Book Title: Katharatnakosh ane tena kartta Devbhadrasuri
Author(s): Punyavijay
Publisher: Punyavijayji
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230054/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAratnakeza" ane tenA rtA zrI devabhadrasUri Aje AcArya zrI devabhadrasUriviracita ratnakozanA yathArtha nAmane zobhAvato e kathAratnakoza nAmane atidurlabha graMtha prakAzita karI jainathAsAhityarasika vidvAnonA karakamaLamAM upahArarUpe arpaNa karavAmAM Ave che, jenI sAvaMta paripUrNa mAtra eka ja tADapatra upara lakhAyelI prAcIna prati, khaMbhAtanA zrI zAMtinAtha jaina jJAnabhaMDArane nAme oLakhAtA ati prAcIna gauravazALI tADapatrIya jJAnabhaMDAramAM jaLavAyelI che. tene aMge nIcenA muddAo upara vicAra karavAmAM Ave che: 1. bhAratIya kathAsAhityanI vipulatA. 2. jaina pravacanamAM dharmakathAnuyoganuM sthAna. 3, kathAnA prakAro ane kathAvastu. 4 kathAnakozagraMthane paricaya. 5. tenA praNetA. 6. anya jaina kathAgUMthAdimAM kathAnakezanuM anukaraNa ane avataraNa. 7. saMzodhana mATe ekatra karelI prAcIna pratione paricaya tathA saMzodhana vizenI mAhitI. 1. bhAratIya kathAsAhityanI vipulatA-AjanI pratyakSa duniyAmAM je mAnavapra vase che temAM bhaNelAgaNelA kuzAgramativALA loko be-traNa TakA jeTalA ja che, jyAre bAkIno 87 TakA jeTalo bhAga akSarajJAna vinAno chatAM svayaMskurita saMvedanavALo che. AmAM kevaLa akSaraparicaya dharAvanArA ane akSaraparicaya vinAnA chatAM potAnI haiyAukalatathI vyavahAra ane paramArthane toDa kADhanArA lokono samAveza che. A 97 TakA jeTalI atyadhika saMkhyA dharAvanArA loka vijJAna, tattvajJAna, gaNitavidyA, bhUgoLa ke khagoLavidyAmAM UMDA UtaravA jarAya rAjI nathI tema taiyAra paNa nathI. temane to ghaNuM saraLa rIte samaja paDe ane e samaja dvArA jIvanano rasa mANu zakAya ane vyavahAra tema ja paramArthane samajI mAnavajIvananI kRtakRtyatA anubhavAya evA sAhityanI apekSA che. eTale e vastune ApaNuM pUrva maharSioe vipula pramANamAM kathA, upakathA, AkhyAno, AkhyAyikAo, aitihAsika caritro Adi sarjIne pUrI rIte saMtevI paNa che. A rIte jotAM kathAsAhityane saMbaMdha mukhyatyA AmajanatA sAthe che ane AmajanatA vipula hovAthI tenI sAthe saMbaMdha dharAvatuM kathAsAhitya paNa vipula, vivigha ane AmajanatAnI khAsiyatone lakSamAM rAkhI sugama ane subodha bhASAmAM sarjAyeluM che. A prakAranuM kathAsAhitya jema jaina saMpradAyamAM vipula che e ja rIte * zrI devabhadrasurita kathA ratnakezanA saMpAdananI (prakAzakaH zrI jaina AtmAnaMda sabhA, bhAva- nagara, saM. 2000) prastAvanA. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathAranakAza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri [ 195 vaidika ane bauddha saMpradAyamAM paNa ati vipula pramANamAM che eTaluM ja nahi, paNa bhAratavarSanI jema bhAratavarSanI bahAra paNa A jAtanuM kathAsAhitya eTalA ja pramANamAM upalabdha thAya che. jJAnanI dRSTie vijJAna, tattvajJAna, bhUMgALa, khagALa, gaNita, Ayurveda, adhyAtmazAstra, yogavidyA, pramANuzAstra vagere vidyAnuM mahattva jarAya ochuM nathI, para Mtu te badhI gahana vidyAne sarvagamya karavAnuM sAdhana mAtra eka kathAsAhitya che; mATe ja bhAratavarSanA tema ja bhAratanI bahAranA prAcIna-arvAcIna kuzAzramati vidvAno paNa kathAsarjananI pravRttimAM paDayA che ane e dvArA emaNe AmajanatAne tyAga, tapa, vairAgya, dhIraja, kSamA, niHspRhatA, prANisevA, satya, nirlobhatA, saraLatA Adi guNAnI siddhi mATe vividha preraNA ApI che. AmajanatAne keLavavAnu kAma sahaja sAdhyuM nathI, tema chatAM tyAga, sadAcAra, saraLatA, samayajJatA Adi sadguNAthI vibhUSita mahAputre AmajanatAne upadeza dvArA keLavI zake che, sAhityasarjana dvArA dorI zake che ane aneka gUMca ukelI tenI sAdhanAnA mArgane saraLa banAvI Ape che. A dRSTie paNa kathAsAhityanuM mUlya anekagaNuM vadhI jAya che. 2. jaina pravacanamAM kathAnuyAganuM sthAna--jema mahAbhArata ane rAmAyaNanA praNetA vaidika maharSioe AmajanatAnA pratinidhi banI e matheAnI racanA karI hatI, e ja pramANe jaina para parAe paNa AmajanatAnI vizeSa khevanA karavAmAM ja peAtAnu gaurava mAnyuM che. eka kALe jyAre vaidika paraMparA AmajanatAnI TI rAjAnI Azrita thaI AmajanatAnuM pratinidhipaNu gumAvI eDI eTalu ja nahi, paNa e AmajanatAnI svAbhAvika bhASA tarapha paNa sugALavI thaI gaI, barAbara e ja vakhate jaina para parAmAM anukrame thayela mahAmAnya tIrthaMkara bhagavAna zrI pArzvanAtha ane zramaNa bhagavAna zrI vIra- mAnasvAmIe AmajanatAnuM pratinidhipaNu' karyuM' ane tenI svAbhAvika bhASAne apanAvI te dvArA ja peAtAnuM dharmAMtI pravartAvyuM ane AmajanatA sudhI paheAMce evA sAhityanirmAlgune pUrepUrA Teke ApyA, eTaluM ja nahi, paNa jaina pravacananA je mukhya cAra vibhAgeA batAvyA che temAM AmajanatAnA atipriya e kathAsAhityane khAsa sthAna paNa ApyuM che. jaina pravacana caraNukaraNAnuyAga, dha kathAnuyAga, gaNitAnuyAga ane dravyAnuyAga--e cAra vibhAgamAM vaheMcAyeluM che. AmAM AmajanatAnu` pratinidhitva dharAvanAra dharma kathAnuyAga viziSTa sthAna bhAgave che. sadAcaraNAnA mULa niyame ane temane AcaraNamAM mUkavAnI vividha prakriyAeAnA sAhityanu nAma caraNakaraNAnuyAga che. e sadAcaraNA jemaNe jemaNe strI ke puruSe--AcarI batAvyAM