMtamAM metAryane kahevA lAgyA ke - he metAya! tArA pUrvabhavane huM mitra chuM ane tArA kahevAthI ja huM tane pratibaMdha karavAne ahiM Avyo chuM; mATe have tuM saMsArano tyAga karI jinezvara nirUpita dharma aMgIkAra karI dIkSA grahaNa kara." tyAre metAe kahyuM -"atyAre huM dIkSA grahaNa karavAnI IcchA dharAvatuM nathI. evAM metAryanAM vacana sAMbhaLI mitradeva vicAra karavA lAgyuM ke duHkha pAmyA sivAya e mAruM kahevuM mAnaze nahIM, ema dhArI teNe metAryane khare pitA je caMDALa hale tenA zarIramAM praveza karyo, tethI te caMDALa rUdana karavA lAgyuM. te joIne tenI strIe kAraNa pUchayuM, eTale teNe kahyuM - A nagaramAM dhanazreSThInA putrane vivAhamahatsava thAya che, tema je mAre thayele putra jIvate rahyo hato te huM paNa tenA vivAhane me Te utsava karata." tyAre strIe kahyuM- je kharUM kahevarAvo te e zreSThIputra tamAre ja putra che." caMDALe kahyuM -ema kema ? e uparathI strIe pUrvanI sarva hakIkata patine kahI saMbhaLAvI, eTale caMDALa te putrane pitAne ghera teDI lAvavAne tyAM gaye. ahiM metAryanA pANigraDaNano divasa hovAthI dhana Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. metArya muninI kathA. : zreSThIne tyAMthI caDela varaDo maMgaLa upacArothI suzebhita evA bajAramAM AvI pahoMcyA, te vakhate pilA caDALe gheDA upara beThelA metAryane jemAM tenI pAse AvIne kahyuM -"are ! tuM mAro putra chatAM A zeThIAenI putrIonI zA mATe paraNe che ? cAla ApaNe ghare. huM tane ApaNA kuLane 5 kanyA paraNAvIza." ema kahIne devaprerita e te caMDALa metAryane gheDA parathI utArI pitAne ghera laI gayo ane dhanazreSThI nirUpAya thavAthI pAcho pitAne ghera gaye. - have ahiM caMDALanA gharane viSe durgadhI vastuothI atyaMta kheda pAmatA evA metAryane ekAMtamAM tenA mitra devatAe pharIthI pragaTa thaIne kahyuM - kema ze vicAra che? dIkSA levI che ke nahIM ? metAye karyuM - tuM koNa che ke vAraMvAra mane dIkSA levAnuM kahe che?" pachI devatAe tenA pUrvabhavane sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvyuM. te uparathI metAryane jAtismaraNujJAna utpanna thayuM, eTale teNe pitAne pUrvabhava dIThe, tethI te devane kahevA lAge -"he mitra! teM mane AkhA nagaramAM vagevyo che te have huM AvI apamAnavALI sthitimAM dIkSA zI rIte laI zakuM? mATe je tuM mAruM kalaMka dUra karI mane zreNikarAjAnI putrI sAthe moTA utsava pUrvaka pANigrahaNa karAva to pachI huM cAritra aMgIkAra karUM.' deve te vAtanI hA kahIne pachI tene eka bekaDe Ape. te te mane sthitimAM karI ane vikAsa Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara H : zrI munipatiM caritra ekaDA maLadvArathI ratnAne kADhavA lAgyA. teneA thALa bharIne devaprerita evA metAya nA pitA (ca'DALa) dararAja zreNikarAjAne bheTa ApavA lAgyo. < ekadA zreNikarAjAe kahyuM:- huM caMDALa ! tAre zuM kAryo che ke jethI tuM pratidina A pramANe ratnAnA thALanI bheTA ApI jAya che?" tyAre caDALe kahyuM:-huM rAjendra ! ApanI putrI mArA maitAya putrane paraNAveA.'ca'DALanAM AvAM vacana sAMbhaLI zreNikarAjA Azcaya pAmyA. pachI abhayakumAre caMDALane pUchyuM :-'tu A ratnA kayAMthI lAve che?' caMDALe kahyu :- mAre tyAM eka ekaDA che, te viSTAne sthAnake ratnA kare che.' tyAre abhayakumAre kahyuM:jo tu e ekaDA rAjAne Apa te rAjA peAtAnI putrI tArA putrane paraNAve.' ca'DALe te vAta kabula karIne te ekaDA rAjAne ApyuM. tyAM te ekaDA mahAdurgaMdhI viSTA karavA lAgyA tethI pharIthI tene caDALane ghare khAMdhyA, tyAM te pAchA ratnA karavA lAgyeA. te uparathI abhayakumAre devaprayAga jANIne caMDALane kahyuM:-'jo tuM rAjagRhanagaranA killA suvarNanA banAvI Apa, vaibhAragiranA raste sugama khAMdhI Apa ane kSIrasamudranA jaLathI tArA putrane snAna karAva te pachI rAjA peAtAnI putrI tArA putrane paraNAve.' caDALe te vAta kabula karI eka rAtrimAM devanI sahAyatAthI te traNe kA karI ApyAM, eTale zreNika rAjAe Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. metArya muninI kathA : bIje divase mahatsavapUrvaka potAnI putrI caMDALanA putra metAryane paraNAvI; tethI prathama sagAI karI rAkhelI kanyAo paNa te kanyAonA pitAoe metAyane paraNAvI. A pramANe nava kanyAono pati te metArya pitAnI priyAenI sAthe aneka prakAranA bhoga bhogavavA lAgyo. ' have devatAe pharIthI pragaTa thaIne metAryane dIkSA levAnuM kahyuM, eTale te metArya devane kahevA lAgya:-"he deva! meM hamaNAM ja paNigrahaNa karyuM che, mATe mane bAra varSa sudhI saMsAranAM sukha bhogavavAnI chuTa Apa. deva te vAta kabula karIne pAche pitAne sthAnake gayo. have koMguMduka devanI peThe nava strIonI sAthe aneka prakAranAM viSayasukha jogavatAM bAra varSa vyatIta thayAM, eTale devatAe pharIthI AvIne metAryane dIkSA levAnuM kahyuM. te nava strIoe bIjA bAra varSanI mAgaNI karI. e pramANe covIza varSa sudhI viSayasukha bhegavyA pachI devatAnA kahevA uparathI kSINa bhegakarmavALA metArce nava strI sahita zrI mahAvIra svAmI pAse cAritra aMgIkAra karyuM. pachI vizuddha bhAvathI cAritra pALatAM anukrame gItArtha thayelA te metArya munie gurUnI AjJAthI ekalavihAra pratimAne aMgIkAra karI ane gAme-gAma vihAra karavA lAgyA. - ekadA vihAra karatAM karatAM te muni rAjagRhanagara AvyA. tyAM carIne arthe bhamatA evA te muni eka sonIne zera gayA. te vakhate zenI zreNika rAjAnA suvarNanA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI muni pati caritra java pUjana mATe banAvatuM hatuM, te paDatA mUkIne munine vaherAvavA mATe UThaye; eTalAmAM eka kau capakSI AvIne pelA suvarNana java carI gayuM. pachI bhikSAnI vastu laIne bahAra AvelA sanIe java dIThA nahIM, tethI teNe munine pUchayuM-java kyAM gayA? tame lIdhA che ke bIjuM kaI laI gayu?" munie vicAryuM ke "je huM kAMca tharI gayAnuM kahIza te e kauMca pakSIne mArI nAMkhaze. tethI temaNe uttara Ape nahIM, aTale sanIne muni upara ceranI zaMkA AvI; tethI teNe lIlI vAdharI vatI muninA mastakane vaTI taDake UbhA rAkhyA ane bIjI aneka prakAranI tADanA karI; paNa muni te samabhAvamAM lana thaI gayA.have va dhara sukAvAthI muninI rage kheMcANa tethI temanAM bane netre nIkaLI paDyAM, paraMtu temanAM jJAnacakSu nirmANa thavAthI anukrame kevaLajJAna pAmI AyuSyane aMta thavAthI aMtakRta kevaLI thaIne mekSe gayA. metAryo munie A pramANe maraNata kaSTa sahana karyuM paNa koMcapakSInuM nAma dIdhuM nahIM. aha! munirAjane samatAbhAva, kSamA, parisahanuM sahevApaNuM ane jIvadayAmAM ekAMta tatparatA ! te sAthe zarIra parathI nirUpaNuM, ekatvabhAvamAM lInatA ane vizuddhabhAvanI vRddhi! A prakAre ja karmakSaya thAya che ane ekSaprAptine khare upAya paNa e ja che... ' . have suvarNanA java carI javAthI zarIre bhAre thayela Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. zvetA muninI kathA. 