Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAmanagaranA cAMdI bajAramAM AvelAM jaina daherAsare - zrI mahendra DI. zeTha jAmanagarane cAMdI bajArane ceka cAMdInA saTTAnA vepAra mATe AjathI traNa sADAtraNa dazakA pahelAM vizvavikhyAta banI cUkyo hato. A ja cekamAMthI dezane AjhAda karavAnI apIlo thaI hatI. selsa TekSanI laDatanA zubha AraMbhathI mAMDIne zeka sabhA, cUMTaNI sabhA, netAonI sabhA ane Aje kAramI meMghavArImAM pIsAtI janatAno avAja, sITI basa AMdolanano avAja vagere A cokamAMthI prasArita thaye rAkhe che. A cekane paNa eka netramahara, smaraNamanahara UjaLo ItihAsa che. tene vistAra kaI vAra ApanI samakSa rajU karIzuM. A cAMdI bajAra zaheranI madhyamAM AveluM che. tyAM jaina daherAsaranI hArathI tenuM sthAna nirALuM banavA pAmela che. A daherAsaranI hAramALAthI jANe te zaheranuM hadaya hoya tema lAgI rahyuM che. A daherAsare dharatIne te zebhAve ja che, paraMtu tenI dharmadhajAonA spaMdanethI aMbarane paNa zobhAvavAnI keziSa karatAM tema temanI dhajAo aharniza pharakI rahI che. daherAsaramAM Avelo zilAlekha ja Azare eka gaja pahoLo ane deDha gaja lAMbo che; te ItihAsanA ujjavala pradezamAM ApaNane dere che. ArasanI A zilA upara zuddha saMskRta bhASAmAM lekhanAM gadya ane padyane kaMDAravAmAM AvyAM che. jAmanagaranA aneka upanAme che. chatAM A "choTI kAzI" nAM jaina daherAsaranI mAhitI rasaprada banI raheze. vi. saM. 1913 mAM mahAna jJAnI acalagacchAdhipati AcAryadeva zrI dhamamUtisUrijI mahArAjanA upadezathI nagaranA zAha sodAgara zeThazrI tejasiMha zAhe jaina daherAsare bAMdhavAne saMkalpa karyo, ane tene mATe gurumahArAja AcAryadeva dharmamUrtisUrinI AjJA mAgI. AvA maMgala kArya mATe gurudeve AnaMdavibhera banI AzIrvAda sAthe daherAsaranA zrI Arya ka yANagautama smRtigraMtha nathI.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16]osts ! @sassa casadaa aa aa saachapat didla dlayididlahubb khAMdhakAmanI AjJA ApI. AcAya deva dhama mUrtisUrinuM cAturmAsa jAmanagaramAM hoya ane temanI pAse maMgalamuhUta jovaDAvIne kAma zarU thAya, te atyaMta maMgaladAyI ane tema zuM Azcaya ? uttama muhUte kAmanA prAraMbha karavAmAM Avye ane muhUta nA dina zaherabharanA tamAma leAkeAe ane zrAvakAe khUba dhAmadhUmathI UjanmyA. vi. sa'. 1623 mAM zrI tejasiMha zAhe AcAya deva zrI dhamRtisUrine jAmanagara cAturmAsa karavAnI vinaMtI karI. AcAya mahArAje vinaMti svIkArI ane te cAturmAsa jAmanagaramAM karavA nakkI karyu". pUjya AcArya bhagavaMta dhamamUrtisUri jyAre navAnagaramAM ( jAmanagaramAM ) praveza karavAnA hatA, tyAre e bhavya avasarane dine nagarane bhavya rIte zaNagAravAmAM AvyuM hatuM. temane nagara praveza eTale dhAmadhUmapUrvaka karAvavAmAM AvyA hatA ke, jANe kAI cakravatI rAjAdhirAjanI padharAmaNI na thaI hAya ? AcAya bhagavaMtanA AzIrvAdathI vi. sa. 1913 mAM daherAsaranA