hAya, evAM AcaraNAthI je lAbhA meLavyA hAya athavA e AcaraNeA AcaratAM AvI paDatI musIbatene veDDI temane je rIte pAra karI hoya, tevAM sadAcAraparAyaNa dhIra, vIra, gaMbhIra strIpuruSonAM aitihAsika ke kathArUpa jIvatAnA sarjananuM nAma dhakathAnuyAga che. A viSe zAstrakAra tA ema paNa kahe che ke, AvA prakAranA dharmAMkathAnuyoga vinA caraNakaraNAnuyAganI sAdhanA kaNa banI jAya che ane janatA te tarapha vaLatI ke AkarSatI paNa nathI. Ama jaina dRSTie 'eka apekSAe cAre anuyeAgAmAM dharmakathAnuyoga prAdhAnya dharAve che' ema kahevuM lezamAtra anucita nathI. jemAM khageALabhUgALanAM vividha gaNitA Ave te gaNitAnuyAga ane jemAM AtmA, paramAtmA, jIvAdi tattvA, ka, jagatanuM svarUpa vagere kevaLa sUkSmabuddigrAhya viSayA varNavavAmAM AvyA hAya te dravyAnuyoga. A cAra anuyAga paikI mAtra eka dha kathAnuyAga ja eveA che je AmajanatA sudhI pahAMcI zake che ane tethI ja khIjA anuyegA karatAM keI apekSAe tenuM mahattva samajavAnuM che. jaina para'parA ane vaidika para parAnI peThe bauddha paraMparAe paNa kathAnuyogane sthAna Apelu che eTaluM ja nahi, paNa sarakhAmaNImAM vaidika paraMparA karatAM bauddha paraparA, jaina para'parAnI peThe, AmajanatAnI savizeSa pratinidhi rahelI che. jaina paraMparAnA caraNakaraNAnuyAga mATe bauddha paraMparAmAM vinaya nAnAM. 24 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186] jJAnAMjali piTaka" zabda, dharma kathAnuga mATe "suttapiTaka" ane gaNitAnuga tathA dravyAnuyoga mATe "abhidhammupiTaka zabda yojAyo che. "piTaka' zabda jaina paraMparAnA "dvAdazAMgIgaNipiTaka" sAthe joDAyelA "piTaka zabdane maLato "peTI' arthane batAvate ja zabda che. suttapiTakamAM anekAneka kathAono samAveza che. dIvanikAya, majumanikAya, suttanipAta vagere anekAneka graMthone "suttapiTaka ' mAM samAveza thAya che. jaina paraMparAno dharmakathAnuyoga, bauddha paraMparAno suttapiTaka ane vaidika paraMparAne itihAsa e traNe zabda lagabhaga ekarthaka zabda che. dharmakathAnuyoga, pathya bhajana-pAna jevo che. jema pathya anna-pAna mAnavazarIrane data, nIrogI, puruSAthI, dIrghajIvI ane mAnavatAparAyaNa banAve che, tema dharma kathAnuga paNa mAnavInA manane preraNA ApI baliza, svastha, nigrahI, sadAcArI ane sadAcArapracArI banAve che ane ajarAmara paristhiti sudhI pahoMcADe che. belatAM-cAlatAM, upadezaka karatAM dharmakathAnuga mAnavanA upara evI sArI asara upajAve che je dhIre dhIre paNa pAkI thayelI ane jIvanamAM UtarelI hoya che. saMkSepamAM ema kahI zakAya ke dharmakathAnuga mAnavane kharA arthamAM mAnavarUpe ghaDI zake che ane AdhyAtmika dRSTie pUrNa svataMtratA sudhI pahoMcADe che. 3. kathAnA prakAre ane kathAvastu-AcArya zrI haribhadrasUrivare samarAIzcakahAmAM kathAonA vibhAga karatAM artha kathA, kAmakathA, dharma kathA ane saMkIrNa kathA ema cAra vibhAga batAvyA che. je kathAmAM upAdAnarUpe artha hoya, vajepAra, laDAI, khetI, lekha-lakhata vagerenI paddhatio, kaLAo, zilpa, suvarNasiddhi vagere dhAtuvAda, tathA arthopArjananA nimittarUpa sAma, daMDa Adi nItionuM varNana hoya tenuM nAma artha kathA. jemAM upAdAnarUpe kAma hoya ane prasaMge prasaMge dUtInA abhisAra, strIonAM ramaNa, anaMgale, lalitakaLAo, anurAgapulakita nirUpelAM hoya te kAmakathA. jemAM upAdAnarUpa dharma hoya ane kSamA, mArdava, Arjava, abha, tapa, saMyama, satya, zauca vagerene lagatAM mAnavasamAjane dhAraNa-poSaNa ApanArAM ane tenuM sarvasaMrakSaNa karanArAM varNana hoya te dharmakathA. ane jemAM dharma, artha ane kAma e traNe vargonuM yathAsthAna nirupaNuM hoya ane e traNe vargone samajAvavA tema ja paraspara abAdhaka rIte vyavahAramAM lAvavA yuktio, tarko, hetuo ane udAharaNa vagere ApelAM hoya te dharma kathA. kathAonA A cAra prakAra paikI kevaLa eka dharmathI ja dharmakathAnayogamAM Ave che. mULa jaina AgamomAM paNa jJAtAdharmakathAga, upAsakadazAMga, aMtakRdazAMga, anuttarapapAtikadazAMga, vipAka vagere aneka Agamo paNa dharmakathAne pradhAnapaNe varNave che. jJAtAdharmakathAMganuM je prAcIna kathAsaMkhyA pramANa kahevAmAM AvyuM che temAM te AgamamAM sADA traNa karoDa kathAo ane teTalI ja upakathAo vagere hovAnuM kaheluM che. e jotAM jaina paraMparAmAM dharmakathAnuM sAhitya keTaluM vipula hatuM e sahajamAM ja kalpI zakAya tema che. dharmakathAomAM paNa yuddha, khetI, vaNaja, kaLAo, zipa, lalitakaLAo, dhAtuvAdo vagerenuM varNana Ave che, paraMtu dharma pradhAna rasthAne hoya ane bAkI badhuM AnuSaMgika rIte dharmanuM poSaka hoya. e ja rIte artha kathA ane kAmakathAmAM paNuM dharmanuM varNana na ja Ave ema nahi, paNa artha ane kAma emAM pradhAna hoya; e ja daSTie te te kathAne tevAM tevAM nAmo apAyelAM che. prastuta kathAnakoza dharmakathAone mahAna graMtha che. temAM upara kahyA pramANe arthakathA ane kAmakathAnuM prAsaMgika nirUpa hovA chatAM, dharma pradhAna sthAne hoI tene dharmakathAno graMtha gaNavAmAM kazeya bAdha nathI. AvI kathAomAM kathAonuM varatu divya hoya che, mAnavya hoya che ane divyamAnavya paNa hoya che. kathAnakezanI dharmakathAonuM vastu pradhAnapaNe mAnavya che ane kavacita divyamAnavya paNa che. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathAranakAza ane tenA kartA zrI devabhara { 187 4. kathAranakAzagraMthanA paricaya-prastuta graMtha prAkRta bhASAmAM gadya-padyarUpe atiprAsAdika sAla kAra racanAthI racAyelA ane anumAna sADAagiyAra hajAra zlokapramANa che. bahu nAnI nahi, bahu meATI paNa nahi, chatAM sakSipta kahI zakAya tevI maulika pacAsa kathAonA saMgraharUpa A kRti che. prastuta graMtha mukhyatve prAkRta bhASAmAM racAyelA heAvA chatAM temAM prasaMgeApAtta saMskRta ane apabhraMza bhASAnA upayoga paNa graMthakAre karelA che; khAsa karI dareka kathAnA upasaMhAramAM upadeza tarIke je cAra zlokA ane puSpikA ApavAmAM AvyAM che e teA sa MskRta bhASAmAM ja che. A graMthamAM samyakatva Adi tetrIsa sAmAnya guNe| ane pAMca aNuvrata Adi sattara vizeSa guNAne lagatI kathAonA samAveza karavAmAM AvyA che. dha kathAonA granthomAM zRMgAra Adi seAnI vipulatAne lIdhe dharmakathAnuM dharma kathApaNuM gauNu thavAne doSa jema keTalIka dharmakathAonI racanAmAM AvI jAya che tema A graMthamAM graMthakAre jarA paNa thavA dIdhuM nathI, eTalu ja nahi, paNa prastuta dharmakathAgraMthamAM zRMgAra ADhi jevA rasane lagabhaga abhAva chatAM A dharmakathAgraMtha zrRMgAra rahita banI na jAya athavA emAMnI dharmakathAnA vAcana ke zravaNamAM vaktA ke zrotAnI rasavRtti leza paNa nIrasa athavA rukSa na banI jAya e viSenI dareka cokasAI graMthakAre rAkhI che. prastuta graMthamAM graMthakAra je je guNu viSe kathA kahevI zarU kare che tenA prAraMbhamAM, kathAnA varNanamAM ane enA upasaMhAramAM, te te guNanu svarUpa, tenuM vivecana ane tene lagatA guNa-doSo lAbhahAninuM nirUpaNa temaNe ati sarasa paddhatie kayu che. upara jaNAvavAmAM AvyuM tema A graMthamAM tetrIsa sAmAnya guNa ane sattara vizeSa guNa maLI je pacAsa guNAnuM varNana karavAmAM AvyuM che, te uparAMta prasaMgopAtta bIA aneka mahattvanA viSayA varNavavAmAM tema ja carcavAmAM AvyA che; jevA ke--upavanavarNana, RtuvaNaeNna, rAtrivarNana, yuddhavarNana, smazAnavarNana Adi varNanA; rAjakulanA paricayathI thatA lAbheA, satpuruSanA mArga, ApaghAtamAM deSa, dezadana, puruSanA prakArA, nahi karavA lAyaka-karavA lAyaka--cheADavA lAyaka-dhAraNa karavA lAyaka-vizvAsa nahi karavA lAyaka ATha ATha bAbateA, atithisatkAra Adi naitika viSayo; chIMkanA vicAra, rAjalakSaNA, sAmudrika, mRtyujJAnanAM cihno, akAladAdgamakalpa, ratnaparIkSA Adi leAkamAnasane AkanAra sthUla viSaye; devagurudharmatattvanuM svarUpa, gurutattvavyasthApanavAdasthala, aSTa prAtihAryanu svarUpa, vedApauSayatvavAdasthala, dharmatattvaparAmarzI, ratnatrayI, jinapratimAkAradhArI matsya ane kamaLA, jinapUjAnuM vistRta svarUpa, sAmAnya dharmopadeza, mUrtti pUjAviSayaka carcAsthala, hastitApasa tathA zaucavAdamatanuM nirasana, anaMtakAyakaMdamULanA bhakSaNanuM sadoSapaNuM Adi gaMbhIra dhArmika vicArA; upadhAnavidhi, dhvArApaNavidhi, mUrtipratiSThAvidhi Adi vidhAne ane te uparAMta aneka kathAo, tathA subhASitAdi vividha viSayA AlekhavAmAM AvelA che. A badhI vastu prastuta graMthanI viSayAnukramaNikA jovAthI dhyAnamAM AvI zakaze. A uparathI prastuta graMthakAra keTalA samartha ane bahuzruta AcArya hatA ane temanI kRti keTalI pAMDityapUrNa ane agaMbhIra che e paNa samajI zakAze. prastuta kathAratnakAzanI khAsa vizeSatA e che ke, bIjA kathAkAzagraMthAmAM ekanI eka pracalita kathA saMgrahAyelI heAya che, tyAre A kathAsa'grahamAM ema nathI; paNa, kaI kaI ApavAdika kathAne bAda karIe teA, lagabhaga badhI ja kathAo apUrva ja che, je bIje sthaLe bhAgye ja jovAmAM Ave. A badhI dhakathAone nAnAM bALakAnI bALabhASAmAM utAravAmAM Ave te eka sArI jevI bALakathAnI zreNi taiyAra thaI zake tema che. graMthakAre varNanazailI evI rAkhI che ke e rIte kathAzreNI taiyAra karavA IcchanArane dhaNuM zeAdhavAnuM nathI rahetuM. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188] jJAnAMjali pa. kathAnakezanA praNetA AcArya zrI devabhadrasUri-praratuta graMthanA praNetA AcArya zrI devabhadrasUri che. teozrI vikramanI bAramI zatAbdInA mAnya AcArya che. kharataragacchIya paTTAvalimAM temanA viSe mAtra eTale ja ullekha maLe che ke, "temaNe vi. saM. 1167mAM zrImAna jinavallabhagaNine ane vi. saM. 1169mAM vAcanAcArya zrI jayadevasUriziSya zrI jinadattane AcAryapadArUDha karyA hatA." AthI vizeSa emanA viSe bIje kazo ja ullekha e paTTAvalIomAM dekhAto nathI. eTale AcArya zrI devabhadrasUri viSenI khAsa hakIkata ApaNe emanI potAnI kRtio Adi uparathI ja tAravavAnI rahe che. ___ AyArya zrI hevamAsarinA viSayamA bhanI bhabhUmi, bhavata, jAti, bhAtA-pitA, diikssaasaMvata, AcAryapadasaMvata Adine lagatI kazI noMdha haju sudhI kyAMya jovAmAM AvI nathI. tema chatAM temaNe pote racelA mahAvIracaritra (je vi. saM. 1139mAM AcAryapadArUDha thavA pahelAM guNacaMdranAmA12yaamaa 2-yuche), thAlnaza vi. sa. 1158mA 2yAyeso cha ) mane pAvanAyaritra (je. vi. saM. 1168mAM raceluM che) nI prazastiomAMthI temanA viSenI keTalIka mahattvanI mAhitI ApaNane maLI rahe che; eTale sau pahelAM ApaNe uparokta traNeya granthanI prazastionA upayogI aMzane joI laIe " aisayaguNarayaNanihI micchattatamaMdhaloyadiNanAho / dUrucchAriyavairo vairasAmI samuppanno // 47 // sAhAi tassa caMde kulammi nippaDimapasamakulabhavaNaM / Asi sirivaddhamANo muNinAho saMjamanihi vva // 48 // muNivaiNo tassa