3 upara karavA kaucapaNI vadhAre UDI na zakavAthI pAsenA makAna beThuM. evAmAM kAI kaThiyAre AvIne lAkaDAne bhArA bhUmi upara paDatA mUkaze, tenA dhakhakAzathI bhaya pAmelA kauca pakSIe carI lIdhelA java carakamAM kADhayA, te joIne seAnI bahu kheda karavA lAgyuM. vaLI te vicAra lAgyA ke-me vinA kAraNe rAjAnA jamAIne vadha karyA che, tethI rAjA mAsa sa` kuTuMbanA vinAsa karaze; kAraNu ke te jainadhamI che. have AmAMthI chUTavAnA upAya te mAtra e ja che ke mAre saphruTuMba sAthe cAritra levu' ema dhArIne tatkALa kezanA leca karIne saue munine veza dhAraNa karyo. eTalAmAM zreNikarAAe lekInA mukhathI e vAta sAMbhaLI, tethI atyaMta krudhAyamAna thayelA temaNe senIne sahakuTuMba pakaDI lAvavAne subhaDhA mekalyA. eTale subhaTA sahita rAjasabhAmAM muninA vezadhArI suvarNakAranA kuTuMbe AvIne rAne dhalAbha dIdhA, te neIne zamI gayela kApavALA zreNika rAjAe kahyuM:tameAe mRtyunA bhayathI atyAre sAdhupaNuM aMgIkAra kyu che, te have tene sArau rIte pALo; paNa je dIkSAne tyajI dezeA te huM tamArA sahakuTuMba nAza karIza.' A pramANe sUcanA karIne zreNikarAjAe temane vidAya karyo. pachI zreNikarAjAe metA'muninA dehanI pAse khAvI temanA guNenu smaraNa karI bhaktipUrvaka namana karIne temanA dehanI aMtakriyA karI. v. kRSa Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI munipati caritra muni pati sAdhu kucika zreSThIne kahe che ke huM kuMcika munie te AvA nilabhI hoya che, teo prApti paNa keInuM kAMI paNa letA nathI, tema bIjAnuM nAma paNa kahetA nathI, mATe tuM mArI upara TI zaMkA na lAva." tyAre kucike kahyuM -"he sAdhe! tame metArya muni samAna nathI, paraMtu sukulikAnI jevA dekhAo cho." tyAre munapatie pUchyuM:-"e sukumAlikA keNa hatI?" tyAre kucike kahyuM - 16 sukumAliMkAnI kathA vasaMtapura nAmanA nagaramAM jitazatru nAme rAja rAjya karato hato. tene sukumAlikA nAme atyaMta manahara rUpavALI rANI hatI. sukhethI prajAnuM pAlana karatA evA te rAjAe tenA rUpamAM meha pAmI rAjakaryo tyajI dIdhuM ane rAtridivasa aMtaramAM tenI pAse ja besI rahevA lAgyA. pradhAne rAjakArya vinAza pAmatu jeIne rAjAne ghaNe samajAjo paNa te vRthA thayuM; tethI teNe rAjaputrane rAjyAsane besAryo. vaLI sarva parijanee ekamata thaIne madirAthI mardonmatta thayelA te rAjArANIne keI eka mahA araNyamAM kADhI mUkyAM. "aho ! kevuM svajananuM svArtha paNuM ane strIne svAdhIna thanAranI sthiti. pachI madirAne kepha utarI javAthI sAvadha thayela rAja vicAra karavA lAge ke- huM strIlaMpaTa thaye tethI ja pradhAna vigere sarve mANase e mane kADhI mUkyuM che" ema Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. sukumAlikAnI kathA : dhArIne te daMpatI uttaradizA tarapha cAlyA. AgaLa jatAM rANIne tRSA lAgI, tethI teNIe zA AgaLa pANI mAgyuM. rAjAe pANInI ghaNI zedha karI, paMratu koI ThekA thI pANI maLyuM nahIM; tethI teNe potAnA zarIramAMthI rUdhira kADhIne rANIne pAyuM. vaLI AgaLa cAlatAM rANIne sudhA lAgI, eTale rAjAe pitAnI jaMgamAMthI mAMsa kADhIne tene khAvA mATe ApyuM ane priyAne tRpta karI. "dhikAra che kAmIpurUnA paravazapaNane ! ane strI jAtinI halakAIne 1 - AgaLa cAlatAM te baMne jaNAM anukrame vaNArasI nagarIe AvI pahoMcyAM. tyAM rAjAe potAnA aMganuM AbhUSaNa vecIne eka ghara bhADe rAkhyuM. vaLI teNe vepAra karavAne mATe eka dukAna lIdhI ane tyAM sukhethI vepAra karavA mAMDaze. A pramANe te strI purUSa bane jaNa sukhethI tyAM rahevA lAgyAM. ekadA madhyAhune rAja ghare bhejana karavA AvyA tyAre rANa kahevA lAgI:-"he ravAmina ! mane gharamAM ekale rahetAM divasa varSa samAna thAya che, mATe kaI cAkarane lAvI Apa." rANInAM AvAM vacana sAMbhaLIne rAjA dukAne gaye. tyAM kei eka pAMgaLe mANasa potAnA madhura zabdathI gAyana karatuM hatuM tene joIne rAjAe kahyuM -"are khaja ! tuM mAre ghare rahIza? huM tane bhejana ApIza. pAMgaLe hA kahevAthI rAjA tene pitAne ghera teDI gaye. pachI te Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 686 : zrI muni pati caritra bhajana kara ane madhura svarathI gAyana karato sukhethI rahevA lAgyuM. eka divasa tenA madhura gAyanathI anurakata thayelI rANI vicAra karavA lAgI ke -"je rAjA. mRtyu pAme te huM A pAMgaLAne mAre pyAre pati banAvuM." evAmAM vasaMtatratuM AvavAthI te nagarIne rAjA aneka nAgarika jane sAthe kaDA karavA sArU vanamAM gaye. te vakhate jitazatru ane sukumAlikA e banne jaNa paNa krIDA karavA sAruM vanamAM gayAM. tyAM sukumAlikAe patine kahyuM - "he savAmi ! ApaNe vahANumAM besI gaMgA nadImAM pharavA jaIe." rAjAe tema karavAthI vahANa nadInA madhyamAM AvatAM rANIe rAjAne dhakko mArIne UMDA pANImAM nAkhI dIdhe. pachI teNe ghare AvI pilA pAMgaLAne patipaNe svIkAryo. dhikakAra che strInI kuratAne ! jeNe pANIne badale pitAnuM rUdhira pAyuM ane bhejanane badale potAnuM mAMsa khAvA ApyuM, vaLI jeNune viSe anurAgane lIdhe pitAnuM rAja gumAvyuM chatAM jeNIe tenI sAthe kuratA vAparavAmAM jarA paNa bAkI rAkhI nahIM ahA ! strIo upara meha pALanArA purUSanI kevI mUrkhatA ! have jitazatru rAjA bhAgyanA vegathI jIvate jIte gaMgA nadIne kAMThe nIkaLe. tyAMthI te anukrame cAlatAM cAlatAM supratiSThapura nagara pratye AvI