bAMdhakAmanA prAraMbha karavAmAM AvyeA hatA. te pUrNa thayu. vi. saM. 1524 mAM. A jaina daherAsaranI pratiSThA zeTha zrI tejasiMhanA karakamale poSa sudi AThama (1924) nA zubha dine thavA pAmela hatI. A daherAsara jene Aje leAkeA zrI zAMtinAthajInA daherAsara tarIke oLakhe che, te daherAsara. A daherAsaranA bAMdhakAmamAM be lAkha suvaNa mudrAne khaca karavAmAM Avye hatA. te maMdiramAM mULanAyaka tarIke zrI zAMtinAtha prabhu birAjI rahyA che. e zikharabaMdha jaina daherAsaranA pratiSThA dine bIjI ekAvana jinapratimAonI paNa pratiSThA karavAmAM AvelI hatI. vi. saM. 1644 mAM tejasiha zAhe gurudevanA AzIrvAdathI ( tyAre AcAya deva jAmanagara cAturmAsa karavA temanI vinaMtithI padhArelA hatA. ) zatru Mjaya tIthanAM darzanane lAbha sakaLa saMghane, pAMca lAkha mudrikAe khacI jAtrAsagha kADhIne ApelA hatA. vi. saM. 1648 mAM megala khAdazAha akabaranA sukhA khAnaAjhame, mujaknI vatI sainya laine nagara upara caDAI karI hatI ane nagarane bhAMgyu hatuM. AmAM teNe nagarane, jAmanagarane khUbakhUba nukasAna pahoMcADayuM. khAnaAjhamanA lazkaranA trAsa ane bhayathI nagaranA ghaNA badhA nAgarikone nagara cheDI hijarata karI gayA. temAM tejasiha zAhane paNa samAveza thatA hatA. tejasaMhu zAha kacchamAM AvelA peAtAnA gAma mAMDavImAM pahoMcI gayA. tyAM AgaLa temane samAcAra maLyA ke, meAgala lazkare temaNe baMdhAvelA zrI zAMtinAtha zrI Arya kalyANa gautama smRtigraMtha
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ sheshbhashshashshshd[[69] prabhunA daherAsarane ane tenI pratimAne khaDita karela che. AthI temane ciMtA thavA lAgI, mana udvegamAM rahevA lAgyuM. thADA samaya pachI cAturmAsa zarU thavAnA hatA ane A cAturmAsamAM mAMDavI (kaccha) mukAme pUjaya AcArya bhagavaMta dhama mUrtisUri padhAravAnA hatA. AthI zrAvaka zeTha zrI tejasiMha zAhe gurudevanI salAha levAnuM karyuM. cAturmAsa daramyAna, teo gurudevane maLyA ane megala lazkara dvArA khaDita karavAmAM AvelA jAmanagaranA jaina daherAsaranI saghaLI hakIkata temane sastaMbhaLAvI. AcArya bhagavaMta paNa A bAbatathI vidita ja hatA. teozrIe tejasiMha zAhane upadeza ApyA : uttama zrAvaka ! je banavAnuM hatu te banI gayuM. temAM zeAka karavA sArA nathI. kALanI gatimAM je je banAvA banavAnA che, tene rAkavA ahIM keAI samatha nathI. mATe tamane jo avasara prApta thAya, teA te jaina daherAsaranA jIrNoddhAra ityAdi pharIthI karAvo ane tamArA jevA dhamI zrAvake tevAM ja kA hamezAM karavAM joie.' vAcananA gurudevanI madhura vANI sAMbhaLI tejasa'ha zAhanAM manamAM je glAni chavAyelI hatI, te dUra thavA pAmI. tejasaMha zAha ceADA samaya peAtAnA pUrvajonA gAma ArikhANA (kaccha)mAM kuTu*ba sahita rahevA lAgyA; ane jyAre temanA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke mAgala lazkara A samaye nagara cheADI have cAlyu. gayu che. tyAre teo jAmanagaramAM AvIne pharI vasavATa ane vepAranA kArya mAM lAgI gayA. sAtheAsAtha meAgala lazkara dvArA khaDita thayelA jaina daherAsaranA punaruddhAra zarU karyA. kAma pUrNa thavA AvyuM, tyAre tejasiMha zAhe pUchya AcArya bhagavaMta zrI dha mUrtisUrine vinaMti sAthe saMdezA pAThavyA ke, Apa padhArI daherAsaranI pratimAonI pratiSThA karAve. pUjya mahArAjazrIe vinaMtinA saharSa svIkAra karI nagara tarapha AvavA prayANa karyuM. zaraNAinA sUrA ane nagArAMnA nAda vacce bhagavAna zAMtinAthajInI maMgala manAhArI mUrtinI pratiSThA vi. sa. 1648 mAM mAgasara zui 4 nA maMgalidane karavAmAM AvI. pratiSThA pAmelI zrI zAMtinAtha prabhunI mUrti ane anya mUrtie sAraThanA zilpIoe kaDArelI hatI. khaDita thayela daherAsara karatAM A punaruddhAra pAmelA daherAsarane vistRta karavAmAM AvyuM. temAM navA caNatara kAmamAM zikharanI pAchaLanA bhAganA uparAuparI traNa caumukha bAMdhavAmAM AvelAM ane tenI pAse eka TUMka karAvI hatI. pharatI bAvana derIne paNa kalAtmaka epa ApavAmAM Avela. navA bAMdhakAmanu je kharca thayelu, temAM temanA vevAI zrI cAMpazI zAhe trIjA bhAganu kharce puNya nimite arpaNa kareluM hatuM. badhu... maLI aMdAje kharce traNa lAkha mudrikAnuM thavA pAmela hatuM. zrI Arya kalyANa gautama smRtigraMtha
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ [18] aaaaaaaaaaaa chahahah jIrNoddhAra thayelA, bhavyatAthI zAbhatA zrI zAMtinAjInA daherAsarane nihALI, te samayanA pratiSThita AgevAna zrAvaka zrI neNazI zAha ane temanA putro sazrI rAmasiMha, sAmasiha, karmAsiMha ityAdi maLIne eka zikharabaMdha daherAsaranuM nirmANakArya zarU karAvyuM. temAM caumukha prAsAda vagere taiyAra karAvyA ane taiyAra thayelA daherAsarane peAtAnA bhAI rAjisaMha zAhanA (nesiMha zAhanA bhAI ) baMdhAvelA daherAsarA sAthe joDI devAmAM Avyu. A daherAsaramAM bhagavAna zrI saMbhavanAthajInI samAna pramANavALI cAra mUrtionI pratiSThA khUba ja utsAha ane dhAmadhUmapUrvaka karavAmAM AvI. rAjisaMha zAhanA daherAsaramAM javA mATe je pravezadvAra banAvavAmAM AvyuM, tenI najIka nesiMha zAhe pravezadvAra taiyAra karAvI eka ja pravezadvAramAMthI baMne madiramAM javAya e rItanu' bAMdhakAma karI, baMne daherAsarane eka karI nAkhyAM. zrI nesaha zAha ane temanA putroe e daherAsaranA AMdhakAmamAM traNa lAkha mudrikA kharacI hatI. teste sa sta da sta sadastastase rAjisaMha zAhe A uparAMta hAlAramAM mAMDhA tathA bhalasANa gAmamAM e jaina daherAsare khadhAvelAM hatAM, tema ja mayAMtara ane kAsAvaDamAM e upAzrayeA baMdhAvI ApelA hatA. vi. sa'. 1650 mAM kacchanA rahevAsI zAha sAdAgara zeTha vardhamAna zAha ane temanA laghu aMdhu padmasiMha zAhe bhadrAvatI (kaccha)nA eka meATA saMgha kADhavo. A sa'gha vahANeAmAM besI nAganAtha baMdare ( navAnagara-jAmanagara ) UtaryA. A saMgha sAthe mahAna jJAnI AcArya bhagavaMta kalyANasAgarasUrijI ane temanuM ziSyavRMda paNa jamInamAge-raNamArgethI bhaLIne sAthe gayuM hatuM. tee tamAma page cAlatAM cAlatAM kacchanuM raNa pAra karIne jAmanagara AvI paheAMcyA. A saMgha zrI zatruMjaya tIrthAdhirAjanI yAtrA pUrI karI jAmanagara pAchA pharyA, tyAre mahArAdhirAja jAmasAheba zrI jazavaMtasiMhajIe saMdhanu bhavya svAgata karyuM.... zaheranu vAtAvaraNu A saMghanA ma'gala pravezathI bhavya lAgavA mAMDayuM. rAjavIe ane sa'dhapatie nagaranI prajAne bhAvatAM bhAjana jamADayAM. A maMgala prasaMge nAmadAra jAmazrIe vamAna zAhu ane pasiMha zAhane mUlyavAna vastuonI paherAmaNI ApI ane tenI sAme banne bhAIoe jAmazrIne caraNe ethI ye vadhu kiMmatI vastu dharI. jAmanagaramAM rahI vardhamAna zAha tathA padmasiMha zAha karoDo rUpiyA vyApAramAM kamAyA. AthI jAmasAhebe temane rAjyanA pramukha matrIonA hAA arpaNa karyA. zrI Arya kalyANautama smRtigraMtha
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ desi.ssl-sessess.seeses.s*l*estitsl.co.uk.b.b.!.... .svisuses dessessess-. i eebs[16] eka divasa baporanA bhojana samaye padmasiMhanAM patnIe pIrasatAM pIrasatAM eka vAta uccArI ane e vAta bane bhAIonA hRdayamAM UtarI gaI; kAraNa ke, paddhasiMha tathA vardhamAna zAha temane laddamIno avatAra mAnatA hatA. padmasiMhanAM patnI kamalAdevInA Agamana pachI te banne bhAIoe eTalI saMpatti ekaThI karelI ke, teno hisAba meLavavo kaThina hato. kamalAdevIe je vAta uccArI te A pramANe hatI : Apa banne bhAIoe khUba ja saMpatti ekaThI karelI che. A dhanasaMpattine dharmakAryamAM sadupayoga karatAM zIkhavuM jarUrI che. jagatamAM dhana ja ekaThuM karyA karavuM te ucita kArya na gaNAya; kAraNa ke, dhana ekaThuM karavAnuM kArya aneka manuSyo satatapaNe karyA karatA ja hoya che. temAM paNa puNyanA saMyoga sArA hoya te dhana paNa maLatuM ja rahe che. paNa A meLavelA dhanano sadupaga dhArmika kAryamAM tema ja lokopayogI kAryamAM karI jagatamAM kIrti meLave che, te ja manuSya uttama manuSya gaNAya ane A rIte aparaMpAra puNya paNa meLave che ane e puNya bhavobhava kAma Ave che. mATe, Apa tathA ApanA vaDIla baMdhu vItarAgadevanI kRpAthI maLelI aDhaLaka dhanasaMpattine sadupayoga tarata karo. kAraNa ke, zAstrakAroe laddamInA svabhAvane caMcaLa prakArano kahyo che. mATe lAMbA samaya sudhI tene vizvAsa karavo te yogya nathI. vaLI, lakSamI hovA chatAM je loko tene dhArmika kAryomAM tathA anya lokopayogI kAryomAM vAparI zakatA nathI, te loko majUra barAbara che ane pUrva janmanA puNyane kharacI manuSya-janma ne bhAra upADI jagatamAM potAne maLelA manuSya-janmano durlabha avasara vRthA gumAve che." kamalAdevInI AvI vAta sAMbhaLI, te banne bhAIoe kahyuM : "Apa amane te puNya kevI rIte karavo te jaNAvo, eTale ame te mujaba kArya zarU karI daIe." tyAre kamalAdevIe kahyuM: "tIrtha tulya bhavya evAM janamaMdiro baMdhAve. banne baMdhoe tarata ja nirNaya lIdho ne salATo bolAvI jinamaMdira nirmANanA zrI gautama karyA. daherAsaranuM bAMdhakAma pUrA dezamAM thavA lAgyuM. tenA kArya mATe che so mANasone kAme lagADavAmAM AvyA hatA. A kArya cAlatuM hatuM tyAre koI eka manuSyane kubuddhi sUjhI. mukhya salATI-kaDIAone ane bIjA mANasone puSkaLa dhana ApI baMdhAtA (vardhamAna zAhanA jana daherAsara) daherAsaranA zikharane UMcuM thavA na dIdhuM. vi. saM. 1874 mAM pUjya acalagacchAdhipati AcArya bhagavaMta zrI kalyANasAgarasUrijIe vardhamAna nagara (vaDhavANa) nAme zaheramAM cAturmAsa nimite mukAma karela hatA, mi zrI Arya kayANAgAmasmRtigraMtha kahIe
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ daste testoste de todo destadaste stede detestaduado desseste stedefastocostose dosla de dades de d estesosesteste stoode de dosegados estado dodade tyAre tyAM AgaLa vardhamAna zAha, pAsiMha zAha tema ja rAjasiMha zAhanI vinaMtine saMdeze temane pahoMcADavAmAM Avyo ane sUrijIe jAmanagara AvavA vihAra zarU karyo. saMvata 1675 mAM pUrNa thayelAM jana daherAsaromAM maMgala jinapratimAonI aMjanazalAkA - sahita pratiSThA karavAmAM AvI. pratiSThA utsava nimite lA senAmahoro dAnamAM ApavAmAM AvI tathA nagaranA nAgarikonI pasaMdagInAM miSThAno temane jamADavAmAM AvyAM. A daherAsarAnAM nityAdi pUjApATha, jIrNoddhAra vagere karAvavA mATe teoe nava vADIo, cAra kSetre (khetara) ane saMkhyAbaMdha dukAne saMdhane samarpaNa karyA hatAM. vardhamAna zAhe 82 varSanI vaye A nAzavaMta duniyAne tyAga karyo. temanA maraNadinanI jANa A pUrve pUjya AcArya bhagavaMta kalyANasAgarasUrie temanA bhAI paddhasiMhane karelI hatI. AthI temanA maraNa prasaMge samarata kuTuMba upasthita hatuM, tema ja pUjya AcArya bhagavaMte paNa hAjara rahI cAra zaraNAMo saMbhaLAvyAM hatAM. kacchanA rAva zrI bhAramalajI tathA nAmadAra jAma zrI jazavaMtasiMhajIe be divasa rAjyamAM zoka pALyuM hatuM. samasta kaccha pradeza ane hAlAra AkhAne temanA kAraja nimite miSTAna bhojana karAvavAmAM AveluM, temAM bAra lAkha mudrikAo kharcAI hatI. vardhamAna zAhane je jagAe agnisaMskAra karavAmAM Avelo, te jagAe vizALa vAva ane zrI zAMtinAtha prabhunAM pagalAMvALI derI padmasiMha zAhe traNa lAkha mudrikAo khacI baMdhAvI Apela hatI. tejasiMha zAha, vardhamAna zAha, padmasiMha zAha, rAyasiMha zAha, cAMpazI zAha, neNazI zAha vageree temanA jIvana daramyAna abajo sonAmahoronuM dAna puNya kareluM hatuM. vardhamAna zAhanA putra je kuberapatinI upamA pAmelA hatA, te dAnezvarI jagaDu zAhane Aja paNa keNa nathI oLakhatuM ? bIna jIvone du:kha Apana rA ajJAnI che aMdhArAmAMthI aMdhArAnI tarapha jaI rahyA che. mehane kAraNe mUDha banI gayele mAnavI kharI rIte jayAM bhayanI AzaMkA rahelI che, tyAM te bhayanI AzaMkA nathI karato ane jyAM bhaya pAmavA jevuM rA) zrI Arya kayANAmasmRti graMtha