haradRhAsasiyajasapasAhiyAsassa / Asi duve varasIsA jayapayaDA sUra-sasiNo vva // 50 / / bhavajalahivIisaMbhaMtabhaviyasaMtANatAraNasamattho / bohittho vva mahattho sirisUrijiNesaro paDhamo // 51 // anno ya pUnnimAyaMdasaMdaro buddhisAgaro suurii|| nimmaviyapavaravAgaraNa-chaMdasattho pasatthamaI // 53 / / egaMtavAyavilasiraparavAikuraMgabhaMgasIhANaM / tesi sIso jiNacaMdasUrinAmo samupanno / / 54 // saMvegaraMgasAlA na kevalaM kadhavirayaNA jeNaM / bhavvajaNavimhayakarI vihiyA saMjamapavittI vi // 55 // sasamaya-parasamayannU visuddhasiddhatadesaNAkusalo / sayalamahivalayavitto anno'bhayadevasUri tti // 56 // jeNAlaMkAradharA salakkhaNA varapayA pasannA ya / navvaMgavittirayaNeNa bhAraI kAmiNi vva kayA // 57 / / tesiM asthi viNeo samatthasatthatthabohakusalamaI / sUri pasannacaMdo caMdo iva jaNamaNANaMdo // 58 // Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [184 kathAnakeza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri tanvayaNeNaM sirisumaivAyagANaM viNeyaleseraNaM / / gaNiNA guNacaMdeNaM raiyaM sirivIracariyamimaM // 56 // jAo tIse suMdaravicittalakkhaNavirAiyasarIro / jeTTho siddho putto bIo puNa vIranAmo tti / / 75 / / tehiM titthAhivaparamabhattisavvassamunvahaMtehiM / / vIrajiNacariyameyaM kAraviyaM muddhavohakaraM // 80 // naMdasihirudda 1136 saMkhe vokte vikamAo kAlammi / jeTThassa suddhataiyAtihimmi some samattamimaM // 83 // guNacandrIya-devabhadrIyamahAvIracaritaprazastiH // "caMdakule guNagaNavaddha mANasirivaddhamANasUrissa / sIsA jiNesaro buddhisAgaro sUriNo jAyA // 1 // tANa jiNacaMdasarI sIso siriabhayadevasUri vi| ravi-sasahara vva payaDA ahesi siyaguNamaUhehiM // 3 // tesiM asthi viNeo samatyasatthatyapArapattamaI / sUrI pasannacaMdo na nAmao atthao vi paraM // 4 // tassevagehi sirisumaivAyagANaM viNeyalesehiM / siAredevabhaisUrIhiM esa raio kahAkoso // 5 // saMghadhuraMdharasirisiddha-vIraseTThINa vayaNao jehiM / cariyaM carimajiNidassa viraiyaM vIranAhassa // 6 // parikammiUNa vihiyaM jehiM sai bhavvalogapAuggaM / saMvegaraMgasAlAbhihANamArAhaNArayaNaM // 7 // vasubANarudda 1158 saMkhe vaccaMte vikamAo kAlammi / lihio paDhamammi ya potthayAmma gaNiamalacaMdeNa // 6 // devabhadrAcAryAMyakathAkozaprazastiH // " titthammi vahate tassa bhayavao tiyasavaMdaNijjammi / caMdakulammi pasiddho viulAe vairasAhAe / sirivaddhamANasUrI ahesi tava-nANa-caraNarayaNanihI / jassa'ja vi sumaraMto logo romaMcamubahai // tassA''si donni sIsA jagavikkhAyA divAyara-sasi vva / AyariyajiNesara-buddhisAgarAyariyanAmANo / tesiM ca puNo jAyA sIsA do mahiyalammi supasiddhA / jiNacandasUrinAmo bIo'bhayadevasUri ti / / siddhatavittivirayaNa pagaraNauvayariyabhavaloyANa / ko tANa guNalavaM pi hu hojja samattho pavitthariu / / Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAMjali ke, " ' . ' ' nA 190 ] tesi viNeyassa pasannacandasUrissa savvaguNanihiNo / payapaumasevagehiM sumaiuvajjhAyasissehiM // saMvegaraMgasAlA'rAhaNasatthaM jayammi vitthariyaM / raiyaM ca vIracariyaM jehiM kahArayaNakoso ya // sovanniDayamaMDiyamuNisuvvaya 1 vIrabhavaNa 2 ramaNIe / bharuyacche tehi ThiehiM maMdire Amadattassa // siridevabhahasUrIhi viraiyaM pAsanAhacariyabhimaM / lihiyaM paDhamilluyapotthayammi gaNiamalacandeNa // kAle vasurasarudde 1168 vaccaMte vikamAo siddhamimaM / aNuciyamiha sUrIhiM khamiyavvaM sohiyavvaM ca // // iti zrIprasannacandrasUripAdasevakazrIdevabhadrAcAryaviracitaM pArzvanAthacaritaM samAptam / " hevamayapArzvanAthacaritArita che A uparAMta AcArya zrI jinacaMdrasUriviracita saMgaraMgazAlA graMthanI pupikA, je AcArya zrI devabhadrasUrinA saMbaMdhamAM upayogI che, te paNa joI laIe--- " iti zrImajinacandrasUrikRtA tadvineyazrIprasannacandrasUrisamabhyathitena guNacandragaNi [nA] pratisaMskRNA jinavallabhagaNanA ca saMzodhitA saMvegaraGgazAlA''rAdhanA samAptA // " upara je cAra graMthonI prazasti ane puSpikAno ullekha karavAmAM AvyuM che, e uparathI AcArya zrI devabhadrasUrinA saMbaMdhamAM nIcenI hakIkata tarI Ave che: AcArya zrI devabhadra, zrI sumativAcakane ziSya hatA. AcArya padArUDha thayA pahelAM temanuM nAma guNacaMdragaNI hatuM, je nAmAvasthAmAM temaNe vi. saM. 1125 mAM saMgaraMgazAlA nAmanA ArAdhanAzAstrane saMskArayukta karyuM ane vi. saM. 1161 mAM mahAvIracaritranuM nirmANa karyuM hatuM. saMgaraMgazAlAnI pupikAmAM "dine zrIkavannapUrisamaItena jULarAjanA" tathA mahAvIracaritranI prazastimAM sUra purAvaMzo vaMTo gva gAmarrro . tatrayaLalirijhumavAcaTIT viLayasena ! tA luNaa " e mujabanA AcArya zrI prasannacaMdra ane zrI devabhadrasUrinA pArasparika saMbaMdhanA dUrabhAvane sUcavatA "samarNAyana" ane "tAthaLa ' jevA zabdo jovAmAM Ave che jyAre kathAnakoza ane pArzvanAthacaritranI prazaritamAM e bannayanA pArasparika aucityabhAvabharyA guNAnurAgane varasAvatA "rasevofha" ane "payAmasetrahi" jevA zabdo najare paDe che. AnuM kAraNa e ja kalapI zakAya che ke, AcArya zrI prasannacaMde guNacaMdramaNinA guNothI AkarSAI temane AcAryapadarUDha karyo haze ane e rIte e banneya AcAryo ekabIjAmAM otaprota thayA haze. upara jaNAvavAmAM AvyuM tema guNacaMdragaNi ane zrI devabhadrasUri e banneya eka ja vyakti che emAM leza paNa zaMkAne sthAna nathI, kAraNa ke je zreSinI vijJaptine AdhIna thaI mahAvIracaritranI racanA karyAne nirdeza kathAnakoza ane pArzvanAthacaritramAM che e ja ullekha, gunAmanirdeza, paTTaparaMparA vagere badhuMya ekasarakhuM mahAvIracaritramAM maLI Ave che. tema ja kathA ratnakezakAra ane pArzvanAthacaritrakAra potAne saMgaraMgazAlA graMthanA saMskartA tarIke oLakhAve che chatAM e nAma-devabhadrasUri nAma Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAranakAza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri [ 191 -e graMthanI puSpikAmAM maLatA gucaMdragaNi e nAmanA ullekha maLe che, je mahAvIracaritranA praNetAnuM nAma che. eTale keI paNa jAtanI zaMkA vinA A eTalA ja thayA ke, AcAya. devacaMdra ane guNacaMdragaNi e banneya eka ja vyakti che. a upara * guNacaMdragaNu ane zrI devabhadrasUri e bhinnanAmadhArI eka ja mahApuruSa che ' e sAbita karavA mATe temanI je traNa kRtione ullekha karavAmAM AvyA che te uparAMta temaNe aneka stotronI tathA pramANuprakAza (?) jevA sama dArzanika graMthanI paNa racanA karI che. temanAM steAtro paikI traNa steAtro tema ja pramANuprakAza (?) graMthane jeTalA aMza labhya thaI zakayAM che e badhAMyane ahIM kathAranAzane aMte prasiddha karela che. e prasiddha karela stotro jotAM tema ja kathAranakeza AdimAM sthaLe sthaLe AvatI dArzanika carcAe jotAM zrI devabhadrAcArya nA sama dAnika AcAryanI keTimAM samAveza karavA jarA paNa anucita ke asaMgatibharyo nahi ja lAge. (C prastuta prakAzanane aMte je dAnika prakaraNa ane stUtro prasiddha karavAmAM AvyAM che, e pATaNa khetravasI pADAnA tADapatrIya bhaMDAramAMnI prAcInatama tADapatrIya prakaraNapothImAMthI maLI AvyAM che, jene AdhAre taiyAra karI prasiddha karavAmAM Avela che. e tetro jevAM maLyAM che tevAM ja zakaya sa zeAdhana sAthe prasiddha karyA che, eTale enA saMbaMdhamAM khAsa kazuM ja kahevAnuM nathI; para Mtu pramANuprakAza ' nAmanuM je prakaraNa prasiddha karyuM che, e prakaraNanA nAmane athavA enA praNetAne sUcavate kazeAya ullekha e peAthImAMthI maLI zakayo nathI, te chatAM e apUrNa ane nirbhrAmaka prakaraNanuM nAma me pramALaXvArI ApyuM che te e prakaraNanA trIjA zlokamAM AvatA " pramALamaMtra yaMt saddhistarevAta: prAcyate e Arthika anusaMdhAnane lakSamAM rAkhIne ja ApavAmAM AvyuM che. e ja rIte graMthapraNetA tarIke AcArya devabhadranA nAmaneA ullekha karavAmAM AvyA che enuM kAraNa e che ke, A prakaraNa, uparAta tADapatrIya pethImAM, devabhadrasUriSkRta steAtrasaMgraha sAthe salagna hAI tema ja AcArya devabhadranI staMtraracanAmAM tema ja jI dareka kRtimAM temanI dArzanikatAne prabhAva dekhAte| ha|I A kRti temanI hAvI joI e ema mAnIne meM pAte prastuta prakaraNane emanI kRti tarIke nirdezI che. eTale sabhava che ane kadAca zakaya paNa che ke--prastuta prakaraNanuM nAma " pramANuprakAza '" na hoya ane enA praNetA AcA devabhadra paNa na heAya. Ama chatAM e prakaraNamAMnA AThamA leAka joyA pachI ' prastuta prakaraNa zvetAMbarAcArya viracita che' e viSe teA jarA paNa zaMkA rahetI nathI: ' vAdanyAyastataH sarvavittve ca bhuktisambhavaH / putriyozca samA muktiriti zAstrArthasaMgrahaH // 8 // * A zlekamAM jaNAvyA pramANe " prastuta prakaraNamAM kevaLajJAnIne AhAranA saMbhava che ane puruSa ane strIne ekasarakhI rIte meAkSa prApta thaI zake che, A e viSaye carcavAmAM Avaze." AthI prastuta prakaraNa zvetAMbarAcArya praNIta ja che, e nirvivAda rIte puravAra thAya che. "" A pramANe ahIM TUMkamAM jaNAvavAmAM AvyuM che te uparathI ApaNane khAtarI thAya che ke, pUjya AcAryaM zrI devabhadrasUri sama kathAkAra, ratutikAra tema ja dAnika bahuzruta AcArya hatA. AcAya . devabhadrasUrinA saMbaMdhamAM ATaluM nivedana karyA pachI teozrI kayA gacchanA hatA' e prazna rahI jAya che. A viSe ahI' eTaluM ja kahevu prApta che ke, Aje emanA jeTalA graMthA vidyamAna che e paikI kArDamAM paNa teozrIe peAtAnA gacchane nAmanirdeza karyAM nathI; paraMtu e graMthaiAnI vistRta prazastrimAM te peAtAne mAtra vazAkhIya ane caMdrakulIna tarIke ja oLakhAve Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12] jJAnAMjali che. eTale A viSe ame paNa teozrI pote potAne oLakhAve che tema temane "vajalAkhIya ane caMdrakulIna AcArya tarIke ja oLakhAvIe chIe. joke jesalameranI tADapatrIya pArzvanAthacaritranI pratinI prazastimAM "vinA, vapharasIhA' pAThane bhUMsI nAkhIne badalAmAM rara varasAgi" pATha, ane "sAyanitaravuddhiArAvacanAmaro ' pAThane bhUMsI nAkhIne tenA sthAnamAM "cAra nivRddhiAra varasa gAthA" pATha lakhI nAkhelo maLe che, paraMtu e rIte bhUMsI-bagADIne navA banAvelA pAThono aitihAsika pramANa tarIke kyAre paNa upayoga karI zakAya nahi. eTale ame evA pAThone amArI prastuta prastAvanAmAM pramANa tarIke svIkAryA nathI. upara jaNAvavAmAM AvyuM tema jesalameramAM evI ghaNI prAcIna pratio che, jemAMnI prazasti ane pupikAonA pAThane, ga7vyAmohane adhIna thaI bagADIne te te ThekANe "kharatara" zabda lakhI nAkhavAmAM Avyo che, je ghaNuM ja anucita kArya che. 6. kathA ratnakozanAM anukaraNa ane avataraNa-AcArya zrI devabhadrano prastuta kathAnakeza racAyo tyArathI tenI viziSTatAne laI eTalI badhI khyAti pAthI cUkyo hato ke bIjA bIjA jaina AcAryoe potapotAnA graMthomAM tenAM anukaraNa ane avataraNo karIne potAnI ane pitAnI kRtionI pratiSThA vadhArI hatI. AcArya zrI devabhadrasUrikRta devavaMdanabhASya upara zrI dharmakIrtie racelI saMdhAcAravidhi" nAmanI TIkAmAM kathAnakezanI kathAne jemanI tema sahaja pheraphAra karIne udharI che. tema ja suvihita pUrvAcAryapraNIta "guptattvasiddhimAM kathAnakezanuM eka AkhuM prakaraNuM ja akSarazaH goThavI dIdhuM che. ane AcArya zrI jinaprabhasUrie pitAnA vidhiprapA graMthamAM dhvajAropaNavidhi, pratiSThapakaraNasaMgraha tathA pratiSThAvidhi nAmanAM prakaraNomAM kathAnakozanAM te te saLaMga prakaraNa ane temAM AvatA zlekanAM avataraNa karelAM che. ukta hakIkatane spaSTa khyAla Ave te mATe A nIce thoDoka utAre ApIe chIe : kathAratnakAza vijayakathAnaka 11 tassa ya ranno mitto ahesi daDhagADharUDhapaDibaMdho / AbAlakAlasahapaMsukIlio nAma sirigutto // 16 / / suhisayaNabaMdhavANaM thevaM pi hu neva dei ogAsaM / ghaNamucchAe pariharai dUrao sAhugoTTi pi // 21 // navaraM cirapurisAgaya-sAvayadhammakkhaNaM jahAvasaraM / jiNapUyaNAipamuhaM jahApayaTTa kuNai kiM pi // 22 // ukkhaNaNakhaNaNapariyattaNAhiM govei taM ca niyayadhaNaM / avahArasaMkiyamaNo paikavaraNaM laMchaNe niyai // 23 // siTTha jaNaNIe annayA ya tuha putta ! saMtio tAo / sAhiMto maha kahamavi paritosagao gihAdUre // 52 // aTThAvayassa koDIu aTTa ciTThati bhuuminihiyaao| tA vaccha ! kiM na ThANAI tAI iNhi khaNesi ? tti // 53 // tyAtri | Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAranakAza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri saMghASAvidhi vinayakumAthA pR. 4ra8 DhagADhapratibandhaH zrIguptAkhyaH kuberasamavibhavaH / sahapaMsukIlio tassa Asi mitto mahAkiviNo // 2 // na dadAti svajanebhyaH kiMzcinna vyayati kiJcidapi dharme 1 dhaNamucchAe vajjai gamAgamaM savvaThANesu // 3 // navaraM cirapuruSAgata - jinavaradharmakSaNaM yathAvasaram / jiNapUNAipamuhaM jahApayaTTa kuNai kiMpi // 4 // utkhananakhananaparivarttanAdibhiH taddhanaM nijaM nityam / avahArasaMkiyamaNo govaMto so kilesei // 5 // sadanAntaH kiJcidapi dravyamapazyannasau bahuklezaiH / bhoyaNamavi ajja to kathA vi jaNaNIi imamutto // 8 // vatseha sthAne'STau koTayaH kanakasya santi nikSiptAH / tuha piuNA tA giNhasu kayaM kilesehiM sesehiM // 6 // ityAdi // prastuta vijaya nAmanA zreSThiputranI kathA kathAratnakAzakAre caityAdhikAramAM ApelI che, tyAre e ja kathA sadhAcAravidhinA praNetAe teAtranA adhikAramAM varNavelI che. kathAranakAzamAM e kathA AkhI prAkRtamAM che, tyAre saMdhAcAravidhikAre e kathAne e bhASAmAM eTale ke eka ja gAthAmAM pUrvAdha saMskRta ane uttarArdha prAkRta ema e bhASAmAMyeAjelI che. saMdhAcAravidhiTIkAmAMnI kathAmAM je uttarA prAkRta che te AkhI kathAmAM mATe bhAge kathAratnakAzanA akSareakSara uddarela che ane pUrvA paNa kathAranakezamAMnI kathAnA lagabhaga anuvAda jevA che, je upara ApelI sAmasAmI gAthAone sarakhAvavAthI spaSTa thaI jAya ema che. [ 193 AcArya mahArAja zrI vijayanItisUri taraphathI prasiddha thayela gurutattvasiddhimAM pR. 47 upara savegaraMgazAlAnA nAme udbhavela " yaMtaranmi saTTo Asadharo nAma maLar vruviyaGgo'' e gAthAthI zarU thatu para gAthAnu je prakaraNa che te Akhuya kathAnakozanA pR. 10 thI 12 mAM gAthA 185 thI 243 sudhImAM che. gurutattvasiddhimAM A prakaraNa saMvegaraMgazAlAnA utArA tarIke jaNAvela che. paNa kharI rIte A prakaraNa kathAranAzamAMnuM ja che. A uparathI gurutattvasiddhinA racanAsamaya upara paNa prakAza paDe che ane kathAranAzanI AdeyatA paNa puravAra thAya che. vidhiprapA pR. 109 upara pratiSThA prasaMgane lagatI keTalIka mudrAnA varNana aMgenI pAMca gAthAo ApelI che te ane tyAra pachI pR. 111 upara pratiSTA saMbaMdhe je 39 gAthAo che te adhI akSarazaH prastuta kathAranakAzamAM pRthva 86 gAthA 17 thI 55 sudhImAM upalabdha che. tathA pR 114 upara dhvajArApaNavidhi'nA nAma nIce je 40 thI 50 gAthAe noMdhelI che te paNa kathAranakozamAM AvatA vijayakathAnakamAM pR0 71 upara ApelI 114 thI 124 gAthAo che. vidhiprapAkAre tyAM kathAranakAzanA nAmanA ullekha paNa karyAM che. A pramANe ahIM kathAratnakAzanuM anukaraNa ane avataraNa karanAra suvihita puruSonA be-traNa prathAnI tulanA karI che, paraMtu khInna AcAryAMnI kRtimAM paNa thAranakAzanAM anukaraNA ane avajJAnAM. 25 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24] htv taraNo jarUra haze; paraMtu ahIM te ATalethI ja viramuM chuM. A anukaraNe ane avataraNee paNa prastuta kathAratnakeza graMthanA saMzodhanamAM vadhArAnI sahAya karI che eTale e daSTie paNa te te anukaraNa karanArA ane avataraNa karanArA AcAryo vizeSa smaraNArha che. 7. kathA ratnakezanA saMzodhana mATenI prati -Aje kathAnakozanI ekaMdara traNa prati vidyamAna che ema jANI zakAyuM che. je paikInI eka prati khaMbhAtanA tADapatrIya bhaMDAramAM che, eka pravartakajI mahArAja zrI kAMtivijyajI mahArAjanA vaDodarAnA vizALa jJAnabhaMDAramAM che ane eka cUra(mAravADa)nA terApaMthIya jJAnabhaMDAramAM che. A rIte Aje jovA-jANavAmAM AvelI traNa prato paikI mAtra khaMbhAtanA bhaMDAranI prati ja sAvaMta paripUrNa che. te sivAya pUjya pravartaka mahArAja zrInA bhaMDAranI prati eka kALe sAghata paripUrNa hovA chatAM atyAre emAMthI Adimadhya-aMtamAMnAM ghaNAM pAnAM gUma thayelAM heI khaMDita prati che; jyAre cUrunA bhaMDAranI prati kAgaLa upara lakhAyelI graMthanA uttarAkhaMDarUpa che. A traNa prato paikI je be ati prAcIna tADapatrIya pratione meM mArA prastuta saMzodhanamAM upayoga karyo che tene paricaya A ThekANe karAvavAmAM Ave che khaM prati-A prati khaMbhAtanA "zrI zAMtinAtha jaina jJAnabhaMDArane nAme oLakhAtA prAcInatama ane gauravazAlI tADapatrIya jaina jJAnabhaMDAranI che. prati atisukomaLa suMdaratama zrItADapatra upara suMdara lipithI lakhAyelI che. enI patrasaMkhyA 317 che. tenI dareka pUThImAM traNa, cAra ke pAMca lITIo lakhelI che. dareka lITImAM 127 thI 140 lagabhaga akSaro che. e akSare ThekaThekANe nAnA-moTA lakhAvA chatAM lipinuM saudarya AdithI aMta sudhI ekasarakhuM jaLavAyeluM che. pratinI laMbAI pahoLAI 314rA IcanI che. prati lAMbI hoI tenAM pAnAM suvyavasthita rIte rahI zake e kAraNasara doro parovavA mATe tenA vacamAM be kANuM pADI traNa vibhAgamAM lakhAyelI che. prati vikrama saMvata 1286mAM lakhAyelI hovA chatAM tenI sthiti haju jevI che tevI nirAbAdha che. prati ghaNI ja azuddha che eTaluM ja nahi, paNa emAM ghaNe ThekANe paMktionI paMktio jeTalA pATho paDI gayA che, tema ja lekhakanI lipiviSayaka ajJAnatAne lIdhe sthAna-sthAna para akSaronI pherabadalI tathA astavyasta bahu ja thayelAM che. pratinA aMtamAM tenA lakhAvanAra puNyavAna AcArya ane zrAvakanI ekavIsa leka kTalI lAMbI prazasti lakhelI hovA chatAM kaI bhAgyavAne e prazastine sadaMtara bhUMsI nAkhavAnuM puNyakArya upArjana karyuM che ! te chatAM e ghasI-bhUMsI nAkhelI prazastine ati prayatnane aMte ame je rIte ane jeTalI vAMcI zakyA chIe teTalo utAre A nIce ApIe chIe: ___ iti pravrajyArthacintAyAM zrIprabhaprabhAcandracaritamuktam / taduktau ca samyaktvAdipaJcAzadarthAdhikArasambaddhaH kathAratnakozo'pi samAptaH // cha // cha / cha // maGgalaM mahAzrIH // zubhaM bhavatu / / zivamastu sarvajagataH parahitaniratA bhavantu bhUtagaNAH / doSAH prayAntu nAzaM sarvatra sukhI bhavatu lokaH // 1 // cha / 603 // cha / saMvat 1286 varSe zrAvaNa zudi 3 budhe'dyeha prahlAdanapure kathAratnakozapustakamalekhIti bhadramiti // cha / // cha / cha / // zrImadvIradRzaH pAntu sudhAvRSTe: sahodarAH / stra bhUgarbhazasyAnAM phalasampattihetukam // 1 // zrImatprAgvATavaMzo jagati vijayateH / ..jagurugaNanAprauDhamedhAbhirAmaH / " *****************AnAmAibhavAnaVIna. ! Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalAratnakAza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri ucceH zAkhA sahastraiH parikalitavapuH pAtrapUrAnvito'sau, citraM chidra na yasminnaghajaDakalito naiva yukto na hInaH // 2 // tasmin kSmAbhRti... yayanodayA...namalakSaNAbhiduri...... sA......sa // 3 // .. to, moDherake vIra jinasya bhaktaH / agaNya puNyopacito'tra zasyo, dedAkhyasAdhuH svajanaikamAnyaH // 4 // tasyAtmajo delhaNanAmadheya, audAryadhairyAdiguNairameyaH / kalatrametasya babhUva dhanyA, dAnaika rireva // 5 / / .. prabhUtA... 1 ..tadAnazIlochIte mimItetphala ye tanUje // 6 // AdyAssfdamasyAni delhukAkhyA, kAnta'bhavaddhAiNikA dvitIyA / putro'parasyAH kila rAjadevo, jyeSThaH kaniSTho'jani kAmadevaH // 7 // rAjadevasya to. ********...... 1 // 8 // nA... kAmA viditA prazAntA, pativratA theDa sAdhukAntA / vikhyAta vaMzA patibhaktiraktA, doSairvimuktA kuladharmayuktA // 6 // ... zubhaM suma. ..... samA.... tasya praNAma...... takAmarAmadeva iti nirmitana // 10 // ( 195 1 .......... // 12 // .. vuvartikAH // 11 // prathamA vijayiNirnAma, dvitIyA bholikAbhidhA / zambhUdevo vinIto'sti bholIputraH ...... patnI kalhU rAmadevasya dakSA pratyakSetraM dRzyate zuddhapakSA | bharturbhuktA zuddhazIlA vinItA, jAtA ceyaM rAmacandrasya sItA // 13 // mAlavamaMDalamadhye.. * bhUpAla ... / . gopArjita saMtata pANDityaM rAmadevo yam // 14 // jinendradevAla [ya] pauSadhe ca, vApIsaraH kUpanipAnakAni / navIna- jIrNoddharaNeSu nityaM sadodyataH paNDitarAmadevaH / 15 // SaDdarzane pUjanabaddhakakSaH, dAne ca dInoddharaNe ca dakSaH / sannyAyamArge kRtazuddhapakSaH.. // 16 // 1 .sit.... .. kulagotra.. prasAdamAsAdya baTarItyA AcandrasUryaM zatazAkhametu // 17 // ta ..... surayo mAnyAH, zrIzrIparamezvarAH / tatpAdAmbujaravayaH, zrIjagacandrasUrayaH ( ? ) // 18 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAMjali afka.. saM vatarAM ............................. che | zrIsomatilakasUribhUriguNazcaritacArucAritraH / tacchiSyaH somayazAstasmAdupadezamAsAdya // 20 // vidyAdAnaM dAnato mukhyametajjJAtvA samyak zrIkathAratnakozaH / fpatro.............puSyatonainaM rahyuM.....22 ...... | 22 fTT=..........vartI drazya mahe.... fifsALAkyonA........cA | yAvara baso ...... | 22 I che !!......... ......... che . prastuta pratinAM pAnAM vacamAM kaI kaI ThekANe ghasAI gayelAM che e bAda karIe to A prati sAvaMta paripUrNa che. prati khaMbhAtanA jJAnabhaMDAranI hoI tenI saMjJA ame khaM rAkhI che. paraMtu jyAM praprati khaMDita hAI phakta A eka ja pratinA AdhAre saMzodhana karyuM che tyAM A pratinA azuddha pAThone TippaNamAM ApatAM A pratine ame tau e saMketathI oLakhAvI che. eTale ke AthI ame ema jaNAvavA IcchIe chIe ke jyAM ame pAThabheda sAthe prata ema noMdhyuM hoya tyAM ema samajavuM ke e ThekANe pra. prati khaMDita hoI te te vibhAgane mAtra khaM pratinA AdhAre ja saMpAdita karavAmAM AvyuM che. pra. prati-A prati pUjyapAda vayovRddha zAMtimUrti paramagurudeva pravartakajI mahArAja zrI 1008 zrI kAMtivijayajI mahArAjanA vaDodarAnA jaina jJAnabhaMDAranI che. e prati pATaNa zrI saMdhanA jJAnabhaMDAranAM astavyasta tADapatrIya pAnAMmAMthI meLavelI hoI kharI rIte e pATaNa zrIsaMghanA jJAnabhaMDAranI ja prati kahI zakAya. A prati suMdaratama zrItADapatra upara atimanahara ekadhArI lipithI lakhAyelI che. pratinA aMtano bhAga adhara hoI tenAM ekaMdara keTalAM pAnAM haze e kahI zakAya tema nathI. te chatAM atyAre je pAnAM vidyamAna che te 139 thI 295 sudhI che. temAM paNa vacamAMthI 17. 18, 201 thI 227, 24 ane 25 A pramANe badhAM maLI ekaMdara ekatrIsa pAnAM gUma thayAM che. eTale A pratinAM vidyamAna pAnAM mAtra 126 hoI sAmAnya rIte ema kahI zakAya ke A pratinAM be bhAganAM pAnAM gUma thayAM che, jyAre mAtra trIjA bhAga jeTalAM ja pAnAM vidyamAna che. Ama chatAM A khaMDita prati zuddhaprAya hoI eNe prastuta graMthanA saMzodhanamAM khUba ja madada karI che. aneka ThekANe paMktionI paMkti jeTalA pATho, je khaM0 pratimAM paDI gayelA hatA, te paNa A khaMDita prati dvArA pUrI zakAya che. prastuta pratine kaI vidvAne vAMcIne sAMgopAMga sudhAravA prayatna karyo che ane kaI kaI ThekANe kaThina zabda upara TippaNa paNa karela che. prastuta prati tADapatrIya lakhANanA jamAnAmAM ja game te kAraNasara khaMDita thayela hoI temAM ghaNe ThekANe pAnAM navAM lakhAvIne umeravAmAM AvyAM che, je khaM, pratine maLatI kaI prati uparathI lakhAyelAM hoya tema lAge che. pratinA pAnAnI dareka pUThImAM pAMca ke cha lITIe lakhelI che. dareka lITImAM 115 thI 130 akSaro che. pratinI laMbAI-pahoLAI 3042 IMcanI che. A prati paNa, upara jaNAvyA mujaba, doro parovavA mATe vayamAM be kANuM pADI traNa vibhAgamAM lakhavAmAM AvI che. pratinI lipi ane sthiti Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathAnakeza ane tenA kartA zrI devabhadrasUri ( 197 jotAM e khaM prati karatAM vadhAre prAcIna che ane enI sthiti jarAjI thaI gaI che. prastuta prati atyAre pravartakajI mahArAjazrInA jJAna bhaMDAramAM hoI enI saMjJA ame praDha rAkhI che ane jyAM pratimAMnA sudhArelA pAThabhedone ame pAThAMtaramAM AvyA che tyAM prasaM. ema jaNAvyuM che. prationI vizeSatA ane zuddha zuddhayAdi--upara je be prationo paricaya ApavAmAM Avyo che te paikI pra prati brAnti rahita zuddha lipimAM lakhAyelI che. emAM lekhakanA lipiviSayaka ajJAnajanita azuddhio bahu ja ochI che tema ja e pratine koI vidvAne sudhArelI paNa che; eTale tenA viSe phakta eTaluM ja kahevAnuM rahe che ke pratinA zodhake kathAsamAptinI puSikAmAM keTaleka ThekANe ta zrIdevamadrasUrivarate" e pramANe graMthakAranA nAmane nirdeza karatI je paMkti umerelI che e ame svIkArI nathI. A sivAya A prati viSe kazuM ja kahevAnuM nathI. paraMtu khaM, pratimAM lekhakanA pramAda ane lipiviSayaka ajJAnapaNAne laI DuM , p 1, " tu, 2 3, Tu , Tha , 4 2, 3 2, na ta, ratha kahyuM, te , titti, nu sU, tu tu, " 1, 6 ya, 3 4, sa, na ma, za Sa sa ityAdi akSarono paraspara viparyAsa thavAne lIdhe ghaNI ja azuddhio vadhI javA pAmI che. tema ja pratinA lekhake ghaNe ThekANe paDimAtrA ane have IkAranI velaMTi--mAM kazo bheda rAkhe nathI. ghaNe ThekANe ekavaDAne badale bevaDA ane bevaDAne badale ekavaDA akSare lakhI nAkhyA che. A jAtanA azuddha pAThone ame lipibrAtinA niyamo, zAstrano viSaya, graMthakAranI bhASA, chaMdanuM aucitya Adi vastune lakSamAM rAkhI sudhAravA prayatna karyo che. ane A rIte sudhArelA pAThane, vAcakagaNane vAMcavAmAM garabaDa ke brAnita na thAya e mATe kaSTakamAM na ApatAM mULamAM ja ame ApyA che ane azuddha pAThane yathAyogya nIce TippaNamAM ApyA che. paraMtu jyAM jyAM bIjI prati sahAyaka thatI rahI che tyAM ame evA azuddha pAThAne jatA ja karyA che. prastuta saMpAdanamAM ghaNe ThekANe jo, ho7i, 09ta ityAdi jevA pasavarNayukta pATho najare paDaze e ame nathI karyA paNa pratimAM ja e jAtanA parasavarNavALA pATho che. tema ja 3ya (saMcita)ne badale , sAluM saMvalA (saM. sAkSAta) ne badale saMrva saMva jevA vividha prayogo dekhAze ane dIrgha tathA anusvArathI para bevaDAyelA akSaravALA raM, vavA, vAvAya jevA pATho paNa jovAmAM Avaze. e badhA pATha AkhA graMthamAM ThekaThekANe upalabdha thatA hoI e badhAne sudhAravA anucita samajI jema ne tema kAyama rAkhavAmAM AvyA che. prastuta mudraNamAM jyAM jyAM pratimAM pATha ke aAro paDI gayelA lAgyA che tyAM tyAM arthAnusaMdhAna mATe je navI pAThapUrti karavAmAM AvI che e dareka pAThone [ ] AvA cerasa kokamAM ApyA che. prastuta prakAzanamAM patra 101 nA bIjA pRSThamAM pahelA kalekanA uttarArdhamAM brAntithI "gatisamma"i pATha chapAyo che tene sudhArIne "nitasamudra' e pramANe vAMco. aMtamAM prastuta graMthanA saMzodhanamAM ane tenI viSama padArtha dyotaka TippaNI karavAmAM ati sAvadhAnatA rAkhavA chatAM atizramathI thayelI khalanAo jaNAya tene sudhArIne vAMcavA vidvAnone abhyarthanA che. iti zama. ['kathAnakeza" prastAvanA, saM. 2007 ]