pahoMce. te Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. sukumAlikAnI kathA. : * 69 vakhate tyAMnA rAjA putra rahita mRtyu pAmavAthI jitarAtru rAjAne rAjaya maLyu. ahe| ! kevI bhAgyanI prabaLatA ! pachI jitazatru rAjA tyAM aneka prakAranA vaibhava bhagavate chate| sukhe rAjya karavA lAgyuM. ahiM pAMgaLAnI sAthe viSayasukha bhAgavatI evI sukumAlikAstu' sava dravya nAza pAmyuM; tethI te tene peAtAne khabhe besArIne pharatI, tathA gAmegAma bhikSA mAgIne udarapUrNA karatI supratiSThapura nagare AvI paheAMcI. (jayAM jitazatrurAjAne rAjya maLyuM che.) tyAM te pAMgaLAnI sAthe zerIe zerIe gAyana karavA lAgI. leke paNa tenA madhura svarathI ekaThAM thavA lAgyA ane teNIne khAvAnu ApavA lAgyA. sukumAlikA temanI AgaLa potAnA ziyaLaguNanA varNana rUpe gAyana karatI ane kahetI ke-'hu' AvI rUpavaMta chuM, chatAM mArA mAtApitAe mane A pAMgaLA pati sAthe paraNAvI che; te huM tenI pratipAlanA karU chu kAraNu satI strIonA evA ja dhama che ke teNIe mAtApitAe paraNAvele pati game teveA hAya topaNa tene paramezvara samAna gaNavA.' AvI Atmapraza'sA sAMbhaLIne leAkA teNInAM vakhANa karavA lAgyA. Azcaya che sIenA mithyAvAdane !! ekadA karavA nIkaLelA jitazatru rAjAe teNIne dIThI ane eLakhI, tethI teNe leAkA pAsethI teNInI hakIkata sAMbhaLIne teNIne rAjamaMdiramAM teDAvI. pachI rAjAe eka Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI munipati caritra anucara pAse pUchAvyuM ke-'tu kANu che ane A pAMgaLe purUSa paNu kANu che ?' tyAre teNIe uttara ApyA keHmArA mAtApitAe mane AvA pAMgaLA pati sAthe paraNAvI che, para Mtu huM pativratA strI hovAthI tenI AtmathakI paNa vadhAre pAlanA karU chuM.' teNInAM AvAM vacana sAMbhaLIne rAjAe krodha karIne kahyuM:- are duSTA! jeNe peAtAnI bhujAnA rUdhirathI hArI tRSAnI ane jAganA mAMsathI kSudhAnI nivRtti karI tevA saraLa svabhAvavALA patine gaMgAnadIMmAM nAkhI daIne have tu pativratApaNu' pALavA nIkaLI chuM ! huM tane sArI rIte jANuM chuM; paraMtu strIjAti avadhya hAvAthI choDI mUkuM chuM." ema kahIne rAjAe tenu caritra lekamAM prasiddha karIne teNIne dezapAra karI ane pete bhAgyeAdayathI prApta thayelA rAjyane sukhe jIvita payaMta bhAgayu.. 70 : kucikazreSThI sunipati sAdhune kahe che keH- hai mune ! jevI rIte sukumAlikA strI peAtAnA prANanu` rakSaNa karanAra patine paNa gaMgAnadIMmAM nAMkhI daIne kRtaghna thaI, tema tame paNa cAra mAsa sudhI bhakita karanAra evA je hu, tenu dravya haraNa karIne kRtaghna thayA.' tyAre munie kahyu-:-" huM krucika! tuM mane tenA jevA na jANu, sAdhupurUSo te bhadraka vRSabha jevAM heAya che. tenu' draSTAMta sAMbhaLa, 17 bhadraka vRSabhanI kathA caMpAnagarIne viSe mahezvaradatta nAme eka ki rahetA hatA. ekadA teNe eka nAnA vAcharaDAne AMkIne Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. bhadraka vRSabhanI kathA : .: 71 dharmanimitte gAyanA TeLAmAM mUkI dIdhe. pratidina gAnA TeLAnI sAthe vanamAM caravA jate e te vAcharaDe anukrame yuvAvasthA pAmyuM tyAre haSTapuSTa zarIravALe ane mahAbaLavaMta e te sAMDha bIjA sarva sAMDhane jItIne TeLAne adhipati thaI nirbhayapaNe vanamAM pharavA lAge. eka divasa bhAgyane bhadraka pariNAmI zrAvakanA upadezathI te sAMDha bhadraka svabhAvI thaye. vaLI te vRddhAvasthAthI zvAsa thavA lAgyuM. eTale gAyonA samUhane vanamAM mUkIne te nagaramAM AvyuM, paraMtu tyAM keIne upadrava na karatAM saraLa savabhAvathI pharavA lAgyuM. te e zAMta thaI gayo che ke tene lAkaDIne prahAra kare, te paNa te kAMI bole nahIM. leke paNa tene bhadraka pariNamI thayele jANIne upadrava karatA baMdha thayA; tethI te vRSabha nagarane viSe bhadraka evA nAmathI prasiddha thaye. have te nagarane viSe navatavane jANu, ziyaLavratane dhAraNa karanAra, jinavacanane jANa, agyAra paDimAne vahenAra, zuddha deva, gurU ane dharmane bhakata, piSadha pratikramaNane karanAra jinadAsa nAmane eka zrAvaka vasate hatuM. tene kulaTA strIomAM agresara evI dhanazrI nAme strI hatI. ekadA jinadAsa kRSNacaturdazInI rAtrie eka zunyagRhamAM kAryotsargo rahyo hato tyAM tenI strI dhanazrI ajANapaNAthI kaI jArapurUSanI sAthe koMDA karavAne palaMga laIne AvI te palaMganA cAre pAyAnI nIce leDhAnA Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 ke : zrI muni pati kathA khIlA hatA, temAMnA eka khIlA vaDe aMdhAre kAryotsarga karIne ubhA rahelA jinadAsane paga vIMdhANe tethI atyaMta vedanA thavAthI kAryotsargamAM lIna thayele te jinadAsa te ja rAtrie kALakarIne devagatimAM utpanna thaye. pAchaLa tenI strI AkhI rAta jAra sAthe kIDA karIne prabhAte ghera javAne mATe palaMga upADavA lAgI, te vakhate teNIe jinadAsanuM zarIra paga viMdhAvAthI mRtyu pAmIne nIce paDeluM dIThuM eTale atyaMta kheda pAmatI evI te vicAra karavA lAgI ke - nice mArA pApathI ja mArA patine nAza thaye che, have huM zuM karuM? je A vAtanI lekamAM khabara paDaze, te mArI pUrepUrI niMdA thaze; mATe kAMI yukti zodhI kADhuM" te A vicAra karatI hatI evAmAM pele bhadraka vRSabha nagaramAM pharate phate tyAM AvI caDe, eTale duSTAe tenA ziMgaDe rUdhira copaDIne zorabakora karavA mAMDe. eTale ke ekaThA thayA, ane tene pUchavA lAgyA. te uparathI teNIe kahyuM ke-"A duSTa vRSabhe ziMgaDA vatI prahAra karIne mArA patine mArI nAMkhyA che. teNInAM AvAM vacana sAMbhaLIne leke vRSabha sAmuM jovA lAgyA, eTale te vRSabha pitAnuM mastaka dhUNAvavA lAgyAparaMtu leke na samajI zakavAne lIdhe duSTAnA kahevA uparathI te vRSabhanI niMdA karavA lAgyA. pachI jinadAsanA zarIrane agnisaMskAra karIne sau loko pota potAnA ghare gayA. lAgyA zakavAne lAyaka chAvavA lA AbhanI ni Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17. bhadraka vRSabhanI kathA : have peAtAne mAthe kala ke prApta thavAthI atyaMta kheda pAmele te vRSabha pharatA pharatA jyAM gAmanuM pAMca kAi mANasaneA insApha karavA kheDu hatu. tyAM gayeA. te vakhate sAcA khATAnuM pArakhuM karavAne eka kAza lAlaceALa karI rAkhI hatI, tyAM vRSabha UbhuM rahyo. eTale kAi mANase kahyu :-'are ! jinadAsa zeThane mArI nAMkhanArA! vaLI tuM paNa ahiM kema Avye che ?' tyAre vRSabhe peAtAnuM mAthu dhUNAvIne tene jaNAvyuM ke-- me mAryAM nathI.' eTale paMce kahyuM:- jo te zeThane na mAryA hoya, te A tapAvelI kAzane upADa.' vRSabhe satyanA khaLathI zItaLa thaI gayelI kezane tatkALa jIbhavaDe upADI peAtAnI satyatA dekhADI ApI ane pete aparAdharahita thayA. " : 93 munipatisAdhu kucikazeThane kahe che ke-Tu zreSThin ! jo tane mArA vacananI pratIti na thatI hoya, te huM paNu tevI ja rIte divya karIne pratittI karI ApuM.' eTale kucike kahyuM:-'tame dvivya karI Apa paNa te mArAthI kema mAya? kAraNa ke ce.rI karanArA mANasa chuTI javAne mATe ghaNA upAya kare che, mATe huM sAdhe! tame bhadraka vRSabha sarakhA nahIM, paraMtu gRhakAkilA (gALI) jevA che.' munie pUchyuM. ema kema ? kucike kahyuM:-garALI sarva jIvAmAM zarIra teA nhAnI, paNa bahu tuccha manavALI ane kRtaghnI heya che. humezAM Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati caritra rAtrie jyAre te nidrA le che tyAre tenAM netra ADAM paDala vaLI jAya che, tethI te dekhI zakatI nathI. je te paDala nAza na pAme te te dekhI na zakavAne lIdhe hiMsA paNa karI zake nahIM, paraMtu savAre mAkhIo tenAM netra baMdha jANIne te netra upara vaLelA paDele khAI jAya che, tethI te dekhatI thayelI goLI potAnI upara upakAra karanAra mAkhIonuM ja bhakSaNa kare che. tema he muni ! tame paNa upakArane badale apakAra karanAra gaLInI sarakhA che; kemake meM tamane aneka upacAra karIne sAjA karyA ane mArA ghare rAkhyA; tenA badalAmAM tame mArA dravyanuM ja haraNa karyuM. tyAre munie kahyuM - zreSThina ! tuM jinavacanane jJAtA thaine AvAM agya vacana kema bele che? jJAna, darzana ane cAritranA dhAraNahAra munie kadApi evuM kRtya kare nahIM; mATe vivekavaMta manuSya cAra prakAranA buddhivaMta evA maMtrIzvaranI peThe vicAra karIne bolavuM. vicAra karyA vinA kayAre paNa belavuM nahIM. tyAre kuMcike pUchayu-te maMtrIzvara keNa hatuM?" 18. buddhivaMta maMtrI kathA. munie kahyuM -"caMpAnagarIne viSe dhanapALa nAme koI daridrI zeTha rahetuM hatuM. te ja nagarImAM bIje dhanadatta nAme mahA dhanavaMta zeTha rahete hate. dhana pALane dhanazrI nAmanI ane dhanadattane kanakazrI nAmanI putrI hatI. te baMnene paraspara gADha prIti hatI. ekadA te baMne Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. buddhivaMta maMtrI kathA : * 75 sakhIo nagaranI bahAra vAve nhAvA gaI, tyAM vAnI bahAra vastra alaMkAra utArIne jaLanI aMdara hAvA paDI. pachI dhanazrI vahelI pahelI bahAra nIkaLI kanazrInA alaMkAre paherI potAne ghare cAlI gaI. kanakatrIe bahAra nIkaLIne joyu te pitAnA alaMkAre dIThA nahIM, tethI teNIe dhAryuM ke dhanazrI paherI gaI haze. pachI te dhanazrIne ghare levA gaI, eTale dhanazrIe kahyuM -"e te mArAM che, tArAM nathI" tyAre kanakazrIe ghaNuM chuM paNa te samajI nahIM; eTale pitAnA pitAne sAthe laI rAjA pAse phariAi karavA gaI. rAjAe tene InsApha karavAne pitAnA buddhivaMta maMtrIne pharamAvyuM. maMtrIe tarata ja sarva alaMkAro pitAnI pAse mukAvyA ane prathama ghanazrIne paheravAnuM kahyuM eTale dhanazrIe alaMkAre paheravA mAMDayA, paNa kAMI ThekANuM rahyuM nahI. hAthanA pagamAM ane paganA hAthamAM ema thavA lAgyuM. pachI maMtrIe tenI pAsethI utarAvI nAMkhIne kanakazrIne paheravAnuM kahyuM, eTale te teNIe nityanA abhyAsane lIdhe tarata ja paherI lIdhA, tethI te bahu zobhavA lAgI. te Ine maMtrIe nizcaya karyo ke-e alaMkAre kanakazrInA ja che. tethI teNe dhanazrIne tenA pitA sahita apamAna karIne kADhI mUkI ane kanakazrIne satkAra karyo. mATe che kucika! buddhivAna manuSya prathama nizcaya karIne pachI balavuM. eTalA ja mATe tene jema tema khelavuM ghaTatuM nathI. rAga, dveSa, ane meharahita munio haMmezAM maMtrI Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati caritra zvaranI peThe satyavakatA hoya che, teo jyAre paNa asatya bhASaNa karatA nathI." tyAre kuMcike kahyuM -"he sAdhe! tame maMtrIzvara samAna satyavAdI he, ema mane lAgatuM nathI; paraMtu tame te baTukanA sarakhA dekhAo che. tyAre munie pUchyuM-te baTuka keNa hatuM ? 19. baTukanI kathA. kuMcike kahyuM -kaI eka gAmamAM daridrI e baTuka nAme brAhmaNa rahetuM hatuM. teNe eka lAkaDAnI putaLI banAvI tenuM durgAdevI nAma pADI tenuM pUjana kare ane gAmegAma pharate bhikSAvRtti karavA lAgyA. le ke tene dhana, dhAnya, vastra vigere ApavA lAgyA tethI te brAhmaNa keTalAka kALe mATe dhanavaMta thayuM. pachI te putaLIne upayoga vinAnI bhArarUpa jANIne vagaDAmAM pheMkI dIdhI aho ! jenAthI dhanavaMta thaye tene yegyasthAne paNa rAkhI nahI, mATe he muni ! tame paNa A baTukanI peThe ku nI thayA che. eTale munie kahyuM - AvuM agya na bola, vivekavaMta mANase madhyasthapaNAthI belavuM joIe. vaLI vicAra kara, jainamatanA zrAvako paNa nirlobhI ane adattAdAna na lenArA hoya che te pachI sAdhupurUSe heya temAM te zuM kahevuM? te upara nAgadattanI kathA sAMbhaLaH 20. nAgadattanI kathA. vANArasInagarIne viSe jitazatru nAme rAjA rAjya karatA hatA. tyAM datta nAme eka mahAdhanavaMta zreSThI vasate hatuM. tene dhanazrI nAme strI hatI, teone mahArUpavaMta Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. nAgadattanI kathA : : 77 ane hetera kaLAne jANa e nAgadatta nAme putra hate. ekadA nAgadattA jinamaMdire jate hate evAmAM teNe te nagarInA bIjA priyamitra nAmanA zreSThInI nAgavasu nAmanI kanyAne dIThI; tethI te teNInA upara Asakata thaye. nAgavasu paNa nAgadattane joI tenA upara rAgavALI thaI. pachI teNIe ghare AvIne sarva vAta pitAnA pitAne kahI, eTale priya mitra dattazreSThane tyAM AvIne kahevA lAgeH mAre mArI nAgavasu nAmanI kanyA nAgadAne paraNAvavI che." tyAre nAgada kahyuM -mAre dIkSA levI che, mATe huM pANigrahaNa karavAne nathI." nAgadatte A pramANe kahyA chatAM paNa tenA pitAe tene baLAtkAre paraNAvavAnA vicArathI tenuM saga paNa karyuM. have ema banyuM ke koIeka divase te nagarInA koTavALa nAgavasune dIThI. tethI mehane vaza thayelA teNe nAgavasunA pitA pAse tenuM mAgu karyuM, paNa priya mitre prathamathI sagapaNa kareluM hovAthI keTavALane nA pADI eTale te keTavALa nAgadatta upara dveSa rAkhIne tenAM chidra zedhavA lAgyuM. ekadA nagarImAM pharavA nIkaLelA rAjAnuM kuMDaLa kAnamAMthI rastAmAM paDI gayuM. te raste thaIne nAgadara jinezvara prabhunA maMdire darzana karavA jatA hatA tyAM te paDI gayelA rAjAnA kuMDaLane joIne cakita thaI gaye; tethI nAgadatta tatkALa te raste paDate mukI bIje raste thaIne jinamaMdire gaye ne tyAM kAsagaMdhyAne rahyo. pachI nagaramAM pharatA evA keTavALanA mANasoe te Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra vAta keTavALane kahI, eTale teNe nAgadatta para vera vALavAneA upAya maLye jANI, atyaMta hu pAmI, te kuMDaLa jinamadviramAM kAryotsarga dhyAne rahelA nAgaDhattanA kAnamAM paherAvI, rAjA pAse jai kuMDaLanA cAranI hakIkata jAhera karI; tethI rAjAe tene vadha karavAne Adeza ApyuM. nAgadatte paNa te vAta jANIne mRtyu pAse Avyu. dhArI AgAra sahita anazana grahaNa karyu. evAmAM keTalAka subhaTa sahita kATavALa tyAM Avyo ane nAgadattane smazAnabhUmimAM lai gaye. A sa vAta nAgavasue sAMbhaLI, tethI te jinapratimA AgaLa kAryotsaga karI zAsanadevInI ArAdhanApUrNAMka kahevA lAgI keH--' he devI ! jo mAre pati A upasarga mAMthI chuTaze te ja huM kAryAMsaga pArIza.' 78 : have ahiM nAgadattane rAjAnA sevakAe zuLI upara caDAvyeA eTale zuLI bhAMgI gai. ema traNa vAra thayuM. pachI ke dha pAmelA kATavALe nAgaddA upara khaganeA prahAra karyA, paNa te te zAsanadevInI kRpAthI puSpanI mALArUpa banI gayA ! A vAtanI rAjAne khabara paDI, eTale teNe Azcaya pAmIne nAgadAne utsavapUrvaka nagaramAM praveza karAvye. anukrame rAjabhavanamAM lAvIne pachI rAjAe tene kuMDaLa saMbaMdhI kharI vAta pUchI, eTale nAgadaro yathArtha kahI ApyuM; tethI mahu krodhavata thayelA rAjAe kATavALane peAtAnA dezamAMthI kADhI mukI ane nAgadatta peAtAne ghera Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. nAgadyattanI kathA : gaye. te vAta sAMbhaLIne nAgavAsue kAyAtsaga pA. pachI mAtApitAe zubha muhUrto teeA lagnamahe|tsava karyA. nAgadatta nAgavAsunI sAthe dauDu duka devatAnI peThe keTaleka kALa viSayasukha bheAgavI sugurU pAse cAritra aMgIkAra karI a`te devale ke gaye. tema Tu zreSThim ! jyAre jaina dhI zrAvake AvA hAya che tyAre sAdhue tevA hoya temAM zuM Azcaya ?'' : 79 66 kucike kahyuM- huM mune ! tame nAgA samAna nilI dekhAtA nathI, paNa sUtradhAra (sutAra) samAna upakAra rahita jaNAe che. tenI kathA A pramANe cheH-- 21. sutAranI kA " kAI eka sutAra kASTha kApavAne vanamAM gaye. tyAM eka siMhane jovAthI bhayAkuLa thayelA te pAsenA vRkSa upara caDI gayA. te vRkSa upara eka vAnarI rahetI hatI. teNIne joine te te vadhAre bhayAkuLa thayo ane vicAra karavA lAgyuM ke- aheA ! mAre banne taraphathI duHkha thayuM. ' eTalAmAM vAnarIe tene kahyuM:-'he mAnava ! tu mArAthI pAmIza nahI. ahiM sukhethI rahe.' ema karatAM rAtri thai, eTale vAnarIe te sutArane kahyu M-tu. mArA kheALAmAM sUine sukhe nidrA le.' pachI sutAra vAnarInA kheALAmAM sUine nidrAvaza thaye| tyAre sihe vAnarIne kahyuM :- manuSyA vizvAsa karavA cegya nathI, mATe tuM ene nIce phekI dve bhaya Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati kathA jethI huM tenuM bhakSaNa karIne mAre sthAnake cAlyo jAuM" tyAre vAnarIe kahyuM huM tema karIne vizvAsaghAtI nahIM banuM. pachI sutAra jAge ane vAnarI tenA be LAmAM sUI gaI eTale vaLI siMhe sutArane kahyuM -"he manuSya ! tuM vAnarIne vizvAsa karIza nahIM. ene nIce nAkha eTale huM tenuM bhakSaNa karIne cAlyA jAuM." tethI te kRtanI sutAre vAnarIne nIce phe kI, paNa te nIce paDatAM paDatAM vRkSanI zAkhA sAthe vaLagI paDI. pachI teNue sutArane kahyuM- he kRtakanI ! tane dhikakAra thAo !' prabhAte siMha anya sthAne cAlyA javAthI potAnA kukRtya karIne lajita thayelo sutAra nagara tarapha cAle gaye. mATe he muni ! tame paNa te sutAranI jevA kRtanI che; kAraNa ke meM tamAre upakAra karyA chatAM paNa tame mArA upara anupakArIpaNuM darzAvyuM che.' muni patie kahyuM -"are zrAvaka! tuM amane mithyA kalaMka Ape che, paNa cArabhaTInI peThe pAchaLathI pastAvo karavuM paDaze. tyAre kuMcike pUchyuM -te cArabhaTI keNa hatI?" tyAre muni patie kahyuM - 22. cArabhaTInI kathA. koI eka gAmamAM cArabhaTa nAme purUSa rahete haze. tene cArabhaTI nAme strI hatI. ekadA te strIe pitAnA putrane kIDA karavA sArU eka neLI AnuM baccuM pALyuM. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21. cAralaTInI jyA. 3 : 81 tene dUdha, dahI, vigere padArthovaDe ucherIne meTu karyu; eTale te nALIe cArabhaTInA putrane jarA vAra paNa aLagA mUkatA nahI. eka divasa te cArabhaTI putrane pAraNAmAM suvADI, neALIAne pAse mukI pote pADezaNune ghera khAMDavA mATe gaI. evAmAM gharamAM eka sa nIkaLyeA. te pAraNA pAse AvIne jeTalAmAM bALakane karaDavA jAya che teTalAmAM neALIAe dIThe; tethI tatkALa te sane mArI neALIe bALakanI mAtA pAse vadhAmaNI khAvA gayA. tyAre cArabhaTIe nALIAnuM mukha rUdhiravALuM joIne vicAyu` ke-nizce eNe mArA putrane mArI nAkhyA jaNAya che, ema vicArIne teNIe neALIo upara muzaLanA evA prahAra karyA ke jethI te khicAre| mRtyu pAmyA, pachI ghare AvIne teNIe joyuM te putra pAraNAmAM sukhe nidrA letA hatA ane pAse sarpanA kakaDA paDayA hatA; tethI te bahu pazcAttApa karavA lAgI, mATe huM kucika tAre paNa amAre mAthe AvuM kalaMka mUkIne pAchaLathI pastAvu paDaze." kuMcike kahyuM:- muni ! tame te pAmara (daridrI) samAna jaNAe che.' tyAre munie pUchyuM:- daridro kANu hatA 22. pAmaranI kathA. kucike kahyuM:- koI eka mahAaraNyamAM monmatta Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI munipati caritra evA yUthAdhipati gajarAja rahetA hateA. ekadA aTavImAM pharatA evA te hAthIne pagamAM kheranA kASThane khIle vAgye, tethI te mahAvedanAne lIdhe cAlavAne paNa azakata thayA. te joIne tenI buddhivata hAthINI dayAthI kAi eka dhAnyanA kSetramAM sUtelA purUSane sUMDhavaDe upADIne hasti pAse lAvI. hastie tene paga dekhADaye, eTale teNe charIvaDe cAmaDI kApIne temAMthI khIle| kADhayA. Ama karavAthI hasti sAjo thaye, tethI teNe upakAranA badale vALavA pelA purUSane mukatAphaLa samUha batAvyA. pachI te purUSa peAtAthI upADI tevaDA gAMsaDA bAMdhI peAtAne sthAnake gayA ne hasti paNa aTavImAM cAlyA gayA. tathA dAMtanA zakAya 82 : huve pele daridrI mANasa ke je mukatAphaLa ane dAMta lAnyA hatA tene IrSyA thaI ke rakhe mArA sarakhA khIje kAi dhanava ta thaI jAya!' ema dhArIne teNe hasti saba MdhI sa` vAta rAjAne kahI. te uparathI rAjAe aTavImAM jai pelA hastine pakaDI nagaramAM ANyA ane sa dhana lai lIdhuM, mATe he muni! tame paNa te purUSanA sarakhA kRtaghnI jaNAe che.' munipatie kahyuH-are kuMcika ! tu vicAra karyAM vinA kheAle che, paNa tAre si'haNunI peThe vicAra karyA pachI khelavuM e ceAgya che. te siMhuNunI kathA A pramANeH-- Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23. sihaNanI kathA. : 83 23. siMhaNanI kathA vaitADhaya parvatanI guphAmAM eka siMhaNa rahetI hatI. teNIne eka ziyALaNI tathA eka hariNI evI be mahA nehavALI sakhIo hatI. te traNe jaNIo divase pitApitAne anukULa sthAne cAre karavA jAya ane rAtrie guphAmAM AvIne pitAnA sukha-duHkhanI vAta karatI sUI rahe. ekatA siMhaNane bALaka prasa. prasava thayA pachI tatkALa kSudhAtura thavAthI te bALaka sakhIone bhaLAvI pite bhakSA levA mATe vanamAM gaI. pAchaLa hariNI nidrAmAM hatI, tethI lAga A jANIne ziyANIe. te siMhaNanA bALakane bhakSaNa karI sUtelI hariNInuM mukha lehIthI kharaDayuM; pachI pote sUI gaI. evAmAM siMhaNa AvI. teNIe bALaka na dekhavAthI ziyANIne pUchayuM: "mAre bALaka kayAM che ?" ziyAlIe uttara ApyuM -"huM jANatI nathI, hariNIne pUcha.sihaNe hariNIne jagADIne pUchayuM eTale teNIe te kahyuM ke-hu te nidrAmAM chuM, mane kaMI khabara nathI. tethI ziyAlIe kapaTathI krodha karIne kahyuM "are pApiNI! tuM ja A siMhaNanA bALakane bhakSaNa karI gaI che. chatAM kema jUThuM bole che? kAraNa ke tArUM mukha rUdhirathI kharaDAyeluM che, mATe jhaTa jevuM hoya tevuM sAce sAcuM kahI de," tyAre hariNIe kahyuM-"are kura svabhAvavALI ziyAlaNI! tuM mane kahe che, paNa kharekhara A Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 : : zrI munipAta caritra siMhaNanA bALakane te ja bhakSaNa karyo jaNAya che ane mArA upara beTuM ALa mUke che. AvI rIte bane sakhIone paraspara vAda karatI joIne siMhaNe kahyuM-'tame vAda zA mATe kare che, huM eka auSadhi ApuM te khAI jAo. je sAcI haze te jaNAI Avaze." pachI siMhaNe vanamAM jaI vamana karAvavAnI auSadhi aNI banne jaNIone khavarAvI, eTale prathama mRgalI (hari) e vamana karyuM, paNa temAM tRNakure vinA bIju kAMI nIkaLyuM nahIM. pachI ziyANIe vamana karyuM, temAMthI te taratanA bhakSaNa karelA siMhaNanA bALakanA asthinA kakaDA tathA mAMsa nIkaLyuM te joIne kodhAtura thayelI siMhaNe ziyANIne mArI nAMkhI. tema che zreSThi! tame paNa vivekabuddhithI vicAra karIne pachI mane Thapake Apa. muni pati sAdhue A pramANe kahIne kuMcikane bahu samajAvyuM, chatAM te te ema ja kahevA lAgyuM ke-he muni ! meM tamArA para je upakAra karyo che te to tame dhyAnamAM letA ja nathI; mATe tame bhUkhathI kheda pAmatA evA sadana nAmanA siMha sarakhA dekhAo che. tenI kathA sAMbhaLe - 24. sadana nAma siMhanI kathA. hemavaMtaparvatanI pAse tApasane eka Azrama hate. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24. sadana siMhanI kathA : | 85 tenI pAse parvatanI guphAmAM eka vanacArI (vanamAM pharanAre) purUSa rahetuM hatuM. te purUSa tApasanA saMgathI dayAvaMta svabhAvano thaye hate. ekadA sudhAthI pIDA pAmate e kaI eka siMha te guphA pAse AvyuM, tene joIne dayAvaMta svabhAvavALa vanacArI purUSe tene guphAmAM teDI jaI pitAnI pAse besA; eTalAmAM siMha phALa mArIne te upakAra karanAra puruSane mArI nAkhe. tema he muni ! e siMhanI peThe tame paNa upakAra karanAra upara apakAra karanAra na thAo." tyAre munipatie kahyuM -"tuM AvuM mRSA zAmATe bele che? mRSAvAda upara kASTaka zeThanuM daSTAMta sAMbhaLaH 25. kASTaka zeThanI kathA. rAjagRhI nagarImAM kASTaka nAmane eka mahAdhanavaMta zeTha vasate hate. tene vajI nAmanI strI hatI. teone sAgaradatta nAme nA putra hate. vaLI te zeThanA gharamAM Dika nAmane piopaTa, uttama lakSaNavALI madanA nAme sArikA, eka kUkaDe ane eka dhAvamAtA-e cAra ratnarUpa hatA. ekadA kASTaka zeTha gharano bhAra potAnI priya vajIne sepI pite vyApAra nimitte dezAMtara gaye. vajA durAcAriNI hatI. te patinA baMdhanathI mukata thavAne lIdhe keI eka puchapabaTuka nAmanA jArapurUSanI sAthe marajI pramANe viSayasukha bhogavavA lAgI. puSpabaTuka paNa teNInA gharamAM niHzaMkapaNe AvajAva karavA lAgyuM. A Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrI muni pati kathA pramANe puSpabaTukane vAraMvAra pitAnA zeThanA gharamAM AvatA joIne nipuNa sArikA meTA svarathI zera karIne kahevA lAgI:-"are mUDha! tuM vAraMvAra amArA svAmInA gharamAM kema AvyA kare che ? je tuM jIvitanI IcchA rAkhatuM hoya te have pachI A amArA svAmInA gharamAM AvIza nahI" A pramANe sArikA pelA puSpabaTukane kahetI hatI evAmAM pipaTe teNune nivArIne kahyuM -"he priye ! je tuM svAmInuM hita IcchatI hoya te mauna rahe ane je thAya te joyA kara; kAraNa ke A puSpabaTuka zeThanI priyAjAne ghaNe vahAle che, tAre jIvitanI IcachA hoya te te jArapurUSane pitAsamAna jANe. anyathA vaja tane mArI nAMkhaze." popaTanAM AvAM vacana sAMbhaLI sArikAe kahyuM -"are pASTi pipaTa! tuM paNa kharekhara kRtanI dekhAya che ke je pitArUpa svAmInA gharamAM thatA AvA anAcAranI paNa upekSA kare che. e uparathI ema nizcaya thAya che ke-te svAmInA karatAM paNa pitAnA jIvitane vadhAre priya mAne che. A pramANe zuka-sArikAnA thatA saMvAdane sAMbhaLIne kAdhAtura thayelI vajAe sArikAne gaLuM maraDIne mArI nAMkhI, te joI pipaTa mahAbhaya pAmavA lAge. pachI vaja nirbhayapaNe pilA purUSanI sAthe krIDA karavA lAgI. ekadA koI be sAdhuo necarIne arthe nagaramAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. kASTaka zeThanI kathA : pharatA pharatA vAnA ghara AgaLa AvI caDayA. teNInA gharamAM praveza karatAM phUkaDAne joI eka sAdhue khIjA sAdhu pratye kahyuM:-'A kUkaDA sulakSaNavALe che, mATe jo kaii mANasa enA mastakanuM mAMsa khAya te te thADA divasanI aMdara rAjyalakSmI prApta kare; paraMtu A vAta ApaNe koine kahevA jevI nathI.' A pramANe vArtA karatA evA te banne munie AhAra vaheArIne peAtAne sthAnake gayA. : 20 have jArapurUSa puSpaSNaTuke gupta rIte muniee karelI vAta sAMbhaLelI hAvAthI te vajrAne kahevA lAgyA ke;-jo tu mArI sAthe dI` kALa sudhI bhega bheAgavavAnI icchA karatI hoya te A kUkaDAne mArI tenA mAMsanu mane bhAjana karAva.' AvAM vacana sAMbhaLI viSayamAM lelupa thavAthI niya banelI vajrAe tarata kUkaDAne mArI tenuM mAMsa jArane mATe taiyAra karyuM. evAmAM nizALe gayele zeThanA putra sAgaradatta AvI paheAMcyA. te kSudhAthI vyAkuLa thaele hAvAthI rUdana karatA karatA mAtAne kahevA lAgyuM ke:'mane khAvAnuM Apa,' tethI vajrAe taiyAra karI rAkhela kukaDAnA mAthAnuM mAMsa putrane khAvA Apyu. eTale te bheAjana karI nizALe gaye. evAmAM pele puSpakhaTuka jAr snAna karIne AvyA ane vajrAnI pAme taiyAra karelAM mAMsanI yAcanA karIne bhAjana karavA beThA; paNa teNe kukaDAnA mAthAnu Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 ka. : zrI munipati caritra mAMsa na dekhavAthI vajAne pUchayuM, eTale teNIe sarva vAta kahI dIdhI; tethI krodha karIne te puSpabaTuke kahyuM - "are ! je tAre dIrghakALa sudhI mArI sAthe viSayasukha bhegavavAnI marajI hoya, te have tArA putrane mArI tenA udamAMthI te mAMsa kADhI mane bhejana karAva" AthI kAmAMdha thayelI vajAe paNa tema karavAne nizcaya karyo. - have sAgaradattanI je dhAvamAtA hatI teNIe puSpabaTuka ane valDa vacce thayelI vAta gupta rIte rahIne sAMbhaLI; tethI te tatkALa gharamAMthI gupta rIte nizALe jaI tyAMthI sAgaradattane laI tyAMthI caMpAnagarIe jatI rahI. te vakhate tyAMne rAjA aputrIo mRtyu pAmavAthI pradhAna vagere sarva sAmatee maLIne e TharAva karyo ke jenA upara hAthaNa kaLaza DhaLe tene rAjayAsane besAro." A pramANe hAthaNIne pharatAM pharatAM pAMca divasa vahI gayA. chaThe divase hAthaNa jeTalAmAM nagara bahAra nIkaLI teTalAmAM sAgaradattane laIne dhAvamAtA AvatI hatI tene joIne hAthaNIe sAgaradatta upara kaLaza DhALI dIdhe. Ama thavAthI pradhAna vigere sarva sAmaMtee harSita thaI dhAvamAtA sahita sAgaradattane moTA utsavapUrvaka nagaramAM praveza karAvI zubha divase rAjyasana upara besAryo ane tenuM dhAtRvAhana nAma pADayuM Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. kASTaka zeThanI kathA : : 89 * ahiM rAjagRhanagaramAM puchapabaTukanI sAthe bhega bhegavatI evI vajAe sarva dhanane nAza karI nAkhyuM ane dAsa dAsI pramukha sarva mANasene kADhI mUkayA. pachI keTalAka divasa thayA eTale kASTaka zeTha dezAMtarathI vyApAra karIne ghera AvyA. temaNe pUrvanA sarakhI gharanI zobhA na jevAthI vajAne pUchayuM-kayAM che ApaNe vahAle putra sAgaradatta ane tenI dhAvamAtA ? vaLI kayAM che sArikAne kUkaDe? ane kayAM gaye dAsadAsI vigere parijanavarga ? A pramANe zeThe vAraMvAra pUchyuM chatAM vajAe kAMI uttara Ape nahIM, eTale temaNe popaTane paNa tevA ja prazrane pUchyA. te vakhate vajAe potAnA vastrane maLa daIne popaTane samajAvyuM ke "je tuM kahI daIza, te tane Doka maraDIne mArI nAMkhIza." AthI popaTa ghaNe bhaya pAme ane jarA paNa be nahIM. zeThe vAraMvAra pUchavA mAMDayuM. eTale teNe chevaTe kahyuM - tame mane pAMjarAmAMthI mukata kare te huM sAmenA vRkSanI DALa upara besIne sarva vAta kahuM, kAraNa ke mane tamArI strI vajAne bahu bhaya lAge che." pachI zeThe tema karyuM eTale popaTe vRkSanI zAkhA upara besIne sarva hakIkata kahI batAvI ane pachI pite uDIne vanamAM jato rahyo. * piyaTana mukhathI sarva vAta sAMbhaLIne saMsArathI virakta thayelA kASTaka zeThe vairAgya prApta thavAthI sAte Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 : zrI munipati kathA kSetrane viSe dravya vAparI dIkSA grahaNa karI vajA paNa puSpakhaTuka sahita rAgRhanagaramAMthI nagarImAM sukhethI rahevA lAgI nAzI jaI nAzI jaI caMpA A have tIvra tapazcaryA karatAM evA kASTaka muni vihAra karatA karatA ca MpAnagarImAM AvyA. tyAM te daivayeAge gAcarIe pharatA pharatA vajrAnA ghare jaI caDayA. temane oLakhIne vajrA vicAra karavA lAgI:-A mArA pUnA pati mArA saghaLAM durAcaraNa jANe che, mATe jo te keI pAse pragaTa karaze te mArI niMdA thaze, jethI nagaramAM paNa sukhe rahI zakIza nahI; mATe huM evI krura yukita cu` ke A gAmanA rAjA tene nagaramAMthI kADhI mUke.' Ama dhArIne teNIe mAdakanI aMdara suvaNuM nA alakAra nAMkhI te munine vaheArAvyA. muni mAdaka grahaNa karIne javA lAgyA, eTale pAchaLathI vajrA zAra karavA lAgI ke are nagaravAsI janA ! dvAyA ! dvADA ! A kaiAi kapaTI muni mArA gharamAMthI ala kArAcArIne lai jAya che.' AvAM vacana sAMbhaLI nAgarika lAkA ekaThA thayA. keTavALa paNa AvI pahoMcyuM. teNe munine rAjA pAse lai jai sa hakIkata nivedana karI. eTalAmAM sAgarAnI dhAvamAtA tyAM AvI caDI. te munine joI temane oLakhIne page paDIne rUdana karavA lAgI, eTale sAgaradatta rAjAe dhAvamAtAne pUchyuM:"he mAtA ! tu Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. kASTaka zeThanI kathA. : zAmATe rUdana kare che? tyAre dhAvamAtAe kahyuM - he putrI A tArA pitA thAya che. temane meM Aja cirakALe dIThA che tethI mane harSa sAthe dilagIrI thAya che. pachI sAgaradatta rajAe pitA rupa munine praNAma karIne kahyuM- he tAta ! A rAjya Apa grahaNa karo, kAraNa huM te Apano kiMkara chuM." munie kahyuM -"he vatsa ! huM rAga rahita thaye chuM, tethI have mAre rAjya kAMI kAmanuM nathI. rAjya, lakSamI, putra, strI ane parivAra e sarva vinAzI che." muninAM AvAM vacana sAMbhaLIne sAgaradatta rAjA jenadharmaparAyaNa thaye. A sarva hakIkata sAMbhaLIne vajA puSpabaTuka sahita tyAMthI dezAMtara nAzI gaI. pachI sAgaradane muninA upadezathI pratibadha pAmI zrAvakanA bAra vrata aMgIkAra karyo, ane munine Agraha karI potAnI nagarImAM comAsuM karavA rAkhyA. te vakhate gurUmahArAjanA dharmopadezathI keTalAka haLukamI cha pratibodha pAmI jaina dharma pALavA lAgyA. rAjAe nagarInI aMdara aneka jinamaMdire karAvyAM, temAM prabhunAM pratibiMbanI pratiSThA karI, vividha prakAranI prajAe racAvI. svAmIvAtsalyAdi bIjA aneka dharmanAM kAryo karI jenadharmane mahimA vadhAryo. AvI rIte nagarane viSe jaina dharmanuM bahumAna thatuM jaI tyAMnA viSe bahu matsara karavA lAgyA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 : * zrI mUni pati caritra ane te brAhmaNe e kapaTathI munine dUSita TharAvavAne nizcaya karyo. comAsuM pUrNa thayuM eTale munimahArAja bIje vihAra karavA sArU nagarInI bahAra nIkaLyA te vakhate rAjA pitAnA parivAra sahita anya zrAvaka lekenI sAthe munine vaLAvavA mATe nagarInI bahAra gaye. A vakhate dveSadhArI evA brAhmaNoe je dhikkAra karavA gya kArya karyuM; te he zreSThinuM ! huM tane kahuM chuM te sAMbhaLaH-jyAre muni mahArAjane vaMdanA karI sAgaradara rAjA ane bIjA sau zrAvake pAchA vaLavAne vicAra karatA hatA tyAre keIeka paritrAjikA-koSTaka muni pAse AvIne kahevA lAgI ke -"he svAmina ! ATalA divasa te lAjane lIdhe huM kahI zakatI nahatI, paNa have huM kahuM chuM ke - jyAre tame mane garbhavatIne tyajIne cAlyA jaze tyAre pachI mArA garbhanuM rakSaNa keNa karaze ?' AvA paritrAjikAnAM A vacana sAMbhaLI sarva leke Azcarya sahita kalaMkita thayelA sAdhune joI temanI niMdA karavA lAgyA. jainamArgane kalaMkita thayele jeI kASTaka munie kahyuM--"are duSTAtmA parivrAjikA! je A garbha mArAthI rahelo hoya te te tArA udaramAM raheje ane je te bIjA keIkI rahela hoya, te tArUM udara bhedIne bahAra nIkaLajo." Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. kASTaka zeThanI kathA : munirAjanA mukhathI AvAM zrApanAM vacane nIkaLatAM ja tatkALa teNInuM udara bhedIne garbha bahAra nIkaLI paDe. te vakhate parivAjikAne mUrchA AvavAthI te pRthvI upara paDI gaI. A camatkAra joI sarva nAgarikajane Azcarya pAmyA. kSaNa vAra pachI paritrAjikA svastha thaI tyAre te munine kahevA lAgI ke - he prabhe che mArA upara anugraha karo, kAraNa ke A nagarInA viproe mane dravya ApI tamane kalaMkita karavAnuM kaheluM hovAthI meM A kAma karyuM che, mATe have mAro aparAdha kSamA karo." AvAM teNInAM vacana sAMbhaLI mahA prakupita thayelA sAgaradatta rAjAe sarva viprane nagara bahAra kADhI mUkyA. A prakArano munine addabhuta prabhAva joInagaranA sarva lokoe jenadharma aMgIkAra karyo. kASTaka muni paNa e pramANe dharmano mahimA vadhArI zuddha cAritrane pALI aMte mekSa pAmyA. tema he zreSThIna ! tuM paNa eka ja nizcaya rAkha ke, sAdhupurUSo dravya grahaNa kare nahIM, chatAM je tane vizvAsa na hoya te jevI rIte paritrAjikAnA garbhane nAza thaye ane deSa karanArA viSe duHkhI thayA tevI rIte tuM paNa amane kalaMkita karavAthI duHkhI thaIza." A pramANe kahetAM muni pati sAdhunA mukhamAMthI koIne lIdhe dhUmra nIkaLavA lAge. te joI kuMcika zeThane putra atyaMta bhaya pAmate chato tyAM AvIne pitAne kahevA Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 : * zrI muni pati caritra lAge ke - he tAta! e sAdhue tamAruM dravya lIdhuM nathI mATe emane tame kheDu ALa na gho. kAraNa sAdhuo adattAdAna grahaNa karatA nathI, tethI teo deSarahita che jyAre tame mArAthI gupta rIte te dravyane saMtADatA hatA tyAre meM tamane joyA hatA, tethI te dravya meM laI lIdhuM che. he pitAjI! A muni te niHspRhI che ane mahA dhuraMdhara che, mATe tame emanI kSamA mAgo. putranA AvAM vacane sAMbhaLI atyaMta bhaya pAmate e kuMcika zeTha kaMpavA lAgyo. pachI te munine caraNa viSe praNAma karIne vAraMvAra pitAnA aparAdhanI kSamA mAgavA lAgyuM. vaLI te pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyo ke - "aho ! AvA karuNAnA nidhAna, rAgadveSanA nivAraka, bAvIza parisahana sahana karanAra dazavidha yatidharmanA pAlaka, pAMca mahAvratanA pAlaka ane sarva prANIone upakAra karanArA mahAmunirAjane khoTuM kalaMka caDAvavAthI meM mAro A bhava ane parabhava bagADe che, jethI have huM duHkhane pAtra thaIza kAraNa sAdhupuruSane mithyA kalaMkita karanAre manuSya duHkhane bhAjana tathA jagamAM niMdAne pAtra bane che. tenA gharane viSe saMpatti nivAsa karatI nathI. vaLI te manuSyane jIva cAra gatirupa saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che. meM A munine mithyA kalaMkita karyA e mahAdAruNa karma karyuM che, jethI have huM tevA Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. kASTaka zeThanI kathA : pApamAMthI cAritra grahaNa karyA sivAya chuTavAne nathI." A pramANe vicAra karIne te kuMcika zrAvake jIrAjanI nirUpaNa karelI pAMca prakAranA mahAvatarUpa dIkSA te munipati sAdhu pAse aMgIkAra karI. pachI kSamAyukta niraticAra paNa cAritrane pALatA evA te kuMcika muni strI svajana vigere sarvathI virakta thayA. kuMcika munine putra paNa pitAnA cauyadi kulakSaNane tyAga karIne munimahArAja pAse pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvatarU5 bAra vrata grahaNa karI zrAvaka thaye. | muni pati sAdhu paNa gAmegAma, nagare nagara ane dezadeza vihAra karatA karatA niraticAra paNe cAritra pALatA aMte samAdhithI mRtyu pAmIne pahelA devakane viSe devapaNe utpanna thayA. tyAM be sAgaropamanuM AyuSya bhegavI, tyAMthI evI mahAvidehakSetra viSe manuSyapaNe utpanna thaI, karmarUpa maLane tyAga karI ekSapada pAmaze. kakakakakakArA sososososososososososo Iti zrI muni pati caritra samApta sososososososososososososoA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sureza priTarI : meina roDa, vaDhavANa : phona C/o. 22917