Book Title: Manorathmay Nemijina Stotra
Author(s): Amrut Patel
Publisher: Z_Nirgrantha_1_022701.pdf and Nirgrantha_2_022702.pdf and Nirgrantha_3_022703.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249343/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMghapati saciva zrI vastupAla viracita manorathamaya raivatakamaMDana zrI nemijina stotra amRta paTela saMghapati kavi zrI vastupAla sacive raivataka mahAtIrthanI saMgha sAthe yAtrA karI. ane tyAM raivata mahAtIrtha maMDana zrI nemijinanA bhavanamAM potAnAM manorathamaya 12 padya-puSponA dalathI eka stuti'mAlA gUMthI che. A stutirUpa mAlAnAM akSararUpa patro vikramAMka 15mA zatakamAM lakhAyela hastapratamAM surakSita che. A prata mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobA-gujarAta khAte Avela AcArya zrI kailAsasAgarasUri hastaprata bhaMDAramAM 14767 naMbaranI pratanA 21mA patra upara lakhAyela che. e hastaprata uparathI A stuti saMpAdita karI che. A manoratha-stutimAlAmAM vastupAla kavinA manorama manorathono bhAva, samRddha bhASA ane mukhyatve zArdUlavikrIDita chaMdobaddha 12 lalita suMdara padyomAM prakaTa thayAM che. AvuM 12 padhayukta manorathamaya vimalAcalamaMDana zrI AdinAtha stotra paNa mahAkavi vastupAlanA manorathanA zivapada mATe niHzreNI samAna dIpe che, je paNa sAMprata aMkamAM pragaTa thaI rahyuM che. A banne manorathamaya stotromAM zabdo, zailI, racanA, chaMdo-vicAro vageremAM rasaprada sAmya che. chatAM vimalAcalamaMDana Adi jina stotramAM zatruMjayagirinI dvIpa, pavitra Azrama, durga, naMdanavana vagere vividha upamAmaMDita stuti karAI che ane prastuta manorathamaya neministotramAM sAdhakanA cittamAM prabhudarzananA manoratha kaI rIte saphaLa thAya che, moha-viSa mUrthAita citta kaI rIte prabhunA mukhacaMdranAM pIyUSapAnathI AnaMdita thAya che, tenI prakriyA darzAvavAno abhiprAya hoya evuM pratIta thAya che. rUpakAlaMkAra maMDita prastuta stotramAM-prathama padyamAM 'manorathataiH' padamAM rUpaka alaMkAranA mAdhyamathI prAkaraNika "stutinuM nigaraNa karIne upamAna "mAlA'nuM upAdAna thayuM che. tathA anya padyamAM 'have manorathayuM. 1 padomAM paNa nimaraNamUlaka rUpakatizaya alaMkArano sucAru nirvAha thayo che. ane 'viSayakIna' zabdamAM zleSamUlaka rUpaka alaMkAranA prayogamAM moharAjAnA vijayathI (paMcendriyano) 'fpayAna' vaza thAya che e satya paNa mukharita banyuM che. padya 4thAmAM saMsArane kArAgRhanuM tathA padya 8mAmAM ene aTavInuM saMpUrNa rUpaka apAyuM che. chatAM kAvyanI sucArutA akSaNa rahevA pAmI che, je mahAmAtyanI kavitvaprauDhinuM udAharaNa pUruM pADe che. padya 10mAM "Apane meM 'kyAMka joyA che. chatAM huM bhavasamudramAM magna thaI gayo chuM. to Apa kyAre mAro uddhAra karavA iccho cho ? Ape to pUrve pazuone paNa punarjIvana pradAna karyuM che to huM to prajJAzIla mAnava chuM, Apano bhakta chuM, to mane kyAre tArazo ?" A vastuthI AkSepa alaMkAra dhvanita thAya che. prAnta prabhu zrI neminAthane eka prArthanA che ke A mArAM manoratha-vRkSo ApanAM darzana-amRtathI saphaLa bano. Ama varadhavala bhUpAlanA saciva zrI vastupAla saMghapatie vAstavamAM sahRdayonAM hRdayanuM eka garavuM AbharaNa saryuM che. prastuta stotranuM saMpAdana ekamAtra pratane AdhAre karavuM paDyuM che. tethI padya 3jAmAM "hastaprata'mAM " vat vat' pada hatuM tyAM chaMdobhaMga thato hato tethI 'd vat vat' evuM saMzodhana karavuM paDyuM che. Jain Education international Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 amRta paTela Nirgrantha prastuta stotranA tRtIya padyamAM 'amRtApUrNa pada vyAkaraNa ane vedaparaMparA pramANe vicAraNIya che. mATe anuvAda paNa 'amRtathI paripUrNa athavA amRtanA kuMDa samAna' evo karyo che. TippaNo : 1. bIjuM eka "paivatakAdri maMDana zrI nemi jina stotra che je mahAmAtya vastupAla praNIta che. teno AraMbha nayatrasamasaMyama: thI thAya che. temAM 12 padho che. temAM 'neminAtha bhagavAnanI stutine zAzvata raiveyaka tarIke nirUpela che. zrImAnefzaH stutariya jaiveyakaM zAzvatam'. (juo munizrI puNyavijayajI saMpAdita "sukRta kIrjikallolinyAdi vastupAla prazasti saMgraha pRSTha 93 (siMdhI jaina graMthamAlA 5, muMbaI vikrama 2017.) 2. tIrthesADaps! vastupAttavavo vizvAghanApra -DAya gALa manoratha : zreNifzravat aMza ejana pRSTha 92. 3. mohagrasta citta zAntarasamaya dhyAnathI zAMta thAya che. citta zAMta thatAM rAtadina prabhumukhadarzanathI (jJAna-darzana rUpa) netromAM nirmala (AdhyAtmika bhAvarUpa) premano sparza thAya che. netrI nirmala thatAM kutarko, lobha, kAma ane moha aMdhakArarUpa lAge che jethI saMsAra kArAgRhathI nIkaLavAne kAraNe vizvasUrya sama prabhuno sAkSAtkAra thAya che. prabhunAM darzana thatAM pharIthI vairAgyabhAva puSTa bane tyAre "prabhu caraNa saroja rajanI maitrI' ja bhavaphUpathI nIkaLavA mATe vatra = avalaMbana-raju che. evI pratIti thAya. A pratIti thatAM ja 'adarzanIya'nAM darzana rUpa purANAM pAponuM prakSAlana thAya. siddhi-saritAmAM snAnanI tAlAvelI jAge, kAma-krodha vagerethI prabhucaraNo ja saMrakSaNa Ape ane raivatAcala jevA divya parvatanI koI kaMdarAmAM dhyAnanI tAlI lAgI jAya, pratyAhArAdi siddha thatAM capaLa mana sthira bane jethI bhAvasAgara taravo sahaja bane ! 4, 12 padhonA prastuta stotramAM rUpakAlaMkAranuM prAcurya che. (2) moha, viSayathAzraya:, manorathataiH (2) viSayAkhyAntare, mohamahoraga, zAntarasAmRta.., (3) vadanendudIdhitisudhA, bhavagrISmoSma (4) pramAnigaDAn, lobhArgalAM, kAmAdIn yAmikAn, mohatamasaH, saMsArakArAgRhAt, (5) smaradandazUka, durvAsanAsaivalaiH, kaSAyakamaThaiH, mohAmbhasi, padAmbujamaitrI vastrAM bhavAvartAndhakUpAt, (6) durAcArA'dhva, lAvaNyasamRddhi, siddhisariti, (7) bhavagrISpoSma, darzanadava, mukhacandra, mahaH pIyUSa, vasucavorA, (8) vyadha-vizeSa:, mamahIM-vorena, viSayavera ivATaka, (1) Anarma, bavAva, (22) manorathamavAH tAvo, vad TarzanAmRta:, (22) hA manorathamathe, Ama prastuta stotramAM kula 36 rUpakAlaMkAra che. lAvaNyasamRddhi, siddhisariti, GTH:, mohAmbhasi, padAmbujamaitrI kA cakSuzcakoddhayam, (8) vyAdhi Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Vol. III- 1997-2002 saMghati saciva zrI vastupAla viracita.... zrIraivatamaMDananemijinastotram (zArdUlavikrIDitavRttam ) zrI caulukyamahImahendrasacivaH zrIvastupAlaH kavijitvA mohanRpaM vidhAya viSayagrAmazriyo vazyatAm // -asmin raivatadaivatasya bhavane svAtmAvabodhadgamaprodbhUtaiH pRthubhirmanorathadalairbadhnAti mAlAmimAm // 1 // svAntaM raivatamauli ratna ! viSayA'raNyAntare saJcaranItaM mohamahoragogragaralotsekena mUrcchAlatAm !! sadyaH zAntarasA'mRtaplavamayadhyAnA'vadhAnA'JcitairebhiH puNyamanorathairgaraharairmantrairivojjIvyate // 2 // - sa zrIvatakAvataMsa ! bhagavan ! bhAvI kadA vAsaraH sA vA yAmavatI sa kazcidamRtApUrttaM muhUrto'thavA // yatra tvad vadanendudIdhitisudhAsArairbhaveyurbhavagrISmoSmaprasaraM nirasya vizadaprItispRzo me dRzaH // 3 // manthitvA nibiDAn pramAnigaDAn nirbhidya lobhArgalAM kAmAdIn vinihatya raivatapate ! tAn yAmikAn jAgrataH // etasmAd durapohamohatamasaH saMsArakArAgRhA nnirgatya tvayi vizvabhAsvati kadA dAsye salAsye dRzau ? ||4|| mUrcchArcchalaH smaradandazUkadazanairduvAsanAsai[zai] valai rAlIDhaH kaSitaH kaSAyakamaThairmagnazca mohAmbhasi // nirgantAsmi kadA padAmbujarajomaitrIM vastrAM tava prApyA'laGkRta raivatA'cala ! bhavA''varttAndhakUpAditaH // 5 // svAmin ! raivatakAdrizekhara ! durAcArA'dhvasaJcAriNAmanyeSAmasamAnakalmaSamukhA''lokena kalmASitAH || tvallAvaNyasamRddhisiddhisariti snAnaikatAnavratAH pAvitryaM mama vizvapAvana ! kadA sambhAvayeyurdRzaH ||6|| zrIman ! raivatakalpapAdapa ! bhavagrISmoSmasantApitaM doSAdarzadurIzadarzanadavajjvAlAkarAlaM ca me // deva ! tvanmukhacandramaNDalamahaH pIyUSapAnotsavAtkSIbAnandamidaM bhaviSyati kadA cakSuzcakoradvayam ||7|| viddho vyAdhivirodhibhiH smaramahAcaureNa dUrIkRta: sarvasvasya (?) kaSAyakezarikulavyAlokanAd vyAkulaH // yAtastAta ! bhavATavIM yadukulottaMsa ! zrito raivataM - durgaM nirgamaye kadA tava padA[ de]'bhyarNe bhaTe tad bhayam // 8 // 151 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 amRta paTela Nirgrantha svAmin ! raivatakAdrikandaradarIkoNapraNItAsana: pratyAhAramanoharaM sukulayan kallolalolaM manaH // tvAM caNDAMzumarIcimaNDalarucaM sAkSAdivA''lokayan sampadyeya kadAcidAtma mi]kaparAnandormisaMvarmitaH // 9 // manye sarvajanInapInamahimA ! zaiveya ! nirveyatA (nirveda te ?) dRSTaH kvA'pi bhavAn bhavArNavakule magnastathaivA'smi yat // tatsampratyapi dhIra | dhArayasi bhAmuddhartumicchAM kadA tiryaJco 'pyathavA kathaM na bhagavan ! pUrvaM tvayojjIvitAH // 10 // (vasattatitva vRtta) svAmin ! samudravijayAtmaja ! vizvanAtha ! na prArthaye'nyadiha kiJca tava prasAdAt / ete manorathamayAstaravo madIyAstvadarzanA'mRtarasaiH phalino bhavantu // 11 // (aa vRttam) zrIvIradhavalabhUpati-saciva: zrIvastupAlasaGghapatiH hAraM manorathamayaM sahRdaya-hRdayaikabhUSaNaM cakre // 12 // bhAvAnuvAda (1) mahI mahendra caulukya (zrI varadhavalanA) saciva zrI vastupAla kavi, moharAjano vijaya karIne tathA "viSayagrAma'(= viSayasamUha ke viSayarUpa rAmo)ne vaza karIne potAne AtmabodhanI prAptithI utpanna thayela vizAla manoratha rUpI dalathI (stuti rUpI) A mAlAne zrI nemijinavaranA bhavanamAM bAMdhe che. (2) he raivatagiranA mastakamaNi ! zrI neminAtha ! (sAMbhaLo) viSaya-vanamAM bhamatuM mAruM mana, moha-viSadharanAM viSasiMcanathI mUccha pAmyuM hatuM. (paraMtu te have) zAMtarasa rUpI amRta-pravAhamaya dhyAnamAM ekAgratAthI viSahara maMtra samAna (banelA) pavitra manoratho vaDe punaH saceta thayuM che. (3) zrI raivatagiri maMDana ! bhagavAna zrI neminAtha ! amRta-pUrta (= amRtathI paripUrNa athavA amRtanA kaMDa samAna) te divasa, te rAtri ke te muhUrta kyAre Avaze ? ke jyAre ApanA mukhacaMdranI snA-sudhAnI dhArAthI bhavarUpa grISmanI uSNatA dUra karIne mArAM netro vizada-prItinA sparzane pAmaze ? (4) takarUpI beDIone toDIne, lobharUpI argalA(AgaLiyo=avarodhakone bhedIne, kAma vagere jAgrata praharIne haNIne, vicAronA duSTa Aroha-avaroharUpa moha aMdhakAramaya saMsArakArAgAramAMthI nIkaLIne huM vizvasUrya samAna ApanAmAM prasanna netro. kyAre sthApIza ? (5) kAmarUpI nAganA daMzathI mUccha pAmyo che. duSTa vAsanArUpI sevALathI kharaDAyo chuM. kaSAyarUpa kAcabAothI (kheMcAyo che) gharSaNa pAmyo chuM. moha-jalamAM DULyo chuM. to he raivatAcala zaNagAra ! nemijinavara ! ApanA caraNa-kamala-rajanI maitrIrUpI AlaMbana-2ju (dora) pAmIne bhavarUpa aMdhakRpamAMthI kyAre bahAra nIkaLIza ? Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Vol.Ill - 1997-2002 saMghapati saciva zrI vastupAla viracita... 153 (6) durAcAranA mArgamAM janArA bIjAonAM asamAna pApamaya mukha jovAthI pApI banelAM mArAM netro, he raivatAcalazekhara ! vizvapAvanakArI, nemi svAmI ! ApanA lAvaNyathI samRddha evI siddhirUpI saritAmAM snAnamAM ekatAna thavAnI) bhekhadhArI thaIne kyAre pavitra banaze ? (7) raivata parvatanA kalpavRkSa samAna he nemi deva ! mArAM be netracakoro bhavarUpI grISmanI uSNatAthI tApa pAmyAM che. ( dAjhI gayAM che.) doSonA 'Adarza' samAna kudevanAM darzanarUpa dAvAnalanI javALAothI vikarALa banyAM che. te ApanA mukharUpa caMdra-biMbanAM prabhA-pIyUSanAM pAnathI kyAre apUrva AnaMdathI matta thaze ? (8) vyAdhirUpI virodhIothI huM vIMdhAyo, kAmarUpI core mAruM sarvasva harI lIdhuM. (kAmarUpa cora dvArA huM sarvasvathI dUra karAyo chuM.) kaSAya-kesarIne jovAthI huM vyAkuLa banyo chuM. bhavavanamAM bhaTakyo chuM. have he dayAluM ! yadukula mugaTa ! zrI nemijina ! raivata-durgamAM Avyo chuM. to tArAM caraNarUpI subhaTa jyAre najIka Ave che tyAre huM vyAdhi vagerenA bhayane kyAre dUra karIza ? (9) he nemi svAmI ! raivataparvatanI guphAnA koIka khUNAmAM Asana bAMdhuM ne pachI (saMkalpavikalparUpI) kallolathI capala banelA mArA manane pratyAhAra'thI suMdara banAvIne) anukULa karatAM karatAM, huM sUryamaMDala samAna Apane jANe sAkSAtu nIrakhato houM tema Atmika AnaMdanI UrmithI bharapura kyAre banIza ? (10) sarvajanane hitakArI evA pragADha prabhAva dharAvatAM he zivAmAtAnA naMdana zrI nemijina ! meM Apane kyAMka to joyA che. chatAM huM bhavasAgaranA kinAre DUbI gayo chuM. to have huM dhIra ! mAro uddhAra karavAnI IcchA kyAre rAkho cho ? ... athavA to he bhagavan! ApanA dvArA pazuo paNa punarjIvana pAmyAM che. (11) samudravijaya nRpanaMdana, vizvanAtha he neminAtha ! tArI kRpA-prasAda-prasannatA sivAya bIjuM kaMI paNa icchato nathI. mAtra A mArAM manoratharUpI vRkSo ApanAM darzanarUpI amRta-rasathI saphaLa thAo ! (12) Ama viradhavala bhUpatinA saciva, saMghapati zrI vastupAla sahRdayo(sajjano)nAM hRdayanuM AbhUSaNa samAna A manoratharUpa hAranI racanA